De lelijke zet
In de afgelopen week bleek maar weer eens dat ons geliefde schaakspel niet meer is dan een bijzaak toen ik vernam dat de Belgische schaker Werner van den Brande is overleden. Jarenlang mijn teamgenoot in de Belgische competitie bij Borgerhout. Getroffen door die verschrikkelijke ziekte moest hij op 48-jarige leeftijd het leven laten. Een prachtige foto van Werner, alsmede treffende woorden van de voorzitter zijn te vinden op de website van de Borgerhoutse Schaakkring…
+++
Ik weet het, bovenstaand bericht heeft niets te maken met een wedstrijd in de KNSB-competitie, maar het hield me bezig, vandaar. De Tour wacht op niemand, en de KNSB-competitie ook niet, dus afgelopen zaterdag was het aantreden geblazen voor de derde ronde.
Foto: Peng
De wedstrijd BSG – En Passant was een heuse topper. Slechts een half bordpunt scheidde de beide ploegen op de ranglijst en daarbij kon ook nog aangetekend worden dat En Passant het op papier iets makkelijker gehad had in de voorgaande ronden.
De wedstrijdleider legde vooraf nog maar eens uit hoe hij de nieuwe regels inzake de mobiele telefoon hanteert. Soepel, zo leek het, maar toen Hans Böhm nog een vraag stelde ter verduidelijking kreeg hij te horen dat een lijfstraf wel tot de mogelijkheden hoorde! Zou de arbiter van dienst zich niet gerealiseerd hebben dat er een politieman in de zaal was? Gelukkig ging er geen enkele telefoon af.
BSG heeft zoals bekend één grootmeester in de gelederen. Hij kreeg wit en dus is het voor En Passant wel lekker als die vlotjes onschadelijk gemaakt wordt. Zo’n klusje is Erwin l’Ami wel toevertrouwd…
Robin van Kampen – Erwin l’Ami
Bord 2
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Pxe4 6.d4 Le7
Een zijvariantje. De sleutelstelling van het Open Spaans ontstaat uiteraard na 6…b5 7.Lb3 d5 8.dxe5 Le6 . 7.Te1 b5 8.Txe4 d5 9.Pxe5 Pxe5 10.Txe5 bxa4 11.De1 f6 12.Te2 Kf7 13.Pc3 Te8
Zwart offert een pion. Zijn loperpaar biedt voldoende compensatie, zoals snel blijkt. 14.Pxa4 Ld7 15.Pc3 Lb4 16.Txe8 Dxe8
17.Lf4 Wit zou graag pion d5 pakken, maar helaas. Hij zal op zijn onderste rij moeten letten: 17.Dxe8+ Txe8 18.Pxd5?? Te1 mat. 17…Dxe1+ 18.Txe1 Lxc3 19.bxc3 Te8 Offert nog een pion, maar wel in de overtuiging dat het eindspel met ongelijke lopers potremise is. Robin beseft dat ook snel. 20.Txe8 Lxe8 21.Lxc7 Lb5 22.f3
Als ik het goed gezien heb was de stand op de klok hier 1:26 voor Erwin en 0:21 voor Robin. Ik denk dat Erwin de partij hier met een huisvariantje heeft doodgemaakt. ½–½
Een enkele keer gebeurt het. Je krijgt een variant op het bord die je al een paar jaar in je achterhoofd hebt, wachtend op die ene kans. En dan dient zich ineens die kans aan. Een nieuwtje op zet acht, kom daar nog eens om! En ik had hem al eens verraden op het forum van www.utrechtschaak.nl .Zie toch eens wat ik op 1 maart 2012 berichtte:
Richard Vedder
01-03-2012 20:09
Hmm… potje in de denktank allebei. Ik overwoog serieus het lelijke 8… f5 en dat vindt instemming van mijn computerke zie ik nu.
De lelijke zet werd in de tussentijd door niemand aan de praktijk getoetst en dus kon ik een gooi doen naar (let je op René Olthof?) het New in Chess “novelty of the year”!
Ton van der Heijden –Richard Vedder
Bord 8
1.d4 Eigenlijk had ik een beetje pech. Bijna iedereen aan de lagere borden van BSG speelt 1.e4 en daaraan besteedde ik dan ook de meeste tijd in de voorbereiding. Uiteraard krijg je dan net die ene d4-speler… 1…d5 2.c4 dxc4 3.e4 De scherpste bestrijdingswijze van het Aangenomen Damegambiet en vooral populair in de jaren ’70, getuige het feit dat Gary Kasparov er een hoofdstuk aan gewijd heeft in het boek "Revolution in the 70s" 3…Pc6 3…e5 geldt als beste voor zwart. Reden voor menig witspeler om 3.Pf3 te spelen. Mijn 3…Pc6 is echter verreweg de leukste! 4.Pf3 Lg4 5.d5 Pe5
6.Dd4 Een pionoffer, waarvoor wit doorgaans prima spel krijgt. Sneller ontwikkeld, sterk centrum, dat soort werk. 6.Lf4 Pg6 7.Le3 wordt vaker gespeeld, zoals onlangs nog in Anand – Vallejo Pons in Bilbao. 6…Pxf3+ 7.gxf3 Lxf3
8.Tg1 In mijn oude boekje over het Aangenomen Damegambiet wordt deze zet niet eens genoemd. Daar wordt meteen 8.Lxc4 gegeven omdat vrij snel is in te zien dat zwart de toren toch niet meteen kan pakken. Deze stelling (na Tg1 dus) heb ik eerder gehad, namelijk in de zesde ronde van het Bataviatoernooi in 2012 tegen Sipke Ernst. Ik wist dat 8…e5 bekend was en uiteindelijk speelde ik dat ook, maar ik heb zeker een kwartier besteed aan 8…f5. Als reactie op bovenstaand citaat op utrechtschaak plaatste Dimitri Reinderman een foto, waarop ik in deze stelling zit te piekeren.
Uiteindelijk verwierp ik 8…f5. Niet dat ik een weerlegging vond, maar ik vond de zet gewoon te lelijk. Hij kon gewoonweg niet goed zijn.
8…f5!?N Maar zoals gezegd, mijn computer (Fritz12) vond hem prima speelbaar, dus voor mij was het nog een kwestie van de kans afwachten. De nadelen zijn duidelijk. Mijn pionnenstructuur krijgt een knauw, de ontwikkeling blijft achter en als wit ooit wat op e6 kan posten heeft zwart toch echt wel een probleem. Daar staat tegenover dat ik het witte centrum sloop, in veel varianten een of twee pionnen voor blijf en bovendien bied ik de loper, die op f3 toch een onzeker bestaan lijdt, enige steun. En op nare schaakjes op b5 heb ik ineens Kf7 bij de hand! Ik heb deze zet sindsdien niet meer geanalyseerd, dus varianten wist ik niet. Ik vertrouwde op het oordeel van Fritz12 in 2012. Tegenwoordig heb ik een Ipad met Stockfish erop. Waar Fritz12 zwart een klein plusje geeft, geeft Stockfish wit een klein plusje. Maar goed dat ik dat voor de partij niet wist! 9.Lxc4 Een additioneel voordeel is dat Ton een halfuur uittrok voor dit antwoord. Nu zijn we via zetverwisseling toch weer in mijn oude boekje terecht gekomen. Dat geeft namelijk na 8.Lxc4 f5 als een dubieuze zijvariant. Zonder partijvoorbeelden overigens. Na 9.Tg1 zitten we dan weer in deze partij. 9…Lxe4 10.Pc3
10…c6 Pf6 wilde ik nog even achter de hand houden. Maar goed ook, mijn boekje maakt gehakt van 10…Pf6. 10… c6 leek me sowieso logischer. Haalt schaakjes met Lb5 eruit, ik kan onder omstandigheden met Db6 werken, dat soort redenen. Mijn boekje beveelt 10…e5 aan. Met als vervolg 11.Dxe5+ De7 12.Lf4 0–0–0 13.Pxe4 fxe4 14.d6 Dxe5 15.Lxe5 cxd6 16.Le6+ Kb8 17.Lxg7 Lxg7 18.Txg7 Pf6 19.Tc1 The8 20.Tcc7 Txe6 21.Txb7+ Ka8 22.Txa7+ Kb8 en remise. 11.Pxe4 fxe4
12.Txg7 Begrijpelijk dat wit iets van het geofferde materiaal terug wil pakken, maar het is wel tijdrovend. Het helpt de ontwikkeling van de zwarte stukken eigenlijk. Na afloop keken we naar 12.Lg5 Pf6 13.Lxf6 gxf6 waarna we vaak op gelijke stellingen uitkwamen. Sommigen prefereerden 13…exf6. 12…Pf6 13.Tg5 Dd6 13…Lh6 14.Te5 Lxc1 leek me alleen maar de witte ontwikkeling te helpen. 13…Db6 14.Dxb6 axb6 leek me niets omdat ik vreesde dat in het eindspel die witte lopers wel eens een hoofdrol zouden kunnen gaan spelen. 14.Te5 b5
15.Lg5 15.Lb3 c5 16.Dc3 b4 (16…c4! 17.Lc2 Tg8 is goed voor zwart) 17.Dg3 Tg8 18.Tg5 Dxg3 19.hxg3 Txg5 20.Lxg5 leek me nog wel te doen voor wit en Ton en ik concludeerden na afloop dan ook dat dit wits laatste kans was geweest om het verlies af te wenden. Naar 16… c4 hadden we niet gekeken… 15…Tg8
16.Lxf6 Of 16.0–0–0 Txg5 17.Txg5 bxc4 en door de dreigingen Lh6 en cxd5 staat wit verloren. 16…bxc4 16…Dxf6 17.dxc6 Td8 (17…bxc4 18.Dd7+ Kf7 19.Tf5) 18.Dxe4 bxc4 19.c7 is minder duidelijk
17.0–0–0 De loper kan niet weg wegens Lg7! 17…Dxf6 18.d6 18.dxc6 Dxc6 is ook winnend voor zwart.
18…Tg5! De beste zet in deze stelling. Controle over de vijfde rij leek me van groot belang. De computer durft zelfs het excentrieke 18…0–0–0 te spelen! 19.Dxa7 Txd6 levert wit inderdaad geen winstkans op. 19.d7+ Kd8 En nu in geen geval een schaakje op de diagonaal a5-d8 krijgen! Dat is gelukkig eenvoudig te voorkomen. 20.Txg5 Dxg5+ 21.Kb1 Maakt het makkelijker om af te wikkelen, maar ook na 21.Kc2 staat zwart gewonnen uiteraard.
21…Dd5 22.Dxd5 cxd5 23.Txd5 Tb8 En nog altijd is mijn pionnenstructuur lelijk. Maar iedereen weet toch dat de ware schoonheid van binnen zit? Zwart staat gewoon een loper voor. De loper die de hele partij op f8 is blijven staan, de schermutselingen overziend. En nu komt er ook nog gedonder op b2, vandaar dat Ton de strijd staakte. 0–1
Bij het ondertekenen van het notatieformulier realiseerde ik me dat dit intensieve potje slechts 23 zetten heeft geduurd. Het voelde als veel langer! Ook de bedenktijd van Ton en mij was al danig geslonken.
’s Avonds bij de Griek moest ik aan al mijn teamgenoten uitleggen dat ik geen klap van de molen heb gehad, maar dat 8…f5 echt speelbaar was. Geinig hoor. Zowat allemaal trokken ze een blik van “Ja ja, dat zien we thuis wel even met de computer…”
En nu maar hopen dat er niemand is die met een of andere correspondentiepartij op de proppen komt waaruit blijkt dat dit al lang en breed bekend is. Nu ja, de pret die ik het afgelopen weekend aan de partij beleefd heb neemt niemand me meer af! Een nieuwtje op zet 8 en dan winnen in 23!
Jan Smeets kwam goed weg, zo vertelde hij achteraf. We zullen eens kijken…
Robert Ris – Jan Smeets
Bord 4
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 e6 4.Pc3 dxc4 5.e3 b5 6.a4 Lb4 7.Ld2 a5 8.axb5 Lxc3 9.Lxc3 cxb5 10.b3 Lb7 11.bxc4 b4
Het Noteboomsysteem biedt beide partijen kansen. Jan speelde het al toen hij nog een Jantje was, dus wij raken niet in paniek. 12.Lb2 Pf6 13.c5 0–0 14.Lb5 Pc6 15.0–0 Dd5 16.De2 Tfd8 17.Tfc1 h6 18.Pe1 Pe7 19.f3 Lc6 20.Pc2 Lxb5 21.Dxb5
21…Db3 21…Tdb8 22.Dd3 (22.Da4) 22…a4 ziet er gevaarlijk uit. Jan verhindert daarom eerst dat de witte dame naar a4 kan. Alleen komt die opmars in het vervolg niet meer van de grond. 22.Tab1 Tdb8 23.De2 Da2 24.Dd2 Da4 25.e4 Db5 26.Pe3
26…Td8 Nog altijd kan zwart niet opmarcheren: 26…a4 27.d5 exd5 28.Lxf6 gxf6 29.Pg4 is erg goed voor wit. 27.d5 Pe8 nu ging 27…exd5 28.Lxf6 dxe4! echter wel. 28.d6 Pc6 Nu staan enkele belangrijke zwarte stukken te koekeloeren op de damevleugel en terug naar de koningsvleugel kan niet zo makkelijk. Voor Robert het moment om tot aanval over te gaan! 29.Pg4 Td7
30.Lxg7 Kxg7
31.Dxh6+ Dit leidt uiteindelijk tot remise omdat wit geen manier meer ziet om na het stukoffer zijn stelling te versterken. Toch was daarvoor het geschikte moment aangebroken: 31.e5! a4 32.Dxh6+ Kg8 33.Pf6+ Pxf6 34.exf6 en mat! 31…Kg8 32.Dg5+ Het verschil is het voortijdige vertrek van de witte dame vanaf d2. Nu is na 32.e5 Dd3 mogelijk, waardoor de dame de verdediging kan ondersteunen… 32…Kf8 33.Dh6+ Kg8 34.Dg5+ Kh7 35.Dh5+ Kg8 36.Dg5+ Kh7 ½–½
Friso Nijboer -Thomas Willemze
Bord 3
1.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.Pc3 Da5 4.d4 Pf6 5.Ld2 Lg4 6.f3
6…Ld7 Niet de meest gebruikelijke zet. Dat is 6…Lf5 of 6…Lh5. Toch hebben onze landgenoten Van Wely en Reinderman Ld7 ook al eens geprobeerd. Het leverde ze allebei een nul op in Wijk aan Zee! 7.Lc4 Db6 8.Pge2
8…e6 Slaan op b2 is altijd al dubieus, maar als zwart gewoon b7 kan terugpakken moet je er helemaal niet aan beginnen: 8…Dxb2 9.Tb1 Da3 10.Txb7 ziet er niet uit voor zwart! 9.a4 a5 10.Le3 Pc6 11.Dd2 Pb4 12.0–0 Le7 13.Pe4 0–0 14.c3 Pbd5 15.Lf2 Pxe4 16.fxe4 Pf6 17.Ld3 Pg4 18.Lg3 c5 19.h3 cxd4
20.cxd4 20.hxg4?? dxc3+ schaak! 20…Pf6 21.Lf2 Db4 22.Pc3 Lc6 23.Dc2 g6 24.b3 Tac8 25.Lc4 Ld8 26.Dd3 Lb6 27.Le3 Ph5 28.Tf3 Tcd8 29.d5 f5 Een soort harakiripoging.
30.Lxb6 Wit profiteert niet optimaal: 30.Pa2 Dd6 31.Lxb6 fxe4 32.Txf8+ Txf8 33.Dd4! exd5 34.Lc5 wint materiaal! Nu moet wit het doen met een gunstig eindspel. 30…Dxb6+ 31.De3 Dxe3+ 32.Txe3 f4
33.dxc6 Het begin van een lange afwikkeling naar een eindspel met een pionnetje meer! 33…fxe3 34.Lxe6+ Kg7 35.c7 Td2 36.c8D Txc8 37.Lxc8 Tc2 38.Pd5 Txc8 39.Te1 Pf6 40.Txe3 Td8 Of 40…Pxd5 41.exd5 Toreneindspelen zijn vaak remise, schreef ik in mijn vorige verslag, maar met een pion meer en een actieve toren is wit wel spekkoper! 41.Pf4 Kf7 42.e5 Td1+ 43.Kf2 Td4? Dit bespaart Friso een technische klus
44.Tf3! als het paard wijkt volgt een dodelijk aftrekschaak. Thomas gaf het op. 1–0
Een geruststellende 3-1 voorsprong, maar niet op alle borden zag het er rooskleurig uit. Ik zag nog wel een worst-case-scenario, waarin het 5-5 zou gaan worden. Aan Peng zou het niet liggen. Ze kwam van de nul af met een strakke overwinning op Henk van der Poel…
Zhaoqin Peng – Henk van der Poel
Bord 7
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.g3 La6 5.b3 Lb7 De uitgegleden loper variant. Eerst even naar a6 om wat uit te lokken en pas dan naar b7. Zagen we dat afgelopen week niet eerder? Inderdaad, in het kortste partijtje van de match Carlsen – Anand in een geheel andere opening! 6.Lg2 Lb4+ 7.Ld2 a5 8.0–0 0–0 9.Lc3 d5 10.Lb2 Le7 11.Pc3 c5 12.Pe5 Pa6 13.Tc1 Tc8 14.e3 La8 15.De2 dxc4 16.Lxa8 Txa8 17.bxc4 Voor iedereen die graag paarden ruilt voor lopers… Natuurlijk kan 17.Pc6 tussendoor, maar waarom zou je een mooi gecentraliseerd paard ruilen voor zo’n lantaarnpaal op e7? 17…cxd4 18.exd4
Wit staat beter. Controle in het centrum, een mooi paard op e5, een loper op b2 die wacht op het moment dat de hele diagonaal voor hem alleen is. Alleen… kan zwart niet gewoon een pion pakken? Henk hapt… 18…Dxd4 19.Pd5 Dc5 20.Pxf6+ Lxf6 21.Pd7 Df5 22.Lxf6 gxf6 23.Pxf8 Txf8 en wit heeft een kwaliteit gewonnen. De technische klus is Peng wel toevertrouwd. 24.Tfd1 Pc5 25.De3 e5 26.Td5 h5 27.h4 Kg7 28.Kg2 Tc8 29.Td6 Pe6
30.Df3 Wat is er mis met 30.Txb6 ? 30…Dxf3+ 31.Kxf3 b5
32.c5 b4 32…Txc5 33.Txc5 Pxc5 34.Td5 is hopeloos voor zwart. 33.Ta6 b3 34.axb3 Pd4+ 35.Ke3 Pxb3 36.Tc3
36…Pd4 36…Pxc5 37.Txa5 Pb7! was een manier om in ieder geval de damevleugel schoon te vegen. Maar ook dat eindspel lijkt me uiteindelijk verloren voor zwart. 37.Txa5 Kwaliteit meer en een dikke vrijpion. De rest kan zonder commentaar. 37…f5 38.Tc4 Pc6 39.Ta6 Kf6 40.f4 Ke6 41.fxe5 Kxe5 42.Tc1 Pb4 43.Ta3 Pd5+ 44.Kf3 Tc6 45.Ta7 Pc7 46.Tb7 Pe6 47.Txf7 Txc5 48.Txc5+ Pxc5 49.Th7 Kf6 50.Txh5 Pd7 51.Kf4 1–0
Hans Böhm vroeg mij om helemaal geen commentaar te geven op zijn partij, want hij vond het maar een flutpartij. Vooruit dan maar. Ik had toch immers in mijn vorige verslag al geschreven dat toreneindspelen vaak remise zijn? Dat bleek maar weer. Toch leek me de witte stelling wel een beetje gammel voordat dat toreneindspel op het bord stond!
Hans Böhm – Frank Erwich
Bord 9
1.d4 Pf6 2.Lg5 d5 3.Lxf6 gxf6 4.e3 c5 5.c3 Db6 6.Db3 Dxb3 7.axb3 e6 8.Pd2 cxd4 9.exd4 Lh6 10.g3 0–0 11.Lh3 Pc6 12.Pe2 a5 13.f4 b6 14.Kf2 La6 15.The1 Pe7 16.Pc1 Pc8 17.Lf1 Lb7 18.Ld3 Pd6 19.Pf3 Tfc8 20.Pe2 f5 21.Pg5 Lc6 22.Pg1 Pe4+ 23.Pxe4 fxe4 24.Lf1 Ld7 25.Ke2 f6 26.Kd1 Kf7 27.Ph3 e5 28.dxe5 fxe5 29.Pg5+ Kg6 30.Lh3 Lxh3 31.Pxh3 exf4 32.Pxf4+ Lxf4 33.gxf4 Kf5 34.Ke2 d4 35.Tad1 dxc3 36.Td5+ Ke6 37.Te5+ Kf6 38.bxc3 a4 39.bxa4 Txa4 40.Tc1 Ta2+ 41.Ke3 Txh2 42.Txe4 h5 43.Tb4 Tc6 44.c4 Te6+ 45.Kf3 Th3+ 46.Kg2 Td3 47.Tc2 h4 48.Tcb2 Kf5 ½–½
4,5 – 1,5 werd hiermee de stand, maar we volgden met argusogen de verwikkelingen aan het eerste bord. De overige borden zouden namelijk allemaal wel eens een nul kunnen opleveren. De wedstrijd was spannender dan deze tussenstand doet vermoeden!
Dimitri Reinderman – Lars Ootes
Bord 1
1.c4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 e6 6.Pdb5 d6 7.Lf4 e5 8.Lg5 a6 9.Lxf6 gxf6 10.Pa3 f5 11.g3 Le6 12.Lg2 h5
Dikke Bertha! Ja, sorry, ik heb net dat boek van Bologan besproken. Dat gaat over een totaal andere opening, maar iedere keer als er een h-pion een wit fianchetto bestormt heeft-ie het over "Fat Bertha". 13.h4 e4 14.0–0 Lg7 15.Dd2 Pe5 16.Pd5 Tc8 17.Tac1 Lh6
Lars doet het op zijn Bosbooms. Niet rokeren en links en rechts aanvallen. Hier schotelt hij Dimitri een probleem voor. Ga je met e3 een gat op f3 maken, of trek je je paard terug van dat fraaie plekje in het centrum? 18.Pf4 Db6 19.Tfd1
19…Tg8 Lars heeft goed in de gaten dat pion c4 giftig is: 19…Pxc4? 20.Pxc4 Txc4 (of 20…Lxc4 21.b3 Le6 22.Txc8+ Lxc8 23.Dc3 0–0 24.Pxh5 en zwart heeft een prutstelling.) 21.Txc4 Lxc4 22.Dc3 met stukwinst! 20.Tc3 Lxf4 21.Dxf4 Dxb2 Jaja, sla nooit op b2! Maar hier is het toch wel heel irritant voor wit! Hij houdt met moeite het boeltje bij elkaar en staat wel een pion achter! 22.De3 Pg4 23.Dd4
23…e3 niks mis mee, maar 23…b5 is ook wel een harde! 24.f3 Pf2 Als dit de pointe was van 23… e3 dan heeft Lars zich ernstig vergist. Dit kost gewoon materiaal. Met 24…Pe5 had hij de strijd gaande kunnen houden. Pion g3 gaat eraf en dan ziet de witte koningsstelling er gammel uit! 25.Tb1 Dxe2
26.Dxe3 Dimitri toch! 26.Txe3! Dxa2 27.Txb7 en zwart moet oppassen dat hij zijn paard niet kwijtraakt en dat hij niet mat gaat. Dat is teveel! Kort na publicatie van dit verslag meldde Dimitri mij via Facebook dat hij na 26.Txe3 Ph3+ 27.Kh2 Df2 vreesde. Na 28.f4 is het echter allemaal meer dan OK voor wit. Nu volgt er nog een lastige technische klus. 26…Dxe3 27.Txe3 f4! 28.Txe6+ fxe6 29.Kxf2 fxg3+ 30.Kg1
Twee stukken tegen een toren en twee pionnen. Dat kan toch niet slecht zijn voor zwart? Zeker niet met die lelijke pionnenstructuur van wit! Toch blijft het oppassen. Als die witte stukken gaan samenwerken (Daar ziet het nu, met dat paard op a3 en die opgesloten loper nog niet naar uit) dan wordt het lastig. Het zwakke punt voor zwart lijkt e6 te zijn. Die kan met alle stukken aangevallen worden en als de pion naar e5 gedwongen wordt heeft het paard weer mooie perspectieven. 30…Tc7 31.Lh3 Tg6 32.Kg2 Tf7 33.Te1 Ke7 34.Te4 b6 35.Pc2 b5 op die zet zat dat paardje net te wachten…
36.cxb5 d5 37.Te2 axb5 38.Pd4 Kd6 39.Pxb5+ Kc5 Maar doordat het paard is weggelokt wordt de zwarte koning met tempowinst actief. De d-pion wordt ineens een factor van betekenis! 40.Pc3 Kd4 41.Pb5+ Kc5 42.a4 Tf4 43.Pc7
Welke zou u pakken? 43…Txa4 Ik zou Txh4 gedaan hebben! Wie weet wat er nog terecht komt van die zwarte vrijpionnen. Ook kan er wellicht eens een tactische wending met Txh3 in komen. (Zie bijvoorbeeld 44.Pxe6+ Kb4 45.f4 Txh3 46.Kxh3 g2 47.Txg2 Txe6 met toreneindspel. En dan weten we het wel!) Sowieso kan de loper nog niet spelen en als zwart het echt niet meer weet kan hij zijn toren weer wegspelen en met h4 zijn vrijpion stevig dekken. 44.Pxe6+ Kd6 45.f4 d4 46.f5 Tf6 47.Kxg3 Dat is alvast een lastpost opgeruimd. Wij kibitzers kregen er weer vertrouwen in… 47…Ta3+ 48.Kg2 d3 49.Td2 Ke5 50.Kf3 Ta4 51.Kg3 Ta3 52.Pf4 Ke4 53.Pxh5 Tf8 54.Lg4 Ke3 55.Tf2 Ta4 56.Pf4 Ta3
57.f6 Wit heeft de boel geconsolideerd, de stukken werken samen en met kleine tactische geintjes stuurt hij het pionnetje naar voren. 57…Ke4 57…Txf6 58.Pd5+ 58.Pe6 d2+ 59.Kg2 Th8 60.Pg5+ Kd4 61.f7 Ta2 62.Ld1 deur dicht! 62…Ta1 63.Txd2+ Ke5 64.Tf2 Taa8 65.Kg3 Kd6 66.Te2 Ta3+ 67.Kg4 Td3 68.Te8 Td4+ 69.Pe4+ 1–0
Oef! Dat is 5,5! Laat de nullen maar komen. Nu ja, liever niet natuurlijk, maar ze zaten er toch echt aan te komen. Allereerst bij Manuel Bosboom. Na zijn spetterend optreden in Bilbao kwam de klad erin en hij verloor de eerste twee partijen in de KNSB-competitie. Maar twee weken geleden in de Duitse competitie, daags na 20 uit 20 in het SGS snelschaaktoernooi voor clubteams en het 25-jarig huwelijksfeest van de Kaaieman, leek het lek boven: winst op Reinderman!
Maar helaas ging het deze keer weer fout…
Ewoud de Groote – Manuel Bosboom
Bord 10
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le3 h5
daar schrikken wij niet meer van… 7.Dd2 e6 8.Ld3 Ld7 9.f4 Pc6 10.Pf3 b5 11.0–0–0 Dc7 12.The1 b4 13.Pe2 Le7 14.Kb1 Db7 15.Ped4 a5 16.Lg1 ah! e4-e5 zit in de pijplijn en er wordt eerst voorkomen dat het paard met tempowinst de loper aanvalt. 16…a4 17.h3 dit wordt nu wel heel erg voorzichtig allemaal. Is daar tijd voor? Twee rustige zetten in een scherpe Siciliaan? 17…h4 De apparatuur wordt enthousiast van 17…a3 18.b3 0–0 , maar in dit type stelling zie je Manuel niet snel rokeren! 18.Lf2 Pxd4 19.Lxd4 b3
Dit is meer de Manuel-aanpak inderdaad. 20.cxb3 axb3 21.a3 Ta4 22.e5 dxe5 23.Lxe5
23…0–0 Ja! Daar is hij dan. Die toren is hard nodig als extra aanvaller en wit heeft voorlopig nog geen koningsaanval. 24.Pg5 24.Pxh4? Lb4! 25.Lc3 Lxc3 26.Dxc3 Pd5 en zwart wint pion f4 terug en staat uitstekend. 24…Td8 24…Lb4 is nu minder geslaagd: 25.De2 Lxe1 26.Lxf6 gxf6 27.Dh5 en mat. 25.De2 Le8
26.f5 De computer pruttelt er een leuke variant uit: 26.Lxf6 Lxf6 27.Lh7+ Kf8 28.Txd8 Lxd8 29.Dxe6 fxe6 30.Pxe6+ Ke7 31.Pc5+ Kf8 en wit mag kiezen tussen eeuwig schaak met 32.Pe6+ of 32.Pxb7 Le7 waarna hij pionnen gesnaaid heeft, maar zijn paard in de penarie zit. 26…exf5 27.Lxf5 Txd1+ 28.Txd1 Lb5 29.De1
29…Ta8 Was Manuel maar net zo’n pionnengraaier als ik. Hij kon straffeloos 29…Dxg2 doen! 30.De3 Dxg2
Nu dan toch! Het levert hem wel een onaangename verrassing op nu… 31.Pxf7
31…De2 31…Kxf7 32.Dxb3+ . Dat zat er een zet eerder nog niet in! Met de computerzet 31…Ld7!! had zwart echter voordeel kunnen krijgen. De loper op f5 moet veld c2 blijven bewaken en het paard op f7 staat nu serieus aangevallen, want het schaakje op b3 levert wit niets meer op. 32.Dxe2 Lxe2 33.Te1 Lc4 34.Pd6 Ld5 35.Pb5 Lc4 36.Lc3 Td8 37.Pd4 Kf7?
Een blunder die maar half afgestraft wordt. 37…Lc5 was geboden… 38.Txe7+ 38.Pc6 Te8 39.Pe5+ Kf8 40.Pxc4 wint een stuk sneller! 38…Kxe7 39.Pc6+ Ke8 40.Pxd8 Kxd8 41.Le1
Dit wint een pion, waarna het eindspel ook gewonnen is, ondanks hevig verzet. 41…Pd5 of 41…g5 42.Ld2 g4 43.Lg5! 42.Lxh4+ Ke8 43.Kc1 Kf7 44.Kd2 Lf1 45.Lg5 g6 46.Le4 Pb6 47.h4 Lh3 48.Lc6 Ke6 49.Kc3 Kd6 50.Lb5 Le6 51.a4 Pd7 52.Kb4 Pb6 53.a5 Pd5+ 54.Kxb3 Kc5 55.Ka4 Lg4 56.Ld3 Ld7+ 57.Ka3 Lf5 58.b4+ Kd6 59.Lxf5 gxf5 60.h5 f4 61.h6 f3 62.Lh4 1–0
0 uit 3 nu voor onze Maan. Heel bijzonder… Maar dat gaat goed komen!
Ook Henk Vedder stevende op een nederlaag af. Maar hij had de mazzel dat er een bananenschil op het vijfde bord lag. Li Riemersma gleed uit!
Henk Vedder – Li Riemersma
Bord 5
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.Lc4 e6 7.P1e2 Pf6 8.0–0 Ld6 9.f4 Dc8
Zelden gespeeld, deze manier om f4-f5 tegen te gaan. Maar geen nieuwtje! 10.Ld3 Lxd3 11.Dxd3 Pbd7 12.b3 Nu had zwart alles klaar staan om 12.f5 met 12…e5 te beantwoorden. Henk gaat over naar plan B! 12…Dc7 13.Lb2 0–0–0 14.c4 Kb8 15.Df3 h5!
Dikke Bertha is net zo effectief tegen een paard op g3 als tegen een fianchetto! 16.Pc3 Le7 17.Tad1 h4 18.Pge4 Pxe4 19.Pxe4 Pf6 Volgens Bartjens moet je dan gaten trekken in die witte stelling met 19…h3 20.g3 Pf6 20.Pc5 Pd7 Henks peerd is kennelijk indrukwekkend daar op c5… 21.Pd3 The8 22.b4 f5 23.Tfe1 Lf6 24.Df2 g5
Li voert een mistige strategie. Net de toren in het centrum geposteerd, komt er toch weer een pionnenstorm op de koningsvleugel! 25.fxg5 Lxg5 26.Lc1 Lxc1 27.Txc1 Pf6 28.Pe5 Oeps! Dat paard kon beter naar c5. Pe4 toelaten is niet verstandig…
28…Pe4 29.Dxh4 Txd4 30.Pf3 Td7 31.Ted1 Th7
en weer over de vleugel! Het begint er wel akelig uit te zien nu voor wit… 32.De1 Pg5 33.Tc2 Teh8
34.Tdd2 of 34.Pxg5 Dxh2+ 35.Kf2 (35.Kf1 Df4+ 36.Ke2 Dxg5) 35…Dh4+ en zwart pakt het paard terug en heeft dan een pion meer bij voortdurende aanval. 34…Txh2 Dit is nog erger! 35.Pxh2 Dxh2+ 36.Kf1
36…Pe4 Goed genoeg uiteraard. Alles wint hier, maar een niet al te moeilijke geforceerde variant was 36…Dh1+ 37.Ke2 Dxg2+ 38.Kd1 Df3+ 39.Kc1 Th1. 37.Td3 Df4+ 37…Dh1+ 38.Ke2 Dxg2+ 39.Kd1 Dg7! is al wat ingewikkelder, maar niet minder fraai natuurlijk! 38.Ke2 Dg4+ 39.Ke3 Dg5+
40.Kf3 40.Kd4 e5+ is snel mat 40…Dg4+ 41.Ke3 e5 42.Tb3 f4+ 43.Kxe4 f3+ 44.Ke3 fxg2 45.Tc1 Th1 46.Kf2 Txe1 47.Txe1 Zo is Henk er, met hulp van Li, in geslaagd om niet mat te gaan. Dat neemt niet weg dat dit een kansloos eindspel is. Maar, zoals wijlen Hendrik Pruijs al zei: "Met opgeven heeft nog nooit iemand wat gewonnen…"
47…Dxc4 48.Kxg2 Dc2+ 49.Kf3 Dxa2 50.Tee3 a6 51.Ke4 Da1 52.Kf5 Dd4 53.Ted3 Df4+ 54.Ke6 e4 55.Th3 Dg5 56.The3 Dd5+ 57.Kf6 Ka7 58.Tec3 b5 59.Ke7 Kb6 60.Tg3 a5 61.bxa5+ Kxa5 62.Kf6 b4??
a tempo gespeeld… 63.Tg5 Dxg5+ 64.Kxg5
Tja… Toren tegen pionnen. Dat zagen we de vorige keer ook. De verzamelde pers vroeg zich hier af of Henk dit wel remise zou houden. Een aanwezige grootmeester antwoordde: "Ja, dat houdt Li waarschijnlijk wel remise". En inderdaad, het bord wordt in acht zetten schoongeveegd… 64…Ka4 65.Tb1 b3 66.Kf4 Ka3 67.Kxe4 Ka2 68.Te1 b2 69.Kd4 b1D 70.Txb1 Kxb1 71.Kc5 Kc1 72.Kxc6 ½–½
De Franse ruilvariant was ooit een van de redenen waarom ik vrijwel stopte met het spelen van de Franse opening. Benieuwd met welk gevoel Jan Willem van de Griendt ’s avonds naar huis ging!
Alexander van Beek –Jan Willem van de Griendt
Bord 6
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.exd5 exd5 5.a3
5…Le7 Hmm… Eerst heel stoer naar b4 en dan niet op c3 slaan na a3. 5…Lxc3+ is consequenter en wordt veel vaker gespeeld. 6.Ld3 Pf6 7.Pge2 0–0 8.0–0 Pc6 9.Le3 Te8 10.h3 a6 11.Pg3 g6 12.Df3 Lf8 13.Lg5 Lg7 14.Df4
14…Le6 Op de volgende zet komt Jan Willem met de bevrijdingsactie met h6, maar daarvoor was het nu een geschikter moment: 14…h6 15.Lxh6 Lxh6 16.Dxh6 Pxd4 en nu kan op 17.f4 Dd6 volgen omdat 18.Lxg6 fxg6 19.Dxg6+ Kf8 nog niet direct winnend is. 15.Dh4 h6 16.Lxh6
16…Pe4 16…Lxh6 Nu zou 17.Dxh6 Pxd4 18.f4 Dd6 19.Lxg6 fxg6 20.Dxg6+ wel uit zijn omdat wit dat paard op f6 even meepikt. Dat staat dankzij Le6 niet meer gedekt. 17.Dxd8 Taxd8 18.Lxg7 Pxg3 19.fxg3 Kxg7 20.Pe2
20…Lf5 21.Lxf5 Txe2 22.Ld3 Te3 23.Tf4
23…Tde8 Zwart kon zijn pion terugpakken, maar na 23…Txg3 24.Kf2 Tg5 staat die toren akelig misplaatst. Liever zet hij zijn stukken zo actief mogelijk. De witte pluspion is immers maar een magere dubbelpion… 24.Taf1 T8e7 25.g4 Pd8 26.T4f3 Txf3 27.Txf3 Pe6 28.Te3 Td7 29.c3 c5 30.dxc5 Pxc5 31.Le2 Pa4 32.b3 Pc5 33.b4 Pa4 34.Ld1 Pb6 35.Lb3 Pc4 36.Td3 Pxa3 37.Lxd5 Die loper wordt natuurlijk wel steeds sterker ten opzichte van dat paard naarmate er meer ruimte komt. Dit verdedigen is geen pretje voor zwart. En Alexander speelt het vervolg feilloos. 37…Tc7 38.Kf2 b6 39.Ke2 a5 40.bxa5 bxa5 41.Kd2 Tc5 42.La2 Pb5 43.Kc2 Te5 44.Ld5 Pc7 45.Lf3 Tc5 46.Kb3 Kf6 47.Td6+ Ke7 48.Tc6 Txc6 49.Lxc6 Kd6 50.Le4 Pe6
51.Kc4 51.Ka4?? Pc5+ . De bananenschil lag op bord 5 vandaag. Niet op 6. 51…Pc7 52.h4 Ke5 53.h5 Kf6 54.h6 Pe6 55.Kb5 a4 Toch nog een keer die bananenschil neerleggen. Wit glijdt niet uit… 56.Ld5 a3 57.Kb4 Pf8 58.Kxa3 Kg5 59.c4 Kxh6 60.c5 Pd7 61.c6 Pb6 62.Lxf7 Kg7 63.Le8 Pd5 64.Kb3 Kf6 65.Kc4 Ke5 66.Lxg6 Kd6 67.Kd4 Pc7 68.Le4 Pe6+ 69.Ke3 Ke5 70.g5 Pc7 71.g6 Kf6 72.Kd4 1–0
Daarmee eindigde een enerverende schaakmiddag met een 6-4 overwinning voor En Passant. Het had zomaar andersom kunnen zijn! Nu ja, wellicht overdrijf ik iets…
Richard, er waren zaterdag twee verzamelde persen in de zaal hè? Die van de Telegraaf was er ook.
Die van wakker Nederland was off duty…
Mooi verslag, incl. nieuwtje in eigen partij! Vraag me wel of je 8…f5?! zal blijven spelen. Er moet voor wit toch wel ergens een verbetering te vinden zijn, lijkt me zo? Is bijv. 12.Lf4 iets?
Dank!
Ik verwacht niet dat het de hoofdvariant van het aangenomen damegambiet zal worden, maar het hoeft ook weer niet de prullenbak in denk ik!
Richard, dank voor ’t verslag. 8…f5 ! is niet alleen aantrekkelijke en scherp, ook de daaropvolgende zetten zijn klasse. Lekker spektakel,knap ! Hans
Bedankt!
Overigens kreeg ik nog bericht van Edwin Baart dat in de partij De Groote – Bosboom niet 29.De1, maar 29.Dd2 is gespeeld. Dit degradeert een klein deel van het verslag tot flauwekul. De eerste keer Dxg2 is dan namelijk geen optie. Gelukkig klopt het allemaal weer na de dameruil…
Sterker nog, het klopt alweer na 30.De3!