Massasprint
Wie o wie mag zich over een paar maanden Nederlands kampioen noemen? Met nog drie ronden te gaan is de helft van de teams in de Meesterklasse nog in de running. En het is dat SISSA van Pathena Rotterdam won, anders waren er nog zes teams volop in de race geweest! In een grijs verleden was er eens een kampioenschap van de Sovjet-Unie waar ook zo’n massasprint nodig was omdat er tot op het laatst een stuk of zeven spelers nog kans hadden op de titel.
(Foto’s zijn gemaakt door Guido de Romph en Zhaoqin Peng.)
De nummers 1 en 2 na de vijfde ronde mochten tegen elkaar in ronde zes en Charlois Europoort koos ervoor om vol in te zetten op de witborden. De vijf hoogst gerate spelers kregen allemaal wit, de vijf laagste allemaal zwart. Dat leidde er onder andere toe dat grootmeester Erik van den Doel (de hoogste Elo bij Charlois Europoort) op bord 8 wit had tegen de titelloze Dick de Graaf, de laagste Elo bij En Passant. Hebben die Rotterdammers dan niks geleerd van hoe het Apeldoorn verging vorig jaar? Daar moest grootmeester Siebrecht even een puntje ophalen op bord 10. Dat hebben ze geweten! Wij hoopten op een herhaling van die stunt.
Het gevolg van die gekozen strategie was dat de grootmeesterlijke witspelers bij En Passant een hapklare brok kregen toegeworpen. De score werd dan ook geopend door Friso Nijboer…
Friso Nijboer – Jan van Overdam
Bord 3
1.e4 c5 2.Pf3 g6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.c4
De aanpak van Maroczy. Niet de agressiefste aanpak, maar wel eentje die zwart weinig kans biedt op meer dan een halfje. En dan moet ie nog goed op blijven letten ook! 5…Pf6 6.Pc3 d6 7.Le2 Pxd4 8.Dxd4 Lg7 9.Le3 0–0 10.Dd2 Da5 11.Tc1 Le6 12.f3 Tfc8 13.b3 a6 14.Pa4 Dxd2+ 15.Kxd2 Pd7 16.g4 Tc6 17.h3
Allemaal nog theorie. Wit dekt g4, zodat de f-pion naar voren kan. 17…Tac8 18.f4 Pc5 19.Pxc5 dxc5 20.Kc2 Het is materieel nog volkomen in balans, zwart kampt alleen met wat ruimtegebrek. Dat wordt er na de volgende zet niet beter op. 20…f6 21.Thd1 Kf8 22.f5 Lf7 23.Td7 T6c7 24.Tcd1 Ke8 25.T7d2 e5
Wit heeft nu nog één inactief stuk, de loper van e2. Dat is het volgende project. 26.g5 Tc6 26…fxg5 27.Lxg5 en er dreigt mat op d8 en dat is niet zonder schade te voorkomen: 27…Kf8 (of 27…Lg8 28.fxg6 hxg6 29.Lg4 Tb8 30.Td7 Txd7 31.Lxd7+ Kf8 32.Tf1+ Lf7 33.Le6) 28.f6 Lh8 en die loper staat vrij troosteloos in de hoek. 27.Lg4
27…T8c7 De enige manier om direct materiaalverlies te voorkomen was 27…gxf5 28.Lxf5 Le6 29.Lxe6 Txe6 30.Td7 Te7 31.T7d6 fxg5 32.Lxg5 Tec7 . Ook dan staat wit echter overwegend. 28.fxg6 Lxg6 29.Ld7+
1–0
De eerste witspeler die vakkundig in toom werd gehouden was Roger Meng…
Roger Meng – Manuel Bosboom
Bord 10
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pf3 Lg7 4.Pc3 d6 5.e4 0–0 6.Le2 Pbd7 7.0–0 e5 8.Le3 exd4 9.Pxd4 Te8 10.f3 c6 11.Dd2 a5
Manuels manier om deze stelling te behandelen. 12.b3 Nu lijkt het ook wel zo’n Maroczygeval! 12…De7 13.Lg5 Pc5 14.Kh1 Df8 15.Tac1 Pfd7 16.Le3 Pb8
Voor wie even niet zat op te letten… Het paard dat op g8 begon staat nu op b8. 17.Tfd1 Pba6 18.Tb1 f5 19.exf5 Lxf5 20.Pxf5 Dxf5
21.Lf1 Met 21.Ld4 kan hij de loper ruilen voor de loper op g7. Nu wordt hij gedwongen die loper te ruilen voor een paard en daarmee krijgt dat paard dat g8 en b8 al gezien heeft ineens een mooi veld! 21…De5 22.Lxc5 Nou ja, gedwongen. 22.Ld4 Dxd4 23.Dxd4 Lxd4 24.Txd4 Te3 kon ook nog, maar dan moet dat witte paard wel een raar plekje zoeken… 22…Pxc5 23.Pe2 Dh5
24.Pf4 Die pion op d6 is niet zo giftig als je misschien zou denken: 24.Dxd6 Le5 25.Pg3! Lxd6 26.Pxh5 Le5 27.Pg3 en dan staan de zwarte stukken wel actiever, en is de loper op f1 niet bijster indrukwekkend, maar een pion is een pion! 24…Dh4 25.g3 Df6
26.Df2 26.Dxd6 Dxd6 27.Txd6 Le5 gevolgd door Lxf4 waarna wits pionnenstructuur en de slechte loper de pion compenseren. 26…Lh6 27.Pd3 Le3 28.Dg2 Pe6 29.Pf2 Lxf2 30.Dxf2 Pg5 31.f4 Pe4 32.Db2 Dxb2 en remise op voorstel van zwart. ½–½
In de speelzaal lag op de tafel van de wedstrijdleider de denksportpagina van de Volkskrant ter inzage. De hoofdrolspeler in dat artikel was ook aanwezig. Zou zoiets invloed hebben?
