Walem!

De Sarina Wiegman en Dick Advocaat van de KNSB deden een flinke greep in het arsenaal van En Passant teneinde de teams op het EK voor landenteams op sterkte te krijgen. Geen nood, we hebben genoeg invallers en ook vooruitspelen is een mogelijkheid in dit soort gevallen.

Alleen kwam de voorgeschreven vooruitspeeldatum weer niet zo lekker uit. Na wat heen en weer ge-e-mail bleek dat er één potje vooruit gespeeld kon worden. En dus werden op de verjaardag van mijn meisje de volgende zetten geproduceerd…

Daniel Hausrath – Benjamin Bok
Bord 10

1.Pf3 g6 2.g3 Lg7 3.d4 c5 4.c3 Da5 5.Ld2 Pf6 6.b4 cxb4 7.cxb4 Db6 8.Pc3 0–0 9.b5 d5

½–½

Da’s makkelijk verdiend voor die kerels! De reden waarom Benjamin, ondanks zijn ratingoverwicht, zo snel tevreden was met remise deelde hij me later mee per e-mail:

Hoi Richard,

Ik was maandag zo ziek als een hond, had ’s ochtends nog de hele plantenbak vol gekotst en ik dacht na 9…d5, ik heb nu wel geequalized, laat ik het maar gewoon aanbieden. Natuurlijk is dit geen partij die ik later zal opnemen in mijn 60 most memorable games, maar overleven leek me al een hele fijne prestatie. Veel succes volgende week zaterdag tegen Voerendaal, ik hoop dat we onze goede start kunnen voortzetten!

Met vriendelijke groet vanuit Kreta,
Benjamin

Het is al goed, kerel. We waren allang blij dat je überhaupt vooruit wilde spelen en we danken ook Voerendaal uiteraard voor het akkoord gaan met vooruitspelen op een andere datum dan de officiële vooruitspeeldatum.

Over Voerendaal gesproken, dat is een eind weg. Maar ik klaag niet over de reisafstanden in ons landje. Ik bedoel, je zal als Hamburger naar München moeten. Dat zijn pas afstanden! Wel is er wat mij betreft een wereld van verschil tussen het reizen naar Groningen of naar Voerendaal. Met alle respect voor de sympathieke Groningers, de reis daarheen is saai. Alleen maar A28 met links en rechts weilanden als je Zwolle voorbij bent. Dan is een reisje door het Limburgse land toch wat aangenamer. En die verzameling achterbuurten, in de volksmond ook wel “grote stad” genoemd, trekt mij ook een stuk minder dan die gezellig kleine durpkes in het zuiden.

Mijn Margrietje en ik, we besloten er een weekendje Zuid-Limburg van te maken. En deze keer eens niet naar een hotel, nee, voor het eerst in mijn leven boekte ik een Bed and Breakfast! Enig gegoogle op Bed and Breakfast Klimmen (het plaatsje waar Voerendaal speelt) leverde een fraai stekje op in Walem.

Walem… nog nooit van gehoord, maar wel perfect gelegen op loopafstand van Klimmen en Valkenburg. Het deed me denken aan Eemdijk. Een paar straatjes en als je er doorheen loopt ruik je af en toe ineens de lucht van koeienstront. Ja, er is zelfs een boerencamping, maar juist daar was die strontlucht het best waarneembaar. Nu kan ik daar als boerenzoon wel aardig tegen, maar op vakantie toch liever niet!

De ontvangst in het B&B was allerhartelijkst. Herman (als je niet zag dat er een grijze zestiger tegenover je zat zou je denken dat je met Oscar Lemmers zat te praten. Exact dezelfde stem!) zette meteen koffie voor ons en liet ons aan de hand van zijn fraai samengestelde map zien wat er allemaal mogelijk was op wandel- en culinair gebied daar in de mooie heuvelachtige regio.

Nadat we gesetteld waren ging de eerste wandeling naar Klimmen. Dit om vast te stellen of ik de volgende dag te voet naar de speelzaal zou kunnen komen. Voor de Ajaxfans: als je vanuit Walem Klumme (zo noemen Limburgers dat) binnenloopt heet het eerste zijstraatje wat je ziet Dolberg!
Binnen een aanvaardbare tijd bereikten we Grandcafé Klumme, waar de volgende dag de wedstrijd gespeeld zou gaan worden. We dronken er een paar biertjes, monsterden de menukaart (Zuurvlees! We mochten deze locale specialiteit proeven en Margriet besloot meteen dat ze dit de volgende dag zou bestellen) en besloten meteen voor het hele team te reserveren voor de volgende dag na de wedstrijd. Dan was dat vast geregeld.

