En Passant – Dr. Max Euwe 8½-1½
Op de dag dat het precies dertig jaar geleden is dat Max Euwe overleed aantreden tegen Dr. Max Euwe. Dat klinkt vreemd, zeker als de wedstrijdleider (Arthur Schuering) dan ook nog eens zegt op de begrafenis te zijn geweest. Maar toch was het zo. Een afvaardiging van de schaakvereniging Dr. Max Euwe was uit Enschede afgereisd naar Bunschoten. Maar heel veel animo bleek er niet te zijn. De oosterlingen verschenen met maar liefst vijf invallers aan de borden. En een enkeling deed met grote tegenzin mee aan deze missie.
Vijf invallers. Ik vind het erg veel. Ongetwijfeld hadden ze allemaal een goede reden, die afzeggers, maar voor iemand als ik, die in zijn hele leven één knsb-wedstrijd moest laten lopen wegens een oefening in militaire dienst in het buitenland, en die alle KNSB-data ruim van tevoren in zijn agenda zet zodat er geen onverwachte dingen gepland kunnen worden, is zoiets moeilijk voor te stellen. Maar goed, wij willen die wedstrijd gewoon winnen en in dat licht is het dan weer niet erg als de tegenpartij zwak opkomt. Erg zwak, mag ik wel zeggen, want de invallers kwamen op één uitzondering na niet uit Dr. Max Euwe 2, maar uit nog lagere teams. De reden hiervoor klinkt plausibel. Men wilde de kansen van het tweede niet vergooien aan een wedstrijd in Bunschoten-Spakenburg, die hoogstwaarschijnlijk toch verloren gaat. Maar verdorie! Zit er dan geen ambitie bij die spelers van het tweede? In mijn HSG 2- tijd flikte men het mij ook een paar keer. HSG 1 had een invaller nodig en die viste men dan op uit het derde. Om het tweede niet te verzwakken! Was ik daarvoor overgegaan van En Passant naar HSG? Ik stuurde het bestuur een brief op poten. In het eerste moest ik!
Eén invalbeurt werd me gegund. De ontnuchterende mededeling dat er nog meer grootmeesterlijke versterking voor het vlaggenschip aan zat te komen deed mij de handdoek in de ring gooien. Ik keerde terug naar het oude nest: En Passant.
Laten we maar gaan schaken…
Richard Vedder – Marion Severijnen
Bord 2
Bord 2 ja. Dat leest u goed. Teamleider Guido de Romph vindt het leuk, die vrijheid bij het bepalen van de opstelling. Dat zoiets af en toe tot oninteressante paringen kan leiden ervoeren wij twee jaar geleden toen wij met Viktor Kortchnoi in de gelederen een uitwedstrijd tegen Dr. Max Euwe mochten spelen. In mijn verslag van de eerste ronde kwam ik al zijdelings op die wedstrijd terug. Je kunt het met goed fatsoen niet maken om een dergelijke legende lager dan op bord 1 te zetten en onze tegenstander speelde daarop in door niet echt een hoogvlieger op bord 1 aan Verschrikkelijke Viktor op te voeren. Dat pakte destijds perfect voor ze uit, want ze wonnen met 4,5-3,5. Wijs geworden door deze ervaring sleutelde Guido een enigszins afwijkende opstelling in elkaar. Dat ze een invaller nodig hadden bleek uit een verzoek om een partij vooruit te mogen spelen. Helaas, net deze avond hadden we feest bij En Passant. Iedereen wilde die dag aanwezig zijn. Maar die invaller, die zouden ze vast op het hoogste zwartbord zetten. En om daar een grootmeester aan te verkwanselen… 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 Ah! Opdracht om met een degelijke Berliner zo taai mogelijk te zijn? 4.0–0 d6 Nee dus, want dan had ze wel 4…Pxe4 gespeeld. 5.d4 exd4 6.Dxd4 Le7 Een tikje onnauwkeurig denk ik. Na 6…Ld7 7.Lxc6 Lxc6 8.Pc3 heeft wit wat ruimtevoordeel, maar er is nog niet veel aan de hand. 7.e5
