Giri op minscore bij Grand Prix
Anish Giri is bezig aan een moeizaam toernooi in Oezbekistan. Nadat hij in de eerste vier rondes vier remises behaald had, kwamen daar in de volgende vier rondes nog drie remises en een nederlaag bij. Hij weet in zijn witpartijen wel goede stellingen te krijgen, maar het voordeel is steeds niet genoeg om te winnen. In zijn zwartpartijen verdedigt hij zich meestal goed, maar een blunder tegen Karjakin leidde tot een nederlaag (al was wit sowieso steeds aan het roer in die partij). Het gevolg is dat onze landgenoot bijna onderaan staat. Maar er zijn nog drie ronden om dat te herstellen! Waarvan hij er twee zwart heeft, dat wel…
Laten we eerst kijken naar de twee witpartijen, rondes zes en acht. Het patroon was hetzelfde: andere partijen werden gevolgd waarin zwart een iets minder eindspel remise wist te houden. Giri kwam in beide partijen met een verbetering van het witte spel, maar het was niet genoeg om serieuze winstkansen te krijgen.
Giri – Radjabov
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. d4 Pd6 6. Lxc6 dxc6 7. dxe5 Pf5 8. Dxd8+ Kxd8 9. h3 Ke8 10. Pc3 h5 11. Lf4 Le7 12. Tad1 Le6 13. Pg5 Th6
Een populaire stelling op hoog niveau: ik tel 21 partijen in de database waarbij met minstens 1 2700+speler. En daar komen dit toernooi twee partijen bij, want Radjabov had de stelling in de vijfde ronde met wit gehad…
14. g3 Lxg5
In het Berlijns heeft zwart compensatie voor de halve pion achterstand o.a. door de blokkade op de witte velden. De zwartveldige loper opgeven mag dus best.
15. Lxg5 Tg6 16. h4 f6 17. exf6 gxf6 18. Lf4 Pxh4 19. f3 Td8
Ook allemaal nog bekend van acht partijen die allemaal in remise eindigden (en een partij met 19…Tg7 die zwart won!). Zwart staat even een pion voor, maar die wint wit waarschijnlijk wel een keer terug.
20. Kf2 Txd1 21. Pxd1 Pf5 22. Th1 Lxa2 23. Txh5 Le6 24. g4
Een nieuwtje! In drie partijen hield zwart na 24.Lxc7 Th6 25. Txh6 Pxh6 soepel remise.
24… Pd6 25. Th7 f5?!
Het nieuwtje heeft succes! Of tenminste…
26. g5?!
Giri zag 26. Txc7 Pb5 27. gxf5 Lxf5 28. Txb7 Lxc2 29. Pe3 wel, maar ongelijke lopers, beiden nog maar twee pionnen op het bord, hij verwierp het. Toch is het niet zo makkelijk voor zwart. Laten we nog wat zetten doen: 29… Ld3 30. Pg4 Te6 31. Pe5 Lf5 32. Tg7 Lb1 33. Tg8+ Ke7 34. Tc8 en wit wint een pion. Dan is het nog steeds remise, maar het biedt meer kansen dan in de partij.
26… Pf7 27. Th5 Tg8 28. Kg3 Th8
Zwart vertrouwt erop een vesting te hebben na torenruil.
29. Txh8+ Pxh8 30. Lxc7 Pg6
Wit staat iets beter vanwege de gedekte vrijpion, maar hij kan nooit het paard van g6 krijgen zonder paardruil (en dan blijven alleen de lopers van ongelijke velden over). Wit zal daarom proberen op de andere vleugel op de zwarte velden binnen te komen met zijn koning.
31. Pc3 Kd7 32. Lb8 a5 33. Pa4 Kc8 34. Lf4 b5 35. Pc5 La2 36. c3 a4 37. Ld6 Ld5 38. f4 Kd8
Het ideaal voor wit is nu om zijn koning op c5 te krijgen en dan zijn paard op b8. Je wint c6, vervolgens b5 en de partij.
39. Kf2 Ph4 40. Ke3 Ke8
Maar dat is jammer: na 41.Kd4 Pf3+ zou de witte koning weer terug moeten. Het paard moet dus weg, en wel naar a6, zodat het niet door de witte loper aangevallen kan worden. Of je zet ze op de verkeerde velden, zoals Giri in de partij toegaf. 41. Pd3 Le4 42. Pf2 Ld5 43. La3 Kf7 44. Kd4 Ke6
45. Pd3 De witte stukken staan zo onhandig dat wit na 45. Kc5 Pg6 46. Pd3 Le4 zelfs zou kunnen verliezen. Dan maar naar remise afwikkelen.
