Finale Muzychuk-Tan
Vandaag is er in Teheran, de hoofdstad van Iran, een rustdag bij het Wereldkampioenschap voor dames. Inmiddels zijn de twee finalisten bekend. WGM Zhongyi Tan uit China en GM Anna Muzychuk uit de Oekraïne gaan uitmaken wie de opvolger wordt van Yifan Hou. Op rating is Muzychuk favoriet, maar gezien het feit dat Tan de sterkste op papier uit dit hele toernooi, haar landgenote Wenjun Ju, had weten uit te schakelen, maakt duidelijk dat het geen eenrichtingsverkeer gaat worden. Ze zullen een tweekamp over vier partijen spelen met zo nodig op de vijfde dag een tiebreak.
De weg van Tan in de laatste twee ronden naar de finale zag er zo uit:
En van Muzychuk verliep als volgt:
Zhongyi Tan (foto toernooiwebsite van David Llada)
Ze versloeg onder meer oud-wereldkampioene Antoinetta Stefanova uit Bulgarije. Met wit ging ze als een mes door de boter, met zwart hield ze de zaak keurig op remise. Als je de uitslagen zo beziet lijkt het alsof de Oekraïnse in de halve finale een complete walk-over had op Kosteniuk, ook een voormalige wereldkampioene. Maar in de eerste partij stond Kosteniuk zo’n beetje de hele partij goed tot gewonnen, totdat ze zich de kaas van het brood liet eten. In mijn analyse laat ik zien op welke momenten Kosteniuk direct haar slag had kunnen slaan. Ze verzuimde keer op keer de genadeklap uit te delen en zoals zo vaak loop je dan in het mes van de tegenstander. De eerste kans die Muzychuk kreeg, was meteen raak.
In de tweede partij was Kosteniuk geen schim meer van de speelster die zij normaal gesproken is. ‘Volkomen verbrijzeld’ – zoals Donner dat zou zeggen, werd zij in no-time opgerold.
Tan had ogenschijnlijk geen problemen met de hoogst geplaatste Chinese Wenjun Ju. Die verloor met wit nadat de eerste partij in remise was geëindigd. Daarna botste Tan op de Indiase Dronavalli Harika. Dat werd een ware slijtageslag die pas na 9 confrontaties werd beslist. In de reguliere partijen had Tan de eerste gewonnen, maar moest in een marathonzitting van 162 zetten het hoofd buigen. Harika moest mat zetten met loper en paard maar dat ging haar niet vlekkeloos af. Slechts vier zetten voordat de 50-zetten regel in werking zou treden, had ze het toch voor elkaar. Tan was het even kwijt want de eerste partij uit de tiebreak verloor ze kansloos in slechts 17 zetten. Maar ze rechtte de rug en nam haar tegenstander een volkomen gelijkstaand eindspel af. Dat liet ze volgen door nog een overwinning, een mooie koningsaanval. Maar Harika bleek een geduchte tegenstander. De Indiase won een stelling waarin zij toren plus loper en pion voor de dame had. De twee snellere vluggertjes werden allebei remise. Het daaropvolgende ‘sudden death’-vluggertje kwam op naam van Tan die genoeg had aan remise. Gezegd moet worden dat ze de halve partij een pion achterstond bij slechte stelling maar ze verdedigde zich taai. Toen Hariko moest gaan forceren, raakte ze de controle over de stelling kwijt. In de slotstelling zien we een dame-eindspel met een pion meer voor zwart dat vermoedelijk remise zou worden, ware het niet dat de witspeelster door haar vlag ging en er 0-1 kon worden genoteerd. Als Anna Muzychuk wereldkampioene wordt, treedt zij in de voetsporen van haar zus Mariya, die het in 2015 werd.
ANALYSES
Kosteniuk, Alexandra – Muzychuk, Anna
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 c5 4. exd5 Dxd5 5. dxc5 Pf6 6. Pgf3 Lxc5 7. Lc4 Dc6 8. De2 O-O 9. Pb3 Ld6 10. Pbd4 Dc7 11. Pb5 Da5+ 12. Ld2 Lb4 13. c3 Le7 14. Lf4 a6 15. b4 Da4 16. Pc7 Ta7 17. Pd4 Pc6 18. Pc2 Pb8
In deze stelling is er van alles misgelopen voor zwart. Wit profiteert met een aardig tactisch grapje:
- Pxa6! bxa6
19…Pxa6 faalt op 20. Lb5 met materiaalwinst..
- Lxb8
Zo is wit een gezonde pion voorgekomen. En de rest is techniek zou je denken voor iemand met een rating van 2549.
20…Ta8 21. Le5 Lb7 22. Pd4 Ld5 23. Lb3 Lxb3 24. Pxb3 Tfc8 25. O-O Db5 26. De1 Tc4 27. Pd2 Tc6 28. a4 Sterk in aanmerking komt m.i. 28. a3 om met c3-c4 te gaan werken. Wit moet de achtergebleven pion op c3 naar voren gaan brengen omdat dat ook de vrijpion is.
28…Dd3 29. Pf3 Tac8 30. Ld4 Pd7 31. Td1 Df5
- De2
Nog altijd staat wit er zeer riant voor. Maar ze had hier de strijd meteen kunnen beslissen. 32. Lxg7 had nog een tweede pion opgeleverd!
32…Tc4?
- Kh1
Ze zal zich voor haar hoofd geslagen hebben, als ze later de engine heeft aangezet. Het is direct uit als ze hier de juiste combinatie had gevonden. Met de ‘interferentie’ 33. Lc5! kon wit materiaal winnen. 33…Lxc5 34. bxc5! en grappig genoeg valt er niets te doen tegen de dubbele dreiging Dxc4 en Txd7. [ Vooral niet 34. Dxc4?? wegens 34…Lxf2+]
33…T4c6 34. Td3
- Lxg7!
34…g6 35. Tfd1 T6c7 36. h3 h5 37. Te3 Lf6 38. Lxf6 Pxf6 39. Pd4 Dg5
- Tg3
Allemaal aarzelingen, maar wit blijft op winst staan. Winnend is ook 40. Dxa6 omdat 40…Pd5? faalt op 41. Pxe6!
40…Dh4 41. Pxe6
Dit levert inderdaad voordeel op, maar het wordt er niet eenvoudiger op.
41…Txc3 42. Txc3 Txc3
- Pd4
Dit zouden u en ik ook hebben gespeeld. De engine slaat weer heel hoog uit na de zeer mysterieuze 43. Kg1! Het idee is dat wit dan op 43…fxe6 antwoordt met 44. De5!! De bedoeling is g2-g3 om dan op f6 terug te kunnen nemen waarna er een mataanval tevoorschijn komt. Dat valt niemand kwalijk te nemen als die voortzetting niet gevonden wordt. 44…Tc2 45. g3 De4 46. Dxf6 Tc8 is uit omdat de witte pion niet valt af te stoppen aangezien zwart zijn koning moet blijven beschermen: 47. b5 axb5 48. axb5 en wit staat op winst.
43…Tc8 44. Pf3 Dxb4 45. Dxa6
Nog altijd een pluspion, maar het is technisch erg lastig geworden.
45…Dc3 46. Db7 Te8 47. Kg1 Dc2 48. Ta1 Dc3 49. Tb1 Kg7 50. g3 Da5 51. Tb4 Td8 52. Db5 Da8 53. De2 Te8 54. Dd1 Pe4 55. Dd4+ Kg8
- Pe5?
Verschrikkelijk. In plaats van het voordeel vast te houden, gaat ze vreselijk de fout in. Muzychuk is er de dame niet naar om dit soort buitenkansjes niet waar te nemen…
56…Pg5!
De rollen zijn op slag omgedraaid. Er dreigt … Txe5 terwijl de witte koning uitgerookt dreigt te worden met Pxh3.
- Tb3 Pxh3+ 58. Kh2 Pxf2 59. Dxf2 Txe5
Zwart heeft ineens een pion meer en de witte koning is in het gedrang gekomen.
- Db2 Dekken van de pion helpt niet na 60. Tb4 De8!
60…Dxa4 61. Tf3 Db5 62. Dc3 Te2+ 63. Kg1 Db1+ 64. Tf1 Db6+
Wat een verschrikkelijke nederlaag, die hard moet zijn aangekomen.
0-1
Muzychuk, Anna – Kosteniuk, Alexandra
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. c4 Pc6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 Pf6 6. Pc3 Lc5?
Staat niet als heel goed te boek in de theorie. 6…Lb4 is de bekende zet in deze stelling.
- Pxc6 bxc6 8. e5 Pg8 9. Pe4
En hier liep zwart al volkomen achter de feiten aan.
9…Db6 10. Pxc5 Dxc5 11. Dd6 Dxd6 12. exd6
12…a5 13. b3 Pf6 14. f3 O-O 15. Le3 Pe8 16. O-O-O e5 17. Ld3 g6 18. Lh6 Pg7 19. The1 f6 20. f4 Te8 21. fxe5 fxe5 22. Td2 Te6 23. c5
Min of meer beslissend. Zwart komt terecht in een toreneindspel dat door de ver opgerukte pion op d6 gewonnen is voor wit.
23…La6 24. Lxa6 Txa6 25. Lxg7! Kxg7 26. Tde2 Kf6 27. Tf1+ Kg7 28. Tef2 e4 29. Tf7+ Kh6 30. Te7
En zij gaf er de brui aan.
1-0
Ju, Wenjun – Tan, Zhongyi
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3 d5 4. Pf3 dxc4 5. Lg2 c5 6. O-O Pc6 7. Da4 Ld7 8. Dxc4 b5 9. Dd3 c4 10. Dd1 Tc8 11. Te1 Le7 12. e4 O-O
- d5
Ju gaat erg voortvarend te werk, ze ‘vergeet’ te ontwikkelen.
13…exd5 14. exd5 Pb4
- Pe5?
Vanaf deze zet gaat het snel bergafwaarts met de witspeelster. Noodzakelijk was 15. d6 hoewel wit na 15…Lxd6 16. Dxd6 Pc2 bepaald niet beter staat.
15…Lf5! 16. g4 Lc2 17. Df3 Le4!
Tan toont zich een knap tacticus.
- Txe4 Pxe4 19. Dxe4 Ld6 20. Ld2 Te8 21. f4 f6
Het witte paard zit in een dodelijke penning. Wat Ju ook probeert, het gaat haar niet meer helpen.
- Lxb4 Lxb4 23. d6 Dxd6 24. Dd5+ Dxd5 25. Lxd5+ Kf8 26. Pc6 Te1+
Nu is het andere paard in een penning gezet waar het niet meer uit kan komen.
- Kf2 Tce8 28. Pxb4 T8e2+ 29. Kf3 Txb2 30. Pc6 c3 31. Pxc3 Txa1
Drie lichte stukken tegen twee torens. Maar omdat er steunpunten in het centrum ontbreken zijn de torens superieur.
- Ke3 Te1+ 33. Kf3 Td2 34. Le4 a6 35. h4 Tc1 36. Pe2 Tc4 37. Ke3
- Pg3 Tc3+ kost ook het nodige…
37…Txe2+ 0-1