Ik herinner me uit een grijs verleden, mijn HSG-tijd, overigens nog dat mijn toenmalige teamgenoot J. Hut eens werd berispt door de wedstrijdleider wegens het inzien van schaaklectuur tijdens de wedstrijd toen hij zo’n zaterdagrubriek stond te lezen. En nu moesten we bijna wel!
Stefan Docx – Dimitri Reinderman
Bord 4
1.Pf3 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.0–0 0–0 6.Pc3 d6 7.d3 Pc6 8.Tb1 Ph5 9.Ld2 f4
Die holländische Lanze! 10.b4 a6 11.a4 Lg4 12.b5 axb5 13.axb5 Pd4
14.e3 Voor de graaiers onder u: Ik zou van b7 afblijven in dit geval… 14.Pxd4 Lxd4 15.Lxb7 fxg3 16.hxg3 Pxg3 17.Lxa8 Dxa8 en wit kan met zijn plasje naar de dokter. 14…fxe3 15.fxe3 Pxf3+ 16.Lxf3 Txf3 17.Txf3 Ta3 18.d4 e5
19.Tf8+ Dxf8 20.Dxg4 exd4 21.Tf1
21…Pf6 21…dxc3 lijkt op het eerste gezicht een aardig alternatief, maar dat valt vies tegen: 22.De6+ Kh8 23.Txf8+ Lxf8 24.Lxc3+ Txc3 25.Df7 Lh6 26.g4 Tc1+ (26…Lxe3+ 27.Kf1) 27.Kg2 Tc2+ 28.Kh3 en zwart is kansloos. 22.De6+ Df7 23.Dxf7+ Kxf7 24.exd4
24…Ke6 Makkelijk lullen achteraf natuurlijk, wie zou er niet naar het centrum lopen, maar mijn computer geeft de voorkeur aan 24…Kg8 omdat dan Stefans plan met b6 opgevangen kan worden met c7-c6. Dan zijn de witte pionnen een stuk kwetsbaarder dan de zwarte! 25.d5+ Ke7 25…Kd7 26.b6 c6 27.Lg5 is het andere nadeel van het achterwege laten van 24…Kg8. De witte toren dreigt binnen te vallen. 27…Txc3 28.Lxf6 Lxf6 29.Txf6 cxd5 30.cxd5 Ke7 31.Te6+ Kd7 32.Tf6 enz.
26.b6 cxb6 27.Pb5 Ta4 28.Lf4 Pe8 29.Lg5+ Lf6 30.Lxf6+ Pxf6
31.Pxd6 Kxd6 32.Txf6+ Kc5 33.Tf7 Txc4 34.Txh7 Kxd5 35.Txb7 Tc6
En aan dit eindspel maak ik geen woorden meer vuil… 36.Kf2 Kc4 37.h4 b5 38.g4 b4 39.Ke3 Tc5 40.Kd2 Td5+ 41.Kc2 Td4 42.Tc7+ Kb5 43.h5 g5 44.h6 Txg4 45.h7 Th4 46.Tg7 Th2+ 47.Kb3 Th3+ 48.Kb2 Ka4 49.Ta7+ Kb5 50.Tg7 Kc4 51.Tc7+ Kd4 52.Tg7 ½–½
Mijn broer gaat door een diep dal. Qua schaken dan hè! Dat komt goed, mensen. Geen paniek!
Henk Vedder – Robin Lecomte
Bord 7
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.Pc3 Pc6 4.Lb5 Pge7 5.0–0 a6 6.Lxc6 Pxc6 7.d4 cxd4 8.Pxd4 d6
Zo is het net een gewone Siciliaan, maar dan zonder witte koningsloper en zonder een zwart paard op f6. Ongebruikelijk, maar niet nieuw. 9.b3 Le7 10.Lb2 0–0 11.Dd2 Ld7 12.Tad1 Tc8 13.Pde2 b5 14.Pg3 b4 15.Pce2 Da5
En ineens staat pion a2 aangevallen. Moet je dan met de staart tussen de benen weer Ta1 doen? Nee, Henk had andere plannen: 16.c4 Ten aanval! Zelf stond ik bij dit bord even te rekenen en ik en dacht aan 16.a3 bxa3 17.Dxa5 Pxa5 18.Lxa3 Txc2 19.Lxd6 Lxd6 20.Txd6 Lb5 21.Tc1 Txe2 (ik had even gemist dat simpel 21…Tb2 gewoon een pion wint.) 22.Pxe2 Lxe2 23.b4 Pc4 24.Txa6 en dat gaat wit nooit meer verliezen. Maar ik miste dus dat zetje op 21. 16…Dxa2 17.c5 Dxb3 18.cxd6 Ld8 19.Tb1 Dc4 20.f4 a5
Daar komen ineens twee van die krengen aan. Wit moet opschieten! 21.f5 exf5 22.Pxf5 f6 23.Tbc1 Db5 23…Dxe4 is weer een pion extra, maar na 24.Peg3 De8 ondersteunt hare majesteit die vrijpionnetjes even niet meer. Dat was overigens geen ramp voor zwart geweest. 24.Peg3 a4 25.Ph5 a3 26.La1
26…Tf7 Robin is erg voorzichtig. Met 26…b3 27.Phxg7 b2 was niet mis! 27.Phxg7 Txg7 28.Pxg7 Kxg7
29.Tf3? Helaas! Henk kreeg toch nog een kans om er wat van te maken, maar dan moest de zwarte stelling meteen kapot geofferd worden: 29.Lxf6+ Lxf6 30.Txf6 Db6+ (30…Kxf6 31.Dh6+ Kf7 32.Dxh7+ is nog makkelijker eeuwig schaak omdat de koning niet naar de vijfde rij kan wegens dameverlies.) 31.Kh1 Kxf6 32.Tf1+ Kg6 33.Df4! en zwart heeft niet beter dan eeuwig schaak toe te laten. 33…Kg7 34.Df7+ Kh8 35.Df6+ Kg8 36.Df7+ enz.(36.Tf3?? niet teveel willen! 36…Pe5! en zwart wint.) 29…Pe5 een herkansing komt er niet meer… 30.Tg3+ Pg6 31.Tb1 Tc4 32.Dd3 Dc5+ 33.Kf1 Tc1+ 34.Ke2 Lb5
Het gaat nu pijn doen aan de ogen. 35.Txc1 Lxd3+ 36.Kd2 Df2+ 37.Kxd3 b3 38.Ld4 b2 39.Td1 Df4 40.Kc4 Dc1+ 0–1
Slava Ikonnikov vindt dat ie uit vorm is. De nederlaag tegen Peng tijdens het Noteboomtoernooi dreunt nog na! Dat zelfvertrouwen was zodanig gedaald dat hij een paar dagen voor de wedstrijd nog aan Guido vroeg of hij niet alsnog met wit mocht spelen. Nee dus! En zie, het viel allemaal best mee…
Bart Michiels – Vyacheslav Ikonnikov
Bord 2
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.Dc2 d6 5.a3 Lxc3+ 6.Dxc3 Pbd7 7.Pf3 0–0 8.g3 Te8 9.b3 e5 10.dxe5 dxe5 11.Lb2 e4 12.Pd2 b6 13.Lg2 Lb7 14.0–0 Pc5 15.Tad1 De7 16.Pb1 Tad8
Al sinds die zwarte pion op e4 staat zit ik te loeren naar de opstoot e4-e3. Dit lijkt toch een uitgelezen moment te zijn: 16…e3 17.Lxb7 (17.f3 kan ook natuurlijk. Dat doet Bart straks ook.) 17…exf2+ 18.Txf2 Pxb7 en dan daarna dat paard van b7 op e4 zien te krijgen. Dat is toch fantastisch? 19.Tdf1 Pc5 20.Pd2 Tad8 en zwart staat als een vorst! 17.Dc2 Txd1 18.Txd1 e3 19.f3 a5 20.Pc3 h5 21.b4 axb4 22.axb4 Pa6 23.b5 Pc5 24.Pd5 Lxd5 25.cxd5 h4 26.Df5 hxg3 27.hxg3 Ta8 28.Ta1 Txa1+ 29.Lxa1 Pcd7
Roept u maar! Hebben we liever lopers of paarden? 30.f4 Db4 Bedreigt ineens een paar pionnen en de loper op a1. Bart gaat subiet voor eeuwig schaak… 31.Lxf6 Pxf6
32.Dc8+ Kh7 33.Df5+ Kg8 34.Dc8+ Kh7 35.Df5+ Kg8 36.Dc8+ ½–½
En Passant kwam weer op voorsprong omdat Jan Smeets zich ook mocht uitleven op een van de mindere goden van Charlois. Jan vindt daar overigens niks aan, zo meldde hij na afloop bij de Italiaan. Wellicht dat zijn Leidse vrienden hem in de volgende ronde een sportieve uitdaging kunnen voorschotelen? Ik bedoel: anders wint hij moeiteloos die topscorersprijs! Nou ja, moeiteloos… hij maakte er weer een prachtige chaos van en zijn tegenstander kreeg zeker kansen!
Jan Smeets – Arben Dardha
Bord 1
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 g6 4.Lxc6 dxc6 5.d3 Lg7 6.h3 Pf6 7.Pc3 e5 8.Le3 De7 9.Dd2 h6 10.0–0 Pd7 11.a3 Pf8 12.b4
12…Pe6 Grappig. Als zwart hierop ingaat volgt 12…cxb4 13.axb4 Dxb4 14.Lxa7 en dan dreigt Lc5 met kwaliteitswinst. Om dat te vermijden zou de dame naar een wit veld moeten vluchten, maar helaas… dat is niet voorhanden! 13.Pa4 b6 14.Ph2 Ld7 Bekend, en goed volgens mijn apparaat, is hier 14…f5. 15.bxc5 b5 16.Pb2 f5
Daar is hij dan alsnog. Zwart staat helemaal niet slecht! 17.f3 f4 18.Lf2 Pxc5 19.a4 a6 20.Da5 Kf7 21.Tfd1 g5 Wit zocht opzichtig naar activiteit met d3-d4. Je zou zeggen, doe dan 21…Pe6 om dat te verhinderen! Maar misschien vond Arben het niet erg. 22.d4 exd4 23.Lxd4 Thd8 24.Lxg7 Kxg7 25.Dc3+ Kh7 26.Td2 Le6 27.Tad1 Txd2 28.Txd2 Pxa4 29.Pxa4 bxa4 30.Dxc6 Tb8
31.Pg4 Kennelijk vertrouwt Jan het eindspel na 31.Dxa4 Tb1+ 32.Pf1 Dc5+ 33.Dd4 niet en zoekt hij de complicaties. Guido hield zijn hart vast! Zwart heeft straks twee dames! 31…a3 En Arben gaat voor die tweede dame. Het alternatief was veelbelovend: 31…Tb1+ 32.Kh2 h5 33.Pe5 g4 en hoe had Jan die problemen willen oplossen? 32.Td6 a2 33.Txe6 a1D+ 34.Kh2
Zwart heeft nu een dame tegen een paard voorsprong. Maar wits koning staat veilig en die van zwart wordt geconfronteerd met 18 punten aan aanvallers! 34…Df7 35.Tf6!
35…Daxf6 Hij moet een dame terugofferen: 35…De7 36.Txh6+ Kg8 37.e5!! 19 punten in de aanval! 37…Tf8 38.Dg6+ Dg7 39.De6+ Df7 40.Pf6+ Kg7 41.Th7+ Kg6 42.Txf7 Txf7 43.Pe8+ en spoedig mat! 36.Pxf6+ Kg7 37.Pg4 Th8 38.Dxa6 En zo is het materieel weer helemaal in orde. Master of chaos, onze Jan! 38…h5 39.Pe5
39…De7? Een hoogst ongelukkig veld voor de dame, zoals spoedig blijkt… 40.Dg6+ Kf8 41.Df5+ Kg7 42.Pg6 Dd8 43.Pxh8 Kxh8 44.h4 1–0
Hiermee kwam En Passant weer op voorsprong, maar we knepen hem flink. Er resteerde nog een gunstig eindspel bij Peng, maar drie beroerde eindspelen aan de overige borden. En als al die beroerde eindspelen allemaal verloren zouden gaan, waren we mooi met nul punten afgedropen! Het eerste beroerde eindspel was niet te houden…
Richard Vedder – Ludovic Carmeille
Bord 9
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le3 e5 7.Pb3 Le6 8.h3 Le7 9.Df3 0–0 10.0–0–0 Van Friso moet ik in dit systeem zo snel mogelijk 10.g4 doen. Volgens mij maakt dat allemaal niet zoveel uit. 10…b5 11.g4 b4 12.Pd5 Pxd5 13.exd5
13…Lc8 Helemaal terug is inderdaad het beste, want het paard moet naar d7 en de loper naar b7. 14.Ld3 a5 15.Pd2 Pd7 16.Pe4 a4 17.Kb1 Lb7 18.Pg3 Pf6 19.Le4 Dc7 20.Pf5 Pxe4 21.Dxe4
Ik was niet ontevreden. Ik maakte me weinig zorgen om een eventuele koningsaanval van zwart en ik had mooie posities ingenomen met mijn stukken. En, de graaier in mij wordt weer wakker, ik dreig een pion te winnen. Die had echter wel een bijsmaak, zo blijkt straks. 21…Tfc8 22.Pxe7+ Ik overwoog ook 22.Lb6 Dd7 23.Dxb4 om zo de pion te pakken en mijn mooie peerd te behouden. Ik koos er uiteindelijk toch voor om het niet te doen. Als ik niet op e7 ruil volgt straks Lf8, g6 en Lg7 waarna die loper een potentieel monster is. En daarnaast wilde ik met mijn loper snel naar c1 kunnen om de defensie te assisteren.; Meteen 22.Dxb4 kon ook omdat na 22…Dxc2+ 23.Ka1 zwarts beide lopers in staan. Na 23…Dc7 24.Tc1 Dd7 staat zwart echter prima. 22…Dxe7 23.Dxb4 Dc7 24.De4 24.Td2 was wellicht beter, om eventueel met Lb6 of Db6 die dame weer van de c-lijn te jagen. Ik wilde echter met mijn dame uit die b-lijn en eventueel met mijn loper terug naar c1. Td2 staat dan een beetje in de weg.
24…Ta5 24…a3 25.b3 Dc3 26.Lc1 was dus waar ik op anticipeerde. Het matgevaar is weg, de lijnen naar mijn koning afgesloten en in een eventueel eindspel is pion a3 ongeneeslijk zwak. Helaas, Ludovic voorzag dat ook. 25.a3 Dc4 26.Dxc4 Txc4
27.Td2 Dit leidt uiteindelijk tot een naar eindspel. De aanstaande verlamming van mijn linkervleugel had ik kunnen voorkomen door hier meteen 27.b3 axb3 28.cxb3 te doen, gevolgd door Kb2. Dan heb ik met die damevleugelpionnen voldoende compensatie voor zijn sterke centrum. 27…Txd5 28.Thd1 Txd2 29.Txd2
29…d5 Hoe logisch deze ook is, ik rekende eigenlijk alleen maar op 29…Le4 30.Txd6 Lxc2+ 31.Kc1 Le4+ 32.Kd2 f6 33.Tb6 en dat gaat nog wel. 30.Lb6 f6 31.Td3 Kf7 32.Kc1 32.b4 axb3 33.cxb3 Tf4 is al heel vervelend voor wit. Zwart kan de boel vanaf nu rustig uitschuiven. Een nare ervaring voor een witspeler, kan ik u melden. 32…d4 33.f3 La6 34.Td2 Tc6 35.La5 Ke6 36.Kd1 Lc4! Opdat ik nooit meer b2-b3 zal spelen! 37.Ke1 Tc8 38.Kf2 h5! Er moet inderdaad nog wel een tweede front geopend worden om dit te kunnen winnen. 39.Kg3 Th8
40.c3? Ik verlies mijn geduld weer eens. Ik meende dat het vrijmaken van de diagonaal g1–a7 goed zou zijn voor mijn loper, maar de praktijk leert dat dat ding niks te vertellen heeft. Passief afwachten was beter geweest. 40…d3 41.Lb6 hxg4 42.hxg4 Th1 43.Kf2 g6 44.Lc7 Kd5 45.Lb6 f5 46.gxf5 gxf5 47.Lc7 f4 48.Lb8
48…Ke6 48…Th7! Guido wist me na afloop nog te vertellen dat zwart hier mijn loper kon winnen. En inderdaad, hij kan geen kant meer op. Maar alles wint, die loper doet toch geen vlieg kwaad… 49.Lc7 Kf5 50.Lb8 e4 51.fxe4+ Kxe4 52.La7 Le6 53.Lb6 Lh3
en het mat op f1 is niet fatsoenlijk meer te voorkomen… 0–1
En Passant kwam voor de derde keer op voorsprong doordat Peng haar gunstige eindspel wist te winnen. Peng becommentarieerde haar partij zelf, waarvoor mijn hartelijke dank!
Zhaoqin Peng – Michel de Wit
Bord 5
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.g3 La6 5.b3 d5 6.Lg2 c6 7.0–0 Pbd7 8.Dc2 Tc8 9.Pbd2 Ld6?! 9…Le7 10.e4 dxe4 11.Pxe4 Pxe4 12.Dxe4 0–0 13.Lb2 De7 14.Tad1 Pf6 15.Dc2 Dc7 16.Tfe1 Lb7 17.Lh3 Speel beter direct 17.c5 Le7 18.Pe5 17…Tcd8
18.c5 Ik was van plan om de kwaliteit te offeren voor twee pionnen: 18.Pg5 h6 19.Pxf7 Txf7 20.Lxe6 Lc8 21.d5 Tdf8 22.Lxf7+ Txf7 23.Lxf6 maar vond deze stelling toch niet aantrekkelijk genoeg voor wit. 18…Le7 19.Pe5 bxc5?! 20.dxc5 Txd1?! 21.Txd1 Da5?
22.Pc4 Dc7 22…Dxc5 kan niet vanwege 23.La3 Dh5 24.Lxe7 Dxh3 25.Lxf8 c5 26.f3 Kxf8 27.Pe5+- Wit wint.
23.Le5 Dc8 24.Pd6 Lxd6 25.Txd6 Pd5
26.De2?! Mijn loper was op b2 en nu merk ik niet dat het veld beschikbaar is ook voor mijn dame. 26.Db2 Na deze zet valt de zwarte stelling uit elkaar en kan wit eenvoudig winnen. 26…Td8 (26…f6? 27.Lxe6+) 27.Lxg7 Txd6 28.cxd6 Dd7 29.Lh8 f5 30.Le5+-
26…Te8 27.Lb2 Dc7 28.a3 28.De5 Pf6 29.Txe6 Dxe5 30.Txe5 Txe5 31.Lxe5+- 28…Lc8 29.f4 Td8 30.De5 Pf6 31.Lg2 Txd6 32.Dxd6 Dxd6 33.cxd6 Pd5 34.Ld4 a6 35.Kf2 f6 36.Le4 Kf7 37.b4 g6 38.Ke2 e5 39.fxe5 fxe5 40.Lxe5 Ke6 41.Ld4 Kxd6 42.Ld3 Pc7 43.Ke3 Pd5+ 44.Kf3 Ke7 45.Lf1 Kd6 46.Lc4 Ke7 47.Ke4 Kd6 48.Le5+ Ke6 49.Kd4 Lb7 50.Lb8 Kf5 51.h3 Ke6 52.Kc5 Kf5 53.Ld3+ Ke6 54.Le4?! Een beetje onvoorzichtig. Beter is 54.Lf4 Ke7 55.Le2 Kd7 56.Lg4+ en wit heeft de stelling onder controle.
54…Kd7? Na 54…Pf6! krijgt zwart een beetje tegenspel en kan hij het nog moeilijk maken voor wit, hoewel wit steeds kan winnen met nauwkeurig spellen. 55.Lxc6 (55.Kb6 Pxe4 56.Kxb7 c5 57.bxc5 Pxc5+ 58.Kc6 Pa4 59.Lf4 Pb2 60.Kb7 a5 61.Ka6 a4 62.Kb5 Kd5 63.Lh6 Pd1 64.Kxa4 Kc4 65.Ka5) 55…Pd7+ 56.Lxd7+ Kxd7 57.Kb6 Lc8 58.a4 Ke6 59.Lf4 (59.a5 Kd5 60.h4 Kc4 61.Ld6 Kd5 62.Lc5 Kc4 63.Lf8 Kd5 64.b5 axb5 65.Kxb5+-) 55.Lf3 Ke6 56.Lg4+ Ke7 57.Le5 h5 58.Ld6+ Ke8 59.Le6 Zwart heeft zetdwang.
59…La8 60.Lc8 Pc3 61.Le5 Pe4+ 62.Kb6 c5 63.bxc5 Pd2 64.Lxa6 Ld5 65.Lb5+ Ke7 66.Ld6+ Ke6 67.Kc7 1–0
4,5-3,5 voor En Passant derhalve en nog twee matige eindspelen te gaan, uitgerekend tegen twee van die kanonnen die wit hadden gekregen om een punt te drukken. Tot nu toe had geen enkele witspeler van Charlois nog gewonnen! Valt de tactiek in het water? Of trekken de geharde professionals toch de winst over de streep. Het was erg spannend, kan ik u melden!
Erik van den Doel – Dick de Graaf
Bord 8
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Lc5
The Classical Variation, aldus Ivan Sokolov in The Ruy Lopez Revisited. Ik heb me wel eens laten vertellen dat in de oertijd van het schaken het Spaans zo bestreden werd en dat zetten als 3…a6 en 3…Pf6 pas later in de mode kwamen. Met deze variant heb ik menig robbertje met Dick uitgevochten in de interne competitie van En Passant en in duizend vluggertjes. Mede dankzij Sokolovs boek sloeg de score erg door in mijn voordeel, waarna ik steeds meer geconfronteerd werd met "De Pirc van Dirk". Gelukkig is Dick zijn oude liefde nog niet helemaal vergeten.. 4.0–0 Pge7 5.c3 Het belangrijkste alternatief is 5.Pxe5 Pxe5 6.d4 c6 7.Le2 Ld6 8.dxe5 Lxe5 9.Pd2 met een plusje voor wit. 5…Lb6 6.d4 exd4 7.cxd4 d5 8.exd5 Pxd5 9.Te1+ Le6 10.Lxc6+ bxc6 11.Lg5 Dd6 12.Pbd2 h6
Niet de beste volgens Sokolov en dat heb ik Dick al wel eens ingepeperd in een paar vluggertjes. O gij hardnekkige! 12…0–0 is de aangewezen zet hier, hoewel Sokolov ook die rechtstreeks naar voordeel voor wit analyseert… 13.Lh4 13.Pe4 Db4 14.Dc1! is de manier om zwart aan te pakken. Na 14…hxg5 (14…0–0 15.Ld2 De7 is iets minder erg, aldus Sokolov.) 15.Dxc6+ Ke7 16.a3 Dxb2 17.Pexg5 Pf4 18.De4 Pe2+ 19.Dxe2 Dxe2 20.Txe2 Tad8 21.Tae1 Td6 22.Pe5 was het uit in Ulibin – Gretarsson, Stockholm 1997. 13…Db4 14.Dc2 0–0 15.a3 Db5 16.Lg3 a5 17.Tac1 a4 18.Dxc6
18…Dxc6 18…Dxb2? 19.Pc4 Da2 20.Txe6 en wint. 19.Txc6 La5 Even de balans opmaken. Wit heeft een pionnetje meer, maar zwart heeft het loperpaar en wellicht kansen op de b-lijn. Tis nog niegedaan he! 20.Tec1 Pe7 21.T6c2 Lf5 22.Tc5 Lb6 23.Te5 Le6 24.Tee1 Pd5 25.Pc4 La7 26.Ted1 Tfb8 27.Pfe5 Tb5 28.Pc6 Kh7 29.Td2 Lb6 30.h3 Tb3 31.Te1 Pf6 32.Pxb6 cxb6
Tot zover het loperpaar. Nu staat wit wel een gezonde pion voor. En er zit meer in het vat… 33.Pb4 33.d5! wint materiaal: 33…Pxd5 (of Lxd5) 34.Pd4 met kwaliteitswinst. 33…Pd5 34.Ld6 Pxb4 35.Lxb4 Td8 Kijk, dan mag je als zwartspeler ineens weer hopen dat die ongelijke lopers de witte plannen dwarsbomen… 36.f3 g6 37.Kf2 g5 38.Tc1 Td7 39.Tc6 b5 40.Tb6 Lc4 41.Lc3 Ld5 42.Te2 Kg7 43.Te8 Tc7
met de duidelijke bedoeling een kwaliteit te gaan offeren om die damevleugel leeg te vreten. 44.Td8 Tcxc3! 45.bxc3 Lc4 46.d5 Txa3 47.d6 Txc3 48.d7 Td3 49.Tb7 a3 50.Ta8 a2 51.Tba7 a1D 52.Txa1 Txd7
En dit ga je normaal gesproken nooit meer verliezen. Peng was inmiddels al klaar, we stonden alleen nog maar naar de laatste twee eindspelen te kijken en de hoop op een overwinning, voor de poorten van de hel weggesleept, groeide! 53.Tc8 Td2+ 54.Kg1 Le6 55.Tb8 Tb2 56.Ta5 b4 57.Tab5 b3 58.Tb4 Tb1+ 59.Kh2 Tb2 60.h4
60…g4 Een beetje link. Niks doen met bijvoorbeeld 60…Tc2 61.T8b5 Kg6 is veiliger. 61.Kg3 Na 61.fxg4 Ld5 62.Td4 Lxg2 (62…Txg2+? 63.Kh3 Lc6 64.Td6 Tc2 65.Txb3) 63.Kg3 is de loper een beetje verdwaald. Het veilige veld e6 is even ver te zoeken… 61…gxf3 62.gxf3 Tb1 63.Kf4 Th1 64.Ke5
64…b2? Waarom toch? Het stond allemaal perfect. Doe een zinloos torenzetje en wit komt nooit verder. Erik mepte die b-pion razendsnel van het bord. Hij had weer kansen! 65.Txb2 Txh4 66.Tg2+ Kh7 67.Tbg8
67…Th5+ 67…h5 was de enige manier om directe ellende te voorkomen, maar na 68.f4 Lg4 69.Tg5 Th1 70.Kf6 Tb1 71.Th2 staan de loper en pion f7 in. Dat zal ook wel afgelopen zijn. 68.Kf6 Tf5+ 69.Ke7 Tg5 70.T8xg5 hxg5 71.Txg5 en opgegeven. Zonde! 1–0
En Passants KNSB-bekerteam scoorde dus allerbelabberdst deze wedstrijd. Zou Purmerend hier moed uit putten voor de wedstrijd van aanstaande vrijdag, of zou En Passant, getergd als een horror-Oehoe, zijn gram willen halen om zich te revancheren voor deze wedstrijd? Voor de liefhebber: aanstaande vrijdag in denksportcentrum En Passant!
Mher Hovhanisian heeft een prachtige kop om een boevenrol te spelen in een stripverhaal. Een rol als 176-167, of een van die andere zware jongens, zou hem niet misstaan. Deze middag was hij een van die zware jongens die zijn witpartij moest winnen. Hij nam er ruim de tijd voor, maar de taaie Jan Willem van de Griendt gaf geen krimp.
Mher Hovhanisian – Jan Willem van de Griendt
Bord 6
1.Pf3 Geloof het of niet, maar dadelijk staat er een stelling uit de Franse opening op het bord! 1…Pf6 2.g3 d5 3.Lg2 e6 4.0–0 Le7 5.d3 0–0 6.Pbd2 c5 7.e4 Pc6 8.Te1 Te8 9.e5 Pd7 10.Pf1 f6 11.exf6 Lxf6 12.Pe3 Pde5 13.Pxe5 Pxe5 14.f4 Pf7 15.Pg4 Ld7 16.Pe5 Pxe5 17.fxe5 Lg5 18.Dg4 Lxc1 19.Taxc1 Tc8 20.Tf1 Db6
Het thema van de hele partij is hier al zichtbaar. Het staat bijna gelijk, maar zwart heeft een passieve loper. En daar kan wit eindeloos op gaan zitten spelen. 21.b3 21.Lxd5 c4+ 22.Kg2 (22.d4 exd5 23.Dxd7 Dxd4+ en we praten niet meer over passieve lopers.) 22…cxd3 23.Lb3 (23.cxd3?? Dxb2+) 23…dxc2 is niet fijn voor wit. 21…c4+ 22.d4 cxb3 23.cxb3 Txc1 24.Txc1 Da5 25.h4 Tc8 26.Tf1 Tf8 27.Txf8+ Kxf8 28.Df4+ Kg8 29.Dg5 Kf8 30.Kh2 Le8 31.Df4+ Kg8 32.Dc1 Ld7 33.Dc5 Dxc5 34.dxc5
Van degenen die geen zin hebben in veertig zetten lopereindspel neem ik hier vast afscheid. Voor de anderen de mededeling dat het nog best spannend werd! De gedekte vrijpion van zwart is mooi, maar dat telt alleen in een pionneneindspel. En daar laat Mher het uiteraard niet op aan komen. 34…b6 35.cxb6 axb6 36.Kg1 Kf7 37.Kf2 Ke7 38.Ke3 Kd8 39.Kd4 Kc7 40.a4 Le8 41.Lh3 Ld7 42.Lg4 Lc8 43.Le2 Ld7 44.Ld3 h6 45.Le2 Le8 46.Ld1 Ld7 47.b4 Kb7 48.a5 Ka6 Zwart mag zeker niet op a5 slaan, want een witte koning op c5 kun je er niet bij hebben! 49.Le2+ Lb5
50.Lg4 Dat bedoelde ik dus met mijn commentaar op zet 34. Het pionneneindspel is voor zwart: 50.Lxb5+?? Kxb5 51.axb6 Kxb6 52.h5 Kb5 53.Kc3 Ka4. 50…Ld7 51.Le2+ Lb5 52.Lg4 Ld7 53.h5
53…Ka7 Jan Willem kiest voor de passieve verdediging omdat wit er echt niet door komt. Concreet rekenwerk, dat ik als commentator uiteraard aan de apparatuur toevertrouw, leert dat een opruimactie ook kan hier: 53…bxa5 54.bxa5 Kxa5 55.Kc5 d4 56.Kxd4 Kb5 57.Le2+ Kb4 58.Lc4 Lc8 en wit komt niet verder. 54.Le2 Kb7 55.Lf1 Le8 56.Le2 Ld7 57.g4 Ka7 58.Lf1 Le8 59.Ld3 Kb7 60.Le2 Ka7 61.Lf1 Kb7 62.a6+ Ka7 63.Le2 Kb8 64.Ld3 Ka7 65.Le2 Kb8 66.g5 Ka7 Waarom eigenlijk geen 66…hxg5 gespeeld? Ach wat maakt het uit. Remise is remise. 67.g6 Ld7 68.Lf1 Kb8 69.Ld3 Ka7 70.Le2 Kb8 71.b5 Ka7 72.Lf1 Kb8 73.Le2 Ka7 74.Ld3 Kb8 75.Ke3 Ka7 De partij tussen Van den Doel en De Graaf was inmiddels ten einde en stiekem hoopten we dat Mher uit chagrijn omdat ie de hele dag beter stond, maar er niet door kwam, een stuk op d5 zou offeren waarna Jan Willem er nog met het volle punt vandoor zou gaan, maar helaas. Mher hield het hoofd koel en stelde remise voor. ½–½
Een enerverende 5-5 is derhalve het resultaat met als gevolg dat het bovenin de competitiestand helemaal in elkaar schuift. Van de vijf kampioenskandidaten spelen er vier in onderlinge wedstrijden tegen elkaar op 21 maart. Wij van En Passant krijgen dan wel een tegenstander die is uitgeschakeld voor de titel, maar we weten donders goed hoe lastig LSG kan zijn! Het wordt een spannende slotfase dit jaar!
Richard, bedankt weer voor je onderhoudende verslag.