De riemen die je hebt
De vijfde ronde was er eentje waar we al een tijdje met gemengde gevoelens naar vooruit keken. Het bleef afmeldingen regenen in de mailbox van Guido. Laat ik maar eens een stukje citeren uit de e-mail die hij uiteindelijk zond aan de spelers die wél van de partij waren deze zaterdag…
“Nooit eerder heb ik zoveel afmeldingen ontvangen! Erwin (met Anish in Londen), Benjamin (Londen), Slava (Rusland) en Peng (China) zitten allemaal in het buitenland, en Jan kan ook niet (‘andere activiteiten’). De reserves Balogh (speelt competitie in Slowakije), Berelowitsch (trainingskamp met zijn pupil), Alina (Indonesië) en Sopiko (Georgië), Guliyev (logistiek niet haalbaar) kunnen ook allemaal niet. Alleen Konstantin Landa kan invallen. Ik hou hierdoor slechts 7 spelers over… “
Zaterdag voegde Guido hier nog aan toe dat hij ook Ivantsjoek en Navara nog gepolst had, maar die konden ook allebei niet. En ja, Igor Khenkin bood zichzelf aan, maar daar heeft Guido vriendelijk voor bedankt.
Tja, wat moet je dan? De wedstrijd bij voorbaat als verloren beschouwen? Dan kun je de prijzige Landa ook net zo goed thuislaten. Nee, er werd besloten tot een aangepaste tactiek: vol inzetten op de witborden. De IM’s en de GM’s kregen wit en moesten voor de winst gaan, de anderen kregen zwart en vooral de Kaaieman en ik moesten dan wat zien te sprokkelen. Op die manier zou er, met een beetje geluk, nog wel een matchpuntje te halen vallen. En daarnaast werden er mooi weer twee En Passanters in de gelegenheid gesteld om hun meesterklassedebuut te maken. Eentje debuteerde zelfs in het eerste!
Robin Reichardt maakte eerder dit seizoen al zijn meesterklassedebuut en kon deze keer ook weer aan de bak. Hij had de pech een bij toeval goed voorbereide tegenstander te treffen…
Jan Balje – Robin Reichardt
Bord 6
1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.e4 c5
Robin hoorde na afloop van zijn tegenstander dat die zich op mij had voorbereid en dat hij daarom dit systeem goed kende. Dat is merkwaardig! Bij mijn weten heb ik dit ooit een keer gespeeld tegen Jan Willem de Jong en speel ik verder vrijwel altijd 3…Pc6 in deze stelling. Pech voor Robin, want juist tegen een onvoorbereide tegenstander is dit een lekker scherp variantje, waarbij misschien zelfs een gat van 400 ratingpunten is te overbruggen. Die vlieger gaat nu niet op.
4.d5 Pf6 5.Pc3 b5 6.Lf4 Da5 7.a4 Pxe4 8.Pge2 Pd6 9.axb5 Db6 10.Pg3 Pd7 11.De2
11…Pf6 Ik had Robin afgelopen week nog een e-mail gestuurd met de mededeling dat 11…Pxb5 hier beter is. Na 12.Pxb5 Dxb5 13.Pe4 Db4+ 14.Ld2 Db6 15.La5 Db8 gaat het wel. Jonge pupillen vergeten de woorden van hun trainer nog wel eens. In mijn eigen partij volgt straks een zo mogelijk nog straffer voorbeeld.
12.Pge4 Pfxe4 13.Pxe4
13…e6 Tja, dit zetje werd ook gespeeld in die partij die ik Robin toezond met de mededeling dat Pxb5 beter was. 13…Pxb5 was ook hier beter. Het gespeelde e6 is gewoon slecht.
14.dxe6 Pxe4 Van kwaad tot erger! Robin miste in zijn berekeningen een penning, zo zei hij na afloop.
15.exf7+ Kxf7 16.Dxe4 Le7 16…De6 was de bedoeling, maar dan komt dus 17.Lxc4
17.Lxc4+ Le6 18.Ta6 Lxc4 19.Dxc4+ Ke8 20.Txb6 axb6 21.0–0
1–0
Onderdeel van het strijdplan was dat Sergei Tiviakov bij Groningen op het tweede bord zou spelen. Guido wist te melden dat die meestal wit krijgt namelijk. Niet dat hij de heerlijke schoppartij Smeets – Tiviakov van een paar seizoenen geleden alweer vergeten was, maar toch. Nu Sergei met al zijn degelijkheid aan het eerste bord mocht plaatsnemen vreesden we dat 5 uit 5 met wit er niet in zou zitten deze middag. En dat bleek al snel…
Konstantin Landa – Sergei Tiviakov
Bord 1
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 0–0 5.Ld3 d5 6.Pf3 b6 7.0–0 dxc4 8.Lxc4 Lb7 9.De2 c5 10.Td1 De7 11.Ld2 cxd4 12.Pxd4 a6 13.a3 Ld6 14.Le1 Pbd7 15.La2 b5 16.f3 Pe5 17.f4 Pc6 18.Lh4 Pxd4 19.exd4 b4 20.axb4 Lxb4
½–½
Niet iets om heel veel woorden aan vuil te maken…
Henk rekende eens hardop voor dat hij al een partij of tien achter elkaar niet had gewonnen. Maar deze keer moest het er van komen, want hij was een van onze witspelers. Op het laagste witbord ook nog eens! De druk was groot! Welnu, hij kweet zich voorbeeldig van zijn taak…
Henk Vedder – David Slagter
Bord 9
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Ld3 a6
Die wordt niet vaak gespeeld, maar desondanks zie ik aardig wat 0–1 in mijn database!
4.Pf3 dxe4 5.Lxe4 Pf6 6.Lg5 “Naar deze zet zult u tevergeefs zoeken in uw database” had ik aanvankelijk willen schrijven. Maar toen bleek mij dat ene Ryszkiewicz met zijn 1884 elopunten dit ook al had verzonnen.
6…h6 7.Lxf6
7…gxf6 Henk verbaasde zich over deze zet. Hij had zelfs 7…Dxf6 al genoteerd toen hij zag dat David met de pion had teruggeslagen. Kennelijk druist het in tegen Henks gevoel voor positiespel. De computers zijn het overigens met David eens!
8.De2 De7 9.Pc3 f5 10.Ld3 b5 11.0–0–0 b4 De computer is minder te spreken over Davids geschuif met pionnen terwijl zijn ontwikkeling ernstig achterblijft. Zetten als Lg7 en 0–0 hadden aan dit geschuif vooraf moeten gaan.
12.Pa4 Lb7 13.The1 Df6 14.Lc4
Er dreigt reeds de sloophamer met d4–d5. Zwart zit al zwaar in de nesten.
14…Lc6 15.Lb3 De rustig aanpak. Er viel al wat te zeggen voor een optater recht door het midden: 15.d5 Lxa4 16.dxe6 fxe6 17.Lxe6 Le7 18.Pd4 Pc6 19.Df3 en zwart krijgt een beetje last van het feit dat ie niet mag rokeren.
15…Lg7 16.Pe5 0–0 Dat heeft ie dan toch voor elkaar gekregen. Maar zijn grootste probleem ligt op de andere vleugel. Het paard van b8 kan zich niet ontwikkelen en bijgevolg de toren van a8 ook niet.
17.f4 Td8
18.Dc4 “Z’offerden ootmoediglijk” zingen we volgende week weer, maar Henk blijft de rust zelve. 18.Pxf7! Kxf7 19.Dh5+ Kf8 (19…Dg6 20.Lxe6+ Kf6 21.Dh4+) 20.Txe6 Df7 21.Dxf7+ Kxf7 22.Txc6+ was er eentje geweest voor de rubriek van Peter Boel!
18…Td6 19.Dxb4 Ah! Pionwinst. Ja, het blijft een Vedder natuurlijk…
19…Dh4 20.g3 Dxh2 21.Dc3 a5 22.Pc5 a4 23.Lc4 Ld5 24.Lxd5 Txd5 25.Df3
Nu dreigt c4 met torenwinst en Th1 met damewinst. Teveel van het goede. David gaf het op.
1–0
De witmannen gingen nog even door met scoren, want onze topscorer had weer een gevalletje mes-boter…
Manuel Bosboom – Maurice Schippers
Bord 5
1.c4 Pf6 2.Pf3 g6 3.b3 Lg7 4.Lb2 d6 5.d3 0–0 6.Pbd2 e5 7.e3 Pc6 8.Dc2 Te8 9.a3 d5 10.cxd5 Pxd5 11.Le2
Manuel heeft weer een van zijn favoriete systemen op het bord. Een Siciliaans drierijensysteem, maar dan met wit. En met nog een extra tempo omdat zwart d6 en d5 gespeeld heeft.
11…a5 12.Tc1 h6 13.Db1 Ld7 14.h3 De7
15.g4 Dat u niet dacht dat de rokade bij dat systeem hoort!
15…Tad8 16.Tg1 b5 17.Pe4 Kh8 Zoiets kondigt meestal f7–f5 aan. Daar gaat hij echter geen tijd voor krijgen.
18.Tc5 De vijfde rij gaat in deze partij een prominente rol spelen. Het eerste stuk meldt zich…
18…Pb6 19.Dc2 19.Txb5 kan ook natuurlijk. Een pion oprapen, maar dat is meer Vedderstijl.
19…b4 20.a4 De6 21.g5 h5 22.h4 Pd5
23.Tg3 De strateeg Bosboom. Hij verzint een manier om zijn slechtste stuk, de loper op e2, te activeren. Via h3!
23…Pce7 24.Lf1 Pf5 25.Lh3 c6
26.Txa5 Ah! Toch Vedderachtig piongegraai. De computer schreeuwt al om 26.Pf6 Pxf6 (26…Lxf6 27.Lxf5 Dxf5 28.e4 De6 29.exd5) 27.Txe5.
26…De7 27.Lxf5 gxf5
28.Pf6 Lxf6 29.gxf6 Dxf6 30.Tg5
En nog een naar de vijfde rij. Niet alleen krijgt zwart een probleem op de lange diagonaal, ook pion h5 gaat eraan. En wel door de dame. Let maar op:
30…Dd6 31.Pxe5 Txe5 32.De2 Kh7 33.Dxh5+ Dh6 34.Dxf7+
1–0
Bij nader inzien zit ik me af te vragen waarom Manuel eigenlijk 11.Le2 speelde. Als je toch niet rokeert?
Met deze overwinning nam En Passant even de leiding, maar heel lang hadden we daar geen plezier van, want Sipke Ernst was onze Jasper Reichardt aan het mat pompen. Jasper, een neef van Robin, was vroeger een paar jaar heer en meester bij de jeugd van En Passant, maar de grote doorbraak bleef uit. De laatste jaren echter zit hij serieus aan de schaakstudie en stijgt het niveau. Daarnaast is hij ook nog wedstrijdleider, barman, redacteur, toernooi-organisator en een van de webmasters van En Passant. En vast nog meer wat me nu even niet te binnen schiet. Mocht ik hem volgend jaar vergeten voor te dragen voor vrijwilliger van het jaar, dan weet u wat u te doen staat.
Zijn debuut in En Passant 1 leverde hem meteen een clash op met een grootmeester…
Sipke Ernst – Jasper Reichardt
Bord 4
1.Pf3 c5 2.g3 Pc6 3.Lg2 g6 4.0–0 Lg7 5.d3 Pf6 6.Pc3 0–0 7.a3 d5 8.Lf4 Te8 9.e4 d4 10.Pe2 e5 11.Ld2 Ld7 12.Pe1 b5 13.h3 Dc8 14.Kh2 Tf8
Net als in de vorige partij een zet die f7–f5 aankondigt, maar die zet komt er nooit. Dat laat overigens onverlet dat zwart prima uit de opening is gekomen.
15.Tc1 a5 Zetjes als 15…c4 lijken mij wel wat in dit soort stellingen.
16.c3 Da6 17.cxd4 cxd4 18.f4 Db6 19.Pf3 Pe8 20.De1
20…f6 Zwart is voorzichtig. Na bijvoorbeeld 20…Pd6 had zomaar eens 21.Txc6 Dxc6 22.fxe5 Pb7 23.Pexd4 kunnen volgen!
21.h4 Pd6 22.h5
22…Lg4 Er is natuurlijk veel voor te zeggen om een zet als 22…gxh5 achterwege te laten. Maar het verschaft een op g4 verschijnende loper wel een steuntje en daarnaast staat de koning veiliger achter een pion op h7 dan achter geen pion! Het grote gevaar is natuurlijk het opgeven van veld f5.
23.hxg6 hxg6 24.Ph4 Kh7 25.Lf3 Lxf3 26.Pxf3 Lh6 27.Kg2 Kg7
28.g4! De beslissende aanval wordt ingezet! 28…exf4 29.Lxf4 Pe5 Verleidelijk, om zo’n mooi veld te bezetten, maar helaas faalt het tactisch.
30.Lxe5 Lxc1 30…fxe5 31.g5
31.Lxd4 Dc7 32.Dxc1 Ineens is zwart materieel en positioneel naar de knoppen. We gaan door tot mat.
32…Dd7 33.g5 Tac8 34.gxf6+ Kg8 35.Dh6 Dg4+ 36.Kf2 Tf7 37.Tg1 De6 38.Txg6+ Tg7 39.Dxg7 mat
1–0
Dick de Graaf koos voor een vrij rustige bestrijdingswijze van de Catalaan van Joost Wempe. En toen, ineens, ging die g-pion naar voren. Vuurwerk! Maar het ontplofte wel in zijn eigen gezicht…
Joost Wempe – Dick de Graaf
Bord 10
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Pf3 Lb4+ 5.Ld2 Le7 6.Lg2 0–0 7.0–0 b6 8.cxd5 exd5 9.Dc2 Lb7 10.Lf4 Pa6 11.Pe5 c5 12.Pc3 cxd4 13.Pb5 Lc5 14.a3 De8 15.Dd3
15…g5 Spectaculair, maar dubieus. 15…Ph5 en dan op f4 ruilen was verstandiger.
16.Df5! Ph5
17.Pg4 17.Dxg5+ Pg7 18.Pg4 lag voor de hand en lijkt me afdoende. Nu mag zwart nog even spartelen.
17…f6 17…gxf4 18.Dxh5 f5 had zwart nog overlevingskansen geboden. Die krijgt hij nu niet meer.
18.Pd6 Lxd6 19.Lxd6 Td8 20.Lxf8 Dxf8 21.Tac1 De7 22.b4 Pc7 23.Df3 Kg7 24.Tfd1 Pe6
1–0
Gijs-Cor Heuveling, inderdaad die van de Heuvelingloper, maakte ook zijn debuut in de meesterklasse. In het eerste had hij al ruime ervaring opgedaan. In de beginjaren van deze eeuw, toen En Passant eindelijk KNSB-competitie kon spelen na een eeuwigheid in de onderbond te hebben vertoefd, was hij een vaste kracht. In de derde klasse scoorde hij in 37 partijen 17 punten. De meest memorabele was een overwinning tegen Voerendaal in een wedstrijd die met 1-7 verloren ging. De eerste wedstrijd van En Passant 1 in het eigen denksportcentrum was dat!
Van de drie invallers bezorgde Gijs-Cor zijn tegenstander de meeste hoofdbrekens. Dat leidde tot zoveel optimisme dat ik tijdens het ijsberen ineens de vraag kreeg hoe je ook al weer correct remise aanbiedt. “Na je zet, maar voor het indrukken van de klok, GC.” Dat had hij goed begrepen, want hij bood twee keer remise aan! Dat was dan wellicht weer iets teveel van het goede 🙂 .
Tegenstander Jasper Geurink had zich ongetwijfeld suf geplugd op ons grootmeestergilde om zijn normenjacht een vervolg te geven. Een opponent zonder titel aan bord 2 treffen zal hem tegen zijn gevallen. Sorry Jasper, het kon even niet anders…
Jasper Geurink – Gijs-Cor Heuveling
Bord 2
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 d6 4.Lxc6+ bxc6 5.0–0 e5 6.c3 Lg4 7.h3 Lh5 8.d4 cxd4 9.cxd4 Lxf3 10.Dxf3 exd4 11.e5 d5 12.Dg4
12…c5 Kijk! Precies zoals het hoort tegen een sterkere speler. Niet zomaar teruggeven die pion. Laat hem er maar voor werken!
13.Pa3 Tb8 14.Lf4
14…h5 Ik zou gewoon doorvreten! 14…Txb2! Wellicht was hij bang voor een opstoot van de e-pion, maar die kan altijd goed beantwoord worden met Pf6: 15.e6 Pf6.
15.Df3 Tb6 16.Tfe1 Le7 17.e6 fxe6 Niet verkeerd, maar wederom 17…Pf6 kwam in aanmerking.
18.Dg3 Kd7
Weer prima gespeeld. De belegerde kant van het bord verlaten en de veiligheid opzoeken.
19.Pc2 g5 Nu gaat ie toch met vuur spelen. Stukken ontwikkelen! 19…Pf6 of 19…Df8 . Wit heeft dan nog heel wat te bewijzen.
20.Le5
20…Th7 Het verkeerde veld. Beter was 20…Th6 21.b4 c4
21.b4 cxb4 21…c4 22.Lxd4 Tb7 23.Txe6! Kxe6 24.De5+ Kd7 25.Dxd5+ Kc8 26.Df5+ Kb8 27.Dxh7. Zie de twee redenen waarom de toren beter op h6 had gestaan dan op h7!
22.Pxd4 Lf6 23.Tac1 Lxe5 24.Dxe5 Db8 25.Dxg5 Pe7 26.Pf3 Dg8 27.Df4 Db8 27…Tg7
28.Pe5+ Ke8 29.Df6 Dd8 30.Te3 d4
31.Tf3 en om mat te voorkomen is Pf5 nodig, maar dat verliest de toren van h7. Heuveling weerde zich kranig, speelde lange tijd ook gewoon goed, maar ineens stort de hele zooi toch in. Jammer hoor.
1–0
Hiermee namen de Groningers een 4,5-2,5 voorsprong, maar helemaal gerust konden ze er nog niet op zijn. Nijboer – Hoeksema stevende al op 1-0 af en op de borden 7 en 8 stond En Passant in een toreneindspel een pion voor. Het zou nog wel een nederlaag voor ze kunnen worden!
Friso Nijboer – Erik Hoeksema
Bord 3
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.f3 De Najdorf is de laatste tijd een gespreksonderwerp tussen Friso en mij. Vooral sinds hij bij de Europacup tegen Gelfand ineens het ouderwetse 6.Lg5 weer van stal haalde. Waarom nu dan ineens deze zet? In de Najdorf met 6.Lg5 zitten volgens Friso te veel geforceerde remisevarianten. En de witspelers hadden de opdracht om te winnen!
5…Pc6 6.Pc3 e6 7.Le3 Le7 8.Dd2 0–0 9.g4 a6 10.0–0–0 Pxd4 11.Lxd4 b5 12.Kb1 Dc7 13.g5 Pd7 14.h4 b4 15.Pa4
15…Tb8 Tijdens de Europacup van 2015 in Skopje verloor Friso een partij van de Tsjech Babula, die voor Werder Bremen speelde. Geen schande overigens, daags ervoor versloeg Babula Anish Giri. Tegen Friso deed Babula hier 15…Lb7 . Friso was erg in zijn nopjes met Eriks Tb8, want “dat verliest gewoon een tempo.” Ik ga er maar niet te diep op in, ik laat u alleen even weten dat Friso op vertrouwd terrein was.
16.b3 Lb7 17.h5 d5 18.g6
Een lekkere stormloop en van een zwarte tegenaanval zien we nog niet veel. Niet dat de witte aanval al doorslaggevend is hoor. Dat niet, maar wit heeft wel de touwtjes in handen!
18…e5 19.Lb2 Pf6 20.Dh2 Ld6 21.exd5
21…h6 Na 21…Lxd5 volgt 22.h6! fxg6 23.hxg7 Kxg7 (23…Dxg7 24.Lc4 Lxc4 25.Txd6 Lb5 26.Lxe5) 24.Txd5 Pxd5 25.Dxh7+ Kf6 26.Dh4+ Kf7 27.Lc4 en wit wint.
22.c4 bxc3 23.Pxc3 e4 24.Dg2 exf3 25.Dxf3 fxg6 26.hxg6
26…Lc8 na 26…Pxd5 blijkt hoe sterk die witte lopers zijn: 27.Pxd5 Txf3 28.Pxc7 Lxc7 29.Lc4+ Kf8 (29…Kh8 30.Txh6 mat) 30.La3+ Ke8 31.The1+ en mat.
27.Lh3 Pg4 28.De2 Lf5+ 29.Ka1 Tbe8
30.Dd2 30.Dxa6 zou natuurlijk weer de zet zijn waar ik naar kijk!
30…Pe3 31.Lxf5 Pxd1 32.Le6+ Txe6 33.dxe6 Pxb2 34.Kxb2 Le5
Hier maakte ik me wel een beetje zorgen of dat paard niet in een eeuwige penning zou komen te staan…
35.Th3 Tc8 36.Kc2 Da5 37.a4
37…Db4 Met 37…Lf6 had zwart de meubelen nog kunnen redden.
38.Te3 Lf6 38…Lxc3 39.Txc3 De4+ 40.Kb2 Te8 41.Dd7 Dxg6 42.Tc8 Df6+ 43.Ka2 Txc8 (43…Df2+ 44.Ka3 Df8+ 45.e7!) 44.Dxc8+ Kh7 45.Dxa6 zal wel gewonnen zijn voor wit, maar ik sta er niet voor in!
39.e7 Db8 40.Dd5+ Kh8 41.Dd7
en opgegeven door zwart. Op 41…Te8 volgt 42.Pd5 en er is sprake van een soort tempodwang.
1–0
Daarmee slopen we een puntje dichterbij en resteerden nog die twee toreneindspelen met een pluspion. Hoe spannend kun je het maken, nietwaar?
Eelke de Boer – Richard Vedder
Bord 8
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Pxe4 Open Spaans uiteraard! Eerlijk gezegd betwijfel ik of dit een goede opening is om op winst te spelen, maar helaas, ik weet niet beter! En ik had eigenlijk verwacht een 1.d4–speler te moeten bestrijden deze dag. Ik had wel iets bekeken van het Open Spaans. Kom ik zo op terug.
6.d4 b5 7.Lb3 d5 8.dxe5 Le6 9.De2
Het Keressysteem. De grote Paul Keres had het al een paar keer gespeeld voordat hij er in het WK-toernooi van 1948 onze Max Euwe de oren mee waste. In het toernooiboek toonde Euwe zich, mede daardoor, somber over de toekomst van het Open Spaans. Vier keer kwam het open Spaans op het bord tijdens dat toernooi. “Het is toch zeer wel mogelijk dat deze vier partijen een soort zwanenzang van de open variant hebben betekend.” Zo erg bleek het allemaal niet te zijn. Vooral de dit jaar overleden Viktor Kortchnoi heeft veel betekend voor de variant.
9…Le7 Er zijn andere zetten mogelijk, maar toevallig had ik afgelopen week een artikel van Jan Timman gelezen in NIC Yearbook 120, waarin hij, ter herinnering aan Viktor Kortchnoi, een variant besprak waar ook Viktor zich mee bemoeid heeft.
10.Td1 0–0 11.c4 bxc4 12.Lxc4 Lc5 13.Le3 Lxe3 14.Dxe3 Db8 15.Lb3
15…Db6 15…Pa5 was de zet die Euwe indertijd speelde. Niet de directe oorzaak van die nederlaag trouwens, maar de deskundigen zaten niet stil natuurlijk sindsdien. Db6 werd ooit door Geller geïntroduceerd tegen Tal en dat leverde hem een nederlaag in 24 zetten op. Kortchnoi nam het stokje over voor zwart en deed het een stuk beter.
16.Dxb6 cxb6 17.Pbd2 17.Pa3 , en dan via c2 naar d4 wordt gezien als wits beste kans.
17…Pc5 18.Tac1 Tac8 18…Pxb3 19.Txc6 leek me gunstig voor wit. Dat moesten we maar niet doen.
19.Lc2
19…Lg4 Een soort Pavlov-reactie in het Open Spaans. Wit heft de druk op d5 op en meteen gaat de loper naar g4. Ik keek ook naar 19…Pb4 20.Lb1 Pbd3 en ik weet eigenlijk niet meer waarom ik ervan af heb gezien. Da’s toch een mooi peerd, niet? Ja, ik weet wel waarom ik ervan afzag. Ik had namelijk een ander mooi plan, maar miste een zetje van wit.
20.h3 Lh5 21.Lf5 Tce8 22.g4 Lg6
23.Ld7! Deze was mij dus ontgaan. Nu moet ik toch die toren binnen laten. 23.Lxg6 fxg6! had ik berekend toen ik 19…Lg4 deed. Die stelling beviel me wel!
23…Pxd7 24.Txc6 h5 24…Pxe5 25.Pxe5 Txe5 26.Txb6 leek me eerder goed voor wit dan voor zwart. Ik zocht naar manieren om winstkansen te behouden. Met h5 voorkom ik varianten waarbij mijn loper wordt ingesloten en bovendien (dat komt straks nog van pas) hef ik mat achter de paaltjes op!
25.Td6 hxg4 26.hxg4 Pxe5 27.Pxe5 Txe5 28.f4 28.Txb6 was natuurlijk ook weer gewoon mogelijk. Ook dan staat het gelijk.
28…Te6 29.Txd5 Le4 30.Pxe4 Txe4 31.T5d4 Tfe8
Kijk, daarom is het handig dat het mat achter de paaltjes was opgeheven. Dit toreneindspel is overigens potremise. Een praktisch voordeel voor zwart is echter dat de witte pionnen wat kwetsbaarder zijn.
32.f5 Txd4 33.Txd4 Te2 Zo is de witte koning ook afgesneden. Weer een voordeeltje erbij, maar nog niet genoeg om te winnen.
34.Tb4 b5 35.Kf1 Tc2 36.g5 Kf8 37.a4 Tc5
Wint een pion, maar nog altijd is het niet gewonnen.
38.Tf4 bxa4 39.Ke2 Tb5 40.Kd3 Txb2 41.Txa4
41…Tb5 41…Tg2 42.Txa6 Txg5 43.f6 gxf6 44.Txf6 is een theoretische remise. 41…Tb6 leek me te passief omdat de witte koning verder naar voren kan, maar toch was die de enige manier om directe theoretische remisestellingen te vermijden.
42.Txa6 42.Ke4 a5 was waar ik op hoopte. Dan heeft zwart goede kansen.
42…Txf5 43.g6 Zo bereiken we toch weer een theoretische remise. Ik wist het, ik wilde dit eindspel vermijden, maar het lukte me niet.
43…Te5 44.gxf7 Kxf7 45.Kd4 Te8
Waarom is dit eindspel dan remise? De witte koning is toch afgesneden? Ja, maar niet ver genoeg. En als de pion nog niet over de middellijn is kan de witte toren het alleen af. Hij hoeft alleen maar naar g1 te gaan.
46.Kd3 g6 Na 46…g5 is het meteen duidelijk. Zwart moet niet zijn eigen koning laten afsnijden.
47.Kd4 Kg7 48.Ta1 Te2 49.Tb1 Te6 50.Kd5 Tf6 51.Ke4 g5 52.Tg1 Kg6 53.Ke3
53…Tf4 53…Kh5 54.Th1+ Kg4 55.Tg1+ Kh4 56.Th1+ en om uit de schaakjes te lopen moet de koning weer schuilen op g6, waarna zwart geen moer is opgeschoten.
54.Ta1 Kf5
55.Tg1?? Maar nu is dit een vette blunder. Wit mag onder geen beding toelaten dat zwart zijn pion over de middellijn brengt. Dan kan hij namelijk wel “naar de toren zigzaggen” bij die schaakjes.
55.Tb1 of Tc1 of Td1 was genoeg voor remise omdat zwart dan geen g4 kan spelen. Het bijzondere is, dat Eelke dit type eindspel recentelijk nog had behandeld met zijn trainer, Sipke Ernst. Ik schreef het al eerder: “Jonge pupillen vergeten de woorden van hun trainer nog wel eens.”
55…g4 Over de middellijn en mat in 31!
56.Tg3 Kg5 57.Tg1 Tf8 58.Th1 g3 59.Th7 Kg4 60.Ke2 g2 61.Tg7+ Kh3 62.Th7+ Kg3 63.Tg7+ Kh2 64.Th7+ Kg1 65.Tg7 Te8+ 66.Kd3 Th8 67.Ke2 Kh2 68.Kf2 g1D+
0–1
Een zure nul voor Eelke. Tja, ik heb iets meer spinazie gegeten. Dat zal het zijn. De stand werd hiermee 4,5-4,5 en Jan Willem stond een pion voor! Ook al zo’n toreneindspel. Het zal toch niet? Het was al een tegenvaller voor ons “vol inzetten op wit-plan” dat grootmeester Brandenburg op zo’n laag bord zat, maar als dan desondanks de winst binnen gesleept zou worden… Dat wordt een ontvangst bij de burgemeester! Helaas… net niet…
Jan-Willem van de Griendt – Daan Brandenburg
Bord 7
1.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.cxb5 a6 5.e3 axb5 6.Lxb5 Da5+ 7.Pc3 Lb7 8.Ld2 Db6 9.a4 Pxd5 10.Pxd5 Lxd5 11.Pf3 e6 12.Lc3 Db7 13.0–0 Le7 14.Te1 0–0 15.Pd2
15…f5 15…Lxg2?? 16.Dg4 is niet zo moeilijk he?
16.e4 fxe4 17.Dg4 Lf6 18.Pxe4 Lxe4 19.Dxe4 Dxe4 20.Txe4 Kf7 21.Lxf6 gxf6
Zo is er een stelling ontstaan die op geen enkele manier nog doet denken aan het Wolgagambiet. En daar begon deze partij toch echt mee! Hoe deze stelling te duiden? Zo’n zwart centrum kan soms indrukwekkend naar voren opstomen, maar vooralsnog komt daar niets van terecht. Wit staat actiever en daarom iets beter denk ik.
22.Tc1 d6 23.Th4 Kg7 24.b4
24…Pa6 24…cxb4 25.Tc7+ Tf7 26.Tg4+ Kf8 27.Tc8+ Ke7 28.Te8 mat was ook een mogelijkheid!
25.bxc5 25.Lxa6 Txa6 26.b5 Ta5 zal wel niet winnen voor wit.
25…Pxc5 26.Tc3 f5 27.Tch3 Th8 28.g4 f4 29.g5 Taf8 30.Ld3 Pxd3 31.Txd3 d5 32.Th6 Tf5 33.Txe6 Txg5+ 34.Kf1 Ta8 35.Td4 f3 36.Tf4
36…Ta7 Dit kost een pion! Beter was 36…Th5 of 36…h5 37.Te3 Tg4
37.Te3 Tg6 38.Texf3 h6 39.Tg3 Kh7 40.Txg6 Kxg6 41.Ke2 Kg5 42.Td4 Kf6 43.Kd3 Ke5 44.Th4 Ta6 45.Ke3 Kf5 46.Tb4 Ke5 47.f4+ Kf5 48.h3 h5 49.Kd4 Ta5 50.Kc3 Ta8 51.Td4 Ke6 52.Tb4 Kf5
53.Td4 Tot ontzetting van de En Passanters aan de bar, maar tot opluchting van de Groningers, staakt Jan Willem zijn pogingen gaat hij voor zetherhaling. Hij zag “leeuwen en beren” en besloot het zekere voor het onzekere te nemen. Of het gewonnen is, durf ik ook na oppervlakkige analyse niet te zeggen. Ik neig eerder naar remise. Maar wit had natuurlijk zonder risico nog wat dingetjes kunnen proberen. Zo dachten we, staande voor het scherm waarop de partijen te zien waren, aan bijvoorbeeld 53.Kb3 h4 54.Td4 Ke6 55.Kb4 (55.f5+ Ke5 56.Txh4 Kxf5 hoe was dat ook alweer met twee van die randpionnen? Remise toch? Zeker met zo’n zwarte d-pion.) 55…Tb8+ 56.Kc5 Tc8+ 57.Kb6 Tb8+ 58.Ka7 Tb3 en zwart heeft voldoende tegenspel. Maar ja, niet geschoten is altijd mis!
53…Ke6 54.Tb4
½–½
Een gelijkspel. En dat met al die invallers. We moeten er tevreden mee zijn. Het kampioenschap zijn we inmiddels wel kwijt, maar we blijven in de running voor een Europacupplaats.
En na de wedstrijd hadden we die Groningers toch te pakken, want wat stonden ze beteuterd voor het raam van de Chinees. Die zat helemaal vol, niet in de laatste plaats omdat wij ze net voor waren!
Schaakvrienden en schaakvriendinnen, ik wens u fijne kerstdagen!
Foto’s zijn genomen door Guido de Romph
Goed gedaan, jongens!