45… Pg6 46. Pc5+ Kf7 47. Pa6 Pxf4 48. Ke5 Pd3+ 49. Kxf5 c5 50. g6+ Kg8 51. Pxc5 Pxc5 52. Lxc5 1/2-1/2
1. c4 Pf6 2. Pc3 c5 3. g3 e6 4. Pf3 b6 5. Lg2 Lb7 6. O-O Le7 7. d4 cxd4 8. Dxd4 O-O
De meeste spelers kiezen hier voor een andere zetvolgorde: eerst d6 en a6, zodat het paard zonder problemen naar d7 kan. 9. Td1 d6 10. Lg5 Pc6
In de Egelopstelling staat het paard over het algemeen beter op d7, maar 10… Pbd7 11. Pb5 geeft zwart een probleem (oplosbaar, maar niet makkelijk.)
11. Df4 Db8 12. Pb5
Deze zet leidt vrijwel geforceerd tot voordeel voor wit; maar niet genoeg om te winnen. Een zet als 12.Td2 houdt de spanning erin.
12… Pe5 13. Lxf6 Lxf6 14. Pxd6 Pxf3+ 15. Lxf3 Lxf3 16. Dxf3 Lxb2 17. Tab1 Le5 18. c5 Dc7 19. De4 Dxc5!
19… Lxd6 20. cxd6 Dd7 21. Tbc1 zou wit meer winstkansen geven.
20. Tbc1 Lxd6 21. Txc5 Lxc5
Materieel staat het ongeveer gelijk: zwart heeft toren, loper en pion voor de dame gekregen. Toch staat wit beter: hij staat bijvoorbeeld voor in ontwikkeling. Helaas is de stelling heel moeilijk te winnen voor wit, en twee eerdere partijen waren in remise geƫindigd. Giri heeft daarop een kleine verbetering door torenruil te vermijden en krijgt zo kans iets op de koningsvleugel te proberen (de damevleugel heeft zwart goed onder controle met zijn loper).
22. Dd3 a5 23. a4 Tae8 24. Kg2 e5 25. De4 Te6 26. Td5 Tfe8 27. g4 h6 28. e3 g6 29. h4 Kg7 30. Kf1 Kg8 31. Ke2 Kg7 32. Kf1 Kg8 33. Kg1 Kh8 34. Td7 T6e7 35. Td1 Kg7 36. Kg2 Te6 37. Td5 Kh8 38. g5 hxg5 39. hxg5
Het is wit gelukt een open lijn te krijgen op de koningsvleugel (al zag ik geen bezwaar tegen 38…h5). Dame en toren naar de h-lijn en mat misschien?
39… Kg8 40. Kg3 Lf8 41. Td7 T6e7 42. Td1 Te6 43. Kg2 Lc5 44. Th1 Lf8 45. Dh4 Lg7
Helaas, geen mat. Giri geeft spoedig zijn pogingen op de zwarte vesting te kraken.
46. De4 Lf8 47. Tb1 Lb4 48. Th1 1/2-1/2
Tegen de onderaan staande thuisspeler Kasimdzhanov kwam Giri met zwart niet in de problemen, maar kans op meer kreeg hij ook niet.
Kasimdzhanov – Giri
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. e3 Lg7 5. cxd5 Pxd5 6. Pxd5 Dxd5 7. Pe2 O-O 8. Pc3 Dd8 9. Le2 c5 10. d5 e6 11. e4 exd5 12. exd5 Db6 13. O-O Lf5 14. Db3 Pd7 15. Le3 h5 16. Tfd1
In dit soort Grunfeldindische stellingen is het altijd de vraag of de vrije d-pion zwak of sterk is. Op dit moment is dat nog onduidelijk, maar eerst gaat zwart een pion winnen, al is dat maar tijdelijk.
16… Dxb3 17. axb3 Lc2 18. Td2 Lxb3 19. Lb5 Tfd8 20. Ta3 c4
Een vergelijkbare vraag: staat de loper goed op b3 of juist buitenspel? Ook allebei nog mogelijk.
21. Lxd7 Txd7 22. Txa7 Tad8 23. Ta5 f5 24. h4 Kf7 25. g3 Te8 26. Kg2
Het ziet er naar uit dat de loper op b3 niet heel erg aan het spel meeneemt en dat de vrije d-pion mogelijk lastig gaat worden voor zwart. Op d5 staat hij ook goed gedekt, probleem voor wit is wel dat de pion op d6 wel zwak zou kunnen worden. Het zal daarom moeilijk worden voor wit om door de zwarte verdediging te komen.
26… Lf8 27. Lc5 Lh6 28. f4 Lg7 29. Kf2 Ted8 30. Lb6 Te8 31. Ld4 Lf8
Zwart wil liever geen zwartveldige lopers ruilen: het witte paard is dan beter dan de overgebleven loper.
32. Le5 Tc8 33. d6
Toch, maar zwart weet met een trucje zijn loper te activeren.
33… Le7! 34. Ke3 Ld8 35. Ta1 Lb6+ 36. Kf3 Lc5
Zwart richt zich op pion d6. Genoeg om ‘m te veroveren is het niet, maar het houdt wit bezig.
37. Pb5 Lb4 38. Lc3 Lc5 39. Le5 Lb4 40. Lc3
Wit heeft niet echt iets anders, want de toren wil zowel pion d6 als veld c2 dekken (Lb3 via c2 op e4 toelaten is geen goed plan). Zwart heeft ook niets beters dan zetten herhalen.
40… Lc5 41. Kg2 Tcd8 42. Le5 Lb4 43. Td4 Lc5 44. Td2 Lb4 45. Td4 Lc5 1/2-1/2
Ik schreef in mijn BDO-verslag dat 1 moment een groot verschil kan maken in een toernooi. Had Giri tegen Karjakin niet geblunderd, en vervolgens ook niet verloren, dan was ‘solide’ in plaats van ‘matig’ de omschrijving geweest van zijn toernooi. Het was wel een boeiende partij:
Karjakin – Giri
1. Pf3 c5 2. e4 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pc3 Dc7 6. Le3 a6 7. Df3
Karjakin probeert Giri te verrassen met een zijvariant. Nu zijn zetten als Pf6, Le7/Lb4 en/of b5 normaal, maar Giri denkt "Wat jij kan kan ik ook!"
7… Pe5 8. Dg3 h5
Giri vond het achteraf maar stom wat hij speelde. Als teamgenoot van Bosboom weet ik dat dit soort zetten best speelbaar is, toch zou het me niet verbazen als na deze partij meer topspelers zijvarianten tegen Giri gaan proberen.
9. f3 b5 10. O-O-O d6
Een keertje h4 was consequent geweest.
11. f4 Pg4 12. e5 dxe5?
Beter was 12… Pxe3 13. Dxe3 d5 en hoewel wit een behoorlijke voorsprong in ontwikkeling heeft is het niet makkelijk daar gebruik van te maken.
13. fxe5?
Wit had hier al kunnen winnen! Hij had dan wel een paar (in de vooruitberekening) moeilijk te vinden zetten moeten vinden: (13. Pdxb5! axb5 14. Lxb5+ Ke7 15. fxe5 Pxe5 (Karjakin dacht dat 15… Pxe3 hier kon, maar had 16. Df4! Pxd1 17. Db4+ gemist) 16. Lb6! Dxb6 17. Dxe5 Pf6 18. Thf1 Ta5 19. Df4! Txb5 20. Pxb5 Ld7 21. Pd6)
13… Pxe3 14. Dxe3 Ld7
Wit staat evengoed beter: open stelling en ontwikkelingsvoorsprong. Zwart is echter niet kansloos met zijn loperpaar.
15. Le2 g6 16. Df3 Tc8 17. Thf1 Th7 18. Kb1 Lb4 19. Pe4 Dxe5
Als je toch onder druk staat, pak dan maar een pion mee!
20. h4 f5 21. Pg5 Te7 22. Db7!
Wit heeft het zwakke punt in de stelling gevonden: pion a6. Zwart gaat zo zijn hele damevleugel kwijtraken.
22… Lc5 23. Pgf3 Dc7 24. Dxa6 Lxd4 25. Pxd4 Kf8 26. c3 Pf6 27. Lxb5 Lxb5 28. Dxb5
28…e5? Zwart had nog wel compensatie voor de pion: open lijnen naar de witte koning en het centrum. Als wit nu weg zou moeten gaan met zijn paard zou zwart zelfs uitstekende compensatie hebben. Helaas gooit een tussenzet roet in het eten…
29. Da6!
Auw! Na 29…cxd6 30.Dxf6+ raakt zwart een pion en meer kwijt, en als zwart het paard dekt de kwaliteit (b.v. 29…Kf7 30.Pb5).
29… Kg7 30. Pe6+ Txe6 31. Dxe6
Een kwaliteit een pion is te veel materiaalachterstand en Karjakin maakt het soepel af.
31… Te8 32. Dd6 Db7 33. Tfe1 Te7 34. g3 Pe4 35. Db4 Dxb4 36. cxb4 Pxg3 37. b5 f4 38. b6 f3 39. Tg1 Pe2 40. Tgf1 e4 41. a4 Pg3 42. Tf2 1-0