En Passant – Philidor 1847 Leeuwarden: 5-5

Toen we met En Passant twee jaar geleden debuteerden in de tweede klasse startten we vol goede moed en voor de eerste ronde, tegen de grootste concurrent, trommelden we voor de zekerheid ook nog even de heren Kortchnoi en Sosonko op. Een bloedbad aan de lagere borden leverde een 4,5-3,5 nederlaag op en het duurde een jaartje langer voordat we kampioen werden. Dat kampioenschap kwam er vorig jaar en dus stond En Passants debuut in de eerste klasse op het programma op zaterdag 17 september. Qua sponsorwerving behoort En Passant de laatste jaren tot de toppers van het land en dus zaten er vier spelers in het team die een jaar eerder nog voor het Hilversumsch Schaakgenootschap uitkwamen. Daarmee moesten we die Friezen toch wel kunnen pakken. Waren we ze twee seizoenen geleden, zonder ex-HSG-ers, ook al niet ruim de baas in de strijd om de KNSB-beker? Ik dacht het wel!

Het begon dan ook voorspoedig met een vlotte voorsprong…

Wietze Jongsma -Richard Vedder

Bord 9

Jaja, bord 9. Dat is even wennen voor En Passant. Sinds de tientallen in de jaren tachtig zijn afgeschaft voor de lagere klassen heeft En Passant alleen maar met achttallen gespeeld. En doorgaans vertoefde ik dan aan de hogere borden, dus voor een wedstrijd aan bord 9 moeten we een eind terug in de tijd. Om precies te zijn naar het seizoen 1982-1983. De jonge 7-up-drinkende Richard Vedder kreeg van pa en moe toestemming, ondanks dat hij daags er na gewoon naar school moest, om mee te gaan als invaller met En Passant 2 voor een uitwedstrijd tegen Kanaleneiland 3. Het werd een onvergetelijke avond. Ik won aan het negende bord, en al mijn teamgenoten wonnen ook. 0-10 en En Passant 2 werd kampioen! Heb ik daarna nooit meer aan bord 9 gespeeld? Neen! Wel aan bord 10, maar daarover straks meer. 1.c4 e6 2.Pc3 d5 3.cxd5 Ook dat nog! Een ruilvariant! En mijn voorbereiding was al zo beroerd. ’s Avonds tevoren redelijk kansloos verloren in de interne van de eerwaarde heer Van Leeuwen met zijn 1774 elo. Thuisgekomen nog even zitten facebooken, usffen en online pokeren, zulks onder het genot van een sterk drankje uit Schotland. En ’s nachts last hebben van een mug! Wat is dat toch met die beestjes. Dat ze steken is tot daar aan toe, maar dat verrekte gezoem bij je oren! En dan krijg je een ruilvariant. Heel even dacht ik aan een vlotte remise. Na zo’n voorbereiding, en met zoveel goeien in je team is dat toch niet erg? Uiteraard liet ik die gedachte snel weer varen en nam gewoon terug op d5. exd5 4.d4 Pf6 5.g3 Oef! Ik was nog even bang dat hij de partij Savchenko – Vedder uit Aix-les-Bains had geplugd. Boris kneep mij uit met 5.Lg5 Le7 6.e3. Maar die angst was dus niet nodig. 5…Le7 6.Lg2 0–0 7.Pf3 Pbd7 8.0–0 c6 9.Lf4 Te8 10.h3?! Gebruikelijker zijn zetten als Dc2 of Tc1. Jongsma start met 10 h3 een twijfelachtig idee. Een soort offensief op de koningsvleugel. Maar het is juist zwart die straks daar in de aanval gaat, profiterend van wits zelf gecreëerde verzwakking. 10…Pf8 11.g4 Pg6 12.Lh2 Ld6 13.Lxd6 Dxd6 14.e3

