Schaakstrategie 04
In deze rubriek is het de bedoeling om voor de bezoekers van Schaaksite met grote regelmaat een beperkt aantal fragmenten uit mijn bekroonde boek “Chess Strategy for the Clubplayer” in het Nederlands aan te bieden. Partijfragmenten kunnen met de viewer nagespeeld worden. Daarmee licht Schaaksite een tip van de sluier op om iets meer te weten te komen over schaakstrategie.
In deze aflevering een paar passages uit
Hoofdstuk 4: Materieel voordeel
Soms vinden we bij het naspelen van een grootmeesterpartij als laatste zinnetje in de analyse: “… en de rest is techniek.” Men gaat er dan van uit dat het voor iedereen duidelijk is dat de desbetreffende speler, die een bepaald materieel voordeel heeft behaald, dit voordeel weet om te zetten in winst. Hoe hij dat doet, vindt men blijkbaar niet interessant meer, want het commentaar bij de partij houdt dan meestal op. Men gaat er stilzwijgend vanuit dat de goede speler zijn voordeel op de juiste wijze weet te verzilveren. Toch blijkt deze fase van de partij in de praktijk niet zo vanzelfsprekend te zijn als het lijkt. Een heel andere denktrant dan men wellicht gewend is, is nodig om de winst af te dwingen. De beroemde Russische trainer Kotov spreekt van het zgn. ‘schematisch denken’. Daarbij bedoelt hij dat de speler niet ‘in zetjes en varianten’ moet denken maar in ‘schema’s en plannen’.
Het is niet altijd evident dat materieel voordeel in winst omgezet wordt. Dat een simpel gewonnen stelling nog wel eens niet zo simpel kan zijn, ondervond de witspeler in het volgende fragment. Ziehier zijn gevecht tegen de loper van het verkeerde hoekveld.
Zwart staat voor de lastige taak dat hij met een paard en één pion een loper en drie verbonden vrijpionnen moet zien af te stoppen. Zijn enige kans op redding zit hem in het feit dat wit de loper van de verkeerde hoek bezit. 76… axb5 Het paard mag niet geslagen worden omdat wit na 77. Lxb4 bxc4 moet berusten in remise.. 77. cxb5 Pa6! Zo maakt zwart ‘misbruik’ van de omstandigheid dat wit de loper van de verkeerde hoek heeft. Tevens dreigt hij met … Pc7 de pion naar b6 te lokken. 78. b6 Wit rukt al vrijwillig op met zijn b-pion, maar het zou er vroeger of later ook van gekomen zijn. 78… Pb8 Het paard wil graag naar de velden c8 en a7. 79. Ld4 Pa6 80. Le3 Pb8 81. Kc5?! De eerste aarzeling die duidelijk maakt dat de witspeler in deze uitvluggerfase niet doorheeft hoe hij de vis op het droge moet krijgen. zoals we zo dadelijk zullen zien heeft wit een winstweg voor handen. 81… Pa6+ 82. Kb5
82… Pc7+! Dit opmerkelijke schaakje had wit niet zien aankomen, waardoor hij de kluts kwijt raakt. 83. Kc4?! [Het was nog niet te laat om op zijn eerdere schreden terug te keren. Wit kon het punt op instructieve wijze binnenhalen: 83. Kc5 Pa6+ 84. Kd6 Pb8 85. Lf2! Een tempozet om pion b6 nog even gedekt te houden. Daarmee verhindert wit ook de mogelijkheid 85… Pa6 [Daarmee verhindert wit ook de mogelijkheid 85… Pc6 wegens 86. a6+!] 86. Lg3! Nu is het moment gekomen om van diagonaal te wisselen. 86… Pb4 [Het "op en neer" spelen van het paard naar de velden b8 en a6 wordt onmogelijk vanwege 86… Pb8 87. Kc5 Pa6+ 88. Kb5 en nu wint wit na 88… Ka8 met 89. Lf4 Kb7
90. Ld6! Ka8 91. Kc6 en zwart is in tempodwang.] 87. Kc5 Pc2 88. Lf2 en het paard is op een dwaalspoor geraakt.]
83… Kc6! Daarmee verovert zwart terrein waardoor het verliesgevaar geweken is. 84. Lf4
Belangstellenden kunnen het boek 
hier bestellen. Tevens treft u op deze webpagina de nodige aanvullende informatie aan.
De vorige afleveringen uit deze serie zijn hieronder te vinden:
