Is het jeugd WK wel een WK?
Insiders wisten het al langer, er ontbreken heel wat topspelers op het WK jeugdschaak 2015 in Halkidiki. Ik heb eens alle deelnemerslijsten van dit WK samen met de FIDE wereldranglijst van oktober gedownload en samen in een database gestopt en vervolgens daar een aantal vragen op afgevuurd.
Het resultaat is te zien in onderstaande vijf tabellen. De insteek is steeds geweest hoeveel van de schakers en schaaksters uit de wereldtop deelnemen aan dit jeugd WK. In de eerste drie overzichten, respectievelijk voor de top 5, top 10 en top 50 van de wereld, zijn de antwoorden op die vraag ondergebracht in de gebruikelijk leeftijdscategorieën. Deze categorieën bevatten zoals bekend steeds twee geboortejaren waar deze ranglijsten dus geen onderscheid tussen maken (b.v. de U12 bevat de geboortejaren 2003 en 2004 welke hier onder één noemer worden geschaard, een beoordeling per geboortejaar zou nog nauwkeuriger zijn maar is hier met het oog op de overzichtelijkheid achterwege gelaten). Ook zijn de staatjes niet opgemaakt voor de aparte jongens- en meisjescategorieën. De jongens en meisjes zijn met opzet samengenomen. Door steeds het aantal meisjes aan te geven dat deel uitmaakt van de genoemde aantallen verkrijgt men een beeld van ‘waar de meisjes staan’ in het door mannen gedomineerde schaken.
De uitkomst is helder: ruim meer dan de helft van de wereldjeugdtop is niet aanwezig op dit WK. In de groepen U10 en U12 is de opkomst nog het best. Een beeld dat overeenkomt met het jeugdschaken in Nederland. Het zijn de enige van de 6 groepen waarin de wereldtop in meerderheid present is. Cijfers over de U08 zijn per definitie ietwat hachelijk. Vanaf de U14 begint de interesse voor het WK in sterk oplopende mate te dalen. Hoe beter en ouder hoe minder de deelname aan een jeugd WK. De volgende cijfers zijn hiervan een extra illustratie: van de 17 GM’s (Grootmeesters) in de wereld t/m 18 jaar doen er op dit toernooi slechts 2 mee! Van de 50 IM’s (Internationale meesters) zijn het er 23.
De oorzaak hiervan? Voor de absolute wereldtop van de jeugd is dit WK minder interessant. Zij hebben hun ogen al volledig gericht op competitie met de volwassen schaaktop en velen van hen zijn misschien wel bezig met dat ene doel: hoe ooit de absolute wereldtop te bereiken of zelfs het aller- allerhoogste, de titel van echte wereldkampioen. Op dit toernooi is er voor hen weinig te winnen, des te meer te verliezen. Een deel van hen, waaronder twee Nederlanders, heeft in september trouwens wel deelgenomen aan het WK U20 (een apart wereldkampioenschap voor alle jeugd t/m 20 jaar) in het Russische Khanty Mansiysk.
Een interessante tabel is de vierde. Het geeft van de top 50 spelers uit alle leeftijdscategorieën tezamen een verdeling per land aan: dus het aantal jeugdspelers uit de wereldtop 50, het aantal meisjes daarin en het aantal deelnemers ervan aan dit WK. Mij vielen in de top 10 de landen Iran en Mongolië vooral op. Een tweede verrassing was de volgende: Nederland blijkt koploper in het thuislaten van zijn toppers op een jeugd WK. Geen van de 5 wereldtop 50 spelers die Nederland rijk is speelt in Griekenland het WK!
Het vijfde en laatste tabelletje is een kleine toegift. Het is een lijstje met de beste schaakfamilies van de wereld. U mag drie keer raden welke hier als winnaar uit de bus komt.
Dito gevolg: binnen een paar dagen is iedere schaakliefhebber de winnaars alweer vergeten, als men er al überhaupt kennis van heeft genomen. De Jeugd WK is verworden tot een anachronisme.
De reactie van Sheila Timp, zie blog, toont het treurige beleid van de KNSB aan. Als een talentvol meisje kiest voor het open jeugd NK zoals Machteld dan moet je haar niet benadelen door een grotere bijdrage te vragen bij WK deelname. Ze zou een goedkoop WK ticket kunnen krijgen door de meisjesgroep te winnen maar in die groep heeft ze niet de tegenstand waar je beter van wordt.
De regulering moet anders. De TC moet tot een regeling komen, misschien is het NOC/NSF principe een handvat. Wie een reėle kans heeft op een plek bij de eerste acht krijgt mag naar de spelen.
Machteld is nu gewoon tweede op de wereldranglijst meisjes geboren in 2007 of later. Dan moet je haar niet hinderen met ongunstige voorwaarden, die ze slechts kan omzeilen door een meisjes NK te winnen.
Gezien de medaillespiegel van de WK-jeugd kun je wel stellen dat niet China maar India de toekomst heeft in de schaaksport.
India pakt 5 x goud, 3 x zilver en 3 x brons, 11 van de 36 te vergeven medailles! Een bizar sterk optreden van de Indiase ploeg.
China stelt daar slechts 1 luttele (zilveren) medaille tegenover.
Toch opvallend.