 [FEN "r1b1r1k1/pp3ppp/2pq1nn1/3p4/3P2P1/2N1PN1P/PP3PB1/R2Q1RK1 b - - 0 14,normaal,centrum,"] 

h5! 15.gxh5 of 15.g5 Ph7 16.Pd2 (16.h4?? Lg4 en wits stelling ligt in puin) 16…Pxg5 17.Dxh5 Df6 was het alternatief. Dan staan er wat meer paarden op het bord als in de partij. Gezien het partijverloop was dat misschien wel beter voor wit geweest. Met zo’n overvolle zesde rij is het lastiger om te “rookliften”. 15…Pxh5 16.Pe5 Pxe5 17.Dxh5 Pg6 18.Tae1 Te6! Altijd lekker, zo’n zetje. 19.f4 Hoeveel verzwakkingen kan een stelling verdragen? Oké, hij maakt een vluchtroute voor de koning, maar dat pionnetje op e3 staat er wel erg zielig bij nu. Hij zal toch niet serieus gehoopt hebben dat ik f4-f5 met vork zou toelaten? Pe7 20.Kf2 20.f5 Tf6 en pion in de pocket. 20…Th6 21.Dg5 Misschien was het nog het beste om een zoenoffer te brengen met De5. Na dameruil kan zwart dan wel pion h3-meepikken, maar na Th1 en dan ruilen op h6 is het maar een erg mager pionnetje. Ik was in ieder geval niet van plan dames te ruilen in dat geval! Pf5 Het alternatief was 21…f6, maar dan kan wit nog in zijn hok kruipen met 22.Dg3 Pf5 23.Dh2. Ik loerde op mogelijkheden de dame te vangen. Er dreigt immers al f6, waarna wit met zijn dame in de schietbaan van Lc8 moet gaan staan. 22.Lf3? Kost materiaal. Wit had nog een laatste valstrik kunnen spannen met 22.Tg1! Na … f6 23.Dg4 Pxe3?? (Beter 23…Ld7 gevolgd door 24… Te8 en zwart staat superieur) 24.Lxd5+! en opeens staat zwart mat in enkele zetten! 22…Tg6 23.Dh5 Pg3 24.De5 Dxe5 25.dxe5 Pxf1 26.Txf1 Lxh3 En hier meende ik wel snel op een handshake te kunnen rekenen. Toch moest ik het nog even bewijzen… 27.Td1 f6 28.e4 fxe5 29.exd5 exf4 30.dxc6 bxc6 31.Td4 Tf8 32.Pe4 Le6 33.Pc3 c5 34.Td6 Th6 35.b3 Tb8 36.Pd5 Lxd5 37.Lxd5+ Kh8 38.Td7 g5 39.Kf3 Te8 40.Kg4 Te5 Het werd nog even spannend of ik wel als eerste klaar zou zijn, want Friso Nijboer had ondertussen op h7 geofferd. Maar gelukkig, Wietse gaf het op en ik kon een lekker pilsie kopen. 0–1

Dat moet toch een vertrouwd idee zijn voor die ex-HSG-ers… Vedder wint en de anderen bouwen dat gestaag uit naar een fraaie overwinning. Voor het zover was noteerden we eerst een halfje…

Babak Tondivar – Manuel Bosboom

Bord 3

Ik dacht aanvankelijk dat dit een vrij rustige remise was en dat ik er in dit verslag niet teveel woorden aan vuil zou hoeven maken, maar vlak voor het einde krijgen we toch nog een interessant moment…

1.Pf3 d6 2.d4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.0–0 0–0 6.c4 Pbd7 7.Pc3 e5 8.e4 exd4 9.Pxd4 c6 10.h3 Da5 11.Te1 Pe5 12.Lf1 Te8 13.Le3 Le6 14.Pxe6 Txe6 15.Kg2 a6 16.Tb1 b5 17.b4 Dc7 18.c5 dxc5 19.Lxc5 Ped7 20.Ld4 Tae8 21.Dc2 h5 22.h4 Dd6 23.Ted1 De7 24.f3 Tc8 25.Df2 a5?!

 [FEN "2r3k1/3nqpb1/2p1rnp1/pp5p/1P1BP2P/2N2PP1/P4QK1/1R1R1B2 w - - 0 26,normaal,centrum,"] 

26.a3 Tja, wie zou hier niet op de automatische piloot a3 spelen? Toch lijkt hier 26.bxa5 een uitgelezen kans om in het voordeel te komen. Wat moet zwart doen? Ta8, om die pion meteen op de korrel te nemen is lastig wegens 27.a6 Txa6 28.a4! en 26…c5 27.Lxf6! Lxf6 (of 27…Pxf6 28.Lxb5) 28.Pd5 is allemaal geen pretje voor zwart. Ik ben geen psycholoog, maar volgens mij speelden beide spelers al een tijdje met de gedachte aan een vlotte remise. Dan ben je aan het bord minder geneigd alles te onderzoeken. Ik kan hier natuurlijk ook uit mijn nek zitten kletsen. Hoe dan ook, de vrede werd getekend na 26…axb4 27.axb4 Ta8 28.Dc2 Td6 ½–½

