Een poging tot weerlegging

Inleiding

Dit is het verhaal van de Lasker variant uit het Froms-gambiet en met name een voortzetting van Larsen, Larsen die stelt namelijk dat 5. g3 beter is dan 5. d4, de zet die Lasker prefereert als zijnde de betere zet voor wit, maar die zoals blijkt uit een bijgevoegde partij ook niet zo alles is.

In het boek The Bird-Larsen Attack van de Amerikaanse IGM Andrew Soltis wordt de zet 5. g3 dan ook als hoofdvariant gebruikt. En vanuit deze voortzetting met 5. g3 heb ik vanaf de 14e zet mijn eigen analyses gemaakt.

In de vier maanden dat ik mij met deze opening heb beziggehouden, blijkt dat de zet 5. g3 ook nog wel het een en ander te wensen overlaat. Vooral vanaf de 13e zet worden de mogelijkheden zo talrijk, met voor wit slecht tot zeer slecht speelbare stellingen, dat ik mij dan ook ben gaan afvragen of deze variant in zijn huidige vorm correct is. In de boeken staat namelijk dat wit na 13. 0-0 wint vanwege zijn sterk centrum en omdat zwart geen goede aanval zou kunnen starten. Voorts staat er vermeld dat de zet 13. Lf4 zo mogelijk nog beter zou zijn. U zult zich wel afvragen waarom ik mij met deze opening ben gaan bezighouden.

Welnu, dat kan; een aantal maanden geleden zat ik met F. Bass, een vriend van mij uit Amerika met wie ik nog regelmatig e-mail contact heb, zomaar een potje te schaken en jawel hoor, je raadt het al, eerste zet 1. f4 het Froms-gambiet en alles ging goed tot en met de 13e zet toen hij 13. Lf4 speelde, en daar zat ik dan met mijn handen in het haar en dacht bij mezelf, "Hij speelt sowieso al een stevige partij schaak en nu blijkt hij ook nog over de betere boeken te beschikken". Uiteraard verloor ik en de volgende dag toog ik aan het werk om de zet Lf4 te weerleggen. Het werden uiteindelijk maanden, omdat ik tussendoor nog pogingen ondernam de zet 13. 0-0 te weerleggen, in feite zo’n beetje de gehele bewering dat deze variant goed voor wit is. Aldus zou ik zeggen, neem het schaakbord ter hand voor een reis langs een woud van varianten en beleef hoe mooi schaken kan zijn. Want in deze analyses zit echt alles in adembenemende stukoffers een stuk achter of twee maakt niks uit zwart heeft de meeste tijd het beste van het spel, combineren noem maar op. Eerst nog even dit: hoofdvarianten zijn dikgedrukt, indien anders is dit vermeld.

Als eerste de uitgangsstelling van de FROMS-GAMBIET analyse

(De Lasker-variant, oftewel Bayonetaanval)

Het Froms-gambiet wordt tegenwoordig nog maar weinig gespeeld, hoewel zwart in vele varianten goede aanvalskansen krijgt. Met het gambiet ontstaat meestal levendig spel en combinatiespel, waarbij opmerkelijk is dat onbekende spelers vaak verbluffende prestaties leveren en soms de theorie verbeteren.

1. f4, e5 2. fxe5 d6 3. exd6, Lxd6 4. Pf3, g5 Deze van Lasker afkomstige klassieke voortzetting is gebaseerd op de directe dreiging g4 en Dh4+ en geldt nog altijd als de sterkste voortzetting. 5. g3 Hier kan men ook 5. d4 spelen, maar sommige grootmeesters prefereren 5. g3 vanwege zijn positionele kanten.

5…,g4 6. Ph4, Pe7 7. d4

7. e4, om Pg6 met Pf5 te beantwoorden kan ook.

7…. Pg6 8.Pxg6

Ook 8. Pg2 is mogelijk, maar dit is ook niet alles voor wit.

8…. hxg6 9. Dd3 9. Lg2??, Txh2 10, Txh2, Lxg3+ 9…, Pc6 10. c3, De7 11. Lg2, Lf5

Hierdoor wordt wit gedwongen e4 te spelen, zodat het witte paard niet meer op e4 kan komen.

12. e4, 0-0-0

Nu hebben we dus de uitgangsstelling, die ook ontstaat na 10….Lf5 11. e4, De7 12. Lg2, 0-0-0 (zet verwisseling).

Van hieruit kan wit kiezen uit de volgende voortzettingen:13. Lf4, die te boek staat als zijnde beste voortzetting voor wit, en 13. 0-0 of 13. Pcd2 van deze zet neem ik aan als zijnde de betere zet, maar helaas had ik geen zin meer om verder te analyseren en heb deze zet dus maar heel kort behandeld.

Analyse Fase 1

“Weerlegging van de zet 13.Lf4”

Maar nu genoeg gekletst en laten we beginnen met de analyses van mijn kant. Laten we beginnen met de zet 13. Lf4, waarmee het allemaal begon. 13. Lf4, Lxf4 14. gxf4, Th3 De sleutelzet, gebaseerd op de weglokken van de witte loper op g2 om zodoende het veld e4 te ondermijnen.

Voor alle duidelijkheid de dikgedrukte zetten zijn de hoofdlijnen in een variant.

A)

15. Lxh3, Lxe4 16. Lxg4+, f5 17. De2, Lxh1 18. Dxe7, Pxe7 19. Le2, Th8

20. Pd2, Txh2

En zwart staat beter.

B)

15. De2, Lxe4 16. Lxe4, f5 (op 16. Dxe4 volgt Te3+) hier zijn 2 mogelijkheden;

A)

17. Lxf5+, gxf5 18. Dxe7,Pxe7 19. Pd2, Pd5 20. 0-0-0

Op 20. 0-0 volgt 20…., Tdh8 21. Tf2, g3! 20…. Pxf4 21. Tdf1, Pd3+ 22. Kc2, f4 en zwart staat beter.

B)

17. Pd2, Dh4+ 18. Kd1, fxe4 Op 18. Kf1 volgt 18…, fxe4 19. Pxe4, g3.19. Kc2, e3 op 19.Pc4 volgt g3 20.Ke2 enz. .20. Pc4, Txd4 21. Pxe3, Txf4 22. Taf1, Txf1 23. Pxf1, Tf3 En zwart staat beter.

Eerste fase beëindigd, doel bereikt zet 13.Lf4 afdoende weerlegd.

Analyse Fase 2

”Weerlegging van de varianten waarin wit de korte rokade speelt”

We gaan nu de stellingen bekijken, waarin wit op de 13e zet niet Lf4, maar 0-0 speelt. Tijdens de eerste analysefase dacht ik op de goede weg te zijn, maar alras bleek het tegendeel waar te zijn. Hieronder volgen enkele voorbeelden: na de zet 13. 0-0, Pe5

A)

14. De3,Txh2 met twee mogelijke voortzettingen op zet 15

a)

15. exf5, Pf3+ 16. Lxf3, gxf3 Als wit nu 16. Dxe7 speelt, volgt

Tg2+ 17. Kh1, Th8+ 18. Dh4, Txh4+ 19. gxh4, Th2+ met eeuwig schaak, 17.Txf3, Tdh8 18. Dxe7, Th1+ 19.Kf2, Th8h2+ 19. Kg2 gaat mat 20. Ke3, Lxe7 21. Ld2, L g5+ 22. Kd3, Lxd2 23. Pxd2, Txa1

En zwart heeft de kwaliteit veroverd. Als wit niet op d2 neemt, denk ik dat de zwarte stelling de voorkeur heeft.

b)

15. Kxh2, Pf3+ 16. Lxf3, Dh4+ 17. Kg1, Lxg3 18. Tf2, gxf3 19.exf5, Lxf2+ 20. Dxf2, Dg4+ 21. Kf1, Th8 22. Ke1, Te8+ 23. Le3, f5 24. Kd1, f4 25. Ld2, Te2

En zwart staat goed.

Maar er bleek dat als wit op zijn 16e zet Txf3 speelt i.p.v. Lxf3, zwart opeens geen goede voortzetting meer heeft. Hij verliest altijd één of meer stukken. Dus moest er gezocht worden naar een oplossing, en die kwam er.

Dus kwam er een derde analyse fase op de proppen met wel goed speelbare stellingen voor zwart. Zie hieronder voor de resultaten.

Analyse fase 3 (variant met 15.Txf3, gxf3)

Na lang zoeken kwam ik erachter dat, als zwart op de 14e zet eerst 14….., Pf3+ speelt, er stellingen op het bord komen die wel goed zijn voor zwart, en wit moet plotseling voor zijn leven gaan vechten, d.w.z. figuurlijke schaakleven.

A)

14…., Pf3+ Hier heeft wit een aantal mogelijkheden om zijn hachje te redden. Te weten de volgende drie varianten:

a)

15. Kh1? Hier snapt u al dat dit niet goed kan zijn. 15…. Txh2 mat

b)

15. Kf2, Txh2 16. exf5 Pd2 of Ld2 heeft geen zin, vanwege Lxg3. 16…. Lxg3 17. Ke2

17. Kxg3, Dh4+ 18. Kf4, g5+ met damewinst. 17…. Txg2+ 18. Kd1

En zwart staat uitstekend.

c)

15. Txf3, gxf3 16. Dxf3, Tde8! Of 16. Lxf3, Tde8 17. exf5, Dxe3 18. Lxe3, Txe3 19. Pd2 en kwaliteitswinst met drie mogelijkheden:

-a-

17. exf5, De1+ l8. Df1 18. Lf1, Dxc1 18…. Te2! Na dame afruil blijft zwart kwaliteit voor 19. Pd2, indien Lf3 volgt Lxg3 20.Dxe1,Txe1+ 21.Kg2,Ld6 22.Lg4,Txh2+ 23.Kf3,Tf1+ en zwart staat goed.19….,Txg2+! 21.Kxg2,Txh2+ 21.Kf3,Dxg3+ 22.Ke4,Tf2 en zwart wint na 23.Dh1,Tf+ 24.Kd5,Dd3 25.Dh8+,Kd7 26.Df6,c6 mat

-b-

17. e5, c6 18. exd6 Anders ontsnapt de loper naar c7 18 … De1+ 19.Df1, Te2!

20. Dxe1 Anders volgt Txg2+ en Lh3+ indien 20.Lf3, Lh3 21.Dxe1, Txe1 22.Kf2, Txc1 23.Le4, Tf1+ 24.Ke3, Te8 25.Kd3, f5 en zwart wint. 20…, Txe1+ 21. Kf2, Txc1 met voordeel voor zwart.

-c-

17. Pd2!, Lh3 18.Lxh3+, Txh3 19.e5, Lxe5 20.dxe5,Dxe5 21.Pf1, Th5 22.Lf4, De2 23.Dxe2, Txe2 24.b3,g5 25.Ld2,g4 26.Te1,The5 27.Txe2, Txe2 28.a4,Kd7 29.Lf4,c5

30.Pd2, Ke6 31.Pc4, b6 32.a5, bxa5 33.Pxa5, Kd5 34.Pc4,Ke4 35.Ld6, a5 36.Lxc5, a4

37.Kf1, Ta2 38.b4, a3 39.Ld4,Kd3 40.Pe5+,Kc2 41.Pc4,Kb3 enz. Zwart staat goed.

b) dit zijn de varianten waarin wit op de 15e zet neemt met de loper d.w.z. 15.Lxf3, gxf3 enz. stellingen gaan dus vanaf zet 16. verder, dit is naar mijn inziens de belangrijkste voortzetting voor wit, die men vanaf de 16e zet kan onderverdelen in vijf mogelijke voortzettingen te weten:

/ -a- 16. ..,Txf3 /-b- 16. ..,Dxf3 /-c- 16. ..,exf5 /-d-16. ..,Pd2 / -e- 16. ..,e5!

-a-

15. Lxf3, gxf3 16. Txf3, Dxe4 17. Dxe4, Lxe4 het zou kunnen verder gaan als volgt 18.Txf7,Lxg3 19.Lf4,Lxf4 20.Txf4,Lc6 21.Pd2,Tde8 22.Tf2.Th4 23.Tc1,g5 24.Pf1,Tf4 25.Txf4,gxf4 26.Kf2,Tg8 27.Ke1,Tg2 28.Tb1,f3 enz. Wit zit zwaar in de verdrukking. Beter lijkt mij dan ook om voor wit Pd2 of Df2 te spelen.Na bv. Kan volgen16.Pd2,Tde8 17.e5,f6 18.Pxf3,fxe5 19.Pxe5,Th3 20.Pc4,Le4 21.Pxd6+,Dxd6 22.Df4,Ld5 23.Dxd6,cxd6 24.b3,Te2 25.Tf8+Kd7 26.c4,Le4 27.Tf7+,Ke6 28.Tf2,Te1+ en remise door zetherhaling. 18. Te3, f5 Na 18. Tf2, Lxg3 mag wit niet nemen vanwege mat; op 18. Txf7 volgt 18…. Lxg3 19. hxg3, Th1+ 20. Kf2, Txc1; 18. Tf1, Txh2 19. Kxh2, Th8+ 20. Kg1, Lxg3 en mat. 19. Pd2, Ld5 20. Te1. Txh2 Op 20. c4 volgt 20…, f4 met beter spel voor zwart. 21. Kxh2, Th8+ 22. Kg1, Lxg3 Dreigt mat, zodat wit de toren d.m.v. 23. Kf1, Th1+ 24. Ke2, Txe1+ terug moet geven, waarna zwart beter staat.

-b-

15. Lxf3, gxf3 16. Dxf3, Lxe4 17. Dxf7, Txh2 18. Kxh2, Th8+ Op 18. Dxe7, Tg2+ 19. Kh1, Th8+ 20. Dh4, Tg3+ 21. Kh2, Txh4 mat. 19. Kg1, Th1+ 20. Kf2,Dxf7+ en wit kan opgeven.

c-

15. Lxf3, gxf3 16. exf5, Txh2 op zet 15 was ook mogelijk –a- -b-

-A-)

15. Lxf3, gxf3 16. Pd2, Tde8 17. Txf3, Lxe4 Of 17. Pxf3, Lxe4 18. Pxe4, Dxe4 19. Dxe4, Txe4

-B-) 15. Lxf3, gxf3 16. g5, )

17. Dxe7, Tg2+ of 17. Df3, Tdh8 18. Le3, Th1+ 19. Kf2, Th1h2+; gaat de koning terug naar g1 volgt er zetherhaling en op 20. Ke1 volgt 20…. The8 18. Kh1, Th8+ 19. Dh4, Txh4+ 20. gxh4, Txh2+ met eeuwig schaak.

-d-

15.Lxf3, gxf3 16,Pd2, Tde8 17. Txf3, Lxe4 of 17.Pxf3, Lxe4 18.Pxe4, Dxe4 19.Dxe4, Txe4 met grote remise kansen aanwezig vanwege ongelijke lopers.

-e-

15.Lxf3, gxf3 16.e5, f6! (Hier kan wit besluiten tot combinatoir spel, of proberen de stelling te vereenvoudigen met; bv 17.Dxf3, fxe5 18.dxe5, Lxe5 maar ik geloof dat dit slechts uitstel van executie is, hij zou ook verder kunnen gaan met;17.exd6, Dh7 dreigt mat, wit kan nu op drie mogelijke manieren verder gaan namelijk:

a) 18.Tf2 b) 18.Df2 c) 18.h4

-A-

18. Tf2,Tde8 19.Dd2,Dh5 20.c4,Te2 21.Da5,cxd6 22.h4,The8 23.Dxa7, Te1+ na 23.Pc3 volgt Te1+ 24.Kh2,Dg4 en matdreiging. Of 24.Tf1,Dg4 25.Kf2,Dxd4 26.Kxf3,Txf1+ en zwart wint. 24.Kh2,Dg4 25.Da8+,Kc7 26.Da5+,Kb8 27.Dxf5, T8e2 28.Txe2, Txe2+ 29.Kh1, Dxg3 30.Dxg6, Dh3+mat

-B-

18.Df2,Tde8 19.h4,g5 20.Pd2,gxh4 21.Dxf3,Ld3 22.g4.Lxf1 23.Pxf1,Te1 24.Df5+,Dxf5 25.gxf5,h3 26.b3,h2+ 27.Kh1,Txf1+ 28.Kg2,h1D+ 29.Kg3,Df3+ mat

-C-

18.h4,Tde8 19.Dxf3,Lh3 20.Td1,g5 op zet 20 is ook mogelijk 20.Tf2,g5 21.Pa5,Te1+ 22.Kh2,Lg7 23. dxc7,Dg8! 24.Pc2,gxh4 25.Pxe1,hxg3+ 26.Kg1,gxf2+ 27.Kxf2,Th2+ 28.Ke3,Dg1+ 29.Kd3,Tf2! 30.Dh5,Df1+ 31.Ke4,Lc6+ 32.d5,Dc4+ 33.Ke3,Dc4+ 34.Kd3,Lb5+ 35.c4,Dxc4+ 36.Ke3, Df4+mat.

21.dxc7,gxh4 22.Lf4,hxg3 23.Pd2,Lg2!! 24.Dxg2,Te2! 25.Lxg3,Txg2+ 26.Kxg2,Dd3! 27.Pf1,De2+ 28.Kg1,Df3 29.Lh2, f5 30.Td2.Tg8+ 31.Lg3,f4 32.Te1,fxg3 33.Tg2,Df4 enz. zwart wint

Nu gaan we kijken naar de varianten waarin wit op de 14e zet met de dame naar c2 gaat.

13. 0-0, Pe5 14. Dc2, Txh2 om gelijk maar even met de sloop van de witte veste een aanvang te nemen.

Wit heeft hier vier mogelijke voortzettingen: A)15.Kxh2 B)15.dxe5 C)15.exf5 en D)15.Pd2

A)

15. Kxh2, Pf3+ 16. Lxf3, Txh8+

Of 16. Txf3, gxf3 17. Lxf3, Dh4+ 18. Kg1, Dxg3 19. Lg2 (Op 19. Dg2 volgt De1+ 20. Df1, Lh2+ 21, Kg2, Lh3+)en zwart wint. Vanwege het mooie 19…,Th1+ 20.Kxh1, Dh2++mat.

17. Kg1, gxf3 (of 17. Kg2, Lxg3 met de volgende vijf mogelijkheden:

-l- 18. Kxg3 Dh4+ 19. Kf4 (Kg2 gaat mat) 19…, gxf3+ 20. Kxf3, Dxg4+ 21. Ke3, Th3+ met winst.

-2- 18. exf5, Th2+ 19. Kxg3, Dh4+ 20.Kf4, gxf3+ 21. Ke3, Txc2

-3- 18. Th1,Txh1 19.Kxh1,gxf3 20.Kg1,Lxe4 21.Dd2,Dh4 22.Dh6,Lf2+ 23.Kf1,Ld3+mat

-4- 18. Dd1, Th2+ 19. Kg1, gxf3 en wint.

-5- 18. Kg1, gxf3 19. Txf3, Lxe4 20. Dg2, Lxf3 21. Dxf3, De1+ 22. Df1, Th1+ 23. Kxh1, Dxf1 mat)

18. Pd2, Th2! Of ( 18. Df2, Lxe4 19. Pd2, Th3 20. Pxe4, Dxe4 21. Dxf3, Txg3+ 22. Dxg3, Lxg3 en zwart staat beter.)

Of (18. Txf3, Lxe4 19. Pd2, Th3 20. Pxe4, Dxe4 21. Dxf3, De1+ 22. Kg2, Dh1+ en zwart staat beter.)

19. Txf3, Lxg3 (19. Kxh2 gaat mat na Dh4+); of 19. exf5, De2 20. Pxf3, Tg2+ 21. Kh1, Dxf1+ en mat.

20. Txg3, Dh4 en zwart wint of – (20. exf5, De2 – + of – 20. Kf1, Dh4 met mat aanval.) 21. Te3, Th1+ op zet 21 is ook mogelijk zie 21.Dd3,Th1+ 22.Kf2,Th2+ 23.Ke1,Th1+ 24.Pf1,Lh3 25.Kd2,Lxf1 26.Df3,Dh2+ 27.Ke3,Lb5 28.d5,Tf1 29.Dg4+,Ld7 en zwart staat goed 22.Kg2, Dh2+ 23. Kf3, Lg4+! 24. Kxg4, Tg1+ 25. Kf3, Dg2+ en wit gaat mat in twee zetten.

B)

15. dxe5, Lc5+ 16. Tf2, Lxf2+ of (16. Kxh2, Th8+ 17. Lh3, Txh3+ 18. Kg2 19. Dxe5 Tf4, g5 20. exf5, gxf4 21. Lxf4, Dd5+22. Kf1, Th2! 23. Dxh2, Dd1+ 24. Kg2, De2+ 25. Kh1 Df1+ 26. Dg1, Dxg1 mat.)

17. Dxf2, Txg2 (17. Kxf2, Dc5+ 18. Kf1, Lxe4 19. Dxe4 Td1+ 20. Ke2, Txc1)

18. Dxg2 Dc5+ op 18. Kxg2, Lxe4+ 19. Kf1, Td1+ 20. Ke2, Lf3+ en wint.

19.Kf1,Td1+ 20.Ke2,Txc1 en na 21.exf5,De5+ staat zwart beter b.v. 22.Kd3,Dxf5 23.De4,Td1+ en dame winst of 22.Kd2, De1+ 23.Kd3,Txb1 -/+

C)

15. exf5, Pf3+ 16. Txf3, gxf3 (16. Kf2, Lxg3+ 17. Kxg3, Dh4+ 18. Kf4, g5+ 19. Ke3, Pe1 20. Df2,Pxg2+ 21. Kd3, Dh3+ 22. Kc4, Pf4 23. De1, Dd3+ 24. Kb3, Db5+ 25. Ka3 Td6 -/+) 17. Kxh2, Dh4+ 18. Kg1, Dxg3 19. Df2, Dh2+ 20. Kf1, fxg2+ 21. Dxg2, Dh5 22. Ld2, Dd1+ 23. Kf2, Te8 24. Df3, Dc2 en zwart gaat zijn verloren zonen ophalen. Hier zou ook nog kunnen (24. Df1, Dg4 25. Dg2, Tee2+ 26. Kf1, Dxg2 mat.)

D)

15. Pd2, Pf3+ 16. Pxf3, gxf3 17. Txf3, Lxe4 Of (17. Kxh2, Lxe4 18. Dd2, fxg2 19. Td1, Th8+ 20. Kg1, Th1+ 21. Kf2, Lxg3+ 22. Ke2, g1 (Dame promotie) en wint.) 18. Dd2, Tdh8 en zwart staat beter.Mogelijk vervolg 19.Tf2,Th1+! En mat volgt.(19.Te3 mag niet)

Nu volgen andere mogelijkheden op de 14e zet van wit;14. De2, 14. Dd1 en 14. Dd2

A)

14. De2, Pf3+ 15. Lxf3, gxf3 16.Txf3, Lg4 of

-1- 16. Dxf3, Lxe4 17. Dxf7, Dxf7 18. Txf7, Lxg3

-2- 16. Txf3, Dxe4 17. Te3, Dg4 18. Dxg4, Lxg4 19. Pd2, b5 om het witte paard niet op c4 te laten komen. In mijn ogen heeft zwart nu een mindere stelling dan in de tekst variant.

17. Pd2, f5 of 17. e5, f6 18. e5, c5 met goed spel voor zwart.

B)

14. Dd1. Pf3+ 15. Lxf3, gxf3 16. exf5 Txh2 met stellingen die we al eens eerder hebben gezien in de varianten met De3.Het zou kunnen verder gaan als volgt 17.Dxf3,Tdh8 18.fxg6,De6! 19.g7,Th1+ 20.Dxh1,Txh1+ 21.Kf2,Lxg3+ 22.Kf3,Txf1+ 23.Kxg3,Dg6+ 24.Kh2,Dg1+ 25.Kh3,Dxg7 en zwart wint.

C)

14. Dd2, Txh2 wie dit alles te wild is kan ook het volgende spelen 14…,Le6 15.Dc2,Lc4 16.Te1,Pd3 17.Te3,Pxc1 18.Dxc1,f6 19.Pd2,La6 enz. 15. Kxh2 ,Pf3+ andere mogelijkheden op zet 15 van wit zijn; 15.exf5,Pf3+ 16.Lxf3,Txd2 17.Lxd2,gxf3 18.Txf3,De2 en zwart wint, of 15.dxe5,Txg2+ 16.Dxg2,Lc5+ 17.Tf2,Td1+ 18.Kh2,Dxe5! 19.Lg5,Lxe4 20.Pd2,Dxg5 21.Dxe4,Dh5+ 22.Kg2,Dh1+ mat 16.Lxf3,gxf3 andere mogelijkheden waren: 16.Txf3,gxf3 17.Lxf3,Lxe4 18.Dg5, f6 19.Dg4+, Lf5 en zwart wint of 16.Txf3, gxf3 17.Kg1, Lxe4 18.Lh3+, Kb8 zetten zoals 19.Df2 of 19.Dh6 lopen slecht af voor wit

17.Kg1 er zitten nu matbeelden in de stelling die wit op deze manier hoopt te omzeilen (anders volgt er mat na Dh4+ en Dxg3+) 17. …., Lxe4 18.Dg5, om plaats te maken voor de stukken. Afruil is daarbij de beste methode om zwart aanvalskansen te ontnemen en om ruimte voor de eigen stukken te maken. Ook kan 18.Df2,Th8! 19.Pd2,Th3 20.Pxe4,Dxe4 21.Dxf3,Txg3 22.Dxg3,Lxg3 23.Txf7,De2! 24.a4,g5 25.a5,g4 26.Tf8+, Kd7 27.Tf6, Lh2+ 28.Kh1, Ld6 29.Lf4, Df3+ en wint. Op de 21e zet is ook mogelijk 21.Lf4,Lxf4 22.gxf4,Dxf4 en zwart wint. Na bijvoorbeeld wits 19e zet 19.Pa3,Th3 20.Lf4, Lxf4 21.gxf4, De6 22.f5, gxf5 23.De1, Dg6+ 24.Kf2, Th2+ 25.Ke3, Dg5 mat.

18…., De6! 19.Pd2, Dh3 20.Txf3,Th8 21.Kf2, Dh1 22.Ke2, Lc2!! 23.Pf1, Ld1+! 24.Kxd1, Dxf3+ 25.Kc2, Dxf1 26.Dg4+, Kb8 en zwart staat uitstekend.

Resten nu alleen nog de overige mogelijkheden op de 13e zet door te nemen, waarop we omdat de achter ons liggende varianten al meer een boekvorm zijn gaan aannemen, niet al te diep meer in ga. Had waarschijnlijk ook alweer een aantal maanden gekost.

A)

13. Kf1, Tde8 14. Pd2, f6 15. Pc4, Lxe4 16. Pxd6+ cxd6 17. Lxe4, Dxe4 18. Dxe4, Txe4+ en zwart heeft de pion terug met een goed speelbare stelling.

B)

13.Kf2, Le6 14.Pd2, f5 15. Pc4, Thf8 16.Pxd6+, cxd6 17.Kg1, fxg4 18. Dxe4, Df6 enz.

C)

13. Kd1, Le6 14. Pd2, Le5 15. d5, f5 enz.

D)

13. De1 Tde8 Met 13. De2 komt men in ongeveer dezelfde stelling uit. 14. e5, f6

14. exf5, Dd7 15. Pd2, Le6 15. Le4, gxf5 15. 0-0, f6 16. Pd2, fxe4

16. De2, Ld7 17. 0-0, Pxe5 17. exd6, Dxd6 18. Ld2, Pf3+ dxe5 mag niet, vanwege Lc5 en dameverlies. 19. Lxf3, Dxe3 met afruil naar iets betere stelling voor zwart.

E)

13. Pd2, Tde8 ook zou kunnen op zet 13….f6 14.0-0,Le6 15.Tf2,Lc5 16.Pf1,Pxd4 17.cxd4,Lxd4 18.De2,Lxf2+ 19.Dxf2,b6 enz. met wellicht de iets betere kansen aan de zwarte zijde. 14.Pc4, Lxe4 15. Pxd6+, exd6 16.Lxe4, Dxe4 17.Dxe4, Txe4+ en ook hier staat zwart in mijn ogen iets beter.

Slotwoord

Hopelijk hebben jullie genoten met het schaakbord voor jullie neus, van de voorgeschotelde varianten. Ik denk dat ik er aardig in geslaagd ben, voor mijn schaak kwaliteiten dat toe laten, aan te duiden dat zwart beter spel kan verkrijgen dan in de boeken stond aangegeven, althans het boek waar ik over beschikte. Of ik er in geslaagd zou zijn om een weerlegging te vinden, zou moeten blijken als zich er sterkere spelers mee gaan bezighouden. Althans dit dacht en schreef ik in die tijd, circa 1991, nu zoveel jaar later weet ik inmiddels beter, dan dat er al enige partijen met deze varianten zijn gespeeld, dmv. Databases van schaak programma’s. Het komt zelfs nog vreemder toen mijn vriend vanuit Amerika schreef dat er een herdruk uitkwam van het boek dat als uitgangspunt diende, althans naar wat ik vernam.

Het is wel vreemd dat een IGM zoals A.Soltis dit niet in zijn boek gebruikt heeft, maar later wel in een herdruk, zo zie je maar weer, een grootmeester zijn is ook niet alles. Het verhaal is namelijk dat die vriend van mij F.Bass deze analyse toentertijd heeft opgestuurd naar zijn vriend in Florida, deze was toen kampioen van zijn staat, en later komt een herdruk uit met de bijgewerkte variant?

In die drie a vier maanden analyseren ben ik er wel achter gekomen dat schaken een super mooie en tijdrovende bezigheid is, althans voor wat betreft het analyseren, daarom houd ik mij deze dagen niet meer zoveel bezig met openingen theorie en dat soort dingen op schaak gebied, maar pleeg gewoon nog maar een potje schaak te spelen.

Maar ik hoop wel dat jullie deze analyse toch de moeite waard vinden om eens door te nemen, er zit namelijk alles in wat de schaaksport aantrekkelijk maakt, adembenemende stuk offers, naar hartelust combineren enz. Ook hoop ik dat jullie een beetje inzien dat het analyseren van zelfs een gewonnen partij, of verloren partij toch de moeite waard is,

en het is iets waar je heel veel van kunt leren.

Nog even dit, soms is het is een beetje puzzelen met de verschillende varianten. Er zullen best wel wat fouten zijn binnengeslopen met betrekking tot de uitgewerkte analyses, deze zijn gemaakt toentertijd met het schaakbord voor de neus en een kladblok, en de mechanische typmachine, nou jaren later heb ik deze analyses nog steeds niet met een schaakprogramma zoals Frits 5.02 nabewerkt. Met andere woorden origineel manuscript met eventueel al zijn foutieve analyses erbij inbegrepen, maar noch altijd de moeite waard om alles door te nemen. Mijn benedenbuurman heeft in die periode veel in de tuin gewerkt, gelukkig voor hem was het zomer, hij kon maar niet begrijpen dat schaken zoveel kabaal kon maken, typen op houten tafel!!! enz. verklaart het een en ander wel natuurlijk.

Vaak was er ook het probleem wat te zien als de hoofdlijn in een variant en wat de zijsprongen waren, voor wat dit onderdeel betreft ben ik hier wel goed in geslaagd om dit aan te geven.

Hier volgen nog een tweetal partijen gespeeld met deze opening, waarin vooral de afwijkingen op de 5e zet van wit opvallen. Een partij met 5.d4 en de ander met 5.c3

Alvast veel plezier toegewenst.

Door Hans Moonen

Illustrerende Partijen.

Srebbritsj—Gaprindasjwili 0-1

1. f4 e5 2. fxe5 d6 3. exd6 Lxd6 4. Pf3 g5 5. d4 g4 6. Pg5 f5 7. e4 h6 8. e5 Le7 9. Ph3 gxh3 10. Dh5+ Kf8 11. Lc4 Th7 12. Dg6 Lb4+!! (Tot voor kort werd hier altijd Th7 gespeeld met het gevolg dat wit wint maar door de tekstzet wint zwart geforceerd dankzij even duivelse pionte)13. c3 Tg7 14. Lxh6 Dh4+ 15. g3 Dxh6

gespeeld door Dr.Linder en Diemer Algaaier gedenk turnier 1950

1. f4 e5 2. fxe5 d6 3. exd6 Lxd6 4. Pf3 g5 5. c3 g4 6. Da4+ Pc6 7. Pd4 Dh4+ 8. g3..Gedacht hat er sich dabei etwas! 8….Lxg3+ 9. Kd1 Ld7 10. Lg2..Darum war es Weis wohl zu tun, als er den bauern mit g2-g3 zuruckgab. Entwickung des Lf1 nach g2 mit deckung des Th1 und angriff gegen c6. Aber der preis ist naturlich zo hoch;denn weis hat nicht nur die koningsflugel deformiert. Pce7 (10.Lf3 war auch moglich)11. Dc4 Ld6 12. Lxb7 Tb8 13. Lg2 c5 14. Pf3 Dh5 15. Pe1 Pf6 hier vorwarts dort zuruckwaarts! 16. Pa3 Pg6 17. Da6 Le7 18. Dxa7??… Es mus kurz for weinachten gewesen sein;denn weis hat dir nasch-sucht!18…. 0-0 19. d3…daran hatte er fruher denken sollen. Ausgerechnet jetzt is das falsh, wie man in slus sehn kan.Tfd8 20. Pc4 Pd5 21. Tf1 Ta8 22. Db7 Tab8 23. Da6 Lb5 24. Da5 Lxc4 25. dxc4 Pe3+ mat. Was es nicht alles gibt!!!