Smeets kwalificeert zich voor het WK!

In Plovdiv heeft Jan Smeets (zie foto Jos Sutmuller) een belangrijke stap in zijn carrière gezet. Door in de voorlaatste ronde met zwart remise te maken tegen de sterke Fransman Vachier-Lagrave (2682) en in de laatste ronde te winnen van Korobov (2679) uit de Oekraïne te winnen wist hij bij de vereiste eerste 23 spelers te komen. Smeets werd uiteindelijk gedeeld tweede, maar veertiende op de eindrangschikking.

Ook Ivan Sokolov kwam een heel eind. Eerst kwam hij remise overeen met Grigoriants (2561), door vanuit verloren stelling te winnen van Zhigalko kwam hij in de buurt van plaatsing, zijn TPR bleek echter te laag.

Voor de andere Nederlanders duurde het toernooi te lang. Europees Kampioen werd overigens de Rus Jakovenko die in een rechtstreeks duel koploper Fressinet uit Frankrijk wist te kloppen.

De regeling van de barrages is helaas weer afgeschaft. Voorheen moesten spelers die gelijk waren geëindigd in rapid- en snelschaakpartijen bepalen wie er door mochten naar de Wereldkampioenschappen. Nu was bepaald dat de TPR gold, een nogal dubieus systeem. Jan Smeets speelde een merkwaardig toernooi. Hij begon met 1 uit 3 tegen relatief zwakke tegenstanders, maar toen begon het lopen. Een serie van 4 uit 4 bracht hem weer in de top van het klassement. Daar stond hij twee remises toe en hij kwam ook nog tweemaal tot een mooie overwinning, precies genoeg om op de benodigde 8 punten te eindigen.

Dat lukt Ivan Sokolov net niet. Hoewel hij een hogere TPR had dan Smeets, kwam hij een half puntje (of een nog hogere TPR zo u wil) te kort. Zoals het nu ging, werd hij 29ste, helaas net niet dus.

De resultaten van de andere Nederlanders waren wat wisselvallig. Uiteindelijk deed Sipke Ernst het nog vrij verdienstelijk; hij eindigde op 6½ punten. Op datzelfde totaal kwam ook Anish Giri uit, maar die zal daar heel ontevreden zijn. Hij zat helemaal niet in het toernooi en al na een paar ronden snakte hij naar het einde. Het pleit voor hem dat hij nog eindigde met een overwinning.

Ook ontevreden zal Erwin l’Ami zijn. Die draaide een tijdje mee in de subtop, maar hij bleek niet zo solide te zijn als we van hem gewend zijn. De twee nullen waarmee hij het toernooi afsloot, vooral de blunder in een gelijke stelling, zal hem niet bevallen.

Voor David Klein kan Plovdiv echter niet kapot, hoewel hij met 0 uit 3 eindigde. Nadat hij eerst een IM-norm had veiliggesteld, scoorde hij ook na 8 ronden zelfs een GM-norm. Gezien de zware tegenstand mocht hij in ronde 9 dan ook verliezen. Dat deed hij ook in de ronden tien en elf, maar ondanks dit kleine ‘eierenrekje’ eindigt hij met ratingwinst.

Jorgen Henseler tenslotte moet het stellen met 3 punten en wat ratingverlies.

De uitslagen van de Nederlanders na de elfde ronde:

De eindstand aan kop van het toernooi:

En tenslotte het complete overzichtje van de Nederlandse spelers:

Smeets, Jan – Korobov, Anton

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. c3 Pf6 4. Ld3 g6 5. h3 Lg7 6. Lc2 O-O 7. d4 Pc6 8. O-O e5 9. dxc5 dxc5 10. Dxd8 Txd8 11. Pa3 b6 12. Lg5 h6 13. Lxf6 Lxf6 14. Lb3 Tb8 15. Tfd1 b5 16. Ld5 Ld7 17. c4 a6 18. Tac1 b4 19. Pc2 Kg7 20. Pce1 Le7 21. Pd3 f6 22. b3 a5 23. Ta1

23… a4

Zwart wordt optimistisch en hij doet een winstpoging. [Na 23… Ta8 24. a4 zit de stelling op slot en lijkt remise de meest waarschijnlijke uitslag.]

24. bxa4!

Dat zal hij niet verwacht hebben.

24… Pa5

Dat was de logische voortzetting. [Ook na 24… Ta8 25. Pb2 Ta7 lijkt het erop dat wit kleine winstkansjes gaat krijgen.]

25. Pb2

Wit gaat zijn nieuw verworven kleinood verdedigen.

25… b3 26. Pd2! bxa2 27. Txa2

Ineens heeft wit een pionnetje meer. Dat hoeft niet direct beslissend te zijn, maar zwart moet nu omzichtig spelen.

27… Tb6

Niet gunstig voor zwart is 27… Tb4 28. Pd3! Tb6 [28… Txa4? faalt nu op 29. Txa4 Lxa4 30. Ta1 Lc2 31. Pxe5 fxe5 32. Txa5 En ondanks het zwarte loperpaar heeft wit nu goede winstkansen. Zijn loper op d5 is beresterk.]

28. Tda1 f5 29. Pd3 Ld6 30. Te1 f4

Zwart moet de stelling noodgedwongen een gesloten karakter geven en dat komt zijn loperpaar niet ten goede.

31. Pf3 Te8

Gedwongen, waardoor zwart steeds passiever komt te staan. [31… Kf6?! ging niet zo goed vanwege 32. Pxf4! exf4 33. e5+ en wit staat nu duidelijk beter.]

32. Tb2

Smeets heeft de tegenstander een beetje vast gezet en hij probeert nu een paar actieve stukken van zwart te ruilen.

32… Txb2 33. Pxb2 g5 34. Pd3 Pc6

Zwart moet de b-lijn vergrendelen, dat nu met … Pb4, maar daarmee geeft hij eigenlijk de blokkade op veld a5 op. De pluspion van wit begint nu eindelijk een belangrijke rol te spelen. [Nu is 34… Kf6 niet zo fraai vanwege 35. Tb1 en de enige open lijn valt in wits handen.] [De pion is nog altijd taboe vanwege 34… Lxa4 35. Ta1 Lc2 36. Pde1! nu wel met stukwinst!]

35. Ta1!

Het adagium dat de toren achter de vrijpion hoort, gaat hier ook weer eens op.

35… Pb4?

Dit ligt voor de hand maar in werkelijkheid bespoedigt zwart het witte winstproces. [Zwart kon een blokkade op veld a7 bewerkstelligen met 35… Te7 36. a5 Le8 37. a6 Ta7 Maar het is duidelijk dat hier maar een speler op winst speelt.]

36. Pxb4 cxb4

Op zich lijkt het een gunstige ruil voor zwart: zijn zwartveldige loper komt in het spel via veld c5 en hij heeft zichzelf ook een vrijpion bezorgt. De praktijk is echter weerbarstig.

37. a5 b3

Zwart zet alles op een kaart, maar zie nu hoe sterk wits loper op d5 is. [Na 37… Lc5 38. a6 La7 39. Tb1 is pion b4 ten dode opgeschreven. 39… Lc8 helpt dan ook niet want na [39… Tb8 40. Pxe5] 40. Txb4 mag 40… Lxa6 niet wegens 41. Ta4]

38. a6 Lc5

39. Pd2!

Smeets speelt alles even sterk. Hij valt niet alleen pion b3 aan, maar tevens houdt hij veld b1 onder controle. [39. a7? zou al het fraaie werk te niet doen na 39… b2 40. Tb1 Lxa7 41. Txb2 Lc8 en deze stelling lijkt mij bijzonder lastig te winnen, zo die al gewonnen is.]

39… b2 40. Ta2

Zwart kan het opgeven. Pion b2 is ten dode opgeschreven.

