Heel wat Nederlandse onderonsjes…
In het Tata Steel Chesstournament van 2012 spelen dertien Nederlandse spelers mee in de grootmeesterkampen, verdeeld over drie groepen. We proberen ze tijdens dit toernooi te volgen, vooral als er iets bijzonders gebeurt in hun partijen.
Op deze wat mistige dag stonden er in alle groepen de nodige onderlinge duels tussen de Nederlanders op het programma. Er werd vooral reikhalzend uitgekeken naar de confrontatie tussen Loek van Wely en Anish Giri. Eerstgenoemde ziet zich de laatste jaren dan wel voorbij gestreefd worden door zijn jonge compatriot, maar in de onderlinge partijen heeft de scholier uit Rijswijk het vaak erg lasting, vooral als hij met zwart moet aantreden. Van Wely verraste zijn tegenstander met een Trompovsky, maar al snel werd duidelijk dat de opening een succes was geworden voor wit. Zwart stond wat gedrukt en hij kon in elk geval geen actief tegenspel ontwikkelen.
Van Wely hield alles onder controle en versterkte voetje voor voetje zijn stelling. Hoewel er de nodige stukken waren geruild, kon Giri niet voorkomen dat hij langzaam maar zeker werd weggespeeld. Het belangrijkste moment ontstond op de 53ste zet, toen Van Wely zich een wat nonchalante torenruil permitteerde. Vermoedelijk heeft hij op dat moment een goede winstkans laten liggen. Zoals het nu ging wist de aalgladde zwartspeler zich met een pion- en een loperoffer uit de nesten te werken omdat zijn koning de laatste witte pionnen van het bord kon halen. Een fascinerend gevecht met een vreedzame uitslag.
(foto Frans Peeters)
Die vreedzame uitslag kwam er in de B-groep niet in de partijen Timman-Reinderman en Tiviakov-Ernst. Beide witspelers bereikten niet al te veel uit de opening. De andere parallel tussen deze partijen was dat ze allebei ook een vreselijke blunder begingen. Timman vergaloppeerde zich met een loperoffer, Tiviakov deed zelfs een volle toren in de aanbieding.
L’Ami zat ondertussen te proberen om Bruzon omver te krijgen. Hij kwam een heel eind, maar uiteindelijk verzandde het voordeel.
(foto Frans Peeters)
In de C-groep is bij Brandenburg eindelijk de ban gebroken. Hij probeerde opnieuw met kleine middelen de tegenstander onder druk te krijgen. Dat lukte toen tegenstander Hopman een beetje meewerkte en uiteindelijk kon Brandenburg een eindspel naar zijn hand zetten. Haast won eindelijk haar eerste partij en het slachtoffer was Ootes, die gisteren ook al in het zand moest bijten tegen Schut. In een interessante partij, waarin de zwartspeler een kwaliteit tegen twee pionnen inruilde, kwam wit toch in het voordeel, toen zij een pion terugwon. Nadat de torens geruild waren, werd duidelijk dat alleen wit op winst kon spelen en mede door extreme tijdnood ging het ineens hard. Als er een matnet gevlochten kan worden, is Haast altijd op haar post. Goudriaan blijft halve puntje sprokkelen. Ditmaal kreeg hij een zwaar offerende Sachdev tegenover zich, maar hij ontwikkelde op tijd tegenkansen waarna er niet meer aan het eeuwig schaak te ontkomen was.
Schut had kennelijk nog de zware partij tegen Ootes in de benen, want zij liet zich niet van haar beste kant zien. Tegenstander Tikkanen was natuurlijk ook niet de minste en na een scherp gevecht kwam hij uiteindelijk bovendrijven.