’s Avonds gingen we in Valkenburg eten. We kwamen in een tent waar een Hamburger van een kilo op de menukaart stond. Dan moet je toch wel een dwaas zijn, om zoiets te bestellen. In ieder geval bestelden we iets van bescheidener omvang, lieten het ons heerlijk smaken, waarna we verder het stadje door liepen. Ze waren er in Valkenburg kennelijk goed van op de hoogte dat er dat weekend een topwedstrijd in de vaderlandse schaakcompetitie op het programma stond, want de straten waren versierd als in Wijk aan Zee in de tweede helft van Januari.

Onvermijdelijk in Valkenburg is natuurlijk ook een bezoek aan het casino. Even lekker de Cauberg op knallen. Met de auto natuurlijk. We zijn overigens geen fanatieke casinogangers. Lang geleden, we waren nog niet zo lang getrouwd, deden we eens een weekendje Valkenburg en toen waren we er ook. Roulette spelen en vol inzetten op 25, ons huisnummer. Dat leverde toen een paar honderd gulden op en warempel, deze keer lukte het weer. Nummer 25 was een “cold number” zo las ik in de display naast de tafel. Dat betekent dat ie gedurende de laatste 50 spellen niet was gevallen. Voor deskundigen zoals mijn buurvrouw een aanwijzing om dan vooral niet op dat nummer te gokken. Ik vind dat gelul. Hoe kun je nu deskundig zijn bij zoiets doms als roulette? En bovendien, als 25 al meer dan 50 spellen niet is gevallen, dan is ie statistisch gezien toch gewoon aan de beurt? Doen dus! Iedere keer 5 euro erop totdat de fiches op zouden raken. En warempel! Ik had er nog maar een paar in mijn zak en daar viel hij, ons huisnummer. Inzet terug en het etentje ook terugverdiend.

Bijtijds weer terug naar Walem, alwaar ik dankzij de gratis wifi nog getuige was van de wedstrijd En Passant 3 – Lekstroom 1. Daar zullen we het verder maar niet over hebben…

Zaterdag werden we wakker met een stralend zonnetje dat door het gordijn prikte. Dat was een aangename verrassing, want ik wist niet beter of het zou maar somber weer worden. Het KNMI had weer eens buiten Zuid-Limburg gerekend. Toch even op mijn app checken of de zon in Nijkerk dan misschien ook scheen, maar nee hoor. De productie van mijn zonnepanelen was op dat moment nog 0 kwh!

Margriet ging ergens een bloesje kopen zodat ik nog even tijd had voor wat voorbereiding. Ik ontdekte zowaar weer wat leuks in het aangenomen damegambiet. Geen nieuwtje, maar een zet die maar drie keer in de database staat kan ook best aankomen bij een goed voorbereide opponent. En ja, ik schreef bovenstaande inleiding al. Mooi hoor, een verslag schrijven terwijl de wedstrijd nog niet begonnen is.

Om half een trok ik mijn jas aan en wandelde ik in heerlijk weer met de wind in de rug weer van Walem naar Klimmen. Na zo’n 3000 stappen was ik weer in het Grandcafé, waar bijna al mijn teamgenoten inmiddels waren gearriveerd. Net als interim teamleider Hans de Vries. Was Guido er niet dan? Neen, die is nog aan het verwerken dat er op 21 oktober een tweeling uit zijn echtgenote tevoorschijn kwam. Daan en Lukas! Ook vanaf deze plaats van harte gefeliciteerd, captain!

Het ging remises regenen…

Rick Lahaye – Oscar Lemmers
Bord 7
Commentaar: Rick Lahaye

1.d4 c5 2.e3 Pf6 3.Pf3 g6 4.c3 cxd4 Spelen tegen de loper die naar g7 gaat. De c-lijn openen en dan staat de loper op g7 onhandig.

5.cxd4 Lg7 6.Pc3 0–0 7.Ld3 d5 8.Db3 Pc6 9.Ld2 Tb8

10.Tc1 Niet nauwkeurig. Ik had eerst het spel van zwart eruit moeten halen: 10.h3 Lf5 11.Lxf5 gxf5 12.g4!

10…Lg4 11.Le2 e6 12.h3 Lxf3 13.Lxf3 Pa5 14.Db4 Pc4 15.b3 Pxd2 16.Kxd2 Te8 17.Pa4 Lf8

½–½

Niet veel later kwam de volgende. De commentator van dienst vroeg me zijn Engels waar nodig te corrigeren. Nou, vooruit dan maar. Voor zover mijn eigen Engels toereikend is natuurlijk! In de partijviewer laat ik het staan, want een beetje leuk vind ik dat altijd wel. Niet lullig bedoeld hoor, ik waardeer de inspanning zeer! En nu maar hopen dat de lezers allemaal Engels kunnen!