7… Pd7? 7…dxe5 8.Dxd8+ Lxd8 9.Pxe5 Ld7 10.Pxd7 Pxd7 11.Te1+ was waar ik op loerde. Beter ontwikkeld, loperpaar en de mogelijkheid om eventueel met Lxc6 de zwarte pionnenstructuur te verzieken. Maar de arme Marion produceert een vreselijke mispeer. Even niet in de gaten dat pion g7 blijft hangen. 8.Lxc6 Wel in de juiste volgorde ruilen. Het zou niet de eerste keer zijn dat ik tegen een vertegenwoordiger van Dr. Max Euwe heel snel de fout in zou gaan. Heel even (een seconde of zo hoor) dacht ik aan 8.exd6?? Dan zou ik na Pxd4 op kunnen geven. 8…bxc6 9.exd6 cxd6 10.Dxg7 Lf6 11.Te1+ Pe5 12.Pxe5 dxe5 13.Dg3 Le6 14.Pc3 Ld5 15.Lf4 Kf8 16.Lh6+ Hier was ik Marion even kwijt. Ik zag haar buiten eenzaam op de stoeprand zitten. Een appeltje eten. Ik dacht: “nou, die kon morgen wel eens haar lidmaatschap opzeggen.” Wat zat ze hier met ontzettende tegenzin, zo zei ze me na de partij. Eerder die week al per sms geweigerd om in te vallen, daags voor de wedstrijd werd er toch weer een klemmend beroep op haar gedaan. Maar ja, ze hoort in het derde thuis, zei ze. Niet in het eerste en zeker niet op bord 2. En dan overkomt je ook nog een partij als deze. Na … Ke7 17.Tad1 Tg8 18.Txe5+ verloste ze zich uit haar lijden. Als alle gebeuk op e5 en d5 achter de rug is gaat de dame op d8 er af… 1–0
Iemand die wel graag bereid was om in te vallen was de ratingloze Joop Mengels. Dat leek hem wel wat, zo’n partij tegen een grootmeester…
Erwin l’Ami – Joop Mengels
Bord 4
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 c5 4.Pc3 d5 5.cxd5 exd5 6.g3 Pc6 7.Lg2 Le6 8.0–0 c4 9.Lg5 Le7 10.e3 0–0 11.Pd2 Tc8 12.b3 Da5 13.Lxf6 Lxf6 14.Tc1 cxb3 15.Pxb3 Dd8 16.Pc5 b6 17.Pd3
… Pa5? Tot hier ging het nog wel met zwart. Na 17…Pe7 staat wit wel prettiger, maar zwart kan nog lang mee in de partij. Met het gespeelde Pa5 laat hij echter zijn d-pion in de steek. 18.Pf4 Txc3 Om die d-pion te behouden investeert hij een kwaliteit. Hij ziet echter al snel in dat deze investering niet lonend gaat zijn: 19.Txc3 Pc4 20.Da4 en opgegeven. 1–0
En zo stond het na dik anderhalf uur spelen 2-0 voor En Passant. En dat is natuurlijk rooskleurig, maar niet op alle borden zag het er rooskleurig uit. Maar ja, Tea he…
Tea Lanchava – Peter Bolwerk
Bord 8
1.g3 Pf6 2.Lg2 g6 3.f4 Lg7 4.Pf3 0–0 5.0–0 d6 6.d3 e5 7.e4 c6 8.Kh1 Te8 9.c3 Lg4 10.Pbd2 exf4 11.gxf4 d5 12.h3 De opening is weer op zijn Tea’s gespeeld. Daar kunnen we maar beter niet te uitgebreid op ingaan. … dxe4 Helpt een beetje bij het herstel van de witte stelling. 12…Lc8 komt misschien niet snel in je op, omdat die loper eigenlijk net op g4 staat. Maar dan is die witte koningsstelling toch wel een gatenkaas hoor. 13.hxg4 exf3 14.Dxf3 Pbd7 15.Pe4? Niet lang na deze zet veranderde het doorgaans lieftallige gezicht van onze Tea in een donderwolk. Ze realiseerde zich ineens dat deze zet wel heel slordig was. De zwarte dame mag zomaar binnen ploffen op h4! … Pxe4 16.dxe4 Dh4+ 17.Lh3 17.Dh3 Dxh3+ 18.Lxh3 Txe4 en 17.Kg1 Pf6 kosten een pion.