Van Wely, Loek- Giri, Anish
1. d4 Pf6 2. Lg5 c5 3. Lxf6 gxf6 4. d5 Db6 5. Dc1 f5 6. g3 Lg7 7. c3 Df6 8. e3 Pa6 9. Pe2 Pc7 10. Pf4 Lh6 11. c4 d6 12. Pc3 Ld7 13. Le2 a6 14. a4 b6 15. Ph5 Dg6 16. Lf3 Tb8 17. Pe2 Tf8
18. Dd2 a5 19. O-O Kd8 20. Tfe1 Pe8 21. Pef4 Dg8 22. e4 Dh8 23. De2 Tb7 24. e5 Dxe5 25. Dxe5 dxe5 26. Txe5 Pd6 27. b3 Tg8 28. Tae1 Lf8 29. T5e3 Tb8 30. h4 Kc7 31. Ld1 Te8 32. Lc2 Kd8 33. T3e2 Tg4 34. Kh2 Tg8 35. f3 Kc7 36. Pd3 Tg6 37. Pe5 Th6 38. Pxd7 Kxd7 39. g4 e6 40. Te5 Le7 41. Kh3 Ld8 42. T1e2 Tf8 43. Ld3 fxg4+ 44. fxg4 exd5 45. Txd5 Kc7 46. Lf5 Tg8 47. Te3 Tf8
48. Tee5 Tg8 49. Lc2 Tf8 50. Ld1
Na heel wat duw en trekwerk, waarin wit vanaf de opening vrijwel de gehele partij het beste van het spel heeft gehad, begint er nu tekening in de strijd te komen. Wit staat klaar voor g4-g5 en daarmee dreigt hij hij de zwartspeler verder in te snoeren.
50… Te8 51. Txe8 Pxe8 52. g5 Td6
53. Txd6?!
Het kan zijn dat Van Wely hier een goede kans op de overwinning laat liggen. [Vreemd genoeg lijkt 53. Lc2!? een betere winstpoging. Hoewel pion d5 ernstig zwak raakt is de pion op h7 ten dode opgeschreven. Wit verschaft zich daarmee een vrije randpion. Een voorbeeld: 53… Txd5 54. cxd5 Kd6 55. Lxh7 en nu mag 55… Kxd5? omdat zwart na 56. Lg8 Ke6 57. g6 Pd6 58. g7! aan zijn broek krijgt, waarna de g-pion zwart een stuk zou kosten.]
53… Kxd6
De zwarte koning snelt naderbij.
54. Lc2 f6
De enige zet om zijn stukken iets te laten doen.
55. g6
[Ook in aanmerking komt 55. Kg4 Ke5 56. Lxh7 fxg5 57. hxg5 en dan zal zwart – net als in de partij – een stuk moeten geven tegen wits vrijpion en moet hij hopen op het tegenspel dat zijn koning kan ontwikkelen met 57… Kd4]
55… hxg6 56. Lxg6 Pc7 57. Lf5
Ook interessant is 57. Pg3 maar ook nu zal zwart zich ternauwernood redden.
57… Pe6 58. Lxe6
58. Kg4 Pd4 59. Pf4 Ke7 [59… Pxb3] 60. h5 Kf8 61. h6 Kg8 is ook geen echte winstpoging.
58… Kxe6
Wit wikkelt af naar het eindspel van een goed paard tegen een slechte loper. Zou zijn koning nu al op g4 hebben gestaan, dan zou hij met Pg7+ gevolg door Pf5 riante winstkansen hebben gekregen. Hij komt net een tempo tekort.
59. Pg7+
De enige reële winstkans bestond nog in 59. Pf4+ Ke5 60. Pd5 omdat zwart dan met 60… f5 61. h5 Lg5 een pion moet geven. De stelling lijkt overigens binnen de marge.
59… Ke5 60. Kg4
60… f5+!
Dat heeft Giri uitstekend ingeschat. Ten koste van een pion activeert zwart zijn loper, waarna de winst verkeken is. De zwartspeler neemt zelfs op de koop toe dat hij zijn loper voor de h-pion moet geven.
61. Pxf5 Lxh4 62. Pxh4 Kd4 63. Kf3 Kc3 64. Ke3 Kxb3 65. Kd3 Kxa4 66. Kc3
66… b5
en zo werd de laatste pion geruild en de vrede getekend.
½ – ½
Het is duidelijk dat er al iets uit de hand is gelopen na zwarts volgende sterke zet:
36… Pd3! Maar het antwoord van wit is helemaal verbijsterend.
