Moeten we hervormen?
In de column van Ruurd Kunnen, voorzitter van de Haagse Schaakbond en lid van de Bondsraad van de KNSB, lezen we dat volgens hem de KNSB moet hervormen. Dat wordt interessant denk je dan in het licht van de komende vergadering van de Bondsraad (zaterdag 9 februari). Maar als je naar zijn adviezen kijkt gebeurt er eigenlijk niets nieuws. Oude wijn in nieuwe zakken.
Een blauwdruk voor de toekomst is er niet en hoeft er volgens hem ook niet te komen mits er een duidelijke koers wordt uitgezet. Hoe die koers eruitziet dient te worden bepaald door een fundamentele discussie.
Volgens hem is financiering het kernprobleem omdat het topschaak duurder is geworden en dat moet maar eens worden aangepakt. Want als we dit niet doen, is dit op langere termijn de doodsteek voor de schaaksport. Er moet een businessmodel komen dat de klassieke sponsoring door bedrijven moet vervangen. Het product schaken moet beter worden vermarkt, bijvoorbeeld door partnerships met bedrijven en instellingen aan te gaan. Aldus Ruurd Kunnen.
Patrick Bernhart, KNSB bestuurslid Sponsorbeleid, is al een aantal jaren met deze problematiek bezig. In economisch moeilijke tijden geen sinecure. Experts verwachten in 2013 nog geen economische opleving. Er staan voor 2013 nieuwe initiatieven op het KNSB- sponsorprogramma.
(Toen de Rabobank vorig jaar bekend maakte dat de bank zou stoppen met de sponsoring van de wielersport stonden alle Nederlandse sportbonden op de stoep! Wij zijn dus niet de enige die naar financiering op zoek zijn. )
Kunnen zou er beter aan doen er eens van uit te gaan dat de vermarkting voorlopig een moeilijke zaak blijft, afgezien van een toevalstreffer. Wat er dan moet gebeuren laat hij helaas in het midden. Over de oplossing van de structurele problemen die de schaaksport nu al twintig jaar kent, geen woord. Te vaak gaan de beraadslagingen over geld (sponsoring, subsidies en contributies), maar veel problemen die moeten worden opgelost hebben relatief weinig met geld te maken.
Natuurlijk had er al lang een goede discussie moeten komen over de toekomst van de schaaksport. Begin 2012 stonden alle seinen al op rood. Maar de problemen werden helaas weer een jaar vooruit geschoven.
De vergaderingen van de Bondsraad zijn niet het podium voor zo’n discussie omdat ze teveel een formeel karakter hebben en vaak in een wij- versus- zij- setting plaatsvinden. Men had een aantal inspirerende heisessies moeten organiseren met actieve vertegenwoordigers van de diverse belangengroepen en met een of meerdere gastsprekers van buiten. De vertegenwoordigers hoeven op de heisessies niet noodzakelijkerwijs allemaal Bondsraadleden te zijn. Juist niet! Dit idee is begin deze eeuw al enkele malen met succes beproefd!
Jammer dat de regionale bonden en de KNSB dit idee enkele jaren geleden weer ter ziele hebben gedragen omdat het te veel inspanning vroeg. En zie de geschiedenis herhaalt zich in de vergaderingen van de Bondsraad. De problemen zijn groter geworden en het ledental van de verenigingen is verder drastisch gedaald. Vanaf 1993 is de daling ingezet. Van de ca. 30.000 verenigingsleden zijn er nog maar ca. 17.000 over. En nog steeds is de structurele daling niet tot staan gebracht. Een zichzelf respecterende schaakgemeenschap mag dit toch niet laten gebeuren, zou je zo denken. Kijk naar de bridgers, daar gebeurde het tegenovergestelde ondanks het aanzienlijk aantal ‘zwarte leden’. Hebben wij toch iets niet goed gedaan? Hebben wij misschien de boot gemist? Of moeten we maar berusten in ons lot?
Ons advies is de heisessies weer in ere te herstellen en het jaar 2013 eens goed te gebruiken om met elkaar een koers te bepalen. Analyses en cijfers liggen er genoeg, nu de ideeën en de uitvoering hiervan nog. En niet te vergeten het zorgen voor een breed draagvlak dat nodig is voor (structurele) veranderingen, hervormingen zo u wilt!
Plaats ons advies alsnog hoog op de agenda van de komende vergadering van de Bondsraad. Want dit is misschien de beste beslissing die de Bondsraad op 9 februari kan nemen.
We zijn benieuwd of ze het ook aandurven want ze hebben al een spannende agenda met onderwerpen als zwarte leden, contributieverhogingen, bezuinigingen en het goedkeuren van begroting & jaarplan 2013. De Bondsraadleden zullen inmiddels de vergaderstukken wel ontvangen hebben. We zijn benieuwd!
Wordt vervolgd.
Net als het stuk van Ruurd heb ik ook deze bijdrage met interesse gelezen. Vraag die bij mij rijst is wie de "ons" en "wij" zijn waarin de auteur aan het eind refereert.
Inhoudelijk sta ik als fris bondsraadlid natuurlijk open voor vernieuwing. Dat is makkelijker zonder kennis van de voorgeschiedenis. In dat licht bezien kon de 12-jaar regel wel eens een grote zegen blijken te zijn.
@ Jeroen
Wij en ons uitsluitend opvatten als de mening van de auteur.
Teun
Het woord heisessie vereiste bij mij wel enige inspanning.Ik dacht allereerst dat het wel weer een engels woord zou zijn,zoals de laatste 20 jaar een overvloed aan engelse woorden hun intrede deden in de "nederlandse"taal.Maar gelukkig is dit niet het geval.
Waarom Bridge meer leden heeft gekregen is wellicht omdat het een sport is die de laatse 30 jaar pas in de publiciteit kwam,althans daarvoor kende ik het niet.Ik heb het leren kennen op de denksportpagina’s van kranten.Bij "nieuwe" sporten kan het snel gaan kijk maar naar dat pijltjes gooien(ik kan even niet op de naam komen)en shorttrack.Darts heet het,geloof ik.
Er gaat fiks bezuinigd worden op sport bij de NOS,de NOS zal alternatieven nodig hebben die ook nog goedkoop zijn.Niks voor de KNSB om eens te proberen?D’r leven tal van prachtige verhalen in de schaakwereld;deze koppelen aan het schaakbord en je kunt er een prachtig progamma van maken voor een groter publiek(dat is belangrijk) dan alleen de schaaksport.Kijk eens hoe Simon Carmiggelt de mensen kon binden in zijn televisievoordrachten!En wijlen ex-directeur van het Arnhemse Gemeentemuseum(zijn naam is mij ontsnapt)had ook veel bijval met zijn t.v.-voordr..Er moeten natuurlijk ook veel jonge mensen in zo’n progamma in beeld komen.De beste publiciteit is dat mensen praten over schaken,maar hoe bewerkstellig je dat ?.En hoe is het gesteld met de regionale televisie,spenderen zij aandacht aan schaken?Vroeger lag in elk huis wel een dam-of schaakbord,maar dat is nu niet meer het geval.Toen ging het van ouders op kinderen,van oudere op jongere broer.
Dit zijn zo maar wat voorbeelden die bij mij opborrelen.
Ik denk dat bridge gezelligheid uitstraalt. Van de 110.000 bridgers zijn er meer dan 90.000 die bridgen voor de gezelligheid, om mensen te ontmoeten. De spelers kunnen op één avond verschillende partijen spelen. Een partij verloren? Geeft niet, we spelen zo weer een partijtje.
Een avondje uit?
Ja, gezellig. Schaken.
Ziet u dat al voor u? Helaas, schaken straalt geen gezelligheid uit: het spel is hevig verernstigd. Bovendien met nagenoeg alleen maar mannen.
De vraag rijst dan ook: wat heeft het schaken te bieden voor een sponsor? Of beter gezegd: wat hebben de schakers te bieden?
Tot slot denk ik dat de Nederlandse schaakwereld ook zelf wel wat kan doen, zij kan ook zelf gemotiveerde bezuinigingsvoorstellen doen. In plaats van wachten op de voorstellen van het bestuur van de KNSB/het Bondsbureau.
De vergelijking met bridge gaat totaal mank. Niet omdat het ‘gezelliger’ is, maar omdat het veel minder confronterend is. Een zwak paar kan fijn een manche in harten uitspelen tegen een sterk paar. Dat er eigenlijk een slem inzat, blijkt misschien later. Bij schaken word je dan weer niet zo vaak uitgefoeterd door je partner, dat is ook wel zo gezellig 🙂
Ik denk dat het wel duidelijk is dat de trend binnen de huidige organisatievorm van het schaken (verenigingen) onomkeerbaar is. Dat sluit aan bij wat ik prof. Rotmans (www.janrotmans.nl/) vorige week hoorde zeggen: de oude organisatievormen hebben hun tijd gehad en nieuwe vormen – veel informeler en horizontaler – komen op.
De uitdaging lijkt me te ontdekken wat die nieuwe vormen dan zijn en hoe een centrale organisatie als de schaakbond daar meerwaarde voor levert. Ik – als niet-lid, maar wel schaakliefhebber – ben benieuwd.
Bridgen is natuurlijk veel gezelliger dan schaken en kan ook door minder ontwikkelde geesten worden beoefend. Soit.
Schaken is niet per se gezellig en hoeft dat wat mij betreft ook niet te zijn. Laat mensen die niet echt willen schaken, maar op zoek zijn naar gezelligheid, fijn gaan bridgen. Prima toch.
Wat heeft het schaken te bieden voor een sponsor? Helemaal niets. Nou en? Schakers hebben geen sponsoring nodig en sponsors hebben ook de schakers niet nodig. Ik zie het probleem niet.
Waarom moet, voor sommige mensen, altijd alles om geld draaien? Natuurlijk zijn er onkosten voor het organiseren van de bondscompetitie en het uitgeven van een bondsorgaan. Deze onkosten dienen te worden gedekt door de contributies van de leden. Meer niet.
Dit stuk begint met de kritiek dat Ruurd Kunnen een column schrijft met een mening, maar geen oplossingen aandraagt. Vervolgens wordt er een stuk geschreven dat nagenoeg nul voorstelt, opmerkelijk. Ruurd Kunnen stelt nog enige zaken voor. Ik kan me de kritiek op deze ideeen voorstellen, maar het lijkt mij een betere aanzet dan een "heisessie".
De afgelopen jaren is er redelijk vaak over deze onderwerpen gepraat, maar lijkt het wat mij betreft vooral een herhaling van zetten. Zonder goede input heeft zo’n heisessie geen zin.
Leren van andere bonden kan nooit verkeerd zijn, maar het is wel de vraag in hoeverre er goede voorbeelden zijn. Darts doe je in de kroeg, gaat snel en is toegankelijk, zelfs een compleet dronken persoon kan zien hoe het gaat. Bridge is dan wel een denksport, maar er zijn – zoals al gezegd – grote verschillen te noemen. We kunnen er wellicht wel wat uithalen, maar ik voorspel dat dat heel pijnlijk zal zijn.
Het probleem wat aangehaald wordt is volgens mij de terugloop in het aantal clubleden in Nederland, heb ik dat juist? En daarmee de terugloop van o.a. financiële middelen, maar dat is dus een gevolg. Waarom lopen de ledenaantallen terug? Wellicht moeten we gewoon reëel zijn en is het een gevolg van maatschappelijke veranderingen: de opkomst van het internet, opkomst van andere sporten (bv. bridge!) en andere zaken; wellicht ook het feit dat mensen (financieel en tijdtechnisch) meer keuzes moeten maen. Dus is de vraag wat we er aan kunnen doen? Wellicht is het model van clubschaak simpelweg achterhaald?
Ik merk bij mijzelf ook:
– dat ik wekelijks lange partijen schaken niet altijd even aanlokkelijk vind;
– dat ik graag af en toe op tijd naar bed ga op zo’n clubavond;
– dat ik de alternatieve schaakavonden (rapid, snelschaak, of varianten) in de regel leuker en gezelliger vind;
– dat ik mij erger aan de stilte en het bijbehorende krampachtige "ssst" op de clubavonden (dit maakt het nogal ontoegankelijk!)
(Noot: Bij externe wedstrijden prima, doe ik ook aan mee)
– dat ik het sociale element een heel belangrijke factor vind, dus na de KNSB uit eten, op de clubavond aan de bar etc.
Ik voeg hieraan nog toe dat een voormalig clubgenoot van mij enige tijd geleden verhuisde naar Duitsland en daar een club zocht. Ik herinner mij dat hij zich verbaasde over het feit dat er geen clubs waren met interne competities. Of althans, deze waren lastig te vinden, de meeste clubs deden meer aan de genoemde alternatieve schaakvormen. De serieuze spelers hebben de externe competitie(s) en toernooien en kunnen daar ruim voldoende aan hun trekken komen.
Als je dit accepteert dan is er wellicht wat mogelijk, maar het kan wel zijn dat de ‘oude garde’ hier niet blij van wordt. Zeker omdat veel clubs een beperkte speellocatie hebben (en een beperkte opkomst en vrijwilligers), zodat ze minder goed een keuze kunnen bieden…
Schoolschaak is toch een goede stap!
Als hiermee het ledenaantal niet groeit ziet het er toch somber uit.
Want het is immers zo dat de groei juist gezocht moet worden bij niet- schakers (en bij degenen die jaarlijks enkele potjes spelen).
De schoolschaaksite is mooi,maar ook hiervan maken alleen schakers gebruik.
Voor mij als ouder hoeft schoolschaak niet. Maar als er ‘buitenschools schaken’ zou zijn als alternatief voor de BSO, zou ik mijn kind er direct naartoe sturen.
Dat is m.i. precies wat schoolschaak vaak inhoudt.
Dit soort problematiek is altijd moeilijk op te lossen, maar niet onmogelijk.
Het heeft ook niet te maken met de creativiteit van geboden oplossingen of het gebrek aan ideëen.
Het heeft vooral te maken met personen en karakters. Starre onwil om het anders te doen dan hetgeen al jaren wordt gedaan. Bobo gedrag dat zich uit in uitstel van broodnodige zaken/veranderingen.
Je kunt wachten op natuurlijke selectie om de weg vrij te maken, echter dat kost tijd en dat is wat er nu simpel weg niet meer is.
Het is helaas een enorm politiek spel geworden, waarvan ik denk , dat de leden daar maar eens actief in moet gaan deelnemen.
Een referendum onder 17000 leden met een top 5 van speerpunten en een open gedeelte zou inzicht moeten kunnen geven. Daarna goed kijken welke mensen een promotie krijgen naar een weerstation in Alaska en de aangedragen punten doorvoeren met nieuwe mensen op de posities die voorheen zorgde voor frustraties en vertraging
Zodra dit voltooid is, dan is het eerdergenoemd probleem van personen en karakters geen issue meer, en kunnen we ons concentreren op zaken die er toe doen.
– schoolschaak
investeren in schoolschaak als BSO , maar ook als keuzevak/uur om kinderen om te leren gaan met
* discipline
* winst/verlies
* nadenken voordat je iets doet ( op je handen zitten en opties afwegen)
* huiswerk waarbij je kinderen uitdaagt , elk op zijn eigen niveau.
– reclame
* met alle respect voor TATA en de hele financiele rompslomp er om heen, maar bijna elk jaar is TATA alleen bekend in Wijk aan Zee, en hier en daar vermeld op een website, dus geen media aandacht en geen promotie in buurt gemeenten. ( ik geloof dat Hans Bohm hier al jaren zich sterk voor maakt om weer media aandacht te krijgen voor het schaken)
– sponsors
* van mij mag in eerste instantie voor senioren de bonds afdracht behoorlijk omhoog! meestal is de contributie voor een schaakclub ergens tussen de 80 en 120 euro per jaar. en dat is weinig m.b.t. andere sporten.
een verhoging van 20 euro bijvoorbeeld levert 3,5 ton op onder het huidige leden bestand , die slim geinvesteerd kan worden. dit zou een punt kunenn zijn voor het referendum.
* daarnaast kan er juist bij kennis bedrijven/instellingen, voor sponsoring gezorgd worden, denk bijvoorbeeld aan IT , Universiteiten, kennis gebieden
zoals Delft en Eindhoven die gesubsidieerd worden door Europa. legio mogelijkheden,sommige zelfs onontgonnen gebied.
– verenigings verantwoordlijkheid
* De drempel voor mensen om een lid te worden van een schaakvereniging is niet de prijs, maar wat je er allemaal voor terug krijgt. verenigingen kunnen dus zelf ook varieteit aanbieden en niet allen 32 ronden interne competitie, maar ook lessen/rapid/toernooien/excursies,
het is frusterend om te zien dat verenigingen opteren voor contributie verlaging en dat de liquiditeit soms wel 5 x de jaarlijkse begroting overtreft. dat geld blijft jarenlang in kas en er wordt NIETS mee gedaan.
AFSTAND
Niet alleen heeft de schaaksport een psychische afstand te overbruggen naar bepaalde groepen in de samenleving,maar ook een fysieke afstand.Schaken is vooral een "stadse aangelegenheid".
In mijn kindertijd was ik verzot op atletiek,maar geen club in mijn dorp of omgeving te bekennen.Ik zou d’r voor naar de stad moeten,echter dat was niet te doen voor mij als kind.Die clubs hebben heel wat talenten en massa misgelopen!Ze hebben geluk gehad dat het joggen(ouderen boven de 20 jaar) in zwang geraakte.Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk dat niet ieder dorp een klein atletiekaccomodatie heeft;helemaal niet duur.
Hetzelfde was en is nu aan de hand met schaakclubs.In dorpen(buiten de elitedorpjes)geen schaakclubs.Ja,zal men zeggen,moeten ze daar maar een club oprichten.Maar,zeg ik dan, wie belang heeft bij ledenaanwas zal toch daar zelf achteraan moeten.Kinderen wonenden in schaakloze dorpen gaan niet schaken in de stad(en zeker kleine meisjes niet!).En voor die weinigen die het toch proberen hoop ik maar dat zij niet als boer worden betiteld.
Voor de KNSB is er een dorpsklus te klaren.Welk kind van 7 jaar gaat 15 à 20 km verderop onder een schaakclub?