17…Pc5 Tot haar grote opluchting ziet Tea dat Peter heeft afgezien van 17…Txe4! 18.Dxe4 Dxh3+ 19.Kg1 Dxg4+ 20.Dg2 Df5. Na afloop liet ze deze variant meteen zien aan Erwin en mij. Wij zaten al een tijdje in de bar op nieuws uit de speelzaal te wachten. Zwart heeft twee pionnen voor de kwaliteit, dus qua materiaal is het in orde. Maar kijk eens naar de positionele gevolgen. Dat zwarte paard zoekt een mooi wit veld uit in de buurt van de witte koning, die toren komt er bij, het zwarte spel ziet er zeer prettig uit. 18.e5 Tad8 19.Le3 Td3 20.Kg2 Ted8 Zwart bouwt zijn spel erg langzaam op. Waarom niet een thematische breekzet als 20…f6? 21.Tad1 Lf8 22.g5 Txd1 Al die moeite gedaan om de d-lijn te veroveren met de torens en dan die torens zomaar ruilen voor die passieve torens van wit! De witte stelling is weer in orde. 23.Txd1 Txd1 24.Dxd1 Pe4? Zwart sluit een mindere fase in de partij af met een blunder. 25.Df3 De1 26.Dxe4 De2+ 27.Kg3 Lc5 Dit was de bedoeling blijkbaar. Stuk terugwinnen en met ongelijke lopers remise maken. Dat lukt echter niet helemaal: 28.e6! Met mataanval. Dat soort dingetjes kun je aan Tea wel overlaten. … Lxe3 of 28…Dxe3+ 29.Dxe3 Lxe3 30.e7! 29.exf7+ Kxf7 30.De6+ Kf8 31.Dd6+ Ke8 32.Ld7+ Kf7 33.Df6+ 1–0
De puzzel van Guido leidde er ook toe dat Manuel Bosboom weer eens op zijn vertrouwde stek mocht zitten: bord 1. Hij trof daar een interessante tegenstander in de jonge Kambiz Sekandar. Een steeds sterker wordende jeugdspeler uit het tweede, die wél met het eerste mee wilde doen.
Kambiz Sekandar – Manuel Bosboom
Bord 1
1.e4 c5 2.c3 d5 3.exd5 Dxd5 4.d4 g6 5.dxc5 Dxc5 6.Le3 Dc7 7.Pa3 “Manuel is aan pionverlies ontsnapt” hoorde ik Friso Nijboer in de hal tegen Erwin l’Ami zeggen. Hij doelde op 7.Lxa7 Txa7 8.Dd4 waarna we een vreemd fenomeen zien. Zie onderstaand analysediagram.
Wat te denken van die aanval van de dame op beide torens? Hoe moeten we dat noemen? Geen vork, want dat kunnen alleen pionnen en paarden, zo leerden wij allemaal vroeger. Maar wat dan? Een spagaataanval? Mevrouw Wijdbeens? Geen idee, misschien iets voor een prijsvraag. Maar Friso beweert dus dat dit zo goed als winnend is voor wit. Manuel daarentegen, die dit kwaliteitsoffer kent en dus niet zomaar een pion weggaf, geeft de voorkeur aan zwart. Want na 8… Ta5 9 Dxh8 Pf6 staat wit een kwal voor, maar doet zijn dame voorlopig niet mee. En dus duiken we in de database. Daar zien wij niet veel voorbeelden van mevrouw Wijdbeens, en al helemaal geen partijen op grootmeesterniveau, maar de resultaten van de zwartspelers zijn beter dan van de witten! Hoe die dame te vangen? Erwin en ik, we hadden tijd zat immers, keken er naar. Zwart kan eens g5 doen en dan dat paard van b8 overbrengen naar g6. Of zwart kan met zijn dame via f4 naar h6, dan Kd7 en met Lg7 die dame inrekenen. Maar ja, wit zit ondertussen niet stil en zal proberen deze plannen te dwarsbomen uiteraard. In de mij laatst bekende partij met dit offer, gespeeld in het kampioenschap van India in 2008 won de zwartspeler met de fraaie naam Kutwal Shashikant de witte dame met een bijzondere manoeuvre van de zwarte toren. Nadat de g-pion op g4 was gezet kwam de toren van a7 over, onderweg enkele obstakels opruimend, via a5 en g5 om op g8 hare majesteit in te rekenen. Voer voor analytici! Kambiz speelde echter gewoon 7 Pa3. De meest gespeelde zet in die stelling, dus waar hebben we het over? 7…a6 8.Da4+ Pc6 9.Lc4 Lh6 10.Db3 e5 11.Lc5 Verhindert de rokade. Dat ziet er akelig uit, maar Manuel zit daar niet heel erg mee. Die rokeert wel vaker niet. Pf6 12.Td1 Lf8 13.Lb6 De7 14.Pf3 Lh6 15.0–0 0–0 Ah! Daar is ie dan toch… 16.Tfe1 Lg4 17.Le2 e4 18.Pd4 Pe5 19.Lxg4 Dit is niet zo sterk, omdat het de zwarte aanval in een stroomversnelling brengt. Beter is 19.Pc4 om dat randpaard te ruilen voor een fraai gecentraliseerd exemplaar. 