Pruijssers behaalt grootmeesternorm
Het Science Park Amsterdam Chess Tournament is gewonnen door vijf spelers die op 7 uit 9 uitkwamen. Een van hen is de Nederlandse meester Roeland Pruijssers (zie foto toernooisite) die en passant ook zijn derde grootmeesternorm behaalde. Als zijn rating boven 2500 komt, mag hij de titel gaan aanvragen.
In mijn vorige verslag liet ik u weten dat Roeland Pruijssers uit Apeldoorn de sterren van de hemel zat te spelen. Dat deed hij ook, ware het niet dat hij in ronde zeven remise moest toestaan en in de voorlaatste ronde zelfs toch de man met de hamer tegenkwam. De Amerikaan Lenderman voltrok het vonnis in een partij waarin Pruijssers duidelijk niet zijn dag had.
Lenderman, Aleksandr – Pruijssers, Roeland
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. Pf3 O-O 6. Le2 e5 7. O-O Pbd7 8. Le3
8… Te8? Dit lijkt me een elementaire fout. [Als zwart zijn toren naar e8 wil spelen, dient hij eerst 8… exd4 in te lassen.] 9. d5 Ph5 10. g3 Lf8 Dat ziet er slecht uit al. 11. Pe1 Pg7 12. Pd3 f5 13. f3 Le7 14. Dd2 Pf6 15. c5 fxe4 16. fxe4 Lh3 17. Tfc1 Pg4 18. cxd6 cxd6 19. Lxg4 Lxg4 20. Pb5
Met simpele middelen heeft wit al een overweldigende stelling opgebouwd. 20… Tf8 21. Pxa7 Tf3 22. Pb5 Txe3 Hij probeert er iets van te maken. [Ook 22… Da5 helpt niet na 23. Pc3!] 23. Dxe3 Lg5 24. Df2 Da5 Dit staat gelijk met opgave. [Ook na 24… Lxc1 25. Txc1 Txa2 26. Pa3 staat wit op winst.]
25. Tf1 [Zo mogelijk nog sterker is 25. Pxd6 Lxc1 26. Pc4 Db5 27. Txc1] 25… Pf5 [Hier loopt 25… h5 ook helemaal verkeerd af voor zwart na 26. Pxd6] 26. exf5 Lxf5 27. Pxd6 Lxd3 28. Df7+ Kh8
29. De6 [Fraai is ook 29. Pe8!] 29… Le3+ 30. Kh1 Dc5 31. Pf7+ Kg7 32. Df6+ Opgegeven. [Het is mat na 32. Df6+ Kf8 33. Pg5+ Ke8 34. Df7+ Kd8 35. Pe6+ Kc8 36. De8#] 1-0
Dat was even slikken. Zou de grootmeesternorm, die zo zeker leek, nu ook nog in gevaar komen? De laatste ronde zou Pruijssers het opnemen tegen de onberekenbare Miedema (zie foto toernooisite).
Die had eerder gewonnen van de nummer één geplaatst, GM Dimitri Reinderman, die een sloot Elopunten over de balk gooide in dit toernooi. Een korte berekening leerde dat Pruijssers genoeg zou hebben aan een half puntje voor zijn GM-norm. Maar tot ieders verbazing hij ging er eens flink voor zitten. Bij een overwinning kon hij ook nog meedingen naar een topnotering. Het tekent Pruijssers dat hij vol voor de winst ging, nota bene in de lijfvariant van Miedema (in het Frans). Daarin begon Pruijssers zijn tegenstander te bestoken met zware stukken en ongelijke lopers. En het lukte zowaar nog ook. Langzaam maar zeker kwamen er scheurtjes in het bolwerk dat de zwartspeler had opgetrokken en toen wit materiaal had veroverd, haalde hij ook vlotjes het volle punt binnen. Omdat de andere uitslagen ook gunstig uitvielen, kwam Pruijssers zowaar als co-winnaar van dit toernooi op het podium terecht. Samen met deze dikke GM-norm (ook de hoogste TPR van het toernooi) een dubbele zege. Hulde!