En Passant liep uit naar 2,5-0,5 dankzij een der nieuwe aanwinsten…

Friso Nijboer – Addy Lont

Bord 4

Herinnert u zich nog uit de inleiding bij mijn eigen partij dat ik zei dat ik ooit eens op bord 10 gespeeld heb? Welnu, dat was in de enige Hoofd/Meesterklassepartij die ik in mijn hele schaakleven gespeeld heb. In het seizoen 1995/1996 namens HSG. In een team met onder anderen Friso Nijboer en Susan Polgar, die toen nog Zsusza heette. Van Smeets en l’Ami hadden we nog nooit gehoord! In die wedstrijd mocht ik, speler van HSG 2, invallen in de wedstrijd tegen Philidor Leeuwarden. Aan het tiende bord. En wie nam daar plaats tegenover mij? Juist! Addy Lont! Ik won die partij overigens, waardoor ik al vijftien jaar roep dat ik 100% heb in de Hoofd/Meesterklasse. Zou ik die 100% dan volgend seizoen eindelijk op het spel mogen zetten? 1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.Pc3 a6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 b5 6.Ld3 Db6 7.Pb3 “Leuk” dacht ik nog. “Een open Siciliaan. Laat ik voor de analyse van deze partij eens Dismantling the Sicilian erbij pakken” Het boek kan weer terug in de kast, want Jesus de la Villa beveelt hier 7.Pf3 aan. 7…Dc7 8.0–0 Lb7 9.De2 Pf6 10.f4 b4 11.Pd1 Le7 12.Pf2 Pc6 Deze zet ziet er best logisch uit, maar mijn database pruttelt in deze stelling maar één stelling op. En dan ook nog een partij tussen spelers van matig niveau. Volgens het openingsboek van Fritz is 12…d5 de aangewezen zet. Het zal wel! 13.Ld2 0–0 14.Tac1 a5 15.c3 Tfe8 16.Le3 d6 17.Pd2 Dd8 18.Pf3 bxc3 19.bxc3 Lf8 20.e5 Pd5 Ladies and gentlemen, please fasten your seatbelts…

 [FEN "r2qrbk1/1b3ppp/2npp3/p2nP3/5P2/2PBBN2/P3QNPP/2R2RK1 w - - 0 21,normaal,centrum,"] 

21.Lxh7+! Kxh7 22.Pg5+ Kg8 Uiteraard dienen lieden die het klassieke loperoffer op h7 er in gooien zich ook te realiseren wat er kan gebeuren als de zwarte koning kordaat naar voren treedt. 22… Kh6 is niet moeilijk. Wit doet Pg4+ en het loopt snel mat. Ingewikkelder is het na 22…Kg6, hoewel ik me kan voorstellen dat het voor aanvalsspelers als Friso Nijboer ook gesneden koek is. Er kan volgen 23.Dd3+ f5 24.exf6+ Kxf6, waarna mijn computerke mij vertelt dat hier 25.f5! de meest meedogenloze is. Zoveel mogelijk lijnen openen bij die koning, velden verzwakken, dat soort werk. Er kan volgen: Pxe3 26.Pfe4+ Ke7 27.Tb1 Tb8 28.Dxe3 e5 29.f6+ gxf6 30.Txf6 en om niet mat te gaan moet zwart met Dc7 zijn dame geven. Met Kg8 verklaart Lont zich bereid zijn dame te geven en er zoveel mogelijk voor terug te graaien. 23.Dh5 Dxg5 geen keus meer! 24.fxg5 Pxe3 25.Pg4 Pf5 Blokkeert de f-lijn. Doorgraaien loopt ook verkeerd af: 25…Pxf1 26.Txf1 Pd8 27.g6 fxg6 28.Dxg6 Kh8 29.Pf6 gxf6 30.Tf4 Lg7 31.exf6 26.g6 Ph6 Of 26…fxg6 27.Dxg6 Kh8 28.Dh5+ Kg8 29.exd6 Lxd6 30.Dg6 Kh8 31.Tf3 Pe5 32.Th3+ Kg8 33.Pf6+ Kf8 34.Th8+ Ke7 35.Txe8+ Txe8 36.Dxe8+ Kxf6 en met deze merkwaardige materiaalverhouding van Dame en Toren tegen vier lichte stukken staat wit gewonnen lijkt me. Nu krijgt wit de gelegenheid het snel en fraai uit te maken: 27.Txf7! Pd8 28.Dxh6! zwart gaf het op. De slotstelling verdient een plaatje… 1–0

 [FEN "r2nrbk1/1b3Rp1/3pp1PQ/p3P3/6N1/2P5/P5PP/2R3K1 b - - 0 28,normaal,centrum,"] 

Dat het deze middag geen walk-over zou worden was op enkele borden inmiddels wel zichtbaar geworden. Het eerste slachtoffer aan En Passantzijde was Alina l’Ami, die in tijdnood helemaal de draad kwijt raakte.

