Three times a lady
Een mooi klef liedje van The Commodores. Wie die titel uit zijn verband rukt kan het vertalen naar een schaakwedstrijd in het kader van de KNSB-bekercompetitie. Vier potjes in een wedstrijd en in drie daarvan gaat er een dame verloren. Dit vat kort de wedstrijd Amstelveen – En Passant samen, die vrijdag 15 januari werd afgewerkt in de derde ronde van de strijd om de beker.
Eén partij was er, waarin beide dames het overleefden…
Lody Kuling – Manuel Bosboom
Bord 2
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.Lb5+ Ld7 4.Lxd7+ Pxd7 5.0–0 Pgf6 6.Te1 e6 7.c3 c4 Een poging de vorming van het centrum te verstoren bij wit. Dat gaat niet lukken. Normaal is 7…Le7
8.Da4 Tc8
9.b3 9.Dxa7? Pc5 en er dreigt van alles. Vooral Ta8 met damewinst.
9…cxb3 10.axb3 a6 11.d4 Le7 12.Lb2 d5 13.e5 Pe4 14.Pfd2 Pxd2 15.Pxd2 0–0 16.Tad1 Tc6 17.Da2 b5 18.c4
18…Lb4 Met 18…dxc4 19.bxc4 Pb6 20.cxb5 axb5 had zwart op d5 een mooie post voor zijn paard veroverd!
19.c5 a5 20.Te3 Lxd2 21.Txd2 Ta6 22.Db1 a4 23.La3 Da8 24.Th3 f5 25.exf6 Pxf6 26.b4 Dc6 27.Te2 Dd7 28.De1 h6 29.The3 Pg4 30.Tg3 Pf6
Hier gaat Manuel voor zetherhaling. Dat is, gezien de stelling, wel te begrijpen, maar gezien de stand in de wedstrijd niet echt. Twee van zijn teamgenoten stonden al zo goed als verloren op dit moment.
31.Tge3 Pg4 32.Tg3 Pf6
½–½
Een van die teamgenoten die verloren stonden was ik. Mijn dame beleefde een avontuurtje en dat liep verkeerd af. Ik moest meteen denken aan een opmerking van de Belg Philip Geubels:
“Vreemdgaan kent alleen maar verliezers. Maar meedoen is belangrijker dan winnen.”
We dwalen af. Hier volgt de partij…
Richard Vedder – Sybolt Strating
Bord 3
1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Lf5 4.Pc3 e6 5.g4
Een scherpe aanpak van de Caro Kann.
5…Lg6 6.Pge2 c5 7.h4 h6 Vaker wordt 7…h5 gespeeld, maar er zijn ook liefhebbers van h6 en ook van cxd4.
8.Le3 Pc6 9.dxc5
9…h5 Daar had ik niet op gerekend! Alsnog h5. Heb ik dan zomaar een tempo gewonnen? Normaal is 9…Pxe5 10.Pf4 en daarna De2 en 0–0–0.
10.Pd4 Je voelt aan je theewater dat na zo’n tempoverlies een harde aanpak vereist is, maar ik vertrouwde 10.Pf4 niet wegens 10…d4 De computer durft dat soort dingen wel aan en gaat door met 11.Pxg6 fxg6 12.Dd3 dxe3 13.Dxg6+ Ke7 14.fxe3 en geeft wit een dikke plus. Tja, was ik maar een Bosboom. Die had het vast wel aangedurfd.
10…a6 Hier dacht ik vrij lang na. Na nog weer zo’n klein pionzetje moet er toch voordeel te halen zijn? Ik sta al een pion voor ook! Ik bedacht een plan, maar dat was niet zo’n goed plan.
11.Pxc6 of 11.f4 hxg4 12.Dxg4 Pxd4 13.Lxd4 Lxc2 en weg pluspion.
11…bxc6 12.g5 Pe7 13.Pa4 13.Dd2 Pf5 14.0–0–0 was verstandiger geweest.
13…Pf5 14.c3 Pxe3 15.fxe3
Dit had ik berekend toen ik over mijn elfde zet nadacht. Er volgt nog wel eens e4 en/of c4 en zo koester ik mijn pluspion. Even vergeten dat mijn voorste e-pion inmiddels niet meer te redden is!
15…Le4 16.Th3 g6 17.Ld3 Lxd3 18.Dxd3 Lg7 19.0–0–0 Dc7 20.Tf3 Lxe5 21.Tdf1 0–0 22.Kc2 Lg7 23.T1f2 a5 24.b3 Tad8
25.Da6 Ta8
26.Db6?? Dd7!
En dame in de knip!
Toen ik over mijn 25e zet nadacht berekende ik ook alvast het eindspel wat ontstaat na 26…Dxb6 27.cxb6 Tab8 28.Pc5 en dat beviel me wel. Helaas verviel ik een zet later weer in een oude fout. Zonder nog even te checken a tempo mijn plan doorzetten. "Mijn handen waren weer eens sneller dan mijn harses" zou Hendrik op zo’n moment zeggen. Ik had gewoon terug gemoeten naar d3, waarna Sybolt had mogen bedenken of hij zetherhaling wilde. Zo nee, dan mocht ie een ander plan bedenken…
27.Tf1 Le5 27…Tfb8 28.Txf7 ging nog wel. Sybolt doet het echter nauwkeurig.
28.T1f2 f5 29.gxf6 Kf7 30.c4 Tfb8
En de rest had niet meer gehoeven…
31.Td2 De8 32.cxd5 exd5 33.e4 d4 34.Tfd3 Txb6 35.Pxb6 Td8 36.Pc4 De6
0–1
De volgende damemishandelaar was Tobias Kabos. Het leek wel oudejaarsavond in Keulen! Zo ga je niet met een dame om!
Henk Vedder – Tobias Kabos
Bord 1
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.Lc4 e6 7.P1e2
In de WK-matches tussen Tal en Botwinnik in 1960 en 1961 kwam de Caro Kann vaak aan de beurt als Tal met wit speelde. Nooit gebruikte hij de hoofdvariant. Wel deze zijvariant. In 1961 gebruikte hij ook de doorschuifvariant, maar dat was niet zo’n succes.
7…Ld6 8.0–0 Dc7 9.Le3 Pe7 10.Lb3 Pd7 11.c4 Pf6 12.c5 Lxg3
Wit kan op drie manieren terugslaan. Voor alle manieren is wat te zeggen. Henk kiest voor "naar het centrum toe slaan" en vreest een stormloop van zwarts h-pion niet.
13.hxg3 Ped5
14.Ld2 Dit mag dan wel de "slechte loper" zijn, als hij ooit op d6 terecht zou komen was hij juist beregoed geweest. Henk is er daarom zuinig op.
14…0–0–0 15.Lc4 h5 16.Da4 Pe4 17.Lc1 Nee, Tobias. Die krijg je echt niet!
17…h4 18.Lxd5 Txd5 19.Lf4
19…hxg3?? Wat een damesmishandeling! Tobias dacht er nog een poos over na ook, getuige de tijden die Henk op zijn notatieformulier vermeldde. Het kan echt niet. 19…b5 Was de zet. Dan was het nog redelijk in evenwicht.
20.Lxc7 gxf2+ 21.Txf2 Tdh5 22.g4 Th1+ 23.Kg2 Txa1 24.Lf4 e5 25.Dxa7
1–0
Ook Dick de Graaf verloor zijn dame. Maar daarvoor moeten we toch echt de credits geven aan Stan van Gisbergen. In een scherpe partij, waarin hij eerst een stuk offerde, kreeg hij zoveel dreiging dat Dick zich genoodzaakt zag de dame te geven. Hij kreeg er wel wat materiaal voor terug, maar het was veel te weinig.
Stan van Gisbergen – Dick de Graaf
Bord 4
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 Le7 5.e5 Pfd7 6.h4 a6 7.Ph3 c5 8.dxc5 Pxc5 9.Lxe7 Dxe7 10.Dg4 f5 11.exf6 Dxf6 12.Pxd5 De5+ 13.Le2 Dxd5 14.Dxg7 Tf8 15.Pg5 Dxg2 16.Lh5+
1–0
Huh? Bovenstaand partijtje voldoet bepaald niet aan de daarboven gegeven beschrijving. Klopt! Ik vroeg Dick na afloop om zijn partij, hij graaide in zijn zak en haalde er een notatiebiljet uit. Thuis kwam ik erachter dat dit niet de partij tegen Amstelveen was, maar die uit de interne competitie van Hoogland, waar Dick ’s maandagsavonds ook aan deelneemt. Dick had wit overigens, die Hooglanders kan hij wel hebben!
Maar als een Amstelvener die pot aan dit verslag wil toevoegen… be my guest! De partij mocht gezien worden.
Hoe dan ook, Amstelveen won met 2,5-1,5 en gaat door naar de vierde ronde…
PS: Ik ontving via Tobias Kabos de zetten van de partij aan het vierde bord. En ze zijn de moeite waard!
Stan van Gisbergen – Dick de Graaf
Bord 4
1.d4 d6 2.c4 e5 3.Pc3 Pc6 4.Pf3 Lg4 5.d5 Pce7 6.g3 g6 7.Lg2 Lg7 8.h3 Ld7 9.0–0 f5
10.b4
Als in de Bajonetaanval van het Konings-Indisch. Wit kon ook proberen gebruik te maken van het gat op e6 met 10.Pg5 Dc8 11.Pe6 Lxe6 12.dxe6 Pf6 (12…Dxe6 13.Lxb7 Tb8 14.Da4+ Kf7 15.Dxa7) 13.Pd5 Pfxd5 14.cxd5 met een indrukwekkend pionnetje op e6!
10…a5 11.La3 axb4 12.Lxb4 c5
Zet de boel helemaal op scherp. Wit moet nemen uiteraard, want La3 kan niet.
13.dxc6 Pxc6 14.Lxd6 14.Dxd6 e4 15.Pd2 Pxb4 16.Dxb4 Da5 17.Dxa5 Txa5 18.Tac1 Lxc3 19.Txc3 Txa2 zou een stuk minder boeiend zijn dan de partij.
14…e4
Dit was de bedoeling uiteraard. Maar wit kijkt even niet naar materiaal en gaat vol in de aanval.
15.Pd5 exf3 16.exf3Rustig terugnemen en de e-lijn openen voor de toren. Na meteen 16.Pc7+ was vast en zeker 16…Dxc7 17.Lxc7 fxg2 18.Kxg2 Pge7 gekomen waarna het nog best lastig is met een dame tegen drie lichte stukken.
16…Kf7 17.Tb1 Lc8 18.Pc7 Ld4 19.c5 Ta5
20.Txb7!
20… g5? Dit is geen goede zet. Als je dan toch niet die toren aan wilt nemen, ontwikkel dan in elk geval iets met Pge7. Maar wat als die toren wel zou worden genomen? Met behulp van de computer vond ik een werkelijk schitterende variant…
20…Lxb7 21.Db3+ Kf6 22.Pd5+ Kg5 (22…Kf7 23.Te1 en de zwarte koning staat in een kruisvuur.) 23.Dxb7 De8 en hier komt de computer met het geweldige 24.Dg7!!
analysediagram
Bedoeld om de terugweg voor de koning af te snijden. Het loopt mat na 24…Lxg7 25.Lf4+ Kh5 26.g4+ fxg4 27.fxg4+ Kh4 28.Lg3+ Kg5 29.f4+ Kh6 30.g5+ Kh5 31.Lf3.
21.Pe6+ Lxb7 Moet wel, want 21…Kxe6 22.Db3+ Kf6 23.Df7 is mat. Zwart heeft echter veel te weinig materiaal voor de dame en is in het vervolg kansloos.
22.Pxd8+ Pxd8 23.Dxd4 Pf6 24.Te1 Te8 25.Txe8 Pxe8 26.Dd2 Ta8 27.Dxg5 Pf6 28.Dxf5 Lc8 29.Dc2 Le6 30.c6 Ta6 31.f4 Lc8 32.Le5 Pe6 33.f5 Pg5 34.g4 h6 35.Lxf6 Kxf6 36.Dc3+
1–0
Ik heb dankzij Tobias Kabos inmiddels de partij van bord 4 binnen. Morgen zal ik deze, Deo Volente, aan het verslag toevoegen…
En we zijn compleet! De moeite waard trouwens, dat potje aan bord 4…
En La3 Txa3 is nog beter
Ha! Dat is wel zo simpel inderdaad. Even wat aanpassen…
24.Dg7!! is bedoeld om pion f2 te ontpennen, de terugweg was al afgesneden. Hoe dan ook, een erg fraaie zet!
Nee, in de analyse zie ik 29…Kh6. Dan kan de koning vervolgens naar g7. Er moet dus wel degelijk iets op g7 staan.
Nee, met de dame op b7 is Kg7 niet mogelijk. Ik denk toch dat je gelijk hebt, Paul. Maar wat komt zo’n computer op wonderlijke ideeën.
Als witspeler op bord 4 moet ik toegeven dat ik niet weet of ik mijn mogelijkheden na 20. Txb7, Lxb7 21. Db3+, Kf6 ten volle zou hebben benut. Mijn engine geeft het rustige zetje 22. Te1 als beste (met waardering +4 ondanks toren en paard achter). Ipv een van de dreigingen uitvoeren wordt er eerst nog een nieuwe ingebracht (Pe8). Mogelijk (vermoedelijk?) zou ik in plaats daarvan aan de ordinaire verleiding 22. De6+ zijn bezweken met mat of damewinst na 22… Kg7 23. Pe8+. Probleem daarbij is dat zwart zoveel materiaal voorstaat dat hij inderdaad de dame kan geven met 23 .. Dxe8 en met ongeveer gelijk spel eruit komen. (23 … Kh6 24. Lf8 loopt mat). De engines geven de menselijke ordinaire zet 22. De6+ pas als zesde optie … Ik zou graag denken dat ik een van de geniale winsten inderdaad zou hebben gevonden als dit op het bord was gekomen. Overigens heeft wit Dg7 niet nodig om mat te zetten in bovenstaande analyse (uiteraard had ik niet zover gekeken, ik zag alleen dat ik een schaakje had op b3 en daarna verschillende opties waar nog uit gekozen zou moeten worden). In ieder geval een spannend potje ..
Dank voor deze aanvulling, Stan!
Als aanvulling op Paul en Johan zou ik nog willen zeggen dat de eerste pointe het afsnijden van de koning is. Er dreigt immers meteen mat in twee door f4+ en Lf3. Doordat zwart dat mat opheft met Lxg7 blijkt een tweede pointe, namelijk het ontpennen van pion f2. Zo heeft iedereen een beetje gelijk