Pruijssers, Roeland – Miedema, David
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 4. e5 Pe7 5. a3 Lxc3+ 6. bxc3 c5 7. Dg4 O-O 8. Ld3 Pbc6 9. Dh5 Pg6 10. Pf3 Dc7 11. Le3 c4 12. Lxg6 fxg6 13. Dg4 Df7 14. Pg5 De8 15. h4 Pe7
Zo speelde Miedema al vaker; hij heeft deze opzet thuis een keer bedacht. 16. De2 Ld7 Zo speelde Miedema tegen Anne Haast vorig jaar. [In een oudere partij tussen beide spelers werd hier 16… b5 gespeeld, maar die werd door Pruijssers gewonnen en kennelijk vertrouwde Miedema dat niet meer.] 17. g4 Dc8 Hij wijkt af van zijn eigen idee. [Zijn concept was 17… b5 maar wellicht dacht hij dat Pruijssers daar iets op zou hebben klaarliggen.] 18. h5 gxh5 19. Txh5 h6 20. Pf3 Le8 21. Th3 Lg6 22. Ph4 Lh7 23. g5 hxg5 24. Lxg5 De8 Als dit moet, lijkt me de set-up van zwart een beetje mislukt. [Misschien viel 24… Dd7 te proberen om de torens te verbinden.] 25. O-O-O Pf5 26. Tdh1 Pxh4 27. Txh4 Le4 28. Tg1
In deze stelling met ongelijke lopers heeft wit meer aanvalskansen dan zwart. 28… Dg6 29. De1! Een sterke zet. De dame dekt Tg1 en helpt zo mee aan de aanval. 29… Df5 [Zwart verliest groot materieel na 29… Tf7 30. Le3 Df5 31. Tg5 Df3 32. Tgh5] 30. Lf6
30… Txf6 Gedwongen. [Ook na 30… Tf7 31. Thg4 Dh7 komt wit tot winst. Nu met het fraaie 32. f3!! Lf5 [De loper gaat hangen na 32… Lxf3 33. Txg7+ Txg7 34. Txg7+ Dxg7 35. Lxg7 Kxg7 36. Dg3+] 33. Th4 met een fraai damevangst.] 31. exf6 Dxf6 32. Thg4 g6 Na deze zet heeft wit een tegencombinatie. [Het meest taai lijkt mij 32… Tf8 33. Txg7+ Dxg7 34. Txg7+ Kxg7 en zwart moet hopen op een vesting, maar ik denk dat het een illusie is.]
33. Txe4! dxe4 34. Dxe4 Met een dubbele aanval die zwart pionnen gaat kosten. 34… Df5 35. Txg6+ Kf7 36. Txe6! Dat is Pruijssers wel toevertrouwd. 36… Dxe6 37. Dxb7+ De7 38. Dxa8 Dxa3+ 39. Kd2
Dit dame-eindspel met een paar pionnen meer – en belangrijker: een redelijk veilige koning – is niet moeilijk meer.
39… Da6 40. Dd5+ Ke8 41. Dg8+ Kd7 42. Dg7+ Kc8 43. f4 Dd6 44. De5 Dh6 45. De4 a5 46. Kc1 Kc7 47. d5 Da6 48. De7+ 1-0
Er waren nog meer winnaars in Amsterdam. Zo haalde Matthew Tan (zie foto toernooisite) een dikke IM-norm. Hij had bij winst in de laatste ronde zelfs nog voor een GM-norm kunnen gaan, maar hij koos eieren voor zijn geld, toen zijn sterke tegenstander in de laatste ronde hem een remise-aanbod deed.
Matthew Tan stond in zijn jeugdjaren bekend als een groot talent die toch niet echt wist door te breken. Hij liet zijn studie prevaleren, maar ondertussen bleef hij wel actief voor zijn vereniging Zukertort/Amstelveen. Sporadisch speelde hij nog een toernooi en ondertussen tilde hij zijn rating naar 2400. Daarmee wist hij waarschijnlijk ook wel dat hij van meesterklasse kon zijn. Deze IM-norm is een mooi signaal dat hij zijn schaakcarrière niet aan de wilgen moet hangen!
Van hem ook het nodige partijmateriaal. Dat hij een tactisch talent is, is algemeen bekend. Hieronder een fraai voorbeeld:
Hier kwam Matthew met een geweldige combinatie: 33… Ld3! 34. cxd3 Da1+! [Het is mat na 34… Da1+ 35. Kxa1 Tc1# Dat kun je makkelijk even over het hoofd zien!] 0-1
Dat hij ook eindspeltechnisch uit de voeten kan, laat hij zien in het volgende fragment.