40… b1D+ 41. Pxb1

Een fraaie eindspelprestatie van Smeets die hem ook nog plaatsing voor het WK opleverde!

1-0

Zhigalko, Andrey – Sokolov, Ivan

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pge7 5. c3 g6 6. d4 exd4 7. cxd4 b5 8. Lc2 Lg7

Sokolov neemt wat risico’s door het centrum zo aan de tegenstander te laten. [8… d5 9. e5 is bekend uit een partij Karjakin-Aronian, 2011.]

9. O-O O-O 10. Pc3 d6 11. h3 Pa5

Sokolov wijkt af van een eigen partij. [In de partij Grover-Sokolov, 2011, ging zwart verder met 11… Lb7 en hij won later.]

12. Lf4 Lb7 13. Te1 Tc8

[In aanmerking komt ook een zet als 13… Dd7]

14. Ld3

14… b4?!

Hiermee compromitteert hij zijn damevleugelpionnen. [Consequent was nu 14… c5 15. d5 waarna er een soort Benonistructuur is ontstaan. Zwart heeft dan het nodige bereikt (zijn damevleugelpionnen zijn al naar voren gespeeld), maar daar staat tegenover dat veel van zijn lichte stukken (Pa5, Lb7, Pe7) niet op goede velden staan.]

15. Pa4 Dd7 16. a3!

Dat is een sterke zet.

16… bxa3 17. Txa3 Pac6 18. Lc4 Kh8

Het is duidelijk dat Sokolov zijn stelling niet vertrouwt.

19. Dd2

Met rustige zetten bouwt wit zijn voordeel verder uit.

19… Pg8

Het paard stond slecht op e7, maar hier niet veel beter…

20. d5! Pce7 21. Pc3 Tb8

Sokolov is er niet de man naar om passief te gaan verdedigen.

22. Lxa6 Lxa6 23. Txa6 Tb4 24. e5 dxe5 25. Lxe5 f6

Ook geen prettige zet om te doen.

26. Lg3?!

Tot dusver heeft de witspeler voortreffelijk gespeeld, maar dit is een vreemd veld voor de loper. [Na 26. Lf4 zal wit wel gewonnen staan. De zwarte stukken werken nauwelijks samen en hij staat ook nog een pion achter. Na bijvoorbeeld 26… Tfb8 volgt sterk 27. Ta7! met als mogelijk vervolg 27… Txb2 28. Txc7! en wit staat op winst.]

26… Pf5 27. Lh2 Tfb8 28. Ta2 Pd6

[Misschien kon hij zijn loper iets laten doen met 28… Lh6 29. De2 Lf8]

29. Pd4 Lh6 30. f4 Pc4 31. De2

31… Dd6?

Oei, het gaat nu van kwaad tot erger met zwart.

32. Pc6?

Maar gelukkig hebben moderne grootmeesters ook geen engine in hun hoofd. [Met het wel bijzonder verrassende 32. Pc2! viel materiaal te winnen voor wit. 32… Dc5+ werkt dan niet omdat zwart na 33. Kh1 Txb2 34. Lg1! het paard niet kan blijven verdedigen. Een sterk staaltje!]

32… Dc5+ 33. Df2

Uit nood geboren maar daarmee is het verliesgevaar geweken voor zwart. [Het is duidelijk dat zwart niets meer te vrezen heeft na 33. Kh1 Txb2 34. Txb2 Txb2 35. De6 Df2 36. Tg1]

33… Dxf2+ 34. Kxf2 Txb2+ 35. Te2 T8b3 36. Pe4 Txe2+ 37. Txe2 Lf8 38. Tc2 Pe3 39. Td2 f5 40. Pd4 Ta3 41. Pb5 Tb3 42. Pd4 Ta3 43. Pb5 Ta5

Zwart waagt het erop. Alleen winst kan hem nog in de buurt van iets brengen.

44. d6!?

Wit doet ook een duit in het zakje. [44. Pec3 Pc4 45. Tc2 was echter nog altijd niets bijzonders voor zwart.]

44… Pc4!?

Sokolov blijft een vechter pur sang. Hij laat de tegenstander een dame bijhalen in ruil voor wat spel tegen de witte koning. [44… cxd6 45. Pexd6 Pc4 was ook een totale remisestelling.]

45. dxc7 Pxd2 46. c8D Pxe4+

47. Kf1?

En ja hoor de tegenstander werkt een handje mee! [De juiste zet was 47. Kf3 waarna het met 47… Txb5 [Na 47… Lc5 48. Db8! Ta2 49. Lg3 kan wit alle dreigingen net pareren. Maar is begrijpelijk dat hij niet met de koning naar dit veld willen gaan.] 48. Dxf8 Tb3+ 49. Ke2 Tb2+ 50. Kf1 in remise zou zijn geëindigd.]

47… Lc5

48. Pc7

Dit bespoedigt de ondergang, maar er is geen verdediging meer tegen de gecombineerde werking van de zwarte stukken tegen de witte koning. [Ook nu zou 48. Db8 verliezen na 48… Ta1+ 49. Ke2 Ta2+ 50. Kf1 Tf2+ 51. Ke1 Txg2 en de loper op h2 wordt het kind van de rekening.] [Ook na 48. g4 Txb5 49. gxf5 Tb2! overleeft wit het ook niet.]

48… Ta1+ 49. Ke2 Ta2+ 50. Kd1 Pc3+ 51. Ke1 Le3

Een prachtig matnet, alleen ten koste van een dame kan wit het mat voorkomen; hij blijft dan een stuk achter en dat geloofde hij wel.

0-1

We eindigen met twee fragmenten.

Lysyj, Igor – Ernst, Sipke

Er is een spannende wedloop ontstaan, waarin zwart zijn loper moet geven.

45… Kxh4 46. Kc5 Kg4 47. Kc6

De witte koning rent naar binnen, waardoor zwart gedwongen is zijn loper te offeren.

47… Lxa5 48. Pxa5 Kf4 49. Kc5 Kxe4 50. Kxb4?

Een logische zet, die echter op verrassende wijze verliest. Na 50. fxe6 fxe6 51. Kxb4 f5 52. Kc3 Ke3 53. Pc4+ Ke2 54. Pe5 zal het in remise zijn geëindigd. Een voorbeeld: 54… f4 55. Kd4 f3 56. Pxf3 Kxf3 57. Ke5 Ke3 58. Kxe6 Kd4 59. Kd6 Kc4 60. Kc6 a5 61. Kb6 a4 62. Ka5 Kb3 63. Kb5 Kxb2 64. Kxa4.

50… exf5!!

Briljant gevonden van Sipke! Een voorbeeld van een gunstige triplepion, waar kom je dat nog tegen? Tim Krabbé kan tevreden zijn, die heeft dit verschijnsel ooit ‘De rups’ betiteld.

51. Kc3 Ke3 52. Kc2

Hij probeert wanhopig om met zijn koning voor de vijandelijke pionnen te komen maar het helpt niet. [52. Pc4+ Ke2 De koning wordt de pas afgesneden en het witte paard komt helemaal nergens omdat de zwarte pionnen een hele reeks cruciale velden dekken. 53. Pd6 f4 54. Pf5 f3 uit.]

52… f4 53. Kd1

53… Kf2!

Natuurlijk laat zwart niet toe dat wit met Ke1 ervoor komt.

54. Pc4 f3

En hier gaf de witspeler (ongetwijfeld) gedesillusioneerd op.

0-1

L’Ami, Erwin – Kryvoruchko, Yuriy

30. Dc5??

Een verschrikkelijke blunder in een gelijke stelling. [Na 30. Thc1 De4+ 31. Kg1 is het ongeveer gelijk.]

30… De4+ 31. Kh2 Td5 0-1

De partijen en analyses via de viewer:

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.