Visboer pakt hoogleraar
Een nieuw seizoen, tijd voor enige veranderingen. Zo heb ik voor de verslaggeving dit seizoen besloten meer input te vragen van mijn teamgenoten. Enkele partijen in dit verslag zullen daarom besproken worden door de spelers zelf in plaats van door mij. Dan krijgt u als het goed is een nog beter kijkje in de hersenpan van de grootmeester dan voorheen. En ook de kop boven dit artikel is anders dan u gewend bent. Kopte ik voorheen nogal droogjes de uitslag van de wedstrijd, deze keer werd in een Spaans tapasrestaurant in Groningen besloten ook op dit gebied wat origineler te worden.
Dick de Graaf vindt schaken de mooiste sport ter wereld. Waarom? Dat kan hij u het beste zelf uitleggen, maar het komt er op neer dat schaken relatief goedkoop is en dat er voor het schaken geen belemmeringen zijn om mee te doen. Zo hebben we bij En Passant een grote diversiteit aan leden gehad: blind, met epilepsie, in een rolstoel, met één arm, laaggeschoold, hooggeschoold, arm, rijk, te zwaar, te mager, omnivoor, vegetarisch en weet ik veel wat voor types allemaal; voor iedereen is er plaats op een schaakvereniging. Dick vindt zichzelf een geschikt voorbeeld. Van de hele meesterklasse heeft hij waarschijnlijk het minste aantal uren in de schoolbanken doorgebracht. Nu ja, wellicht dat Robby Kevlishvili van SO Rotterdam minder lang op school heeft gezeten, maar die haalt dat de komende jaren vast nog wel in. Een loopbaan als zwaar getatoeëerde hooligan lag voor de hand, maar Dick houdt van schaken. Zaterdag speelde Dick tegen iemand die nog altijd naar school gaat, eerst als leerling en daarna als hoogleraar. En de vroege schoolverlater won. Maar daarover straks meer.
Het treinreizend deel van En Passant had onderweg geconcludeerd dat Groningen wel eens ernstig verzwakt zou kunnen zijn. Want, zo wisten ze, Tiviakov is niet zo geïnteresseerd, Ernst zit in New York en Werle zit in Roemenië. De werkelijkheid was dat Groningen een stuk sterker was dan vorig jaar toen we ze in de eerste ronde met het kleinst mogelijk verschil versloegen! Tiviakov liep ons tegemoet toen we een parkeerplaats zochten en Ernst en Werle waren alweer thuis. En dus zagen de topborden er zo uit:
En net daaronder nog wat van dat grootmeestergespuis…
Eén van die treinreizigers, Vlissingen – Groningen vice versa was het traject dat hij af te leggen had, zorgde voor het eerste punt van de nieuwe competitie. Toch leek het even heel akelig bij onze topscorer van het vorige seizoen…
Milan Mostertman – Vyacheslav Ikonnikov
Bord 4
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 e5 Een echte Rus speelt de Kalashnikov! 5.Pb5 d6 6.c4 Le7 7.P1c3 a6 8.Pa3 Le6 9.Le2 Lg5 10.0–0 Lxc1 11.Txc1 Pge7 Deze wordt niet vaak gespeeld. Waarschijnlijk omdat het paard straks op g6 niet zoveel doet en zelfs een doelwit voor wit wordt. 11…Pf6 is gebruikelijker. 12.Pc2 Pg6 13.g3 0–0 14.Dd2 Db6 15.Pd5 Da7 16.h4 Lh3
17.h5! Onder opoffering van een kwaliteit grijpt wit het initiatief. Na 17.Tfd1 f5 is zwart degene die de aanval kan openen. 17…Lxf1 18.Txf1 Pge7 19.h6 Pxd5 20.hxg7 Kxg7 21.cxd5
…Pe7 Dit moet wel als zwart winstkansen wil blijven houden. Na 21…Pd4 heeft wit in ieder geval eeuwig schaak met 22.Dg5+ Kh8 23.Df6+ Kg8 24.Dg5+, maar het wordt nog erger na 24.Pe3! Offert een stuk met schaak, maar na 24… Pxe2 25.Kh2 is zwart volmaakt kansloos. 22.Dg5+ Pg6 23.Pe3 f6 24.Pf5+ Kh8 25.Dh6 b5 26.Kg2 Tg8 27.Th1? Hoezeer deze zet ook voor de hand ligt, hij geeft zwart de kans het initiatief over te nemen. De computer suggereert Tc1 of Lg4. Nu gaat het ineens hard de verkeerde kant op.
…Pf4+ 28.Kf3 Tg6 29.Dh4 Pxe2 30.Kxe2 Tc8 31.Pxd6 31.Pe3, om het binnenvallen van de zwarte toren te voorkomen was taaier, maar duidelijk is al wel dat wit een groot probleem heeft. 31…Tc2+ 32.Kd1 Txf2 en omdat de zwarte dame met grote kracht komt binnendenderen gaf wit het op. 0–1
De stand in de wedstrijd werd snel weer gelijkgetrokken. Scherpe varianten in je repertoire opnemen is leuk, als je niet op de hoogte bent van de finesses in de zijvarianten ben je snel de sigaar als je een stuk geofferd hebt…
Richard Vedder – Bonno Pel
Bord 7
1.e4 d6 2.d4 g6 3.Pc3 Pf6 4.f4 Lg7 5.Pf3 0–0 6.e5 Pfd7 7.h4 c5 8.h5 cxd4
9.hxg6 Bronstein was dacht ik de eerste die met deze woeste aanval begon, maar op dit moment deed hij het met 9.Dxd4 dxe5 10.Df2 nog relatief rustig aan. Dit stukoffer kwam ik voor het eerst tegen in een survey in NIC Yearbook 75 en toen bedacht ik dat ik dat ook wel eens zou willen spelen. Maar als je dat graag wilt, gebeurt het bijna nooit en dus verslapte de aandacht. Totdat het boek van Viktor Moskalenko “The Perfect Pirc-Modern” uitkwam. Daarin wordt dit offer ook behandeld en ik kreeg hernieuwde interesse. Maar ook dat is alweer een tijdje geleden, dus de kans is groot dat ik me niet alle zijvariantjes kan herinneren. 9…dxc3 10.gxf7+ Txf7 11.Lc4 e6
12.Pg5 12.Lxe6 Pxe5 13.Lxf7+ Pxf7 en wit heeft helemaal niets, zo wist ik nog. 12…Pxe5 Door deze zet werd ik onaangenaam verrast. Ik wist dat Moskalenko als hoofdvariant 12…cxb2 13.Lxb2 Da5+ 14.Ke2 geeft met razende verwikkelingen, ik herinnerde me een partij van Nakamura die heel rap met wit van Smirin won na 12…Pf8, maar wat zei hij ook al weer over 12… Pxe5? Ik trok er drie kwartier voor uit. Dat is veel te lang natuurlijk. Hoeveel tijd besteed je dan effectief aan het nadenken? Minuutje of tien wellicht? De overige tijd gaat op aan het herhalen van varianten. Hoe dan ook, de eerste zet is nog wel goed. 13.Dh5 want fxe5 cxb2 14.Lxb2 (14.Dh5 Dxg5!) Dxg5 verliest in alle standen en 14.Pxf7 Pxf7 is ook niet zo moeilijk voor zwart. …h6
14.Pxf7? Maar deze leidt tot een hopeloze stelling. Als ik de zijvariantjes van Moskalenko nog gekend had, had ik zonder twijfel 14.fxe5 gespeeld, met als vervolg …hxg5 15.Dh7+ Kf8 16.Dh8+ Lxh8 17.Txh8+ Kg7 18.Txd8 Pc6 (18…cxb2? 19.Lxb2 en er hangt teveel bij zwart) 19.Txd6 Pxe5 20.Le2 Td7 21.Txe6 Td1+ 22.Kxd1 Lxe6 23.bxc3 (23.Lxg5?? Th8 0-1 was Perecz – Nunn, Dortmund 1979) 23…Th8 24.Ke1 en de stelling is gelijk. 14…Pxf7 En zo is zwart materieel in het voordeel en heeft wit geen compensatie. Eigenlijk kan wit hier al opgeven. Dat deed ik om mij moverende redenen nog niet, maar u leert niet veel meer van het vervolg van de partij. Ik zou het overslaan als ik u was… 15.b3 Df6 16.Le3 Pc6 17.g4 d5 18.Ld3 d4 19.Lc1 Pb4 20.Db5 Pxd3+ 21.Dxd3 e5 22.g5 Dc6 23.Th2 e4 24.Dg3 d3 25.Le3 d2+ 26.Kf2 hxg5 27.fxg5 Pe5 28.Th6 Le6 0–1
Manuel Bosboom bracht En Passant weer op voorsprong…
Joost Wempe – Manuel Bosboom
Bord 8
1.d4 Pf6 2.c4 d6 3.Pf3 Pbd7 4.Pc3 e5 5.e4 g6 6.Le2 Lg7 7.0–0 0–0 8.Le3 exd4 9.Pxd4 c6 10.Dd2 Te8 11.f3 a5 Zoef! Typisch Manuel. Deze manoeuvre kennen we nog van enkele partijen van vorig seizoen. Gebruikelijker zijn 11…d5 en 11…Pe5. 12.Tad1 a4 13.Pc2 Te6
14.c5 Wat ik mij afvroeg… zou Manuel genegen zijn tot remise door zetherhaling na 14.Pd4 Te8 15.Pc2 Te6? Vast niet, maar dan moet hij wel afwijken! Ik wil hiermee natuurlijk niet zeggen dat witspelers in deze stelling remise moeten zoeken. Er is nog niets aan de hand. Wel komt zwart nu makkelijk van zijn zwakke pion af. 14…dxc5 15.Lxc5 Da5 16.Lf2 Te8 17.b4 axb3 18.axb3 Dc7 19.Pa4 Ph5 20.Pe3 b5 21.Pc3 Pf4
22.Lxb5 Dit ziet er kansrijk uit, maar zwart blijkt zich net te kunnen redden. …cxb5 23.Pxb5 Dc6 24.Pd6 met aanval op e8 en op c8, waarmee de dekking van d7 wegvalt.
…Lc3! Zo spaart zwart de kool en de geit. De witte dame moet van de d-lijn af. 24…Td8 kon ook. 25.Dc2 Te6 26.Pd5 Dxd6 27.Pxf4 Dxf4 28.Dxc3 Te8 29.Dc6 En hier, nu zwart de zaken weer redelijk onder controle heeft met een stuk meer voor twee pionnen, hoorde ik Joost remise aanbieden. Zou hij serieus gedacht hebben dat er een kans was dat Manuel het aan zou nemen? …Ta6 30.Db5 Db8 31.Dxb8 Pxb8 32.b4 Ld7 33.Td5 Le6 34.Td4 Ta2 35.Tb1 Tc8 36.Lg3 Pd7 37.Tbd1 Tcc2 38.Kf1 Txg2
39.Txd7 Lc4+ Goed genoeg, de computer vindt 39…Lh3 nog overtuigender. 40.T1d3 Tgd2 41.Td8+ Kg7 42.Le5+ f6 43.T8d7+ Kg8 En de koning wandelt uit de schaakjes via f7 en e6. Joost gaf het op. 0–1
Jan Smeets zorgde voor 3-1 door een ogenschijnlijk moeiteloze overwinning op Sergey Tiviakov. Jan heeft de partij zelf van commentaar voorzien…
Jan Smeets – Sergey Tiviakov
Bord 1
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 g6 5.c4 Pf6 6.Pc3 Pxd4 7.Dxd4 d6 8.Le3 Lg7 9.f3 Le6 10.Tc1 0–0 11.Dd2 Da5 12.b3 a6 Meestal doen ze hier 12…Tfc8 13.Le2 a6 en nu dreigt zwart b5. Om dat te stoppen moet wit dameruil aanbieden. 14.Pa4 (14.Pd5 Dxd2+ 15.Kxd2 Pxd5 16.cxd5 Ld7 is helemaal niks) 14…Dxd2+ 15.Kxd2 Pd7 en zwart gaat voor tegenspel met f5. 13.Pd5
…Dd8 13…Dxd2+ is ook niet helemaal gelijk want zwart kan de c-lijn niet controleren na 14.Kxd2 Lxd5 15.cxd5 Tfc8 16.Txc8+ Txc8 17.g3! gevolgd door Lh3 en Lb6 op Tc7 14.Lb6 dwingt de dame naar d7; daar staat ze zwarts lichte stukken in de weg. 14…Dd7 15.Le2 Lxd5 16.cxd5 16.exd5 komt zeker in aanmerking, ik dacht dat 16…e6 17.dxe6 Dxe6 gevolgd door d5 min of meer speelbaar was voor zwart.
16…Tfc8 16…e6! had ik hier niet overwogen. Zwart laat Tc7 gewoon toe 17.Tc7 De8 18.dxe6 Dxe6 19.0–0 d5 met tegenspel. 17.0–0 De8 zwart wil Pd7 spelen 18.Le3 Pd7
19.g3! er is even tijd om de stelling te verbeteren, g2 is een mooi veld voor de koning. 19…Pc5 Wil de c-lijn blokkeren met a5 en b6 maar wit kan nog breken met a3 en b4. 19…Txc1 20.Txc1 Tc8 is beter. Zonder torens op het bord heeft zwart meer kans op tegenspel met z’n dame. 20.Tc2 a5 21.Tfc1 b6
22.Dd1! Df1 + Lb5 is idee 1 22…Df8 Een bekend idee in deze structuur; zwart wil met Lh6 lopers ruilen 23.a3 Dit was idee 2 23…Tcb8 23…Lh6 gaat niet vanwege 24.Lxh6 Dxh6 25.b4 24.b4 axb4 25.axb4
…Pb3 25…Pd7 is natuurlijk een treurige zet maar een paard op a1 zetten is helemaal geen feest 26.Tb1 Ta3 27.Tc6 Pa1 28.Lxb6 nu gaat de b pion ook nog lopen. 28…f5 een laatste poging om verwarring te stichten 29.Ld4 Tba8 30.e5 Lxe5 31.Lxe5 dxe5 32.b5 zwart verliest minimaal een stuk 32…e4 33.b6 exf3 34.Lxf3 Dh6 35.b7 De3+ 36.Kh1 Kf7 37.bxa8D Txa8 38.d6 1–0
Dit fraaie inkijkje in het grootmeesterlijk brein heb ik beloond met vijf diagrammen. Bedankt Jan! De tussenstand van 3-1 bleef erg lang op het bord staan. De rest van de partijen eindigde in het eindspel. Arme partijen-invoerder!
Friso Nijboer kwam net als vorig jaar uit tegen Jasper Geurink. Toen verloor hij door een krasse blunder in het eindspel. Deze keer was het ook weer niet gemakkelijk…
Jasper Geurink –Friso Nijboer
Bord 6
1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 4.Le3 a6 5.f4 Ik had het boek van Moskalenko nog niet terug gezet in de kast, want deze partij kwam er nog aan. Maar het boek kan dicht, want 5.f4 staat er niet in. Sterker nog, in Fritz’ openingsboek ook niet en in mijn hele database ook niet! Een nieuwtje van Jasper? Geen idee, dan zou iemand met Megabase dat even moeten checken… 5…b5 6.e5 b4 de standaardreactie in dit type stelling. 7.Df3 7.exf6 bxc3 8.bxc3 exf6 heeft niet veel om het lijf.
7…c6 Een logische zet, maar de computer komt ineens met 7…Pg4!? op de proppen, om na 8.Dxa8 Pxe3 chaos te scheppen. Interessant! 8.Pa4 Pd5 9.Ld2 Lg7 10.Lc4 Pb6 11.Pxb6 Dxb6 12.Pe2 0–0 13.0–0–0 a5 14.g4 dxe5 15.dxe5 Dc5 16.Dd3 a4 17.Le3 Da5 18.h3 La6 19.h4 Dat lijkt vreemd, een zet na h3 weer dat pionnetje schuiven, maar de vorige zet kon het nog niet omdat g4 toen nog hing.
…b3 20.a3 Pionwinst zit er niet in: 20.cxb3 axb3 21.Dxb3 Lxc4 22.Dxc4 Dxa2 of 20.axb3 axb3 21.Dxb3 Lxc4 22.Dxc4 Da1+ 23.Kd2 Dxb2 en in beide gevallen heeft zwart zijn pion terug en oogt de zwarte stelling meer solide dan de witte. 20…bxc2 21.Kxc2 Lxc4 22.Dxc4 Pa6 23.Ld2 Db5 24.Dxb5 cxb5 25.La5 f6 26.exf6 Txf6 27.Td5 Te6 28.Th2 Tc8+ 29.Pc3 Pc5 30.Lb4 Pb3 31.Kd1 Lxc3 32.Lxc3 bxc3 had het nu volgende tafereel, dat uiteindelijk leidt tot een (vrijwel betekenisloze, dat wel) pionwinst voor zwart niet plaats gevonden.
…b4! 33.Ld2 33.axb4? a3 en wit moet een stuk inleveren, anders promoveert zwart. En nog erger is 33.Lxb4?? wegens mat in één! 33…bxa3 34.bxa3 Tc4 35.f5 Tee4 36.fxg6 hxg6 37.Tg2
…Txg4 Zoals uit het vervolg blijkt heeft zwart een buitengewoon mager pionnetje gewonnen. Zou het toreneindspel na eerst Pxd2 en dan pas Txg4 niet kansrijker zijn? 38.Txg4 Txg4 39.Lg5 Kf7 40.Te5 Td4+ 41.Kc2 Td7 42.Kc3 Tb7 43.Kc4 e6 44.Tb5 Tc7+ 45.Kb4 Pd4 46.Tb6 Ta7 47.Kc5 Pc2 48.Lc1 Td7 49.Ta6 Td4 50.Ta7+
…Ke8 De laatste kans om net als vorig jaar met een knots van een blunder de partij weg te geven: 50…Kf6?? 51.Lb2 en wint. 51.Lg5 Td5+ 52.Kb6 Pxa3 53.Txa4 Pb5 54.Ta5 Pd6 55.Txd5 exd5 56.Kc5 Pf5 57.Kxd5 Kf7 ½–½ De enige remise van de dag!
Henk Vedder verdubbelde het aantal nullen voor de Vedderfamilie deze dag. Kunnen wij dan helemaal niks? Zeker wel! Onze zingende zuster verzorgde de avond tevoren weer een spetterend optreden in de Zuiderkerk in Bunschoten!
Henk Vedder – Erik Hoeksema
Bord 5
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 d6 4.0–0 Ld7 5.Te1 Pf6 6.c3 a6 7.Lf1 Lg4 8.h3 Lxf3 9.Dxf3 g6 10.Pa3 Lg7 11.Pc2 Pd7 12.d3 Db6 13.Pe3 0–0 14.h4 Pf6 15.Pd5 Pxd5 16.exd5 Pe5 17.Dh3 h5 18.Le2 f5 19.f4 Pg4 20.Df3 Lf6
Met remiseaanbod. Objectief volkomen gerechtvaardigd; de stelling is helemaal gelijk. Maar we zijn net begonnen! Nog zoveel stukken op het bord! En zoveel kilometers afgelegd! 21.g3 Da5 22.Ld2 b5 23.a3 Db6 24.Kg2 a5 25.Tac1 Tac8 26.Df1 b4 27.axb4 axb4
28.Lxg4 hmm… Wat zou hier voor gedachte achter gezeten hebben? Wit gaat zijn loper straks node missen! 28…hxg4 29.De2 Kg7 30.De6 Da6 31.Te3 Da2 32.cxb4 Dxb2 33.Te2 Da3 34.bxc5 Txc5 35.Txc5 Dxc5 36.Le1 Dd4 37.Te3 Ta8 38.Lf2 Ta5
Zwart heeft een stevige stelling en wit heeft een zwakke pion. Die sneuvelt nu, waarna Hoeksema de partij foutloos uitspeelt. 39.h5 gxh5 40.Dxf5 Dxd5+ 41.De4 Dxe4+ 42.dxe4 Ta2 43.e5 dxe5 44.fxe5 Lg5 45.Te4 Kg6 46.Kg1 Kf5 47.Te1 Ta4 48.Kg2 Te4 49.Tb1 Txe5 50.Tb8 Lf6 51.Tb2 Td5 52.Ta2 Td3 53.Le1 e5 54.Kf1 e4 55.Ta5+ Le5 56.Tb5 Ta3 57.Ke2 Ta2+ 58.Ke3 Ta3+ 59.Ke2 h4 60.gxh4 g3 61.Ta5 Txa5 62.Lxa5 Kg4 63.Lb6 Lf4 64.Kf1 Kf3 65.h5 g2+ 66.Kg1 e3 0–1
Hiermee werd het 2,5-3,5 voor EP en ook op de overige borden zag het er uitstekend uit. Zeker toen ook de grote Kaaieman een punt peuterde uit iets wat lange tijd volkomen gelijk leek te staan…
Michael Riemens – Dick de Graaf
Bord 10
1.d4 d5 2.Pf3 Pf6 3.c4 c6 4.e3 e6 5.Ld3 Le7 6.0–0 Pbd7 zo degelijk heb ik Dick nog nooit zien openen! 7.Pbd2 0–0 8.e4 dxe4 9.Pxe4 Pxe4 10.Lxe4 Pf6 11.Lc2 c5 12.De2
…b5!? Zo ken ik hem weer. Ik zou lekker die pion gepikt hebben met als idee na 12…cxd4 13.Td1 Lc5 14.Le3 dxe3 de dame te offeren voor een flinke greep uit de witte materiaalbak. Een thema dat ik ken uit een bepaalde variant van het Open Spaans. Maar Dick doet het op zijn manier en doet het Wolga-achtig. 13.Td1 Michael doet net of zijn neus bloedt. Een mogelijk vervolg na het toehappen was 13.cxb5 a6 14.bxa6 Lxa6 15.Ld3 Lxd3 16.Dxd3 Dd5 17.a4 Tfd8 18.Le3 e5 19.Pxe5 cxd4 20.Lf4 Ph5 21.Ld2 Dxe5 22.Tfe1 Df6 23.De2 d3 24.Dxh5 Dxb2 en we staan weer gelijk. Ha! Zo diep kunt u niet rekenen he? Ik ook niet. Handig, zo’n computer… 13…bxc4 14.Dxc4 Dd5 15.Dxd5 Pxd5 16.dxc5 Lxc5
Hiermee hebben we een stelling uit de categorie gortdroog bereikt. Zou zomaar uit de Kramnikvariant van het aangenomen damegambiet kunnen komen. We schuiven een stukje door, ik ben zo bij u terug… 17.Pe5 Td8 18.Ld2 Lb7 19.Tac1 Ld6 20.Pc4 Lf4 21.Pa5 Lxd2 22.Txd2 Tab8 23.Pxb7 Txb7 24.Le4 Tbd7 25.Lxd5 exd5 26.Td4 Kf8 27.Tcd1 Ke7 28.f3 Ke6 29.Kf2 Tc8 30.T1d2 a5 31.Ke2 Tc5
Met remise-aanbod. Volkomen gerechtvaardigd. Michael speelt door. Ook volkomen gerechtvaardigd. 32.Ke3 Tb7 33.g4 Kd6 34.h4 Kc6 35.h5 Te7+ 36.Kf2 h6 37.f4 Tc4 38.Txc4+ dxc4 39.Td8 Tb7 40.Td2 Kc5 41.g5 a4 42.a3 Tb3
43.Td7 Omdat torens in toreneindspelen zo actief mogelijk moeten zijn. Ook als dat een pion kost met schaak? Misschien wel! …Txb2+ 44.Ke1 hxg5 45.fxg5 Tg2 46.g6 fxg6 47.Txg7 c3
48.Tc7+! De enige. 48.hxg6? c2 49.Tc7+ Kd6 50.Tc8 Kd7 51.Tc4 Ke7 52.Tc6 Kf8 53.Tc7 Kg8 54.g7 Kh7 en wit is in Zugzwang, moet dus zijn g-pion geven, waarna de zwarte koning de reis naar zijn c-pion begint en wint. Op 48.Txg6? wint c2 meteen. 48…Kd4 Hier merkte Manuel Bosboom op dat Dick niet het reglementair voorgeschreven increment van 30 seconden per zet erbij kreeg. Dat viel Manuel eerder ook al op aan het bord van Peng. De klokken waren niet correct ingesteld. Arbiter Peter Goud moest een beslissing nemen. Eerder bij Peng – Schippers had hij met instemming van beide spelers tien minuten toegevoegd en gezorgd dat het increment wel werd bijgeteld en hij besloot dat hier weer te doen. Daar was Michael Riemens het niet mee eens. Hij vond dat teveel, want voor de tijdcontrole kregen ze het increment wel. Er was dus maar recht op vier minuten per speler extra, want ze misten immers maar acht halve minuten sinds de veertigste zet. En Dick had minder tijd, dus die zou zo onder meer druk spelen dan met tien minuten. De arbiter bleef echter bij zijn besluit, dat vond hij gegeven de omstandigheden de beste oplossing. Michael Riemens besloot onder protest door te spelen. Maar wat moet ik me daarbij voorstellen? Op twee paarden wedden? Als je wint of remise speelt, protesteer je dan nog? Of bezorg je alleen je tegenstander, die in dit geval geheel geen schuld had aan de ontstane toestand, de nare gedachte dat als hij wint dat hij dan een protest aan zijn broek heeft. Je protesteert of je speelt door! En verder geen gezanik, zou ik zeggen. En waar protesteer je in vredesnaam tegen? Tegen een bemoeienis van een toeschouwer? Daarvoor is de mogelijke straf toch bekend? Verwijdering van die figuur uit de speelzaal. Nou, dan neemt ie lekker een hijs samen met Bonno en we gaan over tot de orde van de dag. Maar wat als Manuel niet had ingegrepen en Dick (of Peng) door tijdsoverschrijding hadden verloren en pas dan werd geconstateerd dat de klokinstelling niet deugde? Dan waren de rapen toch nog gaarder geweest? Dan was er namelijk een veel steekhoudender protest gekomen. Het is onmogelijk met dit protest een kans te maken op een betere score. Het gaat immers de arbiter aan en niet de tegenstander. Ik zou het dan ook maar intrekken en de volgende keer een handleiding klokken instellen op de tafel van de wedstrijdleider leggen.
Dit gezegd hebbende gaan we weer over tot de orde van de dag… 49.hxg6 Txg6 50.Kd1 Tg2 51.Kc1 Kd3 52.Td7+ Kc4
53.Tc7+? We waren ervan overtuigd dat Dick al sinds het klokincident gewonnen stond. Ik mompelde nog wat tegen Jan Smeets over toreneindspelen met a en c-pion die nog wel eens remise worden, maar nee, zei Jan: “die pionnen staan al veel te ver.” En toch he, als wit hier 53.Tb7 had gespeeld. Hoe komt zwart verder? Zeker, hij kan de a-pion met de toren ophalen, maar kijk eens: …Ta2 54.Tb8 Txa3 55.Tc8+ Kb3 56.Tb8+ Ka2 57.Ta8 en hoe komt zwart verder? Ik zie het niet! Niet die pion halen schiet ook niet op. Zwart wint als hij de pion met de koning kan ophalen. Zolang wit dat verhindert komt zwart geen steek verder. Of ik moet er helemaal naast zitten natuurlijk… 53…Kb3 54.Tb7+ Kxa3 55.Tb8 Ka2 56.Tb7 a3 57.Tb8 Tb2 58.Tc8 Kb3 59.Tb8+ Kc4 60.Tc8+ Kd4 61.Td8+ Ke5 0–1
Nationaal kampioen Dimitri Reinderman behoort dit seizoen ook tot de selectie van En Passant. Zijn debuut zal hem tegen zijn gevallen, maar geen nood. Dat is er meer overkomen, zo’n nul bij het debuut. Die nul was trouwens niet echt nodig. Het ging een beetje mis in het toreneindspel.
Dimitri Reinderman – Sipke Ernst
Bord 3
1.c4 c6 2.e4 d5 3.exd5 cxd5 4.d4 Pf6 5.Pc3 e6 6.Pf3 Lb4 Via de Engelse opening zijn we in de Panov-variant van de Caro Kann beland. Na ruil op c4 krijgen we straks een typische stelling met een witte geïsoleerde d-pion. Een “IQP-position” volgens de Engelsen. Het leidt in dit geval niet tot een heel erg bruisend potje… 7.Ld3 dxc4 8.Lxc4 a6 9.0–0 b5 10.Le2 0–0 11.Pe5 Lb7 12.a4 Pc6 13.Lf3 Db6 14.Le3 Pa5 15.axb5 axb5 16.De2 Lxc3 17.bxc3 Lxf3 18.Dxf3 Db7
19.De2 19.Dxb7 Pxb7, gevolgd door een blik van verstandhouding en we noteren een remise, denkt de amateur, maar Dimitri wil nog geen dames ruilen. Hij ziet nu wel heel snel zwarte stukken actief worden! 19…Pd5 20.Ld2 Pb3 21.Tab1 Ta3
22.c4 Dit kost uiteindelijk een pion, maar het lost wel een hoop activiteit van zwart op. …bxc4 23.Dxc4 Pxd2 24.Txb7 Pxc4 25.Pxc4 Ta4 26.Pe5 Txd4 En met alle pionnen op één vleugel is de remisemarge best groot, dus wij maakten ons hier nog geen zorgen. 27.Ta1 Te4 28.Pd7 Td8 29.g3 Tb4 30.Tba7 Tc4 31.Pe5 Tc7 32.Txc7 Pxc7 33.Ta7 Tc8 34.Tb7 f6 35.Pc6 Pd5 36.Pe7+ Pxe7 37.Txe7 “Toreneindspel, altijd remise!” Dat heb ik de jonge Dimitri vaak horen roepen vroeger. Maar Sipke gaat hem eens een poosje op de pijnbank leggen. De nu volgende fase is een ramp voor mensen die partijen moeten invoeren. Schuifie schuifie, zetherhalinkie, en af en toe weer wat concreets. …e5 38.h4 h5 39.Kg2 Tc2 40.Kf3 Kh7 41.Ta7 Kg6 42.Te7 Tc3+ 43.Ke4 Tc4+ 44.Ke3 Tg4 45.Ta7 Kf5 46.Tb7 g6 47.Kf3 Tc4 48.Tg7 Tc2 49.Tg8 Tc7 50.Ke3 Ta7 51.Ke2 Ta2+ 52.Kf3 Ta3+ 53.Ke2 e4 54.Tg7 Ta1 55.Tg8 Tb1 56.Tg7 Tb2+ 57.Ke3 Tb3+ 58.Ke2 Tf3 59.Tg8 Tb3 60.Tg7 Tb1 61.Tg8 g5 62.hxg5 fxg5 63.Tf8+ Kg4 64.Te8 Tb2+ 65.Kf1
…Kh3 Sipke beseft dat er op de normale manier geen rendement te halen valt uit de pluspion en probeert het met een actieve koning. 66.Txe4 Tb1+ 67.Ke2 67.Te1?? Txe1+ 68.Kxe1 Kg2 69.f4 gxf4 70.gxf4 h4 en zwart is eerder, en ook nog met schaak! 67…Tb2+ 68.Kf1 g4
69.Tf4 69.Te5, met aanval op de h-pion was de kortste weg naar remise. Zwart krijgt dan niet het eindspel dat straks in de partij wel komt. Er kan volgen: 69… Tb1+ 70.Ke2 Kg2 71.Txh5 Tb2+ 72.Ke1 Txf2 73.Tg5 Kxg3 74.Txg4+ Kxg4 75.Kxf2. 69…Tb1+ 70.Ke2 Kg2 71.Tf5 Tb8 72.Ke3 Tb3+ 73.Ke2 Tb2+ 74.Ke3 Ta2
75.Tf8 Wit heeft inmiddels een serieus probleem. 75.Txh5 Txf2 76.Th2+ Kxh2 77.Kxf2 Kh3 en zwart wint. Een poging was nog 75.Tf4 omdat op Kf1? 76.f3! volgt met spoedig remise. Een verstandige zwartspeler doet echter geen Kf1, maar 75…Ta3+ 76.Ke2 Ta7 77.Tf5 Te7+ 78.Kd2 en pas nu Kf1 met een gewonnen eindspel. 75…Kf1 76.Tb8 op 76.f3 volgt nu winnend Kg2! Er resteert nu nog een elementair gewonnen eindspel. Geen probleem voor Sipke. 76…Txf2 77.Tb5 Kg2 78.Txh5 Kxg3 79.Tg5 Tf7 80.Ke2 Kh3 81.Tg8 g3 82.Tg6 g2 83.Tg8 Kh2 84.Th8+ Kg1 85.Tg8 Te7+ 86.Kf3 Kf1 0–1
Sympathiek van onze kampioen dat hij zich solidair verklaarde met de gebroeders Vedder. En het gaat vast in orde komen, want vorig seizoen wonnen de drie En Passanters die in de openingsronde van Groningen verloren allemaal hun partij in ronde 2!
“Het lijkt wel of ze allebei op winst spelen” aldus Jan Smeets over de partij van Erwin. Erwin l’Ami had, net als vorig jaar tegen Jan Werle, een bijzonder enerverend eindspel. Werle verzuchtte na afloop dat dit zijn laatste partij was. Maar ja, dat gold op dat moment voor iedereen natuurlijk! Erwin becommentarieert zijn overwinning zelf:
Jan Werle – Erwin l’Ami
Bord 2
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3 Le7 5.Lg5 h6 6.Lh4 0–0 7.e3 Pe4 8.Lxe7 Dxe7 9.Tc1 c6 10.g4 Pd7 11.h4 Pxc3 12.Txc3 g6 13.g5 h5 14.Le2 e5? Waarschijnlijk een slechte maar het niet is niet makkelijk te zien waarom. 14…dxc4 15.Lxc4 b6 is onduidelijk. 15.cxd5 e4
Ik was hier erg tevreden maar na wits volgende zet niet meer. 16.Pg1! Prachtig en totaal gemist door mij. Het begin van een lange lijdensweg! Het paard is op weg naar f4. 16.d6 Dxd6 17.Pd2 Te8 18.Dc2 De7 of; 16.Pd2 cxd5 is allemaal prima voor zwart. 16…cxd5 17.Ph3 Td8 18.Pf4 Pf8 19.Db3 Dd6 20.Tc5 Le6 21.Kd2 b6 22.Tc3 Lf5 23.Da3 Pe6 24.Dxd6 Txd6 25.Pxe6 Lxe6 26.Tc7 Tc8 27.Txc8+ Lxc8 28.Tc1 Le6 29.Tc7 a5 30.f4 exf3 31.Lxf3 Ld7 32.Ld1 Kf8 33.Lb3 Lf5 34.a3 Le4 35.Tc8+ Ke7 36.Lc2 Te6 37.La4 f6 38.Tc7+ Kf8 39.Ld7 Td6 40.Ke2 fxg5 41.hxg5 Ke7 42.Lh3+ Kd8 43.Tc8+ Ke7 44.Kf2 Td8 45.Tc7+ Kd6 46.Tf7 h4 47.Tf6+ Kc7 48.Tf7+ Kc6 49.Lg2 Lf5 50.Th7 Tf8 51.Txh4 Kb5 52.Kg3 Kc4 53.Th7 Le4 54.Tg7 Kd3 55.Lxe4+ dxe4 56.Txg6 Kxe3 57.Txb6 Kd2 58.Te6 e3 59.g6
…Tf1? De beslissende fout. Na 59…e2 60.g7 Tg8 61.Kf2 Txg7 62.Txe2+ Kd3 63.d5 was ik gestopt, maar dit blijkt remise te zijn! Bijvoorbeeld 63…a4 64.d6 Td7 65.Te3+ (65.Ke1 Kd4 is vergelijkbaar.) 65…Kd4 66.Ke2 Txd6 67.Td3+ Kc5 68.Txd6 Kxd6 69.Ke3 en nu maken 2 van de 8 koningszetten remise. 60.d5 60.Kg2 Tf5! was mijn intentie, maar wat Jan speelt is veel sterker. 60…e2 61.d6 Tf6 61…e1D+ 62.Txe1 Kxe1 63.d7 Tf8 64.g7 Td8 65.Kf4 is kansloos verloren dus ik ga voor mijn laatste kans. We hadden in deze fase al geen tijd meer overigens. 62.d7 Txg6+ 63.Kf3
…Txe6 De computer wil na 63…e1P+ verder gaan met 64.Kf4 Txe6 65.d8D+ Pd3+ 66.Kf5 Te5+ maar dit heeft sterk de contouren van een vesting. 64.Txe1 Td6 65.Te5 is wel afdoende. 64.d8D+ Ke1 Elke andere koningszet verliest de toren. Dit is zo’n stelling waar je met wit even een paar minuten uit wil trekken om de meest overtuigende winst te vinden, maar die tijd hadden we dus niet meer! 65.Dh4+ 65.Dxa5+ Kf1 66.Db5 gaf mijn tegenstander na afloop aan. Maar ook met de partijzet is niets mis. 65…Kd1 66.Dd4+ Ke1
67.Dc3+? Nu ben ik weer -eventjes- terug in de partij. De snelheid waarmee mijn computer 67.Dg1+ Kd2 68.Dg5+ uitspuugt is weerzinwekkend! Waar de koning ook heen gaat, de toren gaat eraf. Ik had zelf 67.b4 verwacht en dat moet natuurlijk ook ruim voldoende zijn. De witte koning en dame houden de e-pion in bedwang en de b-pion is op weg naar de eeuwige glorie. 67…Kf1 68.Dd3 a4? Mijn plan om b4 uit de stelling te halen is logisch maar verliest helaas direct! Beter is 68…Tf6+ 69.Ke3 Te6+ en nu komt op 70.Kd2 Td6 71.Dxd6 e1D+ 72.Kc2 met een dame-eindspel dat waarschijnlijk remise is. Maar in de praktijk…
69.Kg3? 69.Df5! valt e6 aan en 69…e1D 70.Dh3+! is de andere pointe. 69…Te8? Ik dacht de zaken weer een beetje op orde te hebben en zet mijn toren wat verder weg zodat hij niet met enkele schaaks opgehaald kan worden. Weer een hele logische maar slechte zet. 69…Te3+! 70.Dxe3 e1D+ 71.Kf3! Dd1+ (71…Dg3+!? zou de romanticus spelen.) 72.Ke4 Kg2 is een betere versie van het eerder genoemde dame-eindspel. Ik zeg het nog maar even, we zijn gewoon aan het snelschaken in deze fase. 70.Df5+ Ke1 71.Da5+ Kf1 72.Df5+ Ke1
73.Df2+? Nu is het echt remise. Ik denk dat we allebei gedacht hebben dat wit na 73.Kf3 Kf1 niet verder komt, maar 74.Dh3+ Ke1 75.Dh4+! Kd2 (75…Kd1 76.Dxa4+!) 76.Df4+! Kd3 77.Dd6+ is einde verhaal. 73…Kd1 74.Dd4+
Kc1! Het grote verschil. Ik kan eindelijk de oversteek naar de c-lijn maken omdat mijn toren niet langer hangt. Plotseling dreig ik echt te gaan promoveren en moet wit remise maken met eeuwig schaak. 75.Dc3+ Kd1 Ook 75…Kb1!? 76.De1+ Kxb2 77.Kf2 Kc2 is remise. De rest van de partij zou ik het liefst met de mantel der liefde bedekken. 76.Dd3+ Kc1
77.Dc4+?? Kb1 78.Dd3+ Ka1 0–1
En tenslotte nog een zeeslang van Peng, die ook zo vriendelijk was haar partij van commentaar te voorzien. Dat deed ze overigens ook al op "News About Chess", het Engelstalige zusje van Schaaksite. Waarom dan niet Chesssite? Mooi woord, met drie essen. Maar goed, hier komt de laatste en langste partij van de dag.
Zhaoqin Peng – Maurice Schippers
Bord 9
1.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.Pf3 e6 5.dxe6 5.Lg5 is de hoofdvariant, die tot een hele ingewikkelde positie leidt. 5…fxe6 6.cxb5 a6 7.bxa6 Lxa6 8.g3 Pc6 9.Lg2 9.Lh3 is mogelijk, om d5 te hinderen. 9…Le7 10.0–0 0–0 11.Pc3 d5 12.Te1 Een directe aanval op e6 mogelijk: 12.Pg5 Dd7 13.Lh3 Pd4 14.b4! … 1/2, in de partij Koneru-Hou Yifan 2010. 12…Pg4 12…De8 is speelbaar. 13.h3 Pge5 14.Pxe5 Pxe5
15.Lf4 15.Pxd5!? exd5 16.Dxd5+ Dxd5 17.Lxd5+ Pf7 18.Lxa8 Txa8 19.Ld2² Ik had wel gezien dat ik op d5 kon offeren, maar toen kon ik de positie niet goed beoordelen. Achteraf was het beter geweest. 15…Lf6 15…Pf7!? 16.Tc1 16.Pxd5 exd5 17.Dxd5+ Dxd5 18.Lxd5+ Pf7 19.Lxa8 Txa8 20.Tac1 c4 21.Tc2² 16…Tc8 17.b3 De7 Zwart heeft goede compensatie voor zijn pion. 17…Pg6 18.Ld2 c4÷ 18.Lxe5?! 18.Pa4 18…Lxe5 19.Dd2 Tfd8 19…c4 20.h4 c4 21.bxc4 Txc4 22.e3 Db4 23.Pb1
…Dxd2? 23…Db6 24.Lf1 Ta4÷ 24.Pxd2 Het paard is bevrijd. 24…Ta4 25.Lh3 Te8? 25…Td6 26.e4 Txa2 27.exd5 Txd2 28.Txe5 exd5 29.Tce1 Ld3 (29…Lc4? 30.Le6+ Kf8 31.Tf5+ Ke7 32.Tf7+ Kd8 33.Txg7±) 30.Le6+ Kf8 31.Lxd5 Lg6²
26.Tc6 Txa2 26…Lb7 27.Txe6 Kf8 28.Pf3 Txe6 29.Lxe6 Lf6 30.Tb1 La8 31.Td1 Ta5 32.Lf5 h6 33.Lb1 Tc5 34.Pd4± 27.Pf3 Lf6 28.Lxe6+ Kh8 29.Lxd5 Ta5 30.e4 Ld3 31.Tec1 Taa8
32.Txf6 gxf6 33.Lxa8 Txa8 34.Te1 Te8 35.e5 fxe5 36.Pxe5 Lb5 37.Pf7+ Kg7 38.Txe8 Lxe8 39.Pd6 Lc6+- 40.Pf5+?! 40.Kf1 Kf6 41.Ke2 Ke6 42.Pc8+- 40…Kf6 41.Pd4 Ld5 42.f4?! h5 43.Kf2 Lb7
44.Ke3 44.g4! hxg4 45.Kg3 Lc8 46.h5 Ld7 47.Kh4 Lc8 48.Pc2 Lf5 (48…Kf5 49.Pe3+ Kxf4? 50.h6+-) 49.Pe3 Le4 50.Pxg4+ Kf5 51.Kg3+- 44…Ld5 45.Kd3 Kf7 46.Pb5 Kf6 47.Kd4 Lg2 48.Pc3 Lc6 49.Pd5+ Ke6 50.Pb4 Lb7 51.Kc5 Le4 52.Pc6 Kf5 53.Pe5 Ke6 54.Kd4 Lb1 55.Ke3 Kf5 56.Pf3 Kg4 57.Kf2 Kf5 58.Pd2 La2 59.Pf1 Le6 60.Pe3+ Ke4 61.Ke2 Ld7 62.Pf1 Lb5+ 63.Kf2 Lc6 64.Pd2+ Kf5 65.Pf3 Ld7 66.Pe5 Lc8 67.Pc4 Ld7 68.Pd6+ Ke6 69.Pc4 Lc6 69…Kf5 70.Pe3 Kf6
71.g4! Enige winnende zet. 71…hxg4 72.Kg3 Kg6 73.Kxg4 Ld7+ 74.f5+ Kh6 75.Pg2 Lc6 76.Pf4 Ld7 77.Pe6 La4 78.Kf4 Kh5 79.f6 Kg6 80.Ke5 Lb3 81.Pf4+?! 81.h5+ Kf7 82.h6 Lc2 83.h7 Lxh7 84.Pg5+ Kg6 85.Pxh7 Kxh7 86.Ke6 Kg8 87.Ke7+- 81…Kf7 82.Kf5?! Makkelijker was: 82.h5 Ld1 83.h6 Lc2 84.Pe6 Kg6 85.h7 Kxh7 86.f7+- 82…Lc2+ 83.Kg5 Lb1 84.h5 Lc2 85.Pg6 Lb1 86.Pe5+ Ke6 87.Pg4 Kf7 88.Pe3 Ke6 89.Pd5 Le4 90.Pf4+ Kf7 91.Pe2 Lb1 92.Pg3 Lh7 92…Lc2 93.Pf5 Ke6 94.Kg6 Lxf5+ 95.Kg7+-; 92…Ke6 93.Pe2 Kf7 94.Pd4 Ld3 95.Pf5 Lb1 96.h6+- 93.Pf5 Kf8 94.Kf4 Lg8 95.Ke5 Lh7 96.Pd6 Kg8 97.Pe4 Kf8 98.Pg5 Lb1 99.h6 Kg8 100.f7+ Kf8 101.Kf6 1–0
Dat lijkt me een verrijking van deze verslagen, die bijdragen van de spelers zelf. Niet dan? Dat moesten we er maar inhouden. De eindstand werd hiermee 3,5-6,5 in het voordeel van de titelverdediger.
Nog één ding… Guido de Romph is nog steeds teamleider, maar hij zal niet alle zaterdagen present zijn. Het vaderschap eist vrije weekenden op en daarvoor hebben wij alle begrip. Als Guido er niet is vervangt Arie van den Hoogen hem. Harry Gielen maakte een actiefoto…
Richard,
Wederom een leuk verslag!
Om jouw vraag te beantwoorden in het verslag. De opening van Geurink-Nijboer is al eens eerder voorgekomen in Krejci(2458)-Mista(2563), Brno 2010.
Met 6…..b4N week Nijboer af van 6…Pg4.
Bedankt! Zo leren we weer wat…
Dan ook maar hier: Michael is volgens mijn laatste informatie (nog niet zo lang geleden) universitair docent. Dus nog geen hoofddocent en nog lang geen hoogleraar. Al kan dat plotseling komen.
Hoor eens hier, deze kop werd aan tafel bedacht en niet door mij
Het maakt me niet uit, nog steeds een goed rapport!
多謝
"Michael Riemens besloot onder protest door te spelen."
Dat heeft op zichzelf geen enkele betekenis. De vraag is: heeft de teamleider van Groningen formeel bezwaar aangetekend bij het besluit van de wedstrijdleider?
In dat toreneindspel van Michaal Riemens tegen Dick de Graaf laat de tablebase zien dat wit de verliezende fout pas maakt met 56. Tb7? Daar had zwart met 56. Tc8! nog remise gehad. Het grappige is dat het remise is juist omdat de zwarte c-pion te ver staat. Had deze pion op c4 gestaan dan zit de wending Tc8 er niet in, omdat zwart na …a3 Txc4 Kb3! heeft, en de zwarte koning ontsnapt uit de hoek. Maar goed, dat is een ‘als’je.
Dat klopt helemaal, gastonlagaffe! Bedankt voor deze aanvulling. Mijn computer gaf na 53…Kb3 een waardering van ruim -4, dus ik ging ervan uit dat de kreet "en de rest is techniek" van toepassing was. Nu heb ik mijn engine een tijdje laten rekenen en uiteindelijk komt hij op 0.00 uit. Ik had even niet aan de tablebase gedacht. Dat was wel zo simpel geweest.