56. De7 Zo dwingt wit dameruil af waarna het eindspel technisch gewonnen is. Maar dat is niet zo eenvoudig als het lijkt. Matthew weet wat hem te doen staan. De pionnen ‘achter’ houden en een koningsmars naar e8 om pion f7 tot een verklaring te dwingen. 56… Dxe7 57. Txe7 Ld4 58. Kg2 Lf6 59. Td7 Lc3 60. Td3 Lf6 61. Kf3 Le7 62. Td5 Lb4 63. Tb5 Le1 64. Tb1 Lc3 65. Ke4 Lf6 66. Kd5 Lc3 67. Tc1 Lb2 68. Tc2 La1 69. Td2 Lc3 70. Td3 Le1 71. Tf3 Lb4 72. Kc6 Lf8 73. Tb3 Kf6 74. Kd7 Lc5 75. Ke8 Ke6 76. Tb2 f6 77. Te2+ Kf5 78. Tc2 Ld4 79. Tc4 Ke5 80. f4+ Kd5
81. Txd4+! Het resterende pionneneindspel is simpel gewonnen hierna. 1-0
In de rol van verdediger heb ik hem niet zo vaak gezien. Maar hier bewijst hij ook op dat terrein van wanten te weten, want hij weet de aanvalsdriften van grootmeester Haslinger op slimme wijze te beteugelen.
Haslinger, Stewart G – Tan, Matthew
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 c5 4. Pgf3 cxd4 5. exd5 Dxd5 6. Lc4 Dd6 7. O-O Pf6 8. Pb3 Pc6 9. Pbxd4 Pxd4 10. Pxd4 a6 11. Te1 Dc7 12. De2 Lc5 13. c3 b5 14. Ld3 O-O 15. Lg5 Pd5 16. Tac1 Lb7 17. Dg4 Tfe8 18. c4 Even lijkt het erop dat zwart in de problemen is, maar hij heeft een oplossing voor het probleem.
18… f5 19. Pxf5? Dit stukoffer moet worden afgekeurd. 19… exf5 20. Lxf5 Pe7? Maar zwart houdt het hoofd niet koel. [Sterker was 20… Txe1+ 21. Txe1 bxc4 waarna wit te weinig compensatie heeft.] 21. Le6+?! Niet het beste. [21. Ld7 Tf8 22. Tc2 Pg6 23. cxb5 zou in wits voordeel hebben gewerkt.] 21… Kh8 22. b4 Lxb4 23. cxb5 Da5 24. Lh6
Wit doet flink zijn best om bij de zwarte koning te komen, maar Tan vecht als een leeuw. 24… Lc3 25. Te3 Lf6 26. Th3? Dit nieuwe offer is teveel van het goede. [Relatief beter was 26. Lg5] 26… gxh6 Tan ziet geen spoken. 27. Txh6
27… Dd2! Daarmee is het pleit beslecht. 28. Txh7+ Kxh7 29. Dh3+ Dh6 30. Dd3+ Kh8 31. Te1 Tad8 32. Dc4 axb5 33. Dxb5 Lc6 34. Db3 Ld5 0-1
De eindstand:
De volledige analyses via de viewer:
Alle ingevoerde partijen uit dit toernooi (pas op, laden kan even duren):
Tot slot maken we u attent op de alleraardigste videoverslagen die dagelijks gemaakt werden door Lennart Ootes en Hicham Bouhlafa.
Alles over dit toernooi is te vinden op de website.
De eerste 20 zetten van de verliespartij van Pruijssers zijn allemaal bekend. Hij heeft de variant zelf al eerder met succes gespeeld. Dus zo slecht kan het toch allemaal niet zijn voor zwart.
Beste Jason, ik heb het inmiddels nagekeken en inderdaad zijn er de nodige topspelers die het systeem spelen met zwart, waaronder Radjabov en Bologan – bepaald niet de minste. Ik moet mijn mening helemaal bijstellen. Hoewel de speelwijze van zwart er krom uitziet, blijkt het gewoon allemaal levensvatbaar te zijn. Ik kom hier nog op terug in een nadere bespreking van dit systeem.
Uiteraard wist ik dat ook alleen maar dankzij de databases, Herman. Het ziet er wel wat raar uit, dat ben ik met je eens. En natuurlijk is KI sowieso goed voor wit;-)
Zie inmiddels voor een vervolg op deze discussie het artikel "Ik neem alles terug en beweer het tegendeel" (schaaksite.nl/ik-neem-alles-terug-en-beweer-het-tegendeel).