Het beslissende halfje
De Oliebollentoernooien zijn nog maar net gespeeld en de strijd om de KNSB-beker is weer in volle hevigheid aan de gang. Eppie kreeg op 2 januari (nog de beste wensen! ) Santpoort op bezoek. Een club, waartegen we nog nooit hadden gespeeld, maar die ons ooit wel eens had afgetroefd. Wist u namelijk dat, toen wij met En Passant ambitieus werden, Piet Peelen de eerste versterking was die we op het oog hadden? De combinatie speler-trainer was de bedoeling. We waren de derde klasse zat. Maar Piet had ook een aanbieding van Santpoort op zak! De rest is geschiedenis…
Je hebt ze bij iedere club wel. Van die remiseschuivers die bij een overwinning met minimale cijfers van hun team op lopen scheppen dat ze het beslissende halfje hebben gescoord. Ik hoor nu ook bij die club…
Daan Haver – Richard Vedder
Bord 3
1.d4 Er heerst een strak openingenregime bij Santpoort. De witspelers speelden 1.d4 2.Pf3 3.g3 4.Lg2, de zwartspelers speelden Philidor. 1…d5 2.Pf3 Lf5 The Keres Defence! Althans, ik dacht dat dit zo heette sinds ik lang geleden eens een heel dun boekje, geschreven door Giovanni Falchetta, op de kop tikte. Onlangs is er bij New in Chess een boek verschenen over deze opening, genaamd "The Liberated Bishop Defence". Een leuk boek, zo is mijn eerste indruk. Daar kon nog wel eens een bespreking van mij over verschijnen op schakers.info… 3.g3 "Copying the Catalan". Hoofdstuk 3! 3…e6 4.Lg2 h6 5.0–0 Pf6 6.c4 c6 7.Db3 Deze dame-uitval komt in dit hoofdstuk dan weer niet voor. Er is dan ook een belangrijk verschil vergeleken met de varianten waarin de witte koningsloper op de diagonaal f1–a6 blijft. 7…Db6 8.c5 Da6!
Dit verschil dus. De dame staat hier ongestoord mee te werken aan de breekzet b7-b6. 9.Pc3 b6 Ik deed hem dan ook maar meteen. Eerst even de stukken ontwikkelen is wellicht wat verstandiger. 10.cxb6 axb6 11.Pd2
Ook wit ontvouwt zijn plan. Hij wil e4 spelen en profiteren van het feit dat zwarts koning nog in het midden staat. Dat heeft in deze partij succes! 11…Le7 12.e4 Lh7 Ik ga in dit soort stelling vrijwel automatisch naar h7 omdat na 12…Lg6 die loper wellicht ooit met tempowinst opgejaagd wordt door zetten als Pe5 of f4-f5. Dat zit er nu echter in de verste verte niet in, en daarom was Lg6 wellicht iets beter geweest. 13.Te1
13…Db7 Ik was eigenlijk van plan 13…Ta7 te spelen, maar ineens bedacht ik Db7. Een zet die een belangrijk nadeel heeft, maar daarover straks meer. Ik vond het hoe dan ook noodzakelijk om die loper op e7 te dekken, want anders kon ik niet rokeren. Dat leverde mij na afloop een milde reprimande op van Manuel. Ik kon namelijk wel rokeren. Ik moet gewoon wat dieper rekenen. Dat verwijt maak ik mezelf de laatste tijd veel te vaak. Zijn daar trainingen voor?! Na 13…0–0! 14.exd5 cxd5 15.Pxd5 Pxd5 16.Lxd5 exd5 17.Txe7 Pc6! wint zwart pion d4 terug en wordt het een feest op de witte velden. Helaas rekende ik (en ook Daan trouwens) niet verder dan tot en met 17.Txe7. Slordig! 14.exd5 cxd5 om veld c6 vrij te krijgen voor het paard. Pas bij het noteren realiseerde me dat ik iets gemist had… 15.Pc4! Hiermee krijgt wit voordeel. Die penning over de lange diagonaal. Het nadeel van 13… Db7. Met alle andere zetten had zwart zijn ontwikkeling onbezorgd kunnen voltooien. 15…Pc6? En dit is gewoon een blunder die eigenlijk de partij had moeten kosten. Ik wilde zo graag naar c6! Na 15…Pbd7 gaat het allemaal nog wel.
16.Pxd5! Pxd5 17.Lxd5 0–0 18.Lg2 En hier kon ik eens overzien wat ik mezelf had aangedaan. En Pe5 dreigt ook nog. Ik besloot er een chaos van te maken. Opgeven kan immers altijd nog. 18…Pxd4
19.Dd1 19.Lxb7 Pxb3 20.Lxa8 Txa8 21.Pxb6 Ta6 22.axb3 Txa1 leek me wel een houdbaar eindspel, maar Daan zag uiteraard dat er meer in zat voor hem. 19…Dc7 en meteen maar weer een slechte. Het idee klopt wel. Paard geven en dan de dame opjagen zodat je het paard op c4 terugwint. Het moest alleen in een andere uitvoering. 19…Da6 20.Dxd4 Tad8 21.Df4 (21.Dc3 Td3) 21…Lg5 22.Dc7 Tc8 23.Dxb6 Dxc4 is natuurlijk ook goed voor wit, maar zwart kan nog vechten. 20.Dxd4 Ta4
21.Lf1 Niet de beste. Na 21.b3 Lf6 22.Lf4 Da7 23.Le5 had ik op kunnen geven. 21…b5 22.Lf4 22.b3 Lf6 23.Df4 Dxf4 24.Lxf4 Lxa1 25.bxa4 bxc4 26.Txa1 is ook een eindspel met een kwaliteit meer, maar een veel betere versie dan in de partij. 22…Txc4 23.Lxc4 Dxc4 24.Dxc4 bxc4 Nou! Tot zover de schermutselingen. Zwart staat verloren, maar ik heb nog vage kansen om het de witspeler moeilijk te maken. Zo bedacht ik me dat als ik die loper van h7 op d5 zou krijgen, dat het dan nog best lastig zou kunnen worden voor wit. 25.a4 Lb4 26.Ted1 Ta8 Meteen mijn plan uitvoeren ging niet, want de loperruil na 26…Le4 27.Ld6 kon ik me niet veroorloven. 27.a5 ziedaar een nadeel van Lh7 ten opzichte van Lg6. Door mat achter de paaltjes kan ik pion a5 niet slaan. Geen nood, de loper wilde toch al naar d5, dus daar gaan we… 27…Le4
28.Ld6 Meteen 28.a6 lijkt wel zo logisch, maar Daan dacht dat ik die pion niet mocht slaan. Even overzien dat de loper op e4 de toren op a8 dekt. 28…Lxa5 29.Lb4 Lc7 30.Txa8+ Lxa8 31.Td7 Lb6 Deze loper kan hij dus net niet vangen en als zwart Ld5 kan spelen is het remise denk ik. Daan dacht het ook en ruilt zijn loper voor die van mij op a8. 32.Lc5 Lxc5 33.Td8+ Kh7 34.Txa8 Ld4
35.Tb8 zuinig zijn op de pionnetjes. 35.Tc8 Lxb2 36.Txc4 is een remise-eindspel. 35…Kg6 36.Kf1 Kf5 37.f3 Ke5 38.Ke2 Kd5 39.Kd2 f5
Hier dacht ik ook het ergste achter de rug te hebben. Zwart hoeft niets anders te doen dan met de loper heen en weer te pendelen tussen d4 en f6 en ik zou niet weten hoe wit er nog door zou kunnen komen. 40.Kc2 e5? Maar nee hoor, we bedenken weer een geniale! Ik meende dat e5-e4 onvermijdelijk was, waarmee ik weer een beetje mijn stelling zou hebben verbeterd. Daan vond, met nog een minuutje op de klok echter een vervelend antwoord… 41.Tf8 Ke6 42.Td8!
Juist! Mijn koning afgesneden, e5-e4 kan niet en daar zat ik met de gebakken peren. Pionzetten zijn per definitie verzwakkend nu, dus ik had me weer mooi in de nesten gewerkt. Ik kon alleen nog maar hopen dat Daan, die alleen nog zijn increment had om mee te spelen, te weinig tijd zou hebben om het juiste plan te vinden. 42…Lg1 43.h3 Lh2 44.g4 g6 45.Kc3 e4 46.fxe4 Le5+ 47.Kxc4 fxg4 48.hxg4 Lxb2 Oef! Die grote lastpost is weg. Wit staat echter nog steeds gewonnen. Maar heel even eerder in de partij kwam teamleider Ilias van der Lende Daan in zijn oor fluisteren dat remise wel goed was. Dat vond ik vreemd, want bij mijn laatste rondje langs de velden was ik toch echt de enige die serieuze sores had. Wat was er gebeurd!?
Maar goed, remise was het maximale waarop ik kon hopen en zonder die b-pion en alleen maar die paar seconden op de klok bij Daan werd ik steeds optimistischer. 49.Td5 Le5 50.Ta5 Lf6 51.Tb5 Kd6 52.Ta5 Ke6
Zo voorkom ik dat de witte koning via d5 binnen komt. 53.Tb5 Kd6 54.Ta5 en als ik nu weer Ke6 doe is er drie keer dezelfde stelling. Mijn remiseaanbod werd dan ook aanvaard; een claim was niet nodig. Toch stond Daan nog gewonnen als hij zich tijdig had gerealiseerd dat hij met de koning naar f4 had gekund. Verhindert zwart dat met Lg5, dan offert wit de kwaliteit en wint het pionneneindspel. Verhindert zwart het met Le5, dan is Ta6+ erg lastig. ½–½
Dick de Graaf hield zijn TPR van bijna 3000 in dit toernooi in stand door ineens toe te slaan toen de gelegenheid zich voordeed…
Dick de Graaf – Martijn de Roode
Bord 4
1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 e5 de Philidor dus. 4.Lc4 Pbd7 5.Pf3 Le7 6.0–0 0–0 7.dxe5 dxe5 8.De2 c6 9.a4 Dc7 10.h3 Pc5 11.Td1 Le6 12.b4 Lxc4 13.Dxc4 Pe6 14.Le3 a5 15.bxa5 Txa5 16.Tab1 Lc5 17.Pg5
Zwart kan nu kiezen. Met 17…Pd4 een hoop stukken op het bord houden, of de bezem erdoor: 17…Lxe3 18.Pxe6 Lxf2+ 19.Kxf2 fxe6 20.Dxe6+ Kh8 21.Kg1
Zo dan. Opgeruimd staat netjes en het staat volkomen gelijk. 21…Tc5 22.Td3 h6 23.Tf1 Te8 24.Db3 Tf8 25.Tdf3 Df7 26.Da3 Dc4 27.a5
…Te8 27…Ta8 , om die a-pion eens op de korrel te nemen, was dat niks? Wit neemt dan met Db2 pion b7 op de korrel. 28.Kh2 Dd4
29.Pe2! ineens blijkt die toren op c5 erg ongelukkig te staan, temeer daar de zwarte dame die toren moet blijven dekken. Dick ziet zijn kans en slaat meteen ongenadig toe: 29…Dc4 30.Txf6 gxf6 31.De3 Kh7 dekt h6, maar vergeet even dat ook f6 in staat. Niet dat het veel uitmaakt, ook na 31…Kg7 32.Pg3 staat wit gewonnen. 32.Txf6 Kg8
en meer zetten staan er niet op het notatieformulier. Dick zal Dxh6 of Dg3+ gedaan hebben, waarna zwart heeft opgegeven. 1–0
Mijn broertje hielp eerst een stelling die winst binnen twintig zetten had kunnen opleveren om zeep om vervolgens vanuit dubieuze toestand alsnog te winnen…
Henk Vedder – Peter de Roode
Bord 2
1.e4 e5 2.Pf3 d6 3.d4 exd4 4.Dxd4 Pf6 5.b3
Daar hebben we weer zo’n henksysteem. Een onoplettende zwartspeler zit binnen no-time in een hopeloze toestand. Toch gaat u deze stelling in uw database niet of nauwelijks aantreffen. Een nieuwtje? Nee, want Henk heeft het al eerder gespeeld… 5…Le7 6.Pc3 0–0 7.Lb2 a6 8.0–0–0 Pbd7 9.Pd5
De druk op de zwarte koningsstelling begint al onaangenaam te worden… 9…Te8 10.Ld3 Lf8 11.Pxf6+ Pxf6 11…Dxf6 was hier, hoe onaangenaam het misschien ook is op die lange diagonaal, geboden.
12.e5 Pg4 12…dxe5?? 13.Lxh7+ Pxh7 14.Dxd8 13.The1 c5
14.De4? 14.Df4! Na afloop door Manuel meteen ingepeperd bij Henk. Wit staat al gewonnen: 14…Pxf2 na andere zetten krijgt wit gratis een daverende aanval. 15.Lxh7+ Aan dit loperoffer beleefden we na afloop nog veel plezier. Simpeler is 15.Lc4 Le6 16.Lxe6 Txe6 17.Td2 met stukwinst. 15…Kxh7 16.Pg5+ Kg6 17.h4 (17.Dxf7+ Kxg5 18.Kb1 Kh6 en zwart houdt stand! Zo concludeert ook de computer) 17…f6 18.exf6 Txe1 19.Txe1 gxf6 20.h5+ Kxh5 21.Lxf6 Dd7 22.Dxf2 stuk weer terug en aanhoudende aanval. Dat trekt zwart niet. 14…g6 15.De2 en weer terug in het hok. Van de aanval is niet veel meer over. Wit mag opnieuw beginnen… 15…Da5 16.Kb1 Pxe5 17.Pxe5 dxe5
18.Lc4 Henk pakt de pion niet terug omdat er dan niet veel maar aan te vallen valt na 18.Lxe5 Lg7 19.f4 Lxe5 (19…f6? 20.Lc4+ Kh8 21.Lc3! en wit wint) 20.fxe5 Le6. 18…Lg7 19.Df3 Dc7 20.Ld5 Tb8 21.h4 h5 22.Dg3 Lf5
Maar nu valt er ook niet veel aan te vallen. Sterker nog, zwart heeft zelf ook aanvalskansen. En ook al een pion meer! 23.f3 b5 24.Df2 c4 25.Tg1 cxb3 26.Lxb3 Tbd8 27.Txd8 Txd8 28.g4 hxg4 29.fxg4 Le4 30.h5
Wit probeert er toch weer wat van te maken. Maar dat kan zwart ook! 30…a5 31.De3 Dc6 32.Tf1 Td7 33.h6 a4 34.hxg7 axb3 35.Dxb3
35…Dc4 Na dameruil houdt wit een heel nare vrijpion op g7. Met 35…Td5 kon hij e5 dekken zodat later g7 kan worden gearresteerd. 36.Dxc4 bxc4 37.Lxe5 Td2 38.Tc1 g5 39.Kb2 Tf2 40.Ld4
40…Tf3 een vreemde zet. Logischer was 40…Tf4 om na 41.Te1 Txg4 te spelen. 41.Te1 Tf4 42.Le5 Txg4 43.Td1
Kijk! Doordat wit de extra zet Le5 kreeg heeft hij nu ruim baan over de d-lijn. Henk staat wederom gewonnen en deze keer geeft hij het niet meer uit handen. 43…f6 44.Lxf6 Lh7 45.Td8+ Kf7 46.Tf8+ Ke6 47.Lc3 Tg2 48.g8D+ Lxg8 49.Txg8 g4 50.a4 1–0
Overigens was Henk wel voor een deel verantwoordelijk voor de nederlaag van Manuel Bosboom. Die kreeg namelijk een goed getimed remiseaanbod. Net toen het met Henk mis leek te gaan. Manuel weigerde. Waarom eigenlijk? Dit team heeft twee keer in bekerverband moeten snelschaken en beide keren gewonnen! 2-2 zou dus niet slecht hoeven zijn. Maar goed, bij Henk werden de bordjes verhangen en Manuel trapte in een valletje…
Ilias van der Lende – Manuel Bosboom
Bord 1
1.d4 Pf6 2.Pf3 g6 3.g3 Lg7 4.Lg2 0–0 5.c4 d6 6.0–0 Pbd7 7.Pc3 e5 8.e4 exd4 9.Pxd4 c6 10.h3 Da5 11.Te1 Pe5 12.Lf1 Te8 13.Le3 Le6 14.Pxe6 Txe6 15.Tb1
Een onnauwkeurigheid? Of een lokkertje… 15…Pxe4 16.b4 16.Pxe4 Dxe1! 17.Dxe1 Pf3+ 18.Kh1 Pxe1 19.Pg5 Txe3 20.fxe3 Pc2 met groot voordeel voor zwart. 16…Pxc3 17.bxa5 Pxd1 18.Texd1
Zwart heeft een pion meer, maar kan die niet houden. zou Ilias dat allemaal gezien hebben toe hij Tb1 deed? 18…b6 19.axb6 axb6 20.Txb6
20…h5 20…Txa2 21.Tb8+ Lf8 22.Lh6 Pd7 23.Td8 is niet fijn voor zwart… 21.Lf4 Txa2 22.Lg2 Tc2 23.Lxc6 Pxc6 24.Txc6 Tee2 25.Le3 Le5
Zo heeft zwart toch nog een plusje, maar het is minimaal. Er dreigt nu Lxg3. Wit ziet het. 26.Lb6 Kg7 27.Td3 Te4 28.Le3
28…h4 Manuel kon nu gewoon een pion pakken, maar hij had na 28…Texc4 29.Txc4 Txc4 30.f4 niet gezien dat hij met 30…Tc3 de boel bijeen kon houden. Rekent ook al niet diep genoeg. Het heerst! 29.gxh4 Txh4 30.c5 Thc4 30…dxc5 met afwikkeling naar een remisestelling was wel zo simpel, maar ja, die partij van Henk!
31.Tcxd6! f5 31…Lxd6 32.cxd6 Tc8 33.d7 Td8 34.Lb6 wint snel voor wit, maar nu opent Manuel lijnen bij zijn koning. Daar wordt hij heel snel voor afgestraft. 32.Lg5 f4 33.Td7+ Kf8 34.h4 meteen 34.Te7 Ld4 levert wit niks op.; 34.T3d5! echter wel, want dan kan die loper er niet meer tussen! 34…Te2 Verliest meteen. Het minst erg, maar ook hopeloos, was 34…Txc5 35.Le7+ Ke8 36.Lxc5 Txc5 met een kwaliteit minder in het eindspel. Maar er zijn mensen die dat kunnen keepen! Aldus uw bescheiden verslaggever…
35.Te7 en mat verhinderen kost veel. Heel veel. Zwart gaf het op. 1–0
Daarmee kwam een einde aan een enerverend bekerpotje. Het werd 2,5-1,5 voor En Passant. Maar het had net zo goed andersom kunnen zijn! Wat een foutenfestival!