Vyacheslav Ikonnikov – Felix Levin
Bord 3
Commentaar: Vyacheslav Ikonnikov

1.d4 d5 2.Pf3 Pf6 3.c4 e6 4.Pc3 a6 5.cxd5 exd5 6.Lg5 Le6

7.e3 I prefer classical chess, instead of modern computer theory:7.Bf6 Qf6 8.Qb3 b5!?

7…Pbd7 8.Ld3 Ld6 9.Dc2 c6 10.Lf4 Otherwise Black plays Qc7 and h6–g5.

10…Dc7 If 10…Bf4 11.ef and the threat of f5 makes castling difficult for Black.

11.Lxd6 Dxd6 12.h3 Playing against black light bishop is a common plan in the Karlsbad variation.

12…h6

13.Tb1 Maybe a3 was a more exact move, especially against Nd7–b6–c4.

13…0–0 14.0–0 Tfe8

15.b4 Too straightforward. Now I think preparing Rfe1 or Rfc1 would be better.

15…b5 16.a4 Pb6 17.a5 Pc4 18.Lxc4 dxc4 19.Tfe1 After 19.e4 Nh5 20.Qd2 f5! Black has good counterplay.

19…Pd5 Interesting alternative for black was waiting: Rad8. Now the position is becoming sharp.

20.Pe4 Pxb4

21.Dd2 I could not evaluate 21.Nd6. I win the exchange, but black receives a pair of passed pawns and the bishop, which could be dangerous with help of the king. Beside this ,I had only 15 minutes on the clock. Remembering that I play for a team, I did not take a risk and went for repetition of moves.

21.Pxd6! Pxc2 22.Tec1 Te7 23.Txc2 Td8 24.Pxc4 Lxc4 25.Pe5 Txe5 26.dxe5 Td5 27.Tc3 Txe5 28.Td1 Ld5 29.Td4 += ; 21.Db2 Dd5 22.Pc3 Pd3 23.Pxd5 Pxb2 24.Pc7 Pd3 25.Te2 Tac8 26.Pxe8 Txe8 -+

21…Dd5 22.Pc3 Dd6 23.Pe4 Dd5 24.Pc3

½–½

Voerendaler Eric Jan Morren wreef me na afloop in dat ik in mijn verslag van de eerste ronde had geschreven dat we geen vijf grootmeesters meer zouden opstellen in een wedstrijd. Dat dacht ik toen ook, maar deze situatie was wel wat bijzonder. Peng, Anna-Maja en Erwin moesten vervangen worden en invallers als Sopiko en Alina konden ook niet. Dan worden het spelers uit het tweede of derde, tenzij er uit het arsenaal grootmeesters nog wat geput kan worden. Tja, en dat kon. Het remisevirus dat in Klimmen heerste infecteerde hen echter ook…

Christian Seel – Konstantin Landa
Bord 2

1.Pf3 d5 2.d4 e6 3.c4 a6 4.e3 Pf6 5.Pc3 dxc4 6.a4 c5 7.Lxc4 Pc6 8.0–0 Le7 9.De2 0–0 10.dxc5 Dc7 11.b3 Lxc5 12.Lb2 b6 13.Pg5 Pe5 14.Pce4 Pxe4 15.Pxe4 Le7 16.Tfc1 Db8 17.Dh5 Pxc4 18.Txc4 f6 19.Pc3 Tf7 20.Td1 Ta7 21.Tcd4 Dc7 22.Tc4 Db8 23.Tcd4 Dc7 24.Tc4 Db8

½–½

Vleesch noch visch…

Alexander Berelowitsch -Ivo Wantola
Bord 1

1.e4 c5 2.Pf3 g6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pc3 Lg7 6.Le3 Pf6 7.Lc4 0–0 8.Lb3 a5

9.f3 De hoofdvariant is hier 9.0–0 a4 10.Pxa4 Pxe4 11.Pb5 met tweesnijdend spel. Nu raken we wel gewend aan grootmeesters die hun A-game bewaren voor belangrijkere wedstrijden, maar als de B-game vervolgens tot een kansloze remise leidt… hmm…

9…d5 10.Lxd5 Pxd5 11.Pxd5 f5 12.Pxc6 bxc6 13.Pb6 Tb8 14.Dxd8 Txd8 15.Pxc8 Tdxc8 16.Tb1 fxe4 17.b3 exf3 18.gxf3

Ik had nog vage hoop dat wit op grond van de groepjestheorie een voordeeltje mocht koesteren, maar neen. Het is ook hier vleesch noch visch…

18…Tb5 19.Ke2 Ta8 20.Tbg1 a4 21.Tg5 Txg5 22.Lxg5 Td8 23.b4 Tb8 24.Ld2 Tb5 25.c4 Th5 26.Kd3 Kf7 27.Lf4 Th4 28.Le3 Th5 29.Lf4 Th4 30.Le3 Th5

½–½

Tja, alle respect natuurlijk voor de prestatie van Ivo Wantola, maar ons grootmeesterlijk geweld valt hier een beetje tegen!