Jan Hania – Alina l’Ami

Bord 7

1.c4 Pf6 2.e3 g6 3.Pc3 Lg7 4.Pf3 0–0 5.Le2 d6 6.0–0 e5 7.d3 Pc6 8.Tb1 Pg4 9.b4 f5 10.Pd5 e4 11.Pe1 Pce5 12.d4 Pf7 13.b5 c6 14.bxc6 bxc6 15.Pf4 Pf6 16.Da4 g5 17.Ph5 Pxh5 18.Lxh5 Le6 19.Le2 Dc7 20.Pc2 c5 21.Td1 Ph6 22.Ld2 f4 23.Da6 Lc8 24.Da5 De7 25.dxc5 dxc5 26.Lc3 f3 27.Lf1 fxg2 28.Lxg2 Pg4 Langzaam maar gestaag heeft zwart aan een initiatief op de koningsvleugel gewerkt. Hier had ze beter zelf tussendoor op c3 kunnen ruilen. Na 28…Lxc3 29.Dxc3 Pg4 30.Td5 h6 (30…Txf2? 31.h3 kost hout)31.Da5 Le6 32.Dxc5 Df7 werken de zwarte stukken prima samen en moet wit erg uitkijken. Het grote verschil met de partijvoortzetting zit hem in het feit dat de witte dame tijdelijk naar een ongunstig veld gelokt wordt. Vanaf a5 oefent ze druk uit op pion c5, terwijl ze op c3 een beetje doelloos staat. 29.Lxg7 Kxg7 30.Td5 Df6 31.Dxc5 Dxf2+ 32.Kh1

 [FEN "r1b2r2/p5kp/8/2QR2p1/2P1p1n1/4P3/P1N2qBP/1R5K b - - 0 32,normaal,centrum,"] 

Pf6? In hevige tijdnood, en in een moeilijke stelling, geeft ze een belangrijke pion weg. Het paard op c2 was giftig. Niet alleen wegens Txg5, maar vooral wegens De7+ met spoedig mat! 33.Txg5+ Kh6 34.Dxf8+ Kxg5 35.Tf1? Eigenlijk een slechte zet, omdat 35.Dg7+ gevolgd door Tb5 helemaal uit is. Maar Alina zag het niet meer, had nauwelijks tijd meer, en gaf het op. ’s Avonds wees haar echtgenoot mij in een e-mail nog op 35…Dxg2+ 36.Kxg2 Lh3+ 37.Kxh3 Txf8. Dat levert een beroerd eindspel op, maar wie weet is het nog te verdedigen! 1–0

Die ramp die ons twee jaar geleden in Enschede overkwam, dat bloedbad op de onderste borden, kende ook een merkwaardig verschijnsel van het niet de klok indrukken in de uitvluggerfase. Zo ging er bij 4-3 achter eentje door zijn vlag in een dooie remisestand. En in een achttallenwedstrijd is dat dodelijk! Deze pijnlijke herinnering kwam weer even boven bij het volgen van de verwikkelingen aan bord zes. Het woord is aan het slachtoffer zelf, Hans Böhm:

Mijn voorlaatste serieuze partij was de laatste partij van het vorige competitiejaar. Dus ik zou een beetje roestig geweest kunnen zijn. In ieder geval hadden we na 23 zetten deze stelling.

 [FEN "r3k2r/pp3p2/2p3p1/4P3/3P2Bp/2P1P3/PP1K3P/7R b - - 0 32,normaal,centrum,"] 

H. Böhm – E. Sparenberg, na 23.Txh1.

Bord 6

 [FEN "4r3/1p6/2p3p1/4P1k1/p2P1RBr/2P3Kp/PP5P/8 w - - 0 41,normaal,centrum,"] 

En daarmee was de stand in de wedstrijd weer gelijk: 2,5 – 2,5. Tea Lanchava bracht En Passant weer op voorsprong.

Tjapko Struik – Tea Lanchava

Bord 5

1.e4 c6 2.d4 g6 3.Pc3 Lg7 4.Le3 d6 5.f4 d5 6.e5 h5 7.Pf3 Ph6 8.Ld3 Lg4 9.h3 Lf5 10.0–0 Dd7 11.b4 Lxd3 12.cxd3 Pf5 13.Lf2 Pa6 14.Db3 Pc7 15.g3 Lh6 16.Tfe1 Tg8 17.b5 cxb5 18.e6! Tea’s openingen zijn eigenlijk niet geschikt voor jeugdige kijkers. Wij bij En Passant zijn er inmiddels aan gewend dat ze na de opening een baggerstelling heeft, maar uiteindelijk wel gewoon met het volle punt aan de haal gaat. Niet voor niets was ze vorig seizoen gedeeld topscorer! Ik weet bijna zeker dat ze hier ook weer dacht dat het wel goed ging komen. "Oké, ik verdedig straks een gatenkaas, maar moet je die loper van hem zien!" Maar dan in het Georgisch natuurlijk… 18…fxe6 Omwille van je pionnenstructuur zou je liever 18…Pxe6 doen maar ja, Tea’s denkpatronen lopen iets anders. Pion pakken, stelling keepen en winnen. 19.Pe5 Dd8 20.Pxb5 Pd6 21.Pxc7+ Dxc7 22.Tac1 Db6 23.Da4+ Db5 24.Dc2 Kf8 25.De2 Tc8 26.Tc5 Txc5 27.dxc5 Pe8

 [FEN "4nkr1/pp2p3/4p1pb/1qPpN2p/5P2/3P2PP/P3QB2/4R1K1 w - - 0 28,normaal,centrum,"] 

28.c6 Geen slechte zet van Tjapko, maar met het provocerende 27 … Pe8 zette Tea eigenlijk de deur wijd open voor 28.f5! exf5 (28…gxf5 29.Dxh5 zien u en ik ook wel) 29.Pf7!! Ik geef toe, ik heb makkelijk praten met zo’n computer bij de hand, maar het is maar twee zetten diep! 28…Pc7 29.Dc2 b6 30.d4 Ke8 31.Pxg6?! een pion is een pion. Dat is ook mijn stelregel, maar hier biedt het zwart de gelegenheid om zich los te wurmen omdat dat paard tijdelijk niet meer terug kan. Pion f4 hangt dan immers door de penning over de g-lijn. 31…Dc4 32.Db1 Lg7 33.Pe5 Lxe5 34.Txe5 Dxc6 35.Dh7 Tf8 36.Txh5 Db5 37.Tg5 Kd7 38.Tg7 Db4 39.Dd3 Pe8 dat paard komt eventjes voorzichtig melden dat ie beter is dan die loper. Zo’n beetje als vervolg op wat ik dacht dat Tea dacht bij zet 18… 40.Tg6 Pd6 41.a3 Db2 42.Le1 Tc8 43.De3 Pe4 44.f5 Tc2 45.Txe6 Te2 46.Txe4 dxe4 47.Dc3 Tg2+ en mat in weinig. Wit gaf het op. 0–1 Het lijkt wonderlijk dat witspelers dit verliezen, maar wij van En Passant verbazen ons nergens meer over…

En Erwin l’Ami bouwde de voorsprong weer uit naar twee punten…

Migchiel de Jong – Erwin l’Ami

Bord 1

1.e4 c6 2.d3 g6 3.Pf3 Lg7 4.g3 e5 5.Lg2 Pe7 6.d4 exd4 7.Pxd4 d5 8.exd5 Pxd5 9.0–0 0–0 10.Pa3 Pd7 11.Pc4 Pc5 12.c3 Met een precies symmetrische stelling, maar met zwart aan zet! Hoe kan dat? Welnu, wit deed twee zetten met de d-pion, zwart maar één! 12…h5 13.Dc2 wit trekt zich niets aan van het oprukkende h-pionnetje. Dat bezorgt hem straks toch een lelijk gat in zijn koningsstelling. 13…h4 14.Pe3 h3 15.Lf3 Pe6 16.Pxd5 Pxd4 17.cxd4 cxd5 18.Db3 Le6 19.Le3 Dd7 20.Tac1 Tac8 21.a4 a6 22.a5 Tfd8 23.Lg5 Te8 24.Le3 Lf6 25.Tfe1 Kg7 26.Kf1 Ted8 27.Db4 Lf5 28.Dd2 Txc1 29.Txc1 Te8 30.Tc5 Le4 31.Le2 Le7 Na een vrij lange periode van gemanoeuvreer, waar ik geen commentaar op heb gegeven om de simpele reden dat dat mijn pet te boven gaat, heeft zwart enigszins de overhand gekregen. En wel zodanig dat wit zich hier genoodzaakt ziet een kwaliteit te geven.

 [FEN "4r3/1p1qbpk1/p5p1/P1Rp4/3Pb3/4B1Pp/1P1QBP1P/5K2 w - - 0 32,normaal,centrum,"] 

32.f3? Ik zet er een vraagteken neer omdat dit gewoon een kwal kost. Beste Migchiel, misschien kun je op dit verslag reageren en uitleggen wat er mis is met 32.Tc1 ? Ikke niet begrijpe! 32…Lxc5 33.dxc5 Lb1 34.Ld4+ f6 35.b4 De6 36.g4 Kf7 37.Kf2 g5 38.b5 axb5 39.Lxb5 Te7 40.Lf1 Lg6 41.Lxh3 Ld3! 42.Le3 42.Dxd3 De1+ 43.Kg2 Te2+ kost wit de partij en ook dameruil met De2+ is erg gunstig voor zwart, vandaar dat wit de deur dicht gooit. 42…Da6 43.Db4 Dc4 44.Db2 Da4 45.Lg2 Dd1 46.Da2 Lc4 47.Db2 d4 met stukwinst. Wit gaf het op. 0–1

Aan het tweede bord troffen twee ex-kampioenen van Nederland elkaar. De ene regeerde vorig jaar nog, de andere behaalde zijn titel in het prachtige jaar 1970. Het werd een enerverende partij…

Jan Smeets – Eddie Scholl

Bord 2

1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6 7.Pf3 e6 8.Pe5 Lh7 9.Ld3 Lxd3 10.Dxd3 Pd7 11.f4 Le7 12.Ld2 Pgf6 13.0–0–0 0–0 14.Pe2 Een ongebruikelijke zet, maar geen nieuwtje. Het is de inleiding tot een pionoffer dat vorig jaar in de Belgische competitie zijn primeur kende als ik mijn database mag geloven. 14…c5 15.g4 de consequentie. Scholl dacht hier lang na, maar hij heeft eigenlijk geen keus. Hij moet toehappen, want anders komt de stoomwals g4-g5. 15…Pxe5 16.fxe5 Pxg4 17.Df3 De Belg Frederic Decoster deed hier vorig seizoen Dg3 tegen grootmeester Horvath. En hij won! 17…h5 18.Pf4 g6 19.d5 Nog een pionoffer! Wit is all in… 19…exd5 20.Pxd5 Pxe5 21.De4 Pc6

 [FEN "r2q1rk1/pp2bp2/2n3p1/2pN3p/4Q2P/8/PPPB4/2KR3R w - - 0 22,normaal,centrum,"] 

22.Thg1 Jan wees me per e-mail op 22.Lc3 Te8 23.Df4 Pd4 24.Txd4! Dat ziet er inderdaad vrij beroerd uit voor zwart na 24…cxd4 25.Dxd4 f6 26.Te1 Kf7 27.Dc4 22…Lf6 23.Lh6 Lg7 24.Lxg7 Kxg7 25.Pe3 Grootmeesterlijke precisie? Je zou hier toch 25 Pf4 verwachten, met allerlei dreigingen. Ik meende Eddie na afloop ook te horen mompelen dat hij die zet verwachtte. Jans antwoord kon ik helaas niet horen… 25…De8 26.Pf5+ Kg8 27.Df3 Pd4 28.Pxd4 cxd4 29.Dxh5 De3+ 30.Kb1 Tae8 31.Dd5! Jan was al aan zijn laatste minuut bedenktijd bezig, maar deze speelde hij fraai a-tempo. Hij valt drie pionnen tegelijk aan! Alle aanhangers van de thuisclub, die hun adem inhielden bij het volgen van deze partij, zagen tot hun opluchting dat in ieder geval de materiële balans weer hersteld werd. 31…De4 32.Txd4 Dxd5 33.Txd5 Te4 34.h5 Tfe8 35.Tdd1 Kg7 36.b3 T8e6 37.Kb2 T4e5 38.hxg6 fxg6 39.a4 Te7 40.c4 a5 41.Td6 T5e6 Vergezeld van een remiseaanbod, en daar is veel voor te zeggen. Maar Smeets gaat door tot het gaatje! 42.Td5 Te5 43.Tb5 Txb5 44.axb5 b6 45.Ka3 Kf6 46.Tf1+ Ke5 47.Ka4 Td7 48.Te1+ Kf5 49.Tc1 Td4 50.b4 axb4 51.c5 bxc5 52.Txc5+ Kf4 53.b6 Td8 54.Kxb4 g5 55.Kb5 g4 56.b7 Tb8 57.Ka6 g3 58.Tc8 Txb7 59.Kxb7 En nu stelde Jan zelf maar remise voor. Dat werd aanvaard uiteraard. ½–½

Naar verluidt is de zwartspeler ook weer veilig in Friesland aangekomen. Een puike prestatie natuurlijk, want de meeste schollen die Spakenburg binnenkomen belanden in een bakpan!

Bruno Carlier – Harmen van den Berg

Bord 8

Bruno schrijft nog beroerder dan alle huisartsen bij elkaar. Nu werd deze partij gespeeld op het bord naast mij, dus een ooggetuigenverslag kan ik wel geven. Dat wil zeggen, van de beginfase dan, want na dik twee uurtjes spelen was ik reeds aan het bier natuurlijk! Het begon allemaal met Bruno’s bekende geschuif, ditmaal tegen de Hollandse opening. Bruno leek de overhand te krijgen toen hij met d4-d5 doorbrak in het centrum. Het gevolg was dat hij zowel de donkere lange diagonaal als de d-lijn beheerste. Daar stond niets noemenswaardigs tegenover, met dien verstande dat de belangrijkste invalsvelden keurig gecontroleerd werden door Harmen. In zijn pogingen om verder te komen liet Bruno een pion op a2 slaan. Die had hij voorzichtigheidshalve wel op a3 kunnen zetten maar, zo verklaarde hij, dan gooit zwart met Ld5 de d-lijn dicht en dan heb ik ook niks. Hoe dan ook, nu werd het ook niks. Want zwart slaagde er in wat aanvallers te ruilen en met iedere ruil gaat dat pluspionnetje dan zwaarder wegen. Uiteindelijk was er geen houden meer aan en tekende Harmen voor de stunt van de dag. Hoewel… er is nog een bord onbesproken gebleven.

En voor de lezers die nu denken: “kom op met die zetten!” Voor die lezers heb ik onderstaande foto gemaakt. Het bijschrift zou kunnen luiden: Zoek het lekker zelf uit…

Het gerotste beitelwerk uit het oude Egypte is makkelijker te ontcijferen!

Daarmee werd de stand 5-4 en stonden er drommen mensen om het tiende bord, alwaar een sinasdrinkend mormeltje de grote Kaaieman te grazen aan het nemen was…

Dick de Graaf – Nick Maatman

Bord 10

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 Pe7 5.Ld2 0–0 “Leuk” dacht ik nog. “Een Franse Winawer. Laat ik voor de analyse van deze partij eens The Wonderful Winawer erbij pakken” Het boek kan weer terug in de kast, want Viktor Moskalenko beveelt hier 5… b6 aan. 6.Pb5 Lxd2+ 7.Dxd2 a6 8.Pa3 c5 9.c3 Pbc6 10.Pc2 Db6 11.b4 cxd4 12.cxd4 f6 13.exf6 gxf6 14.a3 wit wacht erg lang met de ontwikkeling van de koningsvleugel. Voor zwart reden om in actie te komen. 14…e5 15.Pf3 Lf5 16.dxe5 Lxc2 17.Dxc2 Wie zou hier heel brutaal de tussenzet 17.exf6 durven spelen? Je stelling ligt inderdaad helemaal open, maar zwart heeft in ieder geval niet meer dat indrukwekkende centrum. Dat heeft ie straks wel! 17…Tae8 18.Dxc2 Pd4 19.Db2 Pg6+ 20.Kd1 Pxf3 21.gxf3 Txf6 Het ziet er niet uit voor wit, maar ja, wat in de partij gebeurt is ook geen pretje voor hem! 17…fxe5 18.Dc5 Dxc5 19.bxc5 e4 20.Pg5 Tf5 21.Ph3 Kg7 22.Le2 d4 23.Tc1 d3 24.Ld1 Taf8 25.Kd2 Pd5 26.f3 Pe5! Dit verdient een plaatje…

 [FEN "5r2/1p4kp/p7/2Pnnr2/4p3/P2p1P1N/3K2PP/2RB3R w - - 0 27,normaal,centrum,"] 

27.Te1 wit offert een kwaliteit om de druk te verlichten. De e-pion nemen ging niet: 27.fxe4 Tf2+ 28.Pxf2 Txf2+ 29.Ke1 d2+ 30.Kxf2 dxc1D en zwart wint 27…e3+ 28.Txe3 Pxe3 29.Kxe3 Td8 30.Tc3 Pf7 31.Pf2 Te5+ 32.Kd2 Tg5 33.g4 Tgd5 34.Pe4 Td4 35.h4 T8d7 36.Pg3 Kf6 37.f4 Dick heeft sinds zijn kwaliteitsoffer zijn stelling zienderogen kunnen verbeteren. Een goed alternatief was hier, met het gedachtegoed van wijlen Hendrik Pruijs ("een peerd op ef vuuf, en zwart kan opgeven") in het achterhoofd, 37.Pf5 T4d5 38.c6 bxc6 39.Txc6+ Ke5 40.Txa6 Maar ook met het gespeelde f4 is niets mis. Het noopt Nick in ieder geval tot het retourneren van de kwaliteit. 37…Txf4 38.Ph5+ Ke5 39.Pxf4 Kxf4 40.c6 40.Txd3 lijkt simpeler. Dan mag zwart hopen op maximaal remise. 40…bxc6 41.Txc6? mist zwarts beresterke antwoord. Wederom was Txd3 beter geweest.

 [FEN "8/3r1n1p/p1R5/8/5kPP/P2p4/3K4/3B4 b - - 0 41,normaal,centrum,"] 

41…Pd6!! Deze prachtige zet oogstte veel lof. Zelfs grootmeester Nijboer toonde zich onder de indruk. Er dreigen ineens weer van allerlei dingen en het veroorzaakt grote paniek bij de witspeler. 42.Kxd3?? Dick offert zijn loper om van die vervelende vrijpion af te zijn en omdat hij in de overtuiging was dat hij naar remise aan het afwikkelen was. Dat bleek een misvatting. 42.g5 Pe4+ 43.Kc1 was ook geen pretje, maar dan leef je nog! 42…Pb5+ 43.Kc4 De koning kon de loper niet dekken wegens Pd4+ met torenwinst. 43…Txd1 44.Th6 44.Txa6 Pd6+ 45.Kc5 Pe4+ 46.Kc4 Kxg4 47.Th6 Td7 en zwart houdt zijn laatste pion op het bord. 44…Td7 45.g5 Pxa3+ 46.Kb3 Pb5 47.g6 hxg6 48.Txg6 Td6 49.h5 Kf5 50.Tg8 Th6 De rest is niet moeilijk meer. 51.Tc8 Txh5 52.Kb4 Th7 53.Te8 Pc7 54.Te1 Kf6 55.Kc5 Kf7 56.Kb6 Kf8 57.Ka5 Te7 58.Th1 Ke8 59.Th8+ Kf7 60.Th1 Pb5 61.Kb6 Te6+ 62.Ka5 Ke7 63.Th7+ Kd8 64.Tg7 Kc8 65.Th7 Pc7 66.Th1 Kb7 en na nog elf zetten was het gebeurd. Rest onleesbaar 0–1

De jonge Maatman kon gejonast worden. Ondanks het surplus aan ervaring en het overschot aan elopunten bleef hij zijn tegenstander in het eindspel de baas. Het werd hierdoor 5-5. Is dat een grote domper voor het zichzelf favoriet wanende En Passant? Ja en nee. Natuurlijk, we hadden een elo-overwicht op alle tien de borden. Sommigen mompelden zelfs vooraf iets over 10-0 of zoiets. Daar is niemand bij gebaat natuurlijk. Leg maar eens aan je sponsoren uit dat je veel geld nodig hebt en dan blijk je met een overkill van hier tot Tokio aan het bord te verschijnen. Nee, een kleine overwinning is dan beter natuurlijk. Maar een gelijkspel? Ach, er is nog geen man overboord, een debacle zoals destijds in Enschede is, ondanks wederom een bloedbad aan de lagere borden, uitgebleven en we hebben alles nog in eigen hand. Geen paniek in de polder!

Alle partijen in de viewer:

Richard Vedder