Groninger schaakfestival draait op volle toeren
Het Groninger Schaakfestival is aardig op streek geraakt. Naast het hoofdtoernooi zijn na de Kerst alle andere activiteiten opgestart.
 |
 |
Zo worden twee Noordelijke talenten (zie foto’s toernooisite) in de gelegenheid gebracht hun krachten te meten met gerenommeerde tegenstanders. De twaalf-jarige Jorden van Foreest neemt het op tegen de ervaren grootmeester Hans Ree en na twee ronden is de oudkampioen van Nederland nog niet verder gekomen dan twee remises. De 11-jarige Anna Maja Kazarian begon ook met een remise tegen Martine Middelveld, maar moest in de tweede partij toch het loodje leggen.
Ondertussen neemt de spanning toe in de hoofdgroep waar een paar Nederlandse spelers behoorlijk in de top meedraaien. Grootmeester Sergej Tiviakov, die met 3 uit 3 begon, heeft inmiddels drie halve puntjes op rij geïncasseerd. Daardoor zag hij de Hongaar Rapport, die hij nog zo mooi had verslagen in de derde ronde, hem op de ranglijst passeren. Rapport won in de zesde ronde van de Groninger Sipke Ernst die daarmee een stapje terug moet doen. De enige die ook op 5 uit 6 kwam, was de Oekraïner Zherebukh. Ondertussen is de jonge Nederlandse meester, Benjamin Bok, na zijn valse start weer terug ‘onder de mensen’. Hij staat na zes ronde op 4½ punten. Dat levert de volgende tussenstand aan kop op:
Uit het toernooi heb ik de nodige fragmenten, die de moeite van het naspelen waard zijn, voor u op een rijtje gezet.
Wit heeft een aardige combinatie waarmee hij een belangrijke pion wint.
21. Pxc5! Tb5
De beste verdediging. De pointe is dat 21… Lxc5 faalt op 22. Td8+ Ke7
[22… Kg7 23. Tg4#] 23. Txh8.
22. Pcd7+
In aanmerking kwam ook 22. b4.
22… Lxd7 23. Pxd7+ Kg7 24. Tg4+ Kh7
Wit staat een pion voor en het zwarte loperpaar is van het bord, dus in feite een technische winst. Dat is wel toevertrouwd aan Tiviakov.
25. c4 Ta5 26. b3 h5 27. Tg3 Kh6 28. f4 Td8 29. a4 Ld6 30. Pf6 La3+ 31. Kc2 Txd2+ 32. Kxd2 Tc5 33. Tg5 1-0
Er is een interessant eindspel op het bord gekomen waarin wit een verre vrijpion heeft. Daarbij ondervindt zwart door zijn dubbelpion nog meer moeilijkheden. Tiviakov heeft getaxeerd dat deze stelling goede winstkansen voor hem biedt.
42. Pe3 Ke6 43. h4 c6
Misschien moet zwart van deze pion afblijven, maar wat hij wel moet doen is niet duidelijk.
44. Pf1 Lh5 45. Pg3 Lg6
46. Pe4!
Een signaal dat wit degene is die op winst speelt. Het pionneneindspel is voor hem gewonnen.
46… Lh5
Op 46… Lxe4 volgt 47. dxe4 Kf6 48. Ke3 Kg6 49. Kf3 Kh5 50. Kg3 en de verre pion beslist.
47. a3!? Lg6 48. Ke3 Ke7 49. b4
Vreemd genoeg lost wit de dubbelpion op, maar hij krijgt daar andere voordelen voor terug.
49… cxb4 50. axb4 Ke6 51. Pg3 Lh7 52. h5
52… Kf6?!
Een grote onnauwkeurigheid. Hier lijkt mij dat zwart verder had moeten gaan met 52… d5 waarna ik geen winst heb kunnen vinden voor wit. De poging 53. cxd5+ cxd5 54. d4 Kf6 55. Pe2 Lf5 56. dxe5+ Kxe5 57. h6 Kf6 58. Pf4 Kg5 59. Pxd5 is remise.
53. Pe4+ Lxe4
En dit kost hem de kop. Maar er was nog andere manier om het vege lijf te redden. 53… Ke7 54. c5 d5 55. Pg5 Lf5 56. h6 Kf6 57. h7 d4+ 58. Kd2 Kg7 59. Pf7 Lxh7 60. Pxe5 en het is uit.
54. Kxe4 Kg5
Ook na 54… Ke6 55. Kf3 Kf6 56. Kg4 d5 57. c5! wint wit eenvoudig.
55. h6!
Een klassiek voorbeeld van een verre vrijpion. De zwarte koning wordt weggelokt naar de rand, de witte koning dringt vernietigend naar binnen.
55… Kxh6 56. Kf5 Kg7 57. Ke6 c5 58. bxc5 dxc5 59. Kd5 Kf6 60. Kxc5 Ke6 61. Kb6 Kd7
62. c5!
Na 62. c5 a5 vervolgt wit met 63. Kb7!
1-0
Wit staat een pion achter, maar met zijn loperpaar heeft hij (meer dan) voldoende compensatie.
27… Th8?
Maar dit is een lelijke misrekening.
28. Txh8 Kxh8
29. Pf3?
Hé, wat is dat? De grootmeester neemt de geboden kans niet waar. Met 29. Pxc6! is het snel gedaan met zwart: 29… bxc6 30. Txd6 Pd7 [Ook na 30… Pce4 31. Txc6 Ld7 32. Tc7 Td8 33. h4 Pe6 34. Txa7 Pd6 35. Lb6 verliest zwart materiaal.] 31. Lxg5 fxg5 32. Lxc6 Tb8 33. Lxd7 Lxd7 34. Txd7 Txb2 35. Txa7 en met drie pionnen meer zal het wel lukken voor wit.
29… Pf7 30. Ld4 Kg7 31. g5 Pd7 32. Tf1 Pde5 33. gxf6+ Kg6 34. Kh2 Le6 35. b3 Th8
Langzaam maar zeker trekt wit toch de partij naar zich toe.
36. Pxe5+ Pxe5 37. c5 Pg4+ 38. Kg3
Na 38. Kg1! dxc5 39. Lc3 Pe3 40. f7 zou het meteen voorbij zijn.
38… dxc5 39. Lxc5 Pe5 40. Lxa7
En met een pion meer en het loperpaar, had Ernst ook niet al teveel problemen meer.
40… Kf7 41. Ld4 Pd7 42. Tf4 Th6 43. h4 Tg6+ 44. Kf2 c5 45. Lb2 b6 46. Le4 Th6 47. Ld3 Pf8 48. Kg3 Th8 49. Ta4 Pd7 50. Ta7 Tg8+ 51. Kf2 Th8 52. Lc4 1-0
Ik kom graag nog even terug op het slot van een partij die u al in het artikel van Dimitri Reinderman heeft gezien. Ik neem de draad iets eerder op om te laten zien hoe de slotcombinatie ontstond en ook hoeveel moois er nog onder de oppervlakte bleek te zitten.
Wit lijkt kansen te hebben op de koningsvleugel, maar vooralsnog is niet te zien hoe hij de solide zwarte stelling zou kunnen slopen. Bok heeft een origineel plan bedacht.
22. g5!
Dit opent de witte diagonaal h3-c8, zodat wits (slechte) loper volop aan de strijd kan gaan deelnemen. In elk geval ook om te proberen verdedigers af te ruilen.
22… Lxg5 23. Lg4 h6?!
Beter lijkt mij 23… Pf8 hoewel wit na 24. Lc5 uitstekende compensatie behoudt.
24. Lxd7 Dxd7
25. Lh4!
De zwarte koningsstelling wordt steeds meer aan de tand gevoeld.
25… De7
Ook 25… Lxh4 26. Dxg6+ Dg7 27. De6+ Kh7 28. Txh4 Tf8 is bepaald geen pretje, maar een directe beslissing is nog niet voor handen.
26. Lxg5 Dxg5 27. Dh3 Pf7
Dit laat een paar mooie aanvalswendingen toe. 27… h5 28. Tdg1 Dh6 [28… Df6 29. Dxh5!] 29. De6+ Kh7 30. De7+ is ook uit.
28. Thg1
Het juiste idee in de verkeerde volgorde. Met 28. d6! ruimt wit veld d5 voor het paard waarna de hele witte legermacht kan ingrijpen tegen de zwarte koning. Na 28… cxd6 komen we in de partijvoortzetting terecht: 29. Tdg1 Df6 30. Pd5 en wit zou de stelling in de partij hebben bereikt. Als zwart het paard echter buiten de deur wil houden met 28… c6 zou wit met het ijzersterke 29. Tdf1! het punt kunnen binnenhalen. Zwart gaat ten gronde aan de zwaktes op g6, f7 en h6. Een paar varianten om dit oordeel te staven: 29… Tf8 (29… Kg7 30. Thg1 Dd8 31. Txg6+ Kxg6 32. De6+ Kg7 33. Txf7+ Kh8 34. Dxh6+ Kg8 35. Dh7#; 29… h5 30. Thg1 Dh6 31. De6; 30. Thg1 Dd8 31. Txg6+ Kh7 32. Txf7+ Kxg6 33. Df5#.)