19…Pfxg4 20.Txe4 Dit gaat een kwaliteit kosten straks, maar er dreigde al een overrompeling door zwart. Het paard op g4 kon ook al niet meer verjaagd worden: 20.h3 Dh4! 21.hxg4 Pxg4 22.Dc2 (22.Pdc2 e3 is ook crushing) 22…Dh2+ 23.Kf1 Dh1+ 24.Ke2 Dxg2 25.Tf1 e3 en als alle lijnen en diagonalen richting witte koning geopend zijn weten we wel hoe laat het is. 20…Dh4 21.Txg4 Dxg4 22.h3 De4 23.Pc4 Pxc4 24.Dxc4 Tfe8 25.Kf1 Te6 26.Dc7 Lf4 27.Dd7? Het was al niet best meer voor wit, maar om zo maar een stuk cadeau te doen… Txb6 28.Te1 Dd3+ 29.Kg1 Te6 0–1
En snel hierna tekende Friso Nijboer voor 5-0 met een lekker aanvalspartijtje:
Laurens Snuverink – Friso Nijboer
Bord 5
1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pf3 g6 4.g3 Lg7 5.Lg2 0–0 6.0–0 d6 7.Dc2 De8 8.e3 e5 9.c5 e4 10.Pfd2 d5 11.b4 Pa6 12.Db3 c6 13.Pc3 Pc7 14.a4 Kh8 15.Te1 Pe6 16.b5 g5 17.a5 a6 Het lijkt wel Konings-Indisch. Een ouderwetse clash van wit die het op de damevleugel probeert en zwart die op koningsaanval speelt. Toch bekommert zwart zich hier ook even om zijn damevleugel. Eerst haalt hij a5-a6 eruit voordat hij met f5-f4 de aanval voortzet 18.bxc6 bxc6 19.Pa4 f4 20.Pb6 Sta mij toe een citaat van Hein Donner te gebruiken, uit een analyse van een partij tussen hem en Rob Hartoch. Ik heb het ietsje aangepast, zodat het betrekking heeft op deze partij:
“Wit heeft zijn doel bereikt en zijn paard staat nu op het sterke veld b6. Hij had het natuurlijk ook naar h9 kunnen spelen of terug naar het hotel, want daar had het niet minder buitenspel gestaan. Met een stuk meer moet de aanval op de koningsvleugel nu wel lukken.”
Tb8 21.Da4 nog een stuk naar de damevleugel …Pg4 22.Pb3 en nog één! Dan vraag je erom! …Dh5 23.h3
Pxf2! Friso leeft zich lekker uit in de eerste klasse. Eerder zagen we al een loperoffer op h7. Deze keer een paardoffer op f2. 24.Kxf2 fxg3+ 25.Kg1 g4 26.Dxc6 gxh3 27.Dxd5 Pg5 28.Lxe4 Le6 29.Dc6 Lxb3 Foei Friso! Is die graaicultuur nu ook al tot de schaakwereld doorgedrongen? 29…h2+ was mat in zeven! 30.La3 Pxe4 31.Dxe4 Txb6 32.cxb6 h2+ 0–1
Zhaoqin Peng – Bart Konijn
Bord 6
1.Pf3 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 d5 4.d4 c6 5.Lg5 h6 6.Lxf6 De grote meneren kiezen hier voor het scherpe 6.Lh4 dxc4 7.e4 g5 8.Lg3 b5. De kleine mevrouwen doen het rustiger aan. 6…Dxf6 7.e3 Pd7 8.Dc2 Ld6 9.0–0–0 0–0 10.Kb1 De7 11.e4 dxe4 12.Pxe4 Lb8 13.c5 e5 14.Lc4 Pf6 15.Pd6 Waarom niet eerst 15.dxe5 Lxe5 16.Pxe5 Dxe5 en dan pas 17.Pd6 zou je zeggen. Dan ziet de witte stelling er vrij goed uit. 15…e4! Zou ze die misschien gemist hebben? Ze voelt zich nu genoodzaakt het trotse paard te ruilen voor een onontwikkelde loper. Dat kan toch niet de bedoeling zijn geweest? 16.Pxc8 Txc8 17.The1 Lc7 18.Pd2 La5 19.Te3 Lxd2 20.Txd2 Dc7 21.f3 een poging lijnen te openen op de koningsvleugel. En ook misschien wel om met fxe4 het centrum te versterken. Maar wel dubieus!
Dxh2 22.Db3 Wel op blijven letten: 22.fxe4?? Dg1+ is ernstig! 22…Tc7 Een voorzichtige benadering, die wit de gelegenheid geeft toch een sterk centrum neer te zetten. Na 22…exf3! 23.Lxf7+ Kh8 24.Txf3 Pe4 25.Te2 Dg1+ 26.Kc2 Dxd4 is zwart duidelijk de bovenliggende partij! 23.fxe4 Td8 24.Dd1 Tcd7 25.e5 Pd5 26.Tf3 Dh4 27.a3 Dg5 28.De2 Pf4 29.Df2 Pd5 30.Ka1 b5 31.Lb3 a5 32.Tf5 Dg6 33.Lc2 De6 34.Tf3 Pe7 35.Lb3 Pd5 36.Lc2 Pe7 37.Lb3 Pd5 38.Td1 a4 39.La2 Dg6 40.Tf1 De afgelopen fase is door beide spelers vooral gebruikt om met wat geschuif de veertigste zet te halen. Wit heeft hierbij ook nog wat aan stellingsverbetering gedaan en zware stukken gestapeld op de f-lijn. Zwarts veertigste leidt meteen zijn nederlaag in: …Te7? 41.Lb1 Dh5 42.g4! Dxg4 43.Txf7 Tee8 44.Tg1 Dxg1 45.Dxg1 Kxf7 46.Dg6+ En als ook nog de pion op c6 valt stort de hele zwarte boel in elkaar. 1–0
Hans Böhm was de enige En Passanter die een tegenstander kreeg met een hogere rating. Tim Lammens vertoeft meestal ergens midden in het team om punten te pakken. Hij was deze keer dicht bij een nul, zo blijkt uit onderstaande analyse die van Hans zelf afkomstig is…
Tim Lammens – Hans Böhm
Bord 7
Een typerende afwikkeling voor mij.
Beide partijen hebben troeven: wit de meerderheid op de koningsvleugel en gedekte vrijpion op e6, zwart het centrale spel en de zwakte op b2.
Binnen enkele zetten krijgt zwart alle troeven.
27.g5 Lc5 28.gxf6+ gxf6 29.Lxc5 Txc5 30.Tg2 daar had wit zijn hoop op gevestigd, hij kan binnenvallen op g7 maar …..
30…Kd6!
en met dat eventuele binnenvallen raakt wit zijn troeven kwijt: 31.Tg7
Ke5 32.Txh7 Kxf5, toch was dit te verkiezen boven de angstige voortzetting
31.Te1 Tc7 32.Tg4 a5
deze pion wil zich opofferen op a3, de standaard methode om het pionnenduo nog meer kracht te geven.
33.Kf2 Tb8 34.Te2 a4 35.a3 Tc-b7 36.Th4
wit kan b2 niet meer dekken en valt dus zelf maar wat aan. Ik had hier nog 6 minuten en zag dat 36…Kc5 37.e7 Te8 38.Txh7 d4 heel goed was.
Maar ja, hoe gaat dat in je hoofd.
"Dan heb je nog steeds geen twee verbonden vrijpionnen en dat wint altijd, toch?" zei iemand tegen mezelf. Had ik maar niet geluisterd 36…Txb2?
lui en voor-de-hand-liggend gespeeld, zo algemeen, zo dom
37.Txh7 Txe2+ 38.Kxe2 Ke5 39.Td7 d4 40.e7 Te8 zo, tijdnood gehaald en wat resteert is weer precies een uitzonderingsstelling op de algemene regel. Zwart heeft de tijd niet om met matbeelden te werken en door de opstelling met pion f5 kan de koning niet actief worden zonder pionverlies.
41.Kd2 Ke4 42.h4 Ke5 43.h5 Kxf5 44.Txd4 Txe7 45.Txc4 Ta7 en na nog wat zetten werd de remise een feit.
"Jij had toch net een boek geschreven over torens?", merkte Richard Vedder fijntjes op.
Dat is waar, maar 36…Kc5 was ook een koningszet en dat is het laatste deel in de serie die ik samen met Yochanan maak, we werken van buiten naar binnen: na de pion en de toren komen paard, loper, dame en tot slot, de koning.
Hans, bedankt voor je bijdrage. Ik wil er nog een kleinigheid aan toevoegen. Niet met het “luie en domme” 36… Txb2 gooit zwart de winst weg. Dat gebeurt pas een zet later. In plaats van 37… Txe2+ is namelijk 37… c3! 38 Td7+ Kc6! nog steeds winnend. Niet als zout in de wonde bedoeld, maar slechts ter lering en vermaak!
6,5-0,5 was hiermee tussenstand en toen kwam de spannendste partij van de dag tot zijn einde. Floris van Assendelft is bepaald geen koekenbakker en Jan Smeets had dit seizoen “slechts” twee remises laten noteren. Jan was gebrand op een overwinning. Het publiek was hier de grote winnaar, vooral in de meeslepende tijdnoodfase.
Floris van Assendelft – Jan Smeets
Bord 3
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 d6 8.c3 0–0 9.d4 Inderdaad, de hoofdvariant is 9.h3, maar ook 9.d4 is prima speelbaar. Pak anders “my 60 memorable games” van Bobby Fischer er maar eens bij. 9…Lg4 10.d5 Fischer – Kortchnoi (laten we maar eens wat illustere namen noemen) ging verder met 10.Le3 in Stockholm, 1962. 10…Pa5 11.Lc2 c6 12.h3 Lc8 13.dxc6 Dc7 14.Pbd2 Tot zover R. Vedder – A. Haast, Hoogeveen 2008, waar ik 14.a4 deed. Ik snap ook niet waarom ik die partij hier oprakel… Dxc6 15.Pf1 Le6 16.Pg5 Ld7 Dat is weer zo’n grootmeesterlijk snufje zout in de partij. De manoeuvre Lc8-e6-d7 lijkt een tempo te verliezen, maar omdat dat paard op g5 toch aan het luchtfietsen is, en dus weer terug zal moeten op een zeker moment, ontwikkelt zwart eigenlijk gratis zijn loper. En als wit geen Pg5 doet staat die loper op e6 natuurlijk ook prima! 17.Pe3 h6 18.Pd5 Pxd5 19.exd5 Dc8 20.Pf3 f5 Langzaamaan begint de zwarte stelling prettiger aan te voelen dan de witte. 21.Ph2 Dat paard blijft maar springen! Pc4 22.a4 e4 23.f4 Een flinke positionele concessie om het paard te beletten naar e5 te gaan. Had wit dan niet beter 22.b3 kunnen doen? Dan moest het paard terug naar b6! Lh4 24.Te2 Db7 25.Pf1 Le8 26.b3 Pb6 27.Pe3 bxa4 28.bxa4 Dc7 29.Lb3 Pd7 30.Lc4 met zo’n “losse” loper is het uitkijken als de boel op scherp gaat. Zwart maakt er meteen werk van: … Lh5 31.g4 fxg4 32.Tg2 32.hxg4 Lxg4 33.Pxg4 Dxc4 en zwart wint een pion bij prima stelling 32…Txf4 33.hxg4 en nu even rustig het lopertje terugtrekken zou je denken, maar nee. Met niet heel veel tijd meer op de klok offert zwart een stuk:
…Pe5! 34.gxh5 Pf3+ 35.Kf1 Gaat vrijwillig in het aftrekschaak staan omdat 35.Kh1 Dd7! ook geen pretje is. 35…Taf8 Inderdaad, niet meteen toeslaan: 35…Pd2+ 36.Kg1 Pxc4? (de boel herstellen met 36…Pf3+ kon ook nog) 37.Pxc4 en nu heeft zwart een probleem omdat zijn toren op f4 in staat. 36.Le2 Stelt u zich eens voor. U kunt een aftrekschaak geven. Wat zou u doen?
…Pe1+ Zwart had niet veel tijd meer op de klok en besluit dan maar wat hout terug te pakken. De computerwaardering schiet echter van -10 naar -1. Waarom? 36…Dd7!! Daarom! 37.Lxf3 Dh3! een luizige computerzet, ik geef het toe, maar ook 37…Txf3+ 38.Kg1 Lf2+ is einde oefening. 37.Kg1 Pxg2 38.Pxg2 Lf2+ 39.Kh2 e3 Enkele met samengeknepen billen kijkende toeschouwers, onder wie uw dienstwillige, dachten dat hier 39…Dxc3 sterk was, maar Jan gaf na afloop meteen aan dat de zaken na 40.Ta3! dan niet zo duidelijk zijn. En gelijk heeft ie! 40.Lg4 40.Pxf4 Txf4, gevolgd door De7 laat wit ook kansloos. 40…Dxc3 41.Pxf4 41.Ta3 haalt nu niets uit. Na De5 staat de zwarte dame perfect. 41…Txf4 42.Tb1 De5 43.Kh3 Tf5 Nu dreigt er mat en resten de witspeler nog wat schaakjes. 44.Tb8+ Kf7 45.Tb7+ Kf8 46.Tb8+ Ke7 47.Tb7+ Kd8 48.Tb8+ Kc7 49.Tc8+ Kb7 Nog een laatste truc van Floris. Na 49…Kxc8 50.Df3! is het allemaal niet zo duidelijk meer! Maar Jan is op zijn hoede. 50.Db3+ Kxc8 51.Dc2+ Kd8 Wit gaf het op. De koning is gevangen en schaakjes heeft hij niet meer… 0–1
Alina l’Ami stond als eerste gewonnen. Het duurde even voordat de vis op het droge was…
Alina l’Ami – Taras Bogouslavskii
Bord 10
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 d6 5.h3 0–0 6.Lg5
Alina opent afwijkend van wat wij de hoofdvariant noemen. Er zit een trucje in. Zwart mag namelijk niet de zet e7-e5 doen, die in zoveel andere varianten volkomen normaal is. En ja hoor… …e5? c5 is hier de aangewezen zet. 7.dxe5 dxe5 8.Dxd8 Txd8 9.Pd5! met materiaalwinst. …Pxd5 Geeft maar een kwaliteit en hoopt vervolgens op tegenspel. De hoogste elo die ik kon vinden van spelers die met zwart in dit valletje getrapt zijn was 2436. Sergey Sivokho gaf hier een pion met 9…Pbd7 10.Td1 Tf8 11.Pxc7 en, geloof het of niet, hij hield grootmeester Sergey Ivanov, 2543, op remise! 10.Lxd8 Pb4 11.0–0–0 P8c6 12.Lxc7 Pxa2+ 13.Kb1 Pab4 14.Pe2 Le6 15.Pc3 a5 16.Pd5 Lf8 17.Pf6+ Kg7 18.Pd7 Lxd7 19.Txd7 Lc5 20.h4! Nauwkeurig. Zwart dreigde nog een aanval op touw te zetten met a5-a4-a3 en Ld4 en voor je het weet sta je mat met wit. Met h4 maakt wit ruimte voor de toren, die vanaf h3 voorkomt dat er een zwarte pion naar a3 oprukt. Wit staat nu gewoon een kwaliteit voor, de rest kan zonder nadere toelichting dacht ik… Pa6 21.Ld6 Pab8 22.Lxb8 Txb8 23.Th3 Pd4 24.Td5 b6 25.Txe5 Pc6 26.Td5 Lxf2 27.h5 Te8 28.h6+ Kf8 29.Tf3 Lc5 30.Ld3 Pe5 31.Th3 Pg4 32.Lc2 Pf6 33.Td1 Pxe4 34.La4 Tc8 35.Tf3 Lb4 36.Tfd3 Txc4 37.Td8+ Ke7 38.T8d7+ Kf6 39.Lb3 Tc8 40.Txf7+ Kg5 41.Txh7 Pf6 42.Tf7 Th8 43.Th1 Pg4 44.h7 Ld6 45.Tb7 Lc5 46.Lc2 Ph6 47.Tg7 Pf5 48.Lxf5 Kxf5 49.Tg8 Ld4 50.Txh8 Lxh8 51.Tf1+ 1–0
Als laatste was de partij tussen Holger Lehman en Dick de Graaf nog bezig. Dat was ook logisch, want die kwam ook pas als laatste op gang. Dick werkt namelijk gewoon ’s ochtends voor de wedstrijd. En dan bakt hij ook nog wat lekkerbekken en kibbeling die we dan voor de wedstrijd nog even gezamenlijk, ook met de tegenpartij en de wedstrijdleider, nog even kunnen nuttigen. Dick eet niet mee, die schuift de vis door de deur en gaat dan gauw naar huis om de douchen en aan te kleden. En dan lukt het hem zelden om op tijd achter het bord te verschijnen. Geen ideale voorbereiding natuurlijk. De gebakken vis wordt echter door iedereen in hoge mate gewaardeerd. Maar goed, ook deze partij was al twintig minuten bezig toen Dick zijn eerste zet kon doen…
Holger Lehman – Dick de Graaf
Bord 10
1.d4 Gespeeld terwijl Dick dus in zijn nakie in de badkamer stond. Tijd voor Guido om eens een gesprekje aan te knopen met de Duitser Lehman, want wij kenden hem nog ergens van. En inderdaad, twee seizoenen geleden had hij het Genna Sosonko bijzonder moeilijk gemaakt namens Apeldoorn 2. Waarom hij daar weg was? Nou, hij vond dat hij wel in het eerste kon, maar daar was geen plaats voor hem. Dat vond hij niet terecht en dus zocht hij zijn heil bij Max Oiwe. En toen kwam Dick eraan en konden ze echt beginnen… Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.cxb5 a6 5.bxa6 Lxa6 6.Pc3 d6 7.g3 g6 8.Lg2 Lg7 9.Ph3 0–0 10.0–0 Pbd7 11.f4 c4 12.Pf2 Db6 13.h3 Tfb8 14.Kh2 Pc5 15.Tb1 Pfd7 Typisch gevalletje Wolgagambiet. Je zet al je stukken in no-time op de juiste plaats, maar dan? Dan moet er een strijdplan komen. Deze paardzet heeft een nadeel dat een paar zetten later al aan het licht komt. Misschien was het beter om 15…Lc8 te doen. Die loper staat namelijk wat in de weg. Daar heb je in “normale” Wolgagambieten geen last van, want dan wordt ie altijd geruild op f1 tegen de witte loper. 16.Le3 Da5 17.Ld4! Die zwartveldige loper is toch vaak een sterk wapen voor zwart. Slim dus om een loper op d4 te planten. Dick ziet niets beters dan zijn vijftiende zet weer terug te nemen. …Pf6 18.g4 Lc8 19.g5 Pe8 20.Pg4 f5!? Een scherpe. Er komt een paard aan op h6. Is die levensgevaarlijk bij een koningsaanval? Of heeft dat paard een probleem omdat hij niet meer terug kan? We wachten het af… 21.Lxg7 Pxg7 22.Ph6+ Kf8 23.Dd4 Ta7 24.e4 Tab7 25.e5 Dd8 26.Tf2 Pd3 27.Te2 Dc7 28.a4 Dc5! Juist! Na dameruil komt er van een koningsaanval niet veel terecht. Dan zou dat paard op h6 nog wel eens een probleem kunnen krijgen! 29.Dxc5 Pxc5 30.exd6 exd6 31.Pb5
…Txb5?? Nee he! Dick denkt dat ie Topalov is! Waarom niet rustig 31…Tb6 en er lijkt niets aan de hand te zijn…? De rest van de partij kan zonder commentaar. Zwart heeft simpelweg onvoldoende compensatie voor de kwaliteit. 32.axb5 Pd3 33.Tc2 Pe8 34.Txc4 Ld7 35.Ta1 Txb5 36.Td4 Pc5 37.Ta7 Ke7 38.b4 Pb7 39.Lf1 Tb6 40.La6 Lc8 41.Tc4 Kd7 42.Pg8 Pc7 43.Pf6+ Kd8 44.Lxb7 Lxb7 45.Ta5 Pa6 46.Pxh7 Pxb4 47.Pf6 Pd3 48.h4 Tb2+ 49.Kg3 Tb3 50.Kg2 Tb2+ 51.Kf3 Pe1+ 52.Kg3 Tb3+ 53.Kf2 Pd3+ 54.Ke2 Pc5 55.Tcxc5 dxc5 56.Txc5 Th3 57.h5 gxh5 58.d6 h4 59.Te5 Th2+ 60.Ke3 Lc6 61.d7 Th3+ 62.Kd4 Kc7 63.Te8 Lxd7 64.Te7 Kd6 65.Txd7+ Ke6 66.Th7 Th1 67.Ph5 Ta1 68.Th6+ Kf7 69.Pf6 Ta4+ 70.Ke5 Ta5+ 71.Pd5 h3 72.Th7+ Kg6 73.Txh3 Tb5 74.Th6+ Kg7 75.Tf6 Ta5 76.Txf5 Kg6 77.Tf6+ Kg7 78.Tc6 Tb5 79.f5 Ta5 80.Ke6 Tb5 1–0
Eindstand 8,5-1,5. We maken dus uitstekend gebruik van de mogelijkheid om meer dan acht punten in een wedstrijd te scoren. Dat konden we tot vorig jaar niet!
En het bleef nog lang onrustig in het denksportcentrum van En Passant.
Richard Vedder…