De Telegraaf schaakrubriek 29 oktober 2011
Het Nederlandse succes in het vijftiende Univé-toernooi was groot. Om te beginnen de Kroongroep met een deelnemersveld van louter elite spelers: Vladimir Kramnik (Elo 2791), Anish Giri (2722), Maxime Vachier-Lagrave (2715) en Judit Polgar (2701). Omdat er zoveel verschil bestaat tussen de ene grootmeester en de andere, bestaat er een niet officiële klasse van supergrootmeesters die boven de grens van 2700 Elo uitkomt. Die groep bestaat uit ongeveer vijftig spelers (nummer 48: Judit Polgar). Degenen die boven de grens van 2800 uitkomen vallen in de klasse wereldkampioenkandidaten (1. Magnus Carlsen 2823 2. Viswanathan Anand 2817 3. Levon Aronian 2807). De formule van de Kroongroep werkt inspirerend voor oog en brein: een ex-wereldkampioen, de hoogst genoteerde Nederlander, de beste jeugdspeler, de beste schaakster. Nou is Kramnik weliswaar een ex-wereldkampioen maar hij is wel van een ander kaliber dan eerdere deelnemers als Boris Spassky, Vassily Smyslov, Alexander Kalifman of Anatoli Karpov in hun nadagen. Kramnik staat op de vierde plaats van de wereldranglijst en heeft nog steeds de ambities om zijn titel (2006) te heroveren. Kramnik liet zien dat er zelfs onder de spelers tussen de 2700 tot 2800 Elo duidelijk verschil is: hij won zijn minimatches alledrie met 1,5-0,5 (opvoeren-van-de-druk met wit, alles-onder-controle-remise met zwart). Uiteindelijk eindigde men precies volgens de Elo-ratingen maar vooral Polgar liet grote steken vallen.
J. Polgar – M. Lagrave, ronde 4.
Wit staat een toren voor en die f3-pion biedt alleen maar emotionele compensatie. Wit kan met 33.Lf5 er direct een eind aan maken want zwart heeft geen zinnige zet meer (33…Te2? 34.Dxd3 Dxh2 35.Dxd6+). Polgar doet het minder maar het kan nog wel met
33.Tf2?! Pxf2 34.Dxf2 De4 35.Dd2 Kg8 36.Dxd6?
Nog steeds won 33.Lf5 direct want 33…De5 34.Dxd6 Te1+ 35.Txe1 Dxd6 36.Te8+ blijft totaal gewonnen. Na de tekstzet krijgt zwart eindelijk volwaardige compensatie voor het stuk.
36…g6 37.Dd8+ Kh7 38.Df6 Td3! 39.Dxf7+ Kh6 40.Df8+ Kh7 41.Te1 Td1! 42.Df7+ Kh6 43.Df8+ Kh7 en remise.
Wat een drama voor een schaker om zo’n totale winststelling uit de handen te voelen glippen. Ik mailde Judit mijn medeleven en kreeg de volgende dag het antwoord: ‘Ja, dat was gisteren ellendig maar vandaag was het een ander maar ook weer hetzelfde verhaal’.
A. Giri – J. Polgar, ronde 5.
Na een boeiende opening en een middenspel vol spanning en fouten zou de partij een logisch einde hebben gekregen met de zetherhaling 38…Lb3 39.Te2 Lc4 40.Tc2 Lb3. Polgar wilde kennelijk meer en ging ten onder na
38…Lb5? 39.Kg2 g5? 40.Kh2 Db3 41.Dc7 Lc4 42.Tf2 De3 43.Kg2 Te8 44.Lh5! Dxe4+ 45.Kh2 Tf8 46.Ta6 Le6 47.Txe6! en zwart gaf op want f7 en b8 gaan vallen. Het moet gezegd dat Giri dit gedeelte juist heel sterk speelde, alsof hij kracht haalde uit de zwakte van zijn aangeslagen tegenstander. Giri dus uiteindelijk ongedeeld op de tweede plaats en dat was een succes want er zat dit toernooi niet meer in.
Eindstand Kroongroep
1.Kramnik 4,5 2.Giri 3 3.Lagrave 2,5 4.Polgar 2
In de sterk bezette Open groep waren er vele buitenlandse grootmeesters die op papier tot de favorieten behoorden maar uiteindelijk kleurde het erepodium volledig oranje. Sipke Ernst, Robin van Kampen en Sergei Tiviakov wonnen met de goede score van 7/9. Ze hadden alle drie een matige start. Ernst verloor in de eerste ronde van Arlette van Weersel (haar eerste overwinning op een grootmeester!) en Van Kampen kwam niet verder dan remise tegen de elf-jarige Jordan van Foreest. Tiviakov kampte vanaf het begin met een verkoudheid. Maar zij lieten zich niet uit het veld slaan en vochten hard terug. Vooral voor Van Kampen, pas zestien jaar en net grootmeester, belooft dit optreden veel voor de toekomst. Hij bleef als enige ongeslagen. Hij scoorde in de afgelopen vier maanden nu al drie gm-normen en in totaal al zes, dus hij is een echte. Dit vijftiende Unive-toernooi was een waardige aflevering en schakend Nederland hoopt op een volgend jubileum. Er wordt heel wat bezuinigd dezer dagen maar als je ziet wat er soms verloren gaat, is er eerder sprake van kapitaalvernietiging.
Stand aan kop Open toernooi 88 deelnemers
1. Tiviakov, Van Kampen, Ernst 7 4.Lenderman (USA), Grover (Ind), Nyshnyk en Zherebuk (Oek) 6,5