37. b5 Pf2+ 0-1
29. Lxh7+
Een merkwaardig stukoffer dat gebaseerd is op een hersenschim. [Na 29. Dh3 zijn de kansen in evenwicht.]
29… Kxh7 30. Dh3
Als Timman gedacht heeft dat hij zo het stuk kon terugwinnen, dan zal zwarts antwoord als een koude douche zijn gekomen.
30… Th8! En zwart bleef een stuk voor. Het karwei maakte hij nu snel af met 31. Td2 Kg8 32. Th2 Tc5 33. Pe3 Tch5 34. Df3 Dc5 0-1
Zwart was flink in tijdnood en speelt nu een natuurlijke reactie op wits laatste zet Ta8.
32… Kh7? Maar het kost hem direct de kop, er volgt nu een matnet. De enige vechtkans bestond in 32… c5 33. Tc8 g5 34. Lb6+ Kg7 35. fxg5 hxg5 36. Lxc5 Lf4 maar het is duidelijk dat wit goede winstkansen heeft.
33. h4! c5 34. Tc8 g5 35. h5 f5 36. Lf6 g4 37. Th8# 1-0
De partijen van de Nederlanders, inclusief enkele schaaktechnische aantekeningen:
De voortschrijdingstabel van de Nederlanders:
| Speler | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | Tot |
| Anish Giri | 1 | ½ | 0 | ½ | ½ | 1 | ½ | 4 | ||||||
| Loek van Wely | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | 3½ | ||||||
| Sergey Tiviakov | 0 | 1 | 1 | 0 | ½ | ½ | 0 | 3 | ||||||
| Sipke Ernst | 0 | ½ | 0 | 1 | 0 | 1 | 1 | 3½ | ||||||
| Erwin l’Ami | 1 | ½ | 1 | 0 | ½ | ½ | ½ | 4 | ||||||
| Dimitri Reinderman | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | 1 | 4 | ||||||
| Jan Timman | ½ | 0 | 1 | ½ | 1 | 0 | 0 | 3 | ||||||
| Daan Brandenburg | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | 1 | 4 | ||||||
| Pieter Hopman | 0 | 0 | ½ | 0 | ½ | 1 | 0 | 2 | ||||||
| Lars Ootes | ½ | ½ | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 | ||||||
| Anne Haast | 0 | ½ | ½ | 0 | 0 | 0 | 1 | 2 | ||||||
| Lisa Schut | 0 | ½ | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 3½ | ||||||
| Etienne Goudriaan | 1 | ½ | 1 | 0 | 0 | ½ | ½ | 3½ |
Van alle spelers is voorafgaand aan dit toernooi een lijst van portretjes verschenen. Die ziet er als volgt uit:
| Nr | Naam | Elo | Link |
| Nr 13 | Etienne Goudriaan | 2279 | Portret 1 |
| Nr 12 | Lisa Schut | 2290 | Portret 2 |
| Nr 11 | Anne Haast | 2290 | Portret 3 |
| Nr 10 | Lars Ootes | 2326 | Portret 4 |
| Nr 9 | Pieter Hopman | 2342 | Portret 5 |
| Nr 8 | Daan Brandenburg | 2527 | Portret 6 |
| Nr 7 | Jan Timman | 2571 | Portret 7 |
| Nr 6 | Dimitri Reinderman | 2581 | Portret 8 |
| Nr 5 | Erwin l’Ami | 2596 | Portret 9 |
| Nr 4 | Sipke Ernst | 2606 | Portret 10 |
| Nr 3 | Sergey Tiviakov | 2677 | Portret 11 |
| Nr 2 | Loek van Wely | 2692 | Portret 12 |
| Nr 1 | Anish Giri | 2714 | Portret 13 |
Foto’s ronde 7 op Flickr. Jammer dat mijn foto’s in dit artikel bewerkt zijn, ze worden daardoor ietsje onscherper. Dat komt door het resizen (verkleinen/vergroten) van de originele foto’s. Volgende keer zal ik verzoeknummers op de juiste breedte aanleveren Herman.