de Volkskrant schaakrubriek 23 juli 2011
Gert Ligterink
Sergei Tiviakov maakt zich er nooit met salonremise van af
In deze weken lijkt het alsof iedereen overal schaakt. In het Zwitserse Biel is Magnus Carlsen op weg naar zijn zoveelste toernooizege, in Dortmund is Anish Giri begonnen aan een zeskamp met onder anderen Kramnik en Nakamura en in de Chinese havenstad Ningbo betwist de rest van de mondiale top het WK voor landenteams. Kort voordat al dit geweld losbarstte werd de 80-jarige Viktor Kortchnoi kampioen van Zwitserland.
Al even druk is het in Nederland. Twee dagen na het eind van de toernooien in Amsterdam en Leiden is in Dieren het open NK begonnen met Jan Timman als opvallendste deelnemer. Ik zal niet de enige zijn die zijn aandacht verdeelt tussen de problemen van zijn partijen en de etappe in Tour de France. Het zou mooi zijn als Timman nog eens een toernooi in Nederland won.
In Leiden en Amsterdam was er Nederlands succes. De 21-jarige Roeland Pruijssers deelde in Amsterdam de eerste plaats en voldeed voor de derde maal aan de grootmeesternorm. Zijn rating is net te laag om de titel aan te kunnen vragen, maar dat zal in de nabije toekomst wel in orde komen.
In Leiden ging de eindzege naar Sergei Tiviakov. Nederlands actiefste speler _ Leiden was zijn zevende toernooi van dit jaar _ liet de rest van het veld achter zich dankzij twee klinkende winstpartijen in de slotfase van het toernooi tegen zijn voornaamste concurrenten, de Engelsman Howell en voormalig Nederlands kampioen Nikolic.
Je moet Tiviakov nageven dat hij anders dan vele collega’s in de slotronde van een open toernooi geen kruidenier is die akkoord gaat met een salonremise om een acceptabele geldprijs veilig te stellen. Zeker als hij wit heeft, gaat hij er altijd voor zitten. Dankzij die prijzenswaardige instelling werd hij in 2008 Europees kampioen en won hij nu de hoofdprijs in Leiden. Zijn slachtoffer was ditmaal Predrag Nikolic, die aan remise voldoende had om zelf het toernooi te winnen.
Die partij tegen Nikolic is te lang om in deze rubriek te laten zien. In plaatst daarvan geef ik de spectaculaire koningsaanval die Tiviakov losliet op een jonge Spanjaard, die de opening te nonchalant behandelde.
Tiviakov – Pena Gomez
Leiden 2011
1. e4 c5 2. Pc3 e6 3. Pf3 Pc6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 Dc7 6. g3 a6 7. Lg2 b5
Geen goed idee in deze stelling.
8. 0-0 Lb7 9. Te1
Wat nu? Niet goed is 9 … Pge7? 10. Pdxb5 of 9 … Pf6 10. e5, terwijl wit na 9 … d6 een sterke aanval krijgt met 10. a4 b4 11. Pd5. Misschien is 9 … Lb4 zwarts beste kans. Met de volgende zet bindt zwart de kat op het spek.
9 … b4 10. Pd5!
Allicht. Na 10 … exd5 11. exd5+ Pce5 komt 12. d6 Lxd6 13. Pf5 met winnende aanval.
10 …Dd8 11. Lf4 Tc8 12. Pf5!
Wit leeft zich uit. Zwart kan ook dit paardoffer niet aannemen: 12 … exf5 13. exf5+ Le7 14. Dg4! Kf8 15. Pxe7 Pxe7 16. Ld6, gevold door 17. Lxc6 en wint.
12 … d6 13. Dg4 g6 14. Lg5 f6
Geen keus. Het is duidelijk dat zijn stelling instort na 14 … gxf5 15. exf5 h5 16. Df4. De nu bereikte, bepaald niet alledaagse stelling verdient een diagram.
15. Pxd6+! Dxd6
Of 15 … Lxd6 16. Dxe6+ Le7 17. Lxf6 Pxf6 18. Pxf6+ Kf8 19. Ted1 Da5 20. Td7 en zwart heeft geen verdediging meer.
16. Pxf6+ Pxf6 17. Lxf6 Pe5
Nog erger is 17 … Tg8 18. Tad1 Pe5 19. Dh3.
18. Dh3 Pf7 19. Lxh8 Pxh8 20. Dxh7 Pf7 21. e5 Db6 22. Lxb7 Txc2
Hij gaat op zoek naar vage tegenkansen. Na 22 … Dxb7 23. Dxg6 Dc6 24. Tad1 is er geen enkele hoop.
23. Tac1!
Geen angst voor spoken.
23 … Dxf2+
In 23 … Txc1 24. Txc1 Dxb7 25. Dxg6 Dd7 26. h4 had zwart geen trek. Maar na dit wraakschaakje staat hij materiaal achter, terwijl zijn stelling er geen haar beter op is geworden.
24. Kh1 Lc5 25. Tf1 Txc1 26. Txc1 De3 27. Tf1 Pxe5 28. Dh8+ Ke7 29. Df8+ Kd7 30. Dc8+ Kd6 31. Db8+ Kd7 32. Lc8+ Ke7 33. Db7+ Ke8 34. Lxe6 g5 35. Lb3 Ld4 36. La4+
Zwart geeft op.