Dat zijn inmiddels vijf remises. En er volgen er meer, maar qua enerverendheid wordt het toch meer de moeite van het naspelen waard. En zeg nou zelf, had u anders ooit van Enevoldsen gehoord?

Christian Braun – Henk Vedder
Bord 6
Commentaar: Henk Vedder

Na twee witbeurten kwam er in rondje drie natuurlijk een zwartbeurt. Bij het zien van mijn tegenstander verklapte Friso mij dat deze Christian Braun veel theorie kent. Dan moet je net bij mij zijn. Onze vorige ontmoeting slaagde Braun er in een ultieme poging in om mijn laatste meesternorm een rondje uit te stellen. Klappen, na een lange zeeslang, ook al met zwart. Ik zat me dus nu reeds te verbijten wat ik op 3 Pc3 zou gaan doen, want wie denkt dat ik mijn openingen direct dichttimmer, die heeft het mis. De hele week had ik me voorgenomen wat openingen bij te spijkeren en de hele week was het er niet van gekomen, zo gaat dat nu eenmaal. De opening werd ook wat:
1.e4 e6 2.d3 d5 3.Pd2 f5

De tweede zet was dus een verrassing en zo dacht ik over mijn tweede en derde zet bij elkaar een minuut of tien na. Ik zie dat de zet al in de jaren 50 werd gespeeld en dat deze later ook door bijna 2400 spelers is gespeeld, waaronder Kalashnikov. Het hoe en waarom verklap ik straks.

4.exf5 exf5 5.d4

Wat leuk, ook Enevoldsen is eens in deze stelling terecht gekomen. Halverwege de jaren 80 had ik deze stelling regelmatig op het bord, maar dan met een tempo minder. Wit hier dus aan zet. Na afloop zei Oscar Lemmers dan ook dat ik met mijn oude jeugdliefde aan het flirten was. Die oude jeugdliefde werd min of meer weerlegd in de partij Karpov-Enevoldsen in Skopje in 1972. Oscar kende die partij, want destijds had hij zich natuurlijk eens op mij voorbereid. Ik kende hem ook, maar ik zou iets anders spelen als Enevoldsen en bovendien wisten maar weinig mensen dat ik deze variant speelde en daarnaast nog minder mensen dat ergens in een boekje de partij met de weerlegging van de wereldkampioen stond. Mooie overwinningen en herinneringen aan de Sytwende MAVO in de Talmastraat met deze variant, maar het geruisloos in een beroerd toreneindspel geraken deed mij toch maar besluiten met de variant te stoppen, ondanks dat betreffende partij nog fraai studiemateriaal opleverde in het pionneneindspel dat ik nog won. Na 3 Pd2 was het dus de vraag of die pion op d3 daar zijn toekomst heeft, of dat deze feitelijk opgeschoven zou moeten worden. Ja, of dat het vervelend zou zijn als wit de boel laat staan en bijvoorbeeld wacht op 3…Pf6 om dan zelfs e5 te spelen. Aan zulke gedachten gingen die tien minuten dus op. De Haberditzvariant met een tempo meer wilde ik dolgraag nog eens op het bord krijgen en zo geschiedde.

5…Pf6 6.Ld3 Ld6 7.Pe2 0–0 8.Pf3 In Karpov – Enevoldsen werd met Lg5 en Le7 gespeeld. Nu was Enevoldsen ook weer geen geweldenaar, Deense meester en hier al op pensioenleeftijd.

8…Pe4 9.Lf4

Het schrikbeeld is dat de zwartveldige lopers van het bord gaan en wit op de vrijgekomen gaten danst.

9…Pc6 10.c4 dxc4 11.Lxc4+ Kh8 12.0–0

Redelijk tevreden over de opening. Paard staat mooi, geen ruimtegebrek, tijdsverdeling was ook inmiddels weer in orde, maar wat waren ook alweer de strijdplannen?

12…g5 Ach ja, deze dus. Lang, lang geleden moeiteloos uitgevoerd, iedere keer weer diep, diep in de denktank, maar vaak toch succesvol. 30 jaar later ligt dat ingewikkelder, maar wie a zegt kan maar beter ook b zeggen. Deze zet heeft offensieve bedoelingen en voorkomt dat wit een keer op e5 gaat schroeven met een loper of paard. Nadelen zijn er natuurlijk ook, maar dat zien we dan wel weer.

13.Lxd6 cxd6 Anders terugslaan kwam voor mij niet in aanmerking.

14.Ld5 Da5

Je kijkt tien minuten naar zo’n stelling, ziet regelmatig dezelfde variant weer voorbij komen die je had afgekeurd, meestal omdat pion g5 daarbij het haasje was en dan opeens heb je het. Een prachtige megaröntgendekking van pion g5.

