Sensationele ontknopingen bij NK-jeugd

De Nederlandse jeugdkampioenschappen in Haarlem zitten er weer op. In het Nova-college in Haarlem, dat ruim tien dagen onderdak bood aan de Nederlandse jeugdschaaktop, vielen afgelopen zaterdag de beslissingen. Kampioen bij de jeugd A werd Lars Ootes (zie foto Fred Lucas).

Het gehele toernooi was uitstekend te volgen via de website, waarbij Chesschool een bijzondere rol vervulde. Via het interne tv-kanaal brachten hun medewerkers vele spelers en prominente gasten (via filmpjes) voor het voetlicht.

Met een professioneel wandbord (het leek bijna wel championsleaguevoetbal) werden de sponsoren in beeld gebracht. Diverse spelers toonden zich ware didactici door hun partij op een demonstratiebord aan het publiek voor te spelen. Het jeugdig elan van de jongelui die de verschillende interviews verzorgden en partijfragmenten becommentarieerden was aanstekelijk. Ook was er een webcam geïnstalleerd die live beelden registreerde. Verder had de organisatie het op zich genomen om maar liefst alle partijen live te tonen. En alsof dat nog niet genoeg logistiek met zich meebracht, moest die registratie ook via een draadloze verbinding tot stand gebracht worden. Daarover wil ik toch graag een kritische kanttekening plaatsen. Veel partijen konden niet of gebrekkig gevolgd worden. Ook als een partij was afgelopen verscheen de beginstelling op het scherm met twee koningen in het centrum van het bord. De partij kon dan niet meer bekeken worden. Een gemiste kans was ook dat de barrage niet via de liveborden gevolgd konden worden. Juist nu zat het thuisfront op het puntje van de stoel. Gelukkig viel er nog wel iets te zien via de webcam. Al met al een paar leerpunten waarbij het goede gevoel over de organisatie overheerst.

Voor alle informatie, de standen, inclusief de rondeverslagen verwijzen wij naar NK-jeugd 2010

Hieronder een korte beschouwing van de diverse toernooien, waarbij de kampioenen in het zonnetje worden gezet. Van elke winnaar mag uiteraard een schaaktechnisch fragment niet ontbreken (zie beneden).

Jeugd A

Het belangrijkste toernooi kende twee redelijk verrassende winnaars. Het was uiteindelijk Lars Ootes die de titel greep. Daarvoor moest hij in een barrage afrekenen met de twee jaar jongere Anne Haast, die tot verbazing van vriend en vijand, op de gedeelde eerste plaats was beland. Nadat zij in de laatste ronde betrekkelijk snel van Niels Hendrikx had gewonnen, zag zij om zich heen andere kanshebbers sneuvelen. Daar was om te beginnen de medekoploper na de achtste ronde, Yorick ten Hagen. Die had de ‘pech’ dat hij met zwart moest opboksen tegen de sterke Benjamin Bok. Net als de titelverdediger, IM Robin van Kampen, had Bok geen gelukkig toernooi gespeeld. Maar hij deed wel zijn sportieve plicht en versloeg Ten Hagen zeer gedecideerd. Twee andere pretendenten, David Klein en Stefan Kuipers gingen (met wit nog wel) onderuit tegen respectievelijk Koen Lambrechts en Milan Mostertman. Voor Klein was dit een anticlimax op een sterk gespeeld NK. Hij werd in de voorlaatste ronde van de koppositie gestoten door Anne Haast. Het wachten was op de partij tussen Nicky Law en Lars Ootes. Law had in de eerste ronde zijn visitekaartje al afgegeven door Robin van Kampen te verslaan (zie het eerdere verslag) en nu leek hij lange tijd op weg om voor de belangrijkste gegadigde voor de titel, Lars Ootes, roet in het eten te gooien. Ootes had een sterk toernooi gespeeld, alleen verloren van Stefan Kuipers, maar onder andere van Benjamin Bok gewonnen. In de partij raakte zijn toren volkomen verlamd door een sterk paard in combinatie met een witte vrijpion en veel kibitzers op het internet dachten dat Law dat varkentje wel eens even zou gaan wassen. Law kwam een heel eind, maar slaagde er toch niet in een gewonnen stelling af te dwingen. Uiteindelijk had zijn paard en twee pionnen tegen toren in remise bij correct spel moeten eindigen. Maar toen gebeurde er dit:

 [FEN "5k2/8/4PKP1/8/5N2/8/8/4r3 b - - 0 1,normaal,centrum,"] 

Na een heroïsche strijd is de volgende stelling ontstaan: 1… Te4?? Een vreselijke blunder die Ootes de partij én de titel had kunnen kosten. De toren staat hier volkomen verkeerd. [Zwarts strategie moet zijn om de toren zover mogelijk achterin te houden. Daarmee kan hij de witte koning altijd in de rug aanvallen. Door de pionnen afwisselend aan te vallen, kan hij eenvoudig remise afdwingen. 1… Tg1] 2. Pd5! Law profiteert op de juiste wijze, zwart mist nu het schaakje in de rug van de witte koning. 2… Ke8 Door wanhoop gedreven en met nog weinig tijd op de klok doet zwart er maar een. 3. e7?? Niet helemaal onbegrijpelijk deze zet. Hij dacht dat er niets meer te doen was tegen Pc7+. Wit mist echter wel een opgelegde winst. [Wat is logischer om nu verder te gaan met 3. g7! waarna er geen redden meer aan zou zijn geweest. 3… Tg4 4. Pc7+ Kd8 5. e7+ en de pion gaat naar dame.] 3… Te6+! Een geweldige pattruc waarmee Ootes de remise voor de poorten van de hel wegsleept. 4. Kg7 Te5 5. Kf6 Te6+ en remise. 1/2-1/2

Daarmee had Ootes het vege lijf weten te redden en hij mocht nu aantreden tegen Anne Haast in een barrage met versneld tempo. Anne had ondertussen ontspannen naar deze beslissingskamp toegeleefd door een ijsje te gaan eten in de stad. Ootes zou gesloopt moeten zijn van de marathonzitting met Law maar hij liet zich van zijn goede kant zien door de vluggertjes met 2-0 naar zijn hand te zetten.

Daarmee werd hij de verdiende winnaar maar ontnam hij Anne de gelegenheid om geschiedenis te schrijven. Zij zou het eerste meisje in de historie worden om de algemene titel, voor de neus van alle jongens in dit geval, weg te kapen. Zover kwam het net niet, maar Anne mag terugkijken op een zeer geslaagd toernooi waarin zij met 2 uit 2 begon, toen twee nullen opliep, om daarna fantastisch te finishen met 4½ uit 5. Het is duidelijk dat zij een belofte is voor de nabije toekomst.

Meisjes A

Bij de meisjes A had een merkwaardige speling van het lot bepaald dat de twee belangrijkste titelkandidaten elkaar in de slotronden moesten bekampen. De strijd ging tussen Lisa Hortensius en Marieke Dirksen. Eerstgenoemde was de grootste favoriet voor de titel en zij begon ook voortvarend aan het toernooi. Maar naarmate het toernooi vorderde kwam er zand in de wielen: Lisa moest twee remises toestaan tegen Marcella Gunther en Naomi Snikkers. Marieke had eerder al een halfje moeten accepteren tegen Marion Severijnen en diezelfde Naomi Snikkers. En dus stonden beide meisjes bij het ingaan van de laatste ronde samen bovenaan met 7 uit 8. Aanvankelijk leek Lisa met haar Franse verdediging strategisch gezien de overhand te krijgen. Maar Marieke bleek voor geen kleintje vervaard. In de tijdnood van haar tegenstandster offerde zij een paard voor twee pionnen en verschafte zich een reus van een vrijpion die uiteindelijk materiaalwinst opleverde. Daarmee pakte zij de titel en veroordeelde zij Lisa tot de gedeelde tweede plaats omdat Kristianne Tempelman ook nog op gelijke hoogte wist te komen.

Jeugd B

Dezelfde apotheose als in de hierboven beschreven titelstrijd deed zich voor in deze groep. Koploper Hugo ten Hertog, die met een punt voorsprong de laatste ronde inging, werd verslagen door de Elofavoriet, Arthur Pijpers. Daarmee eindigde beide gelijk op de eerste plaats met elk 6½ uit 9 en moest een barrage uitwijzen wie de titel zou krijgen. Die ging tenslotte toch naar Hugo die daarmee het zuur van zijn nederlaag in de laatste ronde wist weg te spoelen. Daar had hij wel de hulp nodig van Arthur die in een eindspel met een stuk meer zich pardoes liet matzetten.

Bekijk hier hoe dit drama zich voltrekt.

Meisjes B

Al spoedig werd duidelijk dat de strijd zou gaan tussen de Elo-favoriet, Evie Warmelink, en de C-kampioene van vorig jaar, Diana Dalemans. In de onderlinge partij kwam Evie aanvankelijk goed en zelfs gewonnen te staan. Maar uiteindelijk kwam Diana nog in het voordeel, totdat er even later tot remise werd besloten. Niettemin trok Diana in het toernooi toch aan het langste eind, want Evie liet een lelijke steek vallen door van Nancy Kirana te verliezen, terwijl Diana doorging met het verslaan van haar tegenstandsters. Met een korte remise in de laatste ronde stelde de jongedame uit Hoensbroek haar tweede opeen volgende titel, ditmaal in een hogere leeftijdscategorie, veilig.

Jeugd C

In deze categorie bleek het steeds stuivertje wisselen aan kop van de ranglijst. De belangrijkste kandidaat voor de titel, Roger Meng, had bepaald geen gemakkelijk toernooi. Desondanks ging hij na acht ronden alleen aan kop met 6½ punten. Er wareb twee achtervolgers, te weten Stefan Beukema en Jan Cox, die een halfje minder hadden, en die hem nog in de wielen zouden kunnen rijden. Daartoe moest Stefan zelf winnen van de bepaalde niet misselijke Jan Overdam. Roger, die op voorhand geacht zou moeten worden om zelf af te rekenen met het Apeldoornse talent Thomas Beerdsen, had het verre van eenvoudig. Uiteindelijk werkte hij zich uit de nesten, maar hij moest wel een puntendeling toestaan. Jan Cox had ondertussen verloren en die moest dus afhaken voor de titelstrijd, maar Stefan won in een koningsaanval. Dat betekende dat Stefan en Roger nu in een beslissingskamp moesten uitmaken naar wie de titel zou gaan en hier bleek Stefan zich de sterkste te tonen. Dat ging niet zonder slag of stoot. Stefan kwam in de eerste partij verloren te zijn, knokte zich terug en nadat Roger de fout inging won hij zelfs nog. In het tweede vluggertje kon Stefan eeuwig schaak afdwingen, maar hij speelde een onregelmentaire zet. Roger vergat te claimen waarna Stefan dat op zijn beurt wel deed en zo de titel binnenloodste.

Meisjes C

Bij de meisjes B bleek Masha Bitalzadeh op eenzame hoogte te staan. Zij gaf drie halfjes af en ging soeverein naar de titel. Alleen Cathelijne Sanders kwam nog enigszins in de buurt, hoewel dat op gepaste afstand was.

enselectie van alle kampioenen.