Eppie wint na strafschoppen
Het zijn niet mijn favoriete schaakavonden, de doordeweekse, maar je hebt je er maar naar te voegen als je uit loot in de bekercompetitie. Om half acht in Hoorn zijn, dat vereist enige creativiteit. Marchanderen met de werktijden, over de dijk Lelystad-Enkhuizen rijden om files bij Amsterdam te vermijden en een snelle hap in Hoorn nadat we eerst constateerden dat de Chinees voor onbepaalde tijd gesloten is.
Dit deden we overigens in een opperbest humeur, daar kon de lange reis niets aan bederven. En mijn humeur werd nog beter toen iemand van Caïssa-Eenhoorn mij een clubblad uit 1985 liet zien, met daarin een verslag van een wedstrijd Caïssa B1 – En Passant B1 waar ik aan het eerste bord speelde. Ik hield met moeite remise volgens het verslag. Ik kan het me echt niet meer herinneren, die KNSB-jeugdclubcompetitie van dat jaar. Wel toen ik in de C1 en de A1 speelde, want toen deden we mee om de titel!
Wat opviel aan dat verslag was dat ik van het En Passant B1 van 1985 de enige ben die nog schaakt. En toch waren het geen koekenbakkers, Jaap-André van Diermen, Arwold Koelewijn, Jeroen de Bruin en Stef Heinen, maar ze zijn helemaal uit het zicht verdwenen.
Stef, mijn oude klasgenoot, drie dagen jonger dan ik. Op de dertiende april kreeg ik van hem vijf gulden voor mijn verjaardag en op de zestiende kreeg hij het weer terug! Waar is hij gebleven? Hij schijnt een fanatieke supporter van S.V. Spakenburg te zijn. Ga toch weer schaken joh!
En Arwold dan? Zijn broers schaken nog wel, maar hij niet. En dat is jammer, want in tegenstelling tot andere families met schakende broers was bij de Koelewijns de oudste de sterkste naar mijn inschatting. Ga toch weer schaken joh!
Jeroen? Nooit meer gezien. Wel eens van Hille de Graaf (ook al weg, maar nog wel trouw toeschouwer bij EP1) gehoord dat hij gezondheidsproblemen gehad heeft, maar wat je ook mankeert: lam, blind of wat dan ook, ga toch weer schaken joh!
Van Jaap –André heb ik echt nooit meer wat gehoord. Waar zou die uithangen? Als hij zo ijdel is om af en toe zichzelf te googlen (en wie is dat niet?) dan kan hij hier lezen dat hij indertijd speelde tegen een jongetje dat in 2013 Nederlands kampioen zou worden. Is dat niet leuk? Ga toch schaken joh!
Inderdaad, in Caïssa B1 speelde toen Dimitri Reinderman. Maar, zo wist de man van Caïssa-Eenhoorn te vertellen, ook Dimitri is de enige die nog schaakt van dat team. Ik heb geen fotografisch geheugen, dus ik ken de namen van onze andere tegenstanders van destijds niet meer, maar jongens, ga toch weer schaken!
Genoeg nostalgisch gezever. We waren daar om te schaken! Op het spel stond een plaats bij de laatste zestien in de strijd om de KNSB-beker. Op elo was En Passant favoriet. Dankzij een tactische ingreep van de Hoornse teamleider was dat niet op alle borden het geval. En in een viertallenwedstrijd zit een ongeluk in een klein hoekje. Zo verlies je natuurlijk liever niet aan bord 1 en zeker niet als je daar wit hebt…
Manuel Bosboom – Daan Zult
Bord 1
1.b3 Dit begint weer in de mode te raken! Bij Tata deed Jobava het en gisteren tijdens die rapidpotjes in Zürich zag ik hem ook weer voorbij komen. Bij mij niet meer. In Badalona 2009 opende ik er vier van mijn vijf witpartijen mee, bereikte een recordrating van 2349, maar ik mag het niet meer doen van mijn broer. …c5 2.Lb2 Pc6 3.e3 d5 4.Lb5 Db6 5.c4 a6 6.Lxc6+ Dxc6 7.cxd5 Dxd5 8.Pf3 Pf6 9.Pc3 Dh5 10.Pe2 e6 11.Pf4 Df5 en nu lijkt Pe5 een heel normale zet…
12.g4 Niet bij Manuel! Die geeft er weer een klap op. 12…Pxg4 13.h3 Pf6 14.Tg1 h6 15.Tc1 Ld6 16.Ph4 Dh7 17.Lxf6 gxf6 18.Ph5 Le7
19.Tc4 Hierna ziet Manuel de compensatie voor zijn pion langzaam verschrompelen. Zelf dacht ik op dit moment aan 19.Txc5 Tg8 20.Txg8+ Dxg8, waarmee wit in ieder geval zijn pion terug heeft. Zwart staat dan overigens wel beter met zijn loperpaar tegenover die twee randpaarden. De computer echter komt met een aardige vondst: 19.Pf5! Henk Pruijs, acht jaar dood alweer, zei het al. Zet een peerd op f5 en zwart kan opgeven. Nu is dat laatste in dit geval overdreven, maar wit staat prima na zwarts (volgens de computer) beste verweer: Ld7 (het paard kan niet geslagen worden: 19…Dxf5 20.Pg7+; 19…exf5 20.Tg7) 20.Pd6+ Kf8 21.Tg7 Dxg7 22.Pxg7 Lxd6 23.d4! Nu echter wordt er wat geruild en schudt zwart werkloze stukken wakker. Het gaat ineens snel. 19…Tg8 20.Txg8+ Dxg8 21.Tg4 Dh8 22.Pg7+ Kf8 23.Da1 Ld7 24.Ph5 Td8 25.Tg7 Lb5
26.Pg2? Na deze blunder wint zwart een stuk. …Td5! 27.Pgf4 Tg5 28.Txg5 hxg5 en wit gaf het op. 0–1
Dat is een tegenvaller, maar we verloren de moed niet. Zelf was ik op dat moment tevreden over mijn stelling en uit mijn ooghoeken zag ik Dick en Henk allebei voor de winst gaan. Eerst ik!
Richard Vedder – Ron Deen
Bord 3
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 d6 8.c3 0–0 9.h3 Pa5 10.Lc2 d5!?
De uitvinding van de Pool Grzegorz Gajewski. Ik had hem ooit eens gezien, dus achter het bord was ik op mijn hoede, maar wat had zwart ook al weer voor pointes? Na een dik kwartiertje besloot ik te nemen. Een pion is een pion, nietwaar? 11.exd5 Vrij vaak wordt 11.d3 of 11.d4 Pxe4 12.Pxe5 gespeeld, maar dat is voor slapjanussen. 11…e4 12.Lxe4 Dit is wel het beste. Verleidelijk is 12.Pg5 Pxd5 13.Pxh7 (13.Pxe4 f5 14.Pg3 f4 15.Pe4 f3 is een ander idee dat me in dat kwartier te binnen schoot. Wits koningsstelling wordt ernstig aangetast) 13…Kxh7 14.Lxe4+ Kg8 15.Lxd5 Dxd5 16.Txe7 met kwaliteitswinst? Nou, mooi niet, want zwart heeft …Lxh3! 17.Df1 (gxh3 Dg5+) Le6 en de witte toren zit in het gevang, ook na 18.Txc7 Dd6. 12…Pxe4 13.Txe4 Lb7 Doordat de witte loper van de witte velden verdwenen is, is zwart wel heel sterk op de lange diagonaal. Maar goed, dat is een ingecalculeerd risico als je 11.exd5 doet. 14.d4 Pc4 15.Pbd2 Pb6 16.Pf1 Pxd5 17.Te1 c5 18.Pe3 cxd4 19.Pxd5 Lxd5 20.Pxd4
Hier vond ik dat ik het wel aardig onder controle had. …Lf6 21.Le3 Te8 22.a4 Dd7 23.axb5 axb5 24.Txa8 Txa8 25.Dg4 Db7 Na 25…Dxg4 26.hxg4 zag ik wel mogelijkheden om een avondje te gaan zitten melken. 26.Lg5 26.Pf5 (altijd weer dat peerd naar f5) is de voorkeur van de computer, maar na …Le6 27.Lg5 Lxf5 28.Dxf5 Lxg5 29.Dxg5 leken me de remisekansen juist groter met enkel zware stukken. 26…Lxd4 27.cxd4 Le6 28.Dg3 Kh8 29.Kh2 altijd handig om alvast de schaakjes onmogelijk te maken als ik ga “rookliften”. Een mogelijk bezwaar is de eventuele dameruil over de diagonaal h2-b8, maar dat vond ik niet erg. …b4 30.De5 Db8
31.f4! h6 31…Dxe5 32.Txe5! en de d-pion rukt op! 32.Le7 Db7 33.f5! Ld5 33…Dxe7 34.fxe6 Dxe6 35.Dxe6 fxe6 36.Txe6 Td8 37.Te4 en dat eindspel achtte ik gewonnen voor wit. Wits koning steekt over naar de damevleugel en die van zwart is afgesneden. 34.f6 g6
35.Lxb4 Ik zag kansen tegen de zwarte koning en gunde mij geen tijd voor het (objectief betere) 35.Te2. 35…Lxg2 35… Dxb4 36.Dxd5 Dxe1 37.Dxa8+ Kh7 38.Df8 en dankzij het pionnetje op d4 kan zwart geen fatsoenlijke schaakjes geven. 36.Ld2 Kh7 Logisch dat hij die pion wil dekken, maar toch was 36…Ld5 beter. Na 37.Lxh6 Dxb2+ 38.Te2 Db3 staat wit een pion voor, maar zijn zwakke koningsstelling gaat hem parten spelen. Zwart kan gewoon zware stukken ruilen op de tweede rij en een eindspel met ongelijke lopers keepen. 37.Df4 g5 38.Df5+ Kg8 Vermoedelijk gespeeld om f7 te dekken, zodat de variant 38…Kh8 39.Te7 Dxb2 40.Txf7 Le4 41.Th7+ Kg8 42.De6+ Kxh7 43.Df7+ en mat van de baan is. In plaats van 39…Dxb2 kan ook 39… Dd5 40.Te5 Df3 (40…Dxd4 41.Lc3) 41.Dd7 Tg8 42.Te8 Dd5 43.Txg8+ Kxg8 44.De8+ Kh7 45.Df8 Kg6 46.Dg7+ Kf5 47.Dxh6 Ke6 48.Dxg5 Dxg5 49.Lxg5 en met drie pionnen meer gaat dat wel lukken.
Hier ging ik in de denktank. Vier van mijn laatste vijf minuten gingen nu op aan het volgende, laat ik eens onbescheiden zijn, briljante plan. 39.Lxg5! 39.Lc3 is veel te langzaam. En ik zag me toch een pointe na 39…Dxb2
40.Tg1!! Zelfs Manuel zag hem niet aankomen! …Ta2 Ik gunde hem een aftrekschaak “met damewinst” maar na 40…Le4+ heb ik een “contra-aftrekschaak met deurdichtprincipe”: 41.Ld2+ Kh8 42.Df4 Db8 43.Dxb8+ Txb8 44.Lxh6; Die dameruil op b8, trouwens, daar had ik geen rekening mee gehouden, zo moet ik bekennen. En met dat in het achterhoofd was 40…Lc6+ iets taaier geweest 41.Ld2+ Kh8 42.Df4 Db8 43.Dxb8+ Txb8 44.Lxh6 Tb2+ 45.Kg3 Tb3+ 46.Kf4 (activeren is beter dan h-pion dekken. Hier blijkt ook waarom 40… Lc6 nauwkeuriger was. Met de loper op e4 wint dit een tempo. …Txh3 47.Lg7+ Kh7 en dit lijkt me gewonnen. Pion meer en de witte stukken zijn actiever; vooral die koning!
41.Lxh6! nu kan hij geen aftrekschaak geven omdat zijn loper gepend staat. …Kh8 Nu dreigt er weer een dodelijk aftrekschaak, maar wit is eerder en gaat de loper lekker ophalen. 42.Lg7+ Kg8 43.Dc8+ Kh7 44.Dh8+ Kg6 45.Dh6+ Kf5 46.Dh5+ Ke6 47.Dg4+ Kd6 48.Txg2 en opgegeven. Maar ik had toch nog maar een minuutje? Jaja, maar met 5 seconden erbij per zet gaat dat nog wel met een stuk meer… 1–0
Lekker hoor!
Gilbert Vrancken – Dick de Graaf
Bord 4
1.e4 g6 2.d4 Lg7 3.Pc3 d6 4.Pf3 Pd7 5.Ld3 a6 6.0–0 b5 7.Te1 Lb7 8.a4 b4 9.Pd5 c5 10.c3 bxc3 11.bxc3 Lxd5 12.exd5 Pgf6 13.c4 Dc7 14.Lb2 Tb8 15.Tb1 Ph5 16.Dd2 cxd4 17.Lxd4 Txb1 18.Lxb1 Pe5 19.Pxe5 dxe5 20.Le3 0–0 21.c5 Td8 22.La2 Pf6 23.De2 Da5 24.Td1 Dxa4
25.Lg5 Een slordigheid, die alleen door een computer aangetoond kan worden. Als de witspeler geprepareerde schoenen aanhad, had hij wel 25.c6 gedaan. 25…Pe4 26.Lxe7
Td7 En als Dick die schoenen had gehad, had hij wel 26…Pc3 27.Dd2 Lh6! (meteen 27…Pxd1 28.Lxd8 Pc3 29.h3 Pxa2 30.c6 Lf8 31.c7 Dc4 32.d6 Lxd6 33.Dxd6 Dc1+ 34.Kh2 Df4+ is remise door eeuwig schaak) 28.Dd3 e4 29.Df1 Pxd1 30.Lxd8 e3 31.Lb1 exf2+ 32.Kh1 Df4 33.c6 Pe3 34.c7 Pxf1 en wit mag ook promoveren, maar dan wordt ie wel mat gezet! Wel leuk af en toe, die computervarianten. 27.Tc1 Txe7 28.Tc4 Da3 29.Txe4 Dc1+ 30.Df1 Dxc5
31.g3 31.Dxa6?? Ta7. 31…Dc2 32.Dc4 Tc7 33.Dxc2 Txc2 34.Ta4 Lf8 35.Txa6 Lc5 36.Lb3 Txf2 37.Kh1
en meer zetten heb ik niet op het notatieformulier. Is Dick hier al akkoord gegaan met remise? Zou kunnen natuurlijk, als de pion op d5 ontzag inboezemt. En wellicht zag Dick hier dat het er bij Henk ook gelijk uitzag en had hij zin in snelschaken…½–½
Henk Jan Visser – Henk Vedder
Bord 2
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.Pf3 Pc6 7.Le3 Db6 8.Pa4 Da5+ 9.c3 b6 “Deze opening deugt niet voor zwart” aldus Henk achteraf, maar hij kreeg hier het gevoel dat hij een stukoffer op b4 (wat hij ooit met succes tegen Robin van Kampen deed) maar beter achterwege kon laten deze keer. 10.Ld2 c4 11.b4 Da6 12.Le2 Le7 13.0–0 0–0 14.Dc2 f5 15.Kh1 Kh8
16.g4 fxg4 17.Pg5 Lxg5 18.fxg5 Lb7 met een "ondekbaar stukoffer" aldus Henk.
19.Lxg4 Pdxe5 20.Lxe6 dxe5? d4 wordt bijzonder onplezierig voor wit. …Pd3 21.Lf7 Pd8 22.Lh5 Pe6 23.Lf7 Pef4 24.Lxf4 Txf7 25.Lg3
…Taf8 Mist een mooie kans! 25…Txf1+ 26.Txf1 Lc6 27.Pb2 Dxa2 28.Tb1 La4 wint fors materiaal! 26.Txf7 Txf7 27.Kg1 Lc8 28.Pb2 Lf5 29.Pxd3 cxd3 30.Dg2 Db7 31.Dd2 Le4 32.Tf1 Txf1+ 33.Kxf1
…Kg8 Om aan het eindspel met ongelijke lopers te ontsnappen komt de computer komt nog met de aardige variant 33…Da6 34.Df4 d2+ 35.Kf2 d1P+ (wat anders?) 36.Ke1 en door de matdreiging op f8 wint wit het stuk terug en staat het gelijk. 34.Df4 b5 34…Da6 35.Db8+ Kf7 en naar h5 lopen is nog een winstplan, maar met 36.g6+ bereikt wit in alle varianten remise door eeuwig schaak. 35.Db8+ Dxb8 36.Lxb8 Kf7 37.Lf4 Kg6 38.Kf2 Kf5 39.Kg3 Lh1 40.Ld2 Ke4 41.a3 Lf3 42.Kf2 Lh5 43.Kg3 Ld1 44.Kf2 Kf5 45.Kg3 Le2 46.Kh4 Kg6 47.Kh3 h5 48.gxh6 gxh6 49.Kh4 h5 50.Kg3 Kf5 51.Kh4 Ke4 52.Kg3 h4+
53.Kf2 Ontwijkt de laatste valkuil. Na 53.Kxh4?? Kf3 wint zwart omdat wit straks zijn loper moet geven voor de vrije d-pion. 53…Lh5 54.Kg2 Lf7 55.Kf2 Le6 56.Kg2 Kf5 57.Kf3 Kg6 58.Kf4 Lf5 ½–½
Daarmee werd het 2-2. Na eerst een biertje werden de borden omgedraaid, de klokken ingesteld op drie minuten met vijf seconden increment en daar gingen we dan! Snelschaken! En wij moesten winnen, want de winst van Daan Zult aan bord 1 telt zwaarder dan die van mij aan bord 3. Koud waren we aan de gang en toen viel de klok aan bord 2 uit. De rest ging onverdroten voort, terwijl er een nieuwe klok werd ingesteld.
In het Open Spaans hadden Ron en ik allebei een actieve toren. Toen ik pionnen dreigde oogsten gaf Ron een stuk weg en even later deed hij nog een onreglementaire zet ook. Tegelijkertijd zag ik Dick Dg7 mat uitvoeren, waarmee we een mooie voorsprong hadden. Toen we opstonden zagen we dat Manuel een kwal voor stond, dus dat zat wel snor. Zeker toen Daan in twee zetten zijn complete verdediging in de aanbieding deed. Dat Henk Jan tenslotte nog van Henk won was een doekje voor het bloeden voor Caïssa Eenhoorn. Een verdiend doekje, want samen maakten we er een mooie bekerpot van.
En nu, geachte afdeling lootjes trekken, graag weer een thuiswedstrijd. Tegen tweeën thuiskomen in een doordeweekse nacht is ook zo wat!
Mooi Potje Richard,
En leuk dat er al een verslag te vinden is.
Van de Partij van Manuel snap ik helemaal niets maar dat is wel vaker zo :-). En dat zal eerder met mij te maken hebben dan met Manuel.
Fraai verslag met mooie partijanalyses en leuk commentaar. Wel met een onnauwkeurigheid die iedereen die in de jaren 1980 het schaken volgde opvalt. Timman heeft tegen die stukoffervariant in het Frans 3½ uit 4, dus het was meer vegen dan geveegd worden. Joesoepov wist als enige een keer (van de twee) remise te houden…
Ga door met de prachtige berichtgeving, maar check nu en dan een database!
Ai! Dat is dan een dubbele fout, want Henk vertelde ook al dat hij niet dit stukoffer bedoelde, maar het offer dat ie tegen Robin van Kampen pleegde in het Bataviatoernooi een paar jaar geleden.
Overigens behoor ik tot "iedereen die in de jaren 80 het schaken volgde" en ik was ervan overtuigd dat Timman die kandidatenmatch in 1986 verloor door deze variant, en dat hij die een paar jaar later tegen Kortchnoi min of meer weerlegde. Dat had ik dus mis.
Bedankt voor de complimenten. Ik ga er zeker nog even mee door!
Ik heb het stukje toch maar iets aangepast. Feitelijke onjuistheden hebben we niks aan en de laatste die ik voor het hoofd wil stoten is onze Overgrootmeester!