15.Lxe4 fxe4 16.Pd2

Een cruciale stelling. Waarom? Goeie keuzes leiden tot een leuk scherp potje en verkeerde keuzes kunnen een lange langzame marteling opleveren. 16…d5 zou maar zo zo’n keuze kunnen zijn. Het langst dacht ik nu over 16… Lg4 na, maar mijn hersenpan stopte steeds na 17Pxe4 Lxe2 18Dxe2 Tae8 19 Dd3 Df5. Lijkt ok voor zwart, maar helaas niet gespeeld. Toch:

16…d5 Met de bedoeling Lg4 en ik koos er toch voor omdat ik ‘de ruimte van een witspeler’ hier had. Niet alles is kommer en kwel en d4 kan ook nog op de korrel.

17.f3 Een nadeel was wel dat mijn tegenstander aardig snel speelde en ook nog dit soort zetten, maar het is een leuke pot aan het worden. 17…exf3 is niet de bedoeling, want dan komt het paard daar weer terug. Maar, oja, d4 op de korrel.

17…Db6

Eindelijk had Braun weer eens een kwartiertje nodig. 18 fxe4 Lg4 loopt verkeerd af voor wit. Penningen en aftrekschaken tegelijkertijd.

18.Kh1 e3 Daarvoor leek me de tijd nu rijp. Openen is niet gunstig en die boer gaat er zomaar nog niet af.

19.Pb3 Lf5 20.Dc1

Tijd om de pion te gaan dekken. Een mooi momentje want welke toren? Toen ik 18 … e3 speelde was ik nog de opstelling met Tae8 van plan. Tijdens analyseavonden of andere trainingen sta ik altijd even stil bij ‘welke toren en waarom?’ Mijn computer maakt het overigens niet veel uit. Ik besloot dat ik klaar was op de f-lijn en dat de c-lijn mogelijk nuttiger kon zijn. Met wat er op het bord kwam was uiteindelijk de andere toren praktischer, denk ik.

20…Tfe8 21.Pc5 Db5 Deze zet voelde wel lekker, maar dit was mogelijk het moment om de andere toren te betrekken. Db5 was misschien leuk voor later.

22.Te1 b6

Dit was mijn idee, maar dat ziet er toch lekkerder uit met een toren op c8.. En het is niet dat ik daar schaaktechnisch niet de tijd voor had. Tijdtechnisch ging het nu rap.

23.Pb7 Vol vertrouwen liep ik rond, maar bij terugkomst zag ik dat ik niet ‘door mijn b-pion’ had heengekeken. Deze zet had ik dus finaal gemist. Toch was Pc3 beter, om na Dc4 pas Pb7 te spelen. Het probleem is de immense vork op d6. Alles staat in. Zie daar de verlichting als de a-toren nog op f8 had gestaan.

23…Te6 24.Pg3 Inmiddels had ik nog een minuut of vijf en aanvankelijk had ik nu Dd3 ingepland. Zo’n stuk zo dekken oogt wat onhandig, maar ik had nog niks concreets gezien. Doen dan, zou je zeggen, maar opeens zag ik een afwikkeling die me ook wel beviel en als die op het bord zou komen, kon ik mogelijk een zet of vijf a tempo doen. Maar ja … Dd3 Pxf5 Dxf5 Txe3 en dan wie weet iets als Tb8 of zo? Dat paard op b7 is toch ook een zorgenkindje voor wit.

24…Lg6 25.Txe3 Er was niet beter dan dit en dat leverde me nu eenmaal een serie zetten op die me geen tijd kostte.

25…Txe3 26.Dxe3 Dxb2 27.Tc1 Ja, hier had ik dan vooral naar Td1 gekeken, waarna ik Te8 Dxg5 Dxd4 gepland had en dat zag ik wel zitten. Tc1 is ook wel te verdragen.

27…Dxd4 28.Dxg5 De5

Zo ver zo goed. Ik had gedacht dat ik na dameruil misschien iets betere kansen zou hebben, bijvoorbeeld als ik mijn pion naar d3 zou krijgen, of mijn paard naar d3 of c4. Christian zocht naar ‘de onverwachte zet’ en vond er eentje.

29.Dg4?

29…Te8? Natuurlijk keek ik naar De3 en natuurlijk wist ik nog dat het op b7 gefianchetteerde paard problemen kende maar deze beide zaken knoopten zich helaas niet aan elkaar. Na De3 moet wit met de toren van de c-lijn naar een tamelijk nutteloos veld vertrekken, waarna ik met De7 dat paard eens kon oppeuzelen. Het witte tegenspel zal dan wel niet genoeg zijn. Balen.

30.h4 Pe7 31.f4 Db8 Eindelijk dan de jacht op het paard. Andere opties dan f5 en h5 leken me er niet te zijn en ook Christian moest nu eindelijk eens in de denktank. h5 leek me wel op te vangen, maar f5 Lxf5 Dd4+ Kg8 Pxf5 Pxf5 Dxd5+ is mogelijk nog wel wat gedoe. Pxf5 dan maar, dacht ik, want dan heb ik altijd lomperiken als De5 bij de hand. Inmiddels had ik dat wel uitgedokterd en toen volgde inderdaad:

32.f5

En terwijl ik naar mijn paard greep, volgde daar opeens een remiseaanbod. Destijds in 1985 in die MAVO had ik Pxf5 gedaan en daarna eens nagedacht over remise. Nu dacht ik eerst na en kelderde beneden de minuut, kon dingen als h4–h5 niet overzien en schudde de hand. Pxf5 Pxf5 Lxf5 Dxf5 Dxb7 en dan bijvoorbeeld h5. Nuja, we zullen het nooit weten…

½–½

Een kansje gemist om op voorsprong te komen. Maar dat kan nog erger. Zie maar eens wat Jan Willem liet liggen!

Jan Willem van de Griendt – Patrick Driessens
Bord 9
Commentaar: Jan Willem van de Griendt

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 Lb4+ 4.Ld2 De7 5.g3 Pc6 6.a3 Lxd2+ 7.Dxd2 d5 8.Dc2 0–0 9.Lg2 dxc4 10.Dxc4 Td8

11.0–0 De opening heeft wit weinig opgeleverd, het staat ongeveer gelijk. Na 11.Pc3 om 11…e5 met 12. d5 te kunnen beantwoorden is 11…Pd5 met dreiging Nb6 vervelend.

11…e5 12.dxe5 Pxe5 13.Pxe5 Dxe5 14.Pc3 c6 15.Tad1 Le6 16.Da4 a5 17.Txd8+ Txd8 18.Td1 Txd1+ 19.Dxd1 Pd7 20.Dd2 h6 21.e3 Kf8 22.f4 Dc7 23.e4 f6 24.Lf3 Ke7

Het staat nog steeds ongeveer gelijk, maar wit heeft een paar aanknopingspunten. Zwart moet nauwkeurig blijven spelen.

25.Pe2 c5 26.Kf2 b6 27.Pc3 Dd6 28.De3 c4?

Voor de hand liggend, maar dit is precies wat wit wil. Veld d4 wordt nu beschikbaar voor het paard en de zwarte pionnen dreigen zwak te worden.

29.Pb5 Dc5 30.Pd4 b5?

31.Pxe6 Kxe6 32.Lg4+ Ke7 33.Lxd7

33…Dh5 33…Dxe3+ 34.Kxe3 Kxd7 35.Kd4 Kc6 36.a4 en het pionneneindspel is verloren.

34.Lc6 Dxh2+ 35.Ke1 Dxb2 36.Dc5+ Kf7

37.Dxb5?? Deze zet in tijdnood geeft in een klap de winst weg. Zwart ontsnapt met eeuwig schaak. Winnend was 37.Dd5+ Kg6 38.Ld7 Dc1+ 39.Kf2 Dc2+ 40.Kg1 h5 41.Lf5+ Kh6 42.Dd8.

37…Dc1+ 38.Ke2 Dc2+ 39.Kf3 Dd3+ 40.Kg2 De2+ 41.Kh3 Df1+ 42.Kh2 Df2+ 43.Kh3 Df1+

½–½

Daar staat tegenover dat ook Voerendaal een kans op meer dan een halfje had. Ik was weer eens toe aan een onvervalste flutpartij, nadat ik de voorgaande twee ronden voor mijn doen vrijwel foutloos had gespeeld. Mijn ‘s ochtends na het ontbijt gedane ontdekking blijft onaangeroerd in mijn arsenaal. Het werd een andere opening…

Johannes Mundorf – Richard Vedder
Bord 8

1.Pf3 d5 2.g3 Lf5 3.Lg2 Pf6 4.c4 c6 5.0–0 e6 6.d3

6…h6 Mijn laatste paar ervaringen met de Reti waren niet denderend. Reden waarom ik hier even het lompe 6…dxc4 7.dxc4 Dxd1 8.Txd1 overwoog. Zwart kan dan gerust stellen dat ie de openingsproblemen al overwonnen heeft. Maar heel veel leven zit er dan ook weer niet in de brouwerij en ik ben denk ik toch teveel liefhebber, dus ik doe zoiets niet. Ik kreeg er al snel spijt van!

7.Le3 Le7 8.Db3 Dc8 9.cxd5 exd5 10.Pc3

10…Pa6 Een krom idee. Ik zat me zorgen te maken om de penning van mijn c-pion nadat er een toren op c1 verschijnt en kwam met deze oplossing. Gewoon 10…Pbd7 11.Tac1 Lg4 doen de volgende keer. Na 12.Pd2 (of 12.Pd4 Pc5) 12…Le6 is er niets aan de hand en zijn zwarts stukken redelijk normaal (ok, de positie van Dc8 behoeft verbetering) ontwikkeld.

11.Tfc1 Pc7 12.Pd4 Ld7 13.Lf4 Pe6 14.Pxe6

14…fxe6 De bedoeling van mijn plan was eigenlijk om hier 14…Lxe6 te doen, maar toen ontdekte ik dat 15.Pb5 wel erg lastig is. Gefriemel met de computer toont aan dat dat toch meevalt: 15…0–0 16.Pc7 g5 Tja, gemist. Kan gebeuren… 17.Le5 Pg4 18.Pxe6 fxe6 19.Ld4 Lf6 moet nog wel kunnen, hoewel de zwarte koningsstelling natuurlijk wel een gatenkaas is.

15.e4! dxe4 16.dxe4

Hier concludeerde ik dat ik er weer eens een puinhoop van gemaakt had tegen de Reti. Leer ik het nou nooit? Structuur naar de vaantjes, gaten in mijn koningsstelling. Om moedeloos van te worden. Een stief kwartiertje geïnvesteerd om mijn gedachten te ordenen en zowaar, ik vond wat. Ik wilde e6–e5 doen. Rokeren komt dus niet in aanmerking, want dan staat die pion gepend. En g5 vond ik hier nog net even te gek. Toen vond ik ineens…

16…Pg4 en die beviel me wel. Feitelijk deugde er geen moer van.

17.e5 Ik heb hem er blijkbaar van weten te overtuigen dat e6–e5 een serieuze dreiging is! Er waren gevaarlijke alternatieven:

17.Lf3 h5 18.Pb5! 0–0 (18…e5 19.Lxg4 hxg4 20.Lxe5) 19.h3 Pf6 20.Pd6 Lxd6 21.Lxd6 Tf7 22.e5 Pe8 23.Lxh5 en 17.h3 e5 18.Ld2 Pf6 gevolgd door Le6 leek me wel oke, maar nu zie ik dat 19.Pd5 dan nog best irritant is.

17…g5

Hier werd ik zowaar weer optimistisch. Dat optimisme werd weer getemperd door wits volgende zetten, die mij weer geheel waren ontgaan…

18.Dc2! Kf8 Om het schaakje na 18…gxf4 19.Dg6+ eruit te halen. Enorme optimist die ik ben zit ik hier gewoon met de gedachte om op winst te spelen. Die pion op e5 is toch voor mij? Wits volgende zet boorde die gedachte weer de grond in…

19.De2! Twee tussenzetjes met de dame, door mij geheel buiten beschouwing gelaten in de berekeningen, zetten mij weer met beide voeten op aarde. Er is er maar een die hier op winst speelt, en dat is niet zwart!

19…h5 20.Ld2 Dc7 21.Pe4 Tg8

22.h3 Hier kwam Felix Levin zich met de analyse bemoeien. “Total kaputt!” riep hij wel een keer of vijf, steeds die loper van d2 naar c3 verplaatsend. En ja, een beetje gelijk had ie wel, want 22.Lc3 Pxe5 23.Dxh5 Pf7 24.Pf6 en zwart stort in is toch wel een significant verschil met wat we straks in de partij zien.

22…Pxe5 23.Dxh5 Pf7

24.Lc3 Hier beval Felix 24.Le3 aan, met de bedoeling om naar c5 te gaan. Wederom “Total kaputt! Schwarz muss b6 spielen! König im Zentrum! Total kaputt!” Het is inderdaad geen pretje voor zwart…

24…e5!

Kijk! Dit is het verschil met de variant die Felix gaf in plaats van 22.h3. Ik kan nog net die diagonaal dicht gooien! Daarenboven dreigt hier ook nog eens g5–g4 waarna de witte dame ineens in doodsnood is…

25.De2 Le6 26.Te1 Td8 27.b3 Tg6 27…Th8 28.g4 kon ook, maar ik droomde in dat geval van een paard naar f4 en aangezien die route over h8 loopt ontruimde ik eerst dat veld even. Dat paard naar f4 bleef overigens een droom, maar dat terzijde…

28.Tad1 Txd1 29.Dxd1 Th6 30.g4 a5 30…Ph8 31.Dd2 en het paard kan weer terug naar f7.

31.Pd2 Lb4

Nu begon ik eindelijk weer in een goed resultaat te geloven. Ruil van mijn slechte loper tegen zijn goede, dat scheelt!

32.Lxb4+ axb4 33.Pf3 Ld5 En hier begon ik alweer te denken dat ik beter stond! Jaja, de rasoptimist in mij laat weer van zich horen.

34.Te3 Tf6 35.Pe1 Da5 36.Dd2

36…Lxg2 Dit is dan weer een beetje zonde. Ja, ik had er wel een bedoeling mee, namelijk wat straks gebeurt: een stevig gecentraliseerde dame, maar met wat meer bedenktijd had ik wellicht gezien dat dat niet zoveel oplevert. Beter was 36…Tf4 , een zet die eigenlijk ook de bedoeling was toen ik die toren een paar zetten eerder op f6 zette.

37.Kxg2 Td6 38.Td3 Txd3 39.Pxd3 Dd5+ 40.f3 c5 41.Dc2 b6 42.Pf2 Dd4

Hier leek mij een remiseaanbod wel gerechtvaardigd. Op alle resterende borden (ook die van Jan Willem die op dit moment nog bezig was) stonden we beter. Johannes zou dus moeten weigeren en wie weet met een doldrieste winstpoging zijn eigen glazen ingooien. Ja, de psycholoog in mij. Weet u nog dat ik in de vorige ronde Jan Werle verleidde met remisevarianten? Die heeft het geweten! Hoe dan ook, Johannes dacht dik een kwartier na en liep nog even naar bord 4 en 5. (Bord 9 was inmiddels remise geworden) Daar had hij kunnen concluderen dat hij door zou moeten spelen, maar tot ergernis van enkele van zijn teamgenoten aanvaardde hij mijn remisevoorstel.

½–½

Acht partijen afgelopen, acht remises. Alsof er een stel vredesduiven zaten te schaken. Hee… schakende duiven, waar doet me dat ook alweer aan denken? Inderdaad! Aan een boek dat in mijn kast staat, ooit ontvangen van New in Chess, en waar ik helemaal niks mee gedaan heb…

Chess for Hawks! Voor schrijver Cyrus Lakdawala bestaan er twee soorten schakers: haviken en duiven. U begrijpt het verschil: de lefgozers tegen de bedachtzamen, de Kaaiemannen tegen de Vedders, de Kasparovs tegen de Karpovs en zo zijn er nog duizend vergelijkingen te maken.

De hamvraag is: kan een duif een havik worden? Kan een behoudende schaker veranderen in een houwdegen? In 23 onderhoudend geschreven hoofdstukken met uitdagende titels krijgt u allerlei tips. Een hoofdstuk dat velen moet aanspreken is: “How to survive the gifted kid”. Niet zelden hoor je geklaag van schakers dat ze weer tegen een jeugdspeler moeten. Maar je moet niet klagen, je moet ze aanpakken! Bijvoorbeeld door de juiste opening te selecteren. Ik moet ineens aan mijn potje uit ronde 1 denken trouwens… Een tien voor mijn havikstoets daar!

Ik vind het een goed, origineel en prettig leesbaar boek. En ik ben niet de enige, getuige het feit dat het de prestigieuze Best Instructional Book Award of the Chess Journalists of America heeft gewonnen!

Maar we gaan weer terug naar de wedstrijd, want namens En Passant waren er nog twee erkende “Hawks” aan het spelen. Wat te denken van Friso Nijboer! Ooit wonnen we in de meesterklasse eens een wedstrijd met 9,5-0,5. Friso was de sjaak, want hij speelde als enige remise. Zou het niet een ultieme revanche zijn als je dan eens wint in een wedstrijd waarin al je teamgenoten remise spelen!

Het zou zomaar kunnen, er waren immers al acht remises gevallen…

Valentin Buckels – Friso Nijboer
Bord 4
Commentaar: Friso Nijboer

1.d4 d6 2.Pf3 g6 3.g3 Lg7 4.Lg2 Pf6 5.0–0 0–0 6.c4 Pc6 7.Pc3 Tb8

Hier wist ik vroeger de tegenstanders mee in verwarring te krijgen, maar er volgde al snel …

8.b3 a6 9.d5 Pa5 Ik heb niet al te veel aandacht verspeeld aan: 9…Pxd5 10.cxd5 Lxc3 11.Lh6 Pe5 12.Pxe5 Lxe5 13.Lxf8 Lxa1 14.Lxe7 Dxe7 15.Dxa1 en wit staat wat beter.

10.Lg5 c5 Dit leek me wel nodig voordat ik b7–b5 ga spelen.

11.dxc6 Pxc6 12.Tc1

Het witte plan is duidelijk, hij wil Pd5 spelen en iets beter staan.

12…h6 13.Ld2 Na 13.Lf4 e5 14.Le3 Le6; 13.Le3 lijkt de beste te zijn

13…Le6 14.Lf4 Da5 15.Dd2

15…Kh7 Ik wilde hier eigenlