De Telegraaf schaakrubriek 6 november 2010
Hans Böhm
Er zijn vele manieren om een toernooi te winnen: alles tussen de sublieme walk-over vanaf het begin tot en met het alles-of-niets in de laatste ronde. En een van die manieren ertussen in is de cruciale partij tegen de uiteindelijke medekandidaat voor de overwinning. Die partij kan soms ergens in het midden van het toernooi hebben plaats gevonden, toen niemand nog wist hoe belangrijk de uitslag was. Het UNIVE-toernooi in Hoogeveen werd gewonnen door de twintigjarige Fransman Maxime Vachier-Lagrave met 4,5 uit 6. Op de tweede plaats, met een vol punt achterstand, kwam de ex-Rus en Spanjaard Alexei Sjirov. In de vierde ronde speelden ze tegen elkaar.
A.Sjirov – M. Lagrave
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.cxd5 Pxd5 5.e4 Pxc3 6.bxc3 Lg7 7.Lc4 c5 8.Pe2 Pc6 9.Le3 0-0
In de Grünfeld-verdediging kan zwart door 8…cxd4 9.cxd4 Da5+ 10.Dd2 de dames ruilen waarmee de stelling aan aanvalskracht afneemt. Beide spelers zijn agressieve schakers. Sjirov, die de hoogste rating heeft, had in kleine kring al aangegeven dat hij voor de toernooiwinst zou gaan.
10.0-0 Ld7 11.h4!?
Met duidelijke bedoelingen richting Kg8. Wit had h4 natuurlijk kunnen opspelen zonder 0-0 zodat Th1 ook meedoet aan de aanval. Is h4 zelf zwak en verzwakt dit opspelen niet veld g4? Lagrave stemt zijn strategie af op pion h4.
11…Pa5 12.Ld3 e5?!
In ieder geval consequent: het centrum komt onder druk en Dd8 ziet h4.
13.Lg5 Dc7!?
Precies deze ronde gaf ik commentaar op de partijen voor het publiek. Ik begreep de zwarte spelwijze niet en analyseerde vooral 13…f6.
14.dxe5 Te8
Want het normale 14…Lxe5 15.f4 Lg7 16.f5 Le5 17.h5 geeft wit wel heel fraai en makkelijk spel.
15.f4!
Na afloop van de partij was de vraag aan Lagrave: “Hoe kun je zomaar een centrumpion weggeven met een paard op a5 dat niet meedoet en een snel opkomende aanval op Kg8? Deed je dat bewust?” Hij antwoordde: “Ook al is het niet goed, beide partijen moeten erg oppassen, ook wit, want ik krijg als compensatie centraal spel.” Om te beginnen duikt hij in het gat.
15…Lg4 16.De1?
Wit doet het direct al niet optimaal. Het is verstandig om het paard uit de penning te halen maar omdat zwart toch h6 moet spelen om Lg5 te elimineren was 15.Dd2 veel beter, met de mogelijke uitvalszet naar h6. Bijvoorbeeld 15.Dd2 h6 16.Lf6 Lxf6 17.exf6 Ta-d8 18.f5 g5 19.hxg5 c4 20.g6 en de witte aanval slaat door. Na de tekstzet krijgt zwart ineens een onverwachte tegenkans.
16…h6 17.Lf6 Lxf6 18.exf6 Ta-d8!
Optimale centralisatie en veel beter dan het direct terugpakken van de pion met 17…c4 18.Lc2 Db6+ 19.Kh2 Lxe2 20.Dxe2 Dxf6 21.h5 en de aanval gaat voort terwijl Pa5 voorlopig op een buitenwei staat te grazen.
19.Dg3 c4!
Zwart doet na zijn riskante openingsbehandeling de ene krachtzet na de andere. Plotseling krijgt hij een ver opgerukte vrijpion.
20.Dxg4 cxd3 21.Pg3
Dekt e4 en dreigt via f5 of h5 aan de aanval mee te werken. Nog steeds zou 20…Db6+ 21.Kh2 Dxf6 22.e5 De6 23.f5 in wits voordeel zijn. Optisch lijkt wit gevaarlijke initiatieven te kunnen ontplooien maar bij nader inzien is zwart al dicht bij winst.
21…Pc4!
Ineens doet het paard volop mee en dreigt op e3 een kwaliteit te veroveren. Na 21.Pf5 Txe4 22.Pxh6+ Kh7 neemt zwart de aanval over vooral omdat Db6 met een schaakje op b6 of c5 goed meeverdedigt. Wit behoudt daarom zijn gevaarlijke f6 pion.
22.e5 Pe3 23.Df3 Pxf1 24.Txf1 d2 (?)
Volgens de computer wint 23…Dxc3 sneller, de d-pion is sterker dan de aanval (24.h5 g5). Het is echter menselijk dat zwart Tf1 wil weglokken van de aanval.
25.Td1 Dc4 26.Pf5?
Hierna is het echt uit. De laatste vechtkans was 26.Pe4 Td3 27.De2 en wit houdt de eerste dreigingen tegen.
26…Td3 27.Pe7+ Kh7 28.Dxb7 Te-d8 29.Dxa7 Txc3 en wit gaf op omdat zelfs 30.Pd5 Dxd5 31.Txd2 Ta8 niet werkt.
Geen foutloze partij maar wel een mooi gevecht en een toonbeeld van de vechtlust en de kracht van de winnaar. Maar met 16.Dd2 had Sjirov het toernooi kunnen winnen met een vol punt voorsprong.