28… Df6 29. d6 cxd6
Zo mag Benjamin toch zijn hele idee uitvoeren. Nu had zwart zich ternauwernood staande kunnen houden met 29… c6 30. Tdf1 Dg7 hoewel wit na 31. De6 Te8 32. Dxg6 ook wel zal winnen.
30. Pd5 Dg7
31. Txg6!
Fraai, maar dit wist u al uit het vorige artikel.
31… Dxg6 32. Pe7+ Kg7 33. Pxg6 Kxg6 34. De6+ Kg7 35. Tg1+
Na 35. Tg1+ Pg5 36. De7+ Kg6 37. Tf1 Tg8 38. Dxd6+ plukt wit alles van het bord.
1-0
De held van het eerste uur was de jeugdige Peter Ypma. Zonder ontzag voor reputaties sprokkelde hij het ene na het andere (halve) punt tegen titelhouders bij elkaar. Helaas kwam er in de ronden vier en vijf de klad in zijn spel. Maar zelfs na twee achtereenvolgende nederlagen is zijn TPR nog altijd erg mooi. In het volgende fragment neemt zijn tegenstander hem op instructieve wijze een gelijkstaand eindspel af.
Zwart heeft zich aardig verweerd, maar met zijn volgende zet laat hij een kleine combinatie toe die hem een zeer nadelig eindspel oplevert.
31… Te8?!
Na 31… Te6 zie ik weinig problemen voor zwart.
32. Txc5! bxc5 33. Pe4
Zo wint wit de kwaliteit terug en ondertussen is de zwarte pionnenstructuur verminkt geraakt.
33… Txe4 34. Kxe4 Te6+ 35. Kf3 Te7 36. Td6 Tc7
Heel passief, maar wat kon zwart anders?
37. Ke4 a5 38. h4 Tb7
Nu besluit Ypma om toch maar actief te worden, maar het kost een belangrijke pion.
39. Txc6 Tb4 40. Txc5 Txa4 41. Tc7+ Kf6 42. Tc6+ Kf7 43. Kf5 h5 44. Tc7+ Kf8 45. Ke6 Kg8 46. Tc8+ Kh7
De koning is naar verre oorden gedreven, de c-pion beslist de strijd.
47. c5 Ta3 48. Ta8 a4 49. c6 Tc3 50. Kd7 Td3+ 51. Ke7 Tc3 52. Kd7 Td3+ 53. Kc8 a3 54. c7 Kg6
De witte koning heeft zich even verstopt, maar hij komt nu tevoorschijn.
55. Kb7 Tb3+ 56. Kc6 Tc3+ 57. Kd6
De witte koning loopt het ‘vrije veld’ in, waarna de c-pion promoveert.
1-0
Tijd voor iets van het wat ‘lichtere’ werk, maar daarom niet minder leuk!
Het is duidelijk dat de witte stelling niet fris is, maar met de volgende fraaie wending breekt zwart de koningsstelling open.
15… Lb3! 16. axb4
16. cxb3 faalt op 16… c2+ met damewinst.
16… Lxc2+! 17. Kxc2 Pd4+
Allemaal fraaie tussenzetten.
18. Kxc3
18. Kb1 Dxb4+ 19. Ka2 Db3# zou mat zijn.
18… Dxa1+ 19. Kd2 Da2+
Wit vond het welletjes. Winnend is 19… Da2+ 20. Ke3 (Of 20. Kd1 Dc2#; 20. Kc3 Dc2#) 20… Pc2+.
0-1
Wit staat overwegend, maar na zwarts volgende zet mag wit het fraai beëindigen.
25… b5 26. Pxd6!
Opgegeven want alles stort in elkaar. De rechtvaardiging van het offer zit hem in 26. Pxd6! Txd6 27. fxe5+ Kxe5 28. Txc8 Pxc8 29. Lc3#.
1-0
Alle partijen (en fragmenten) via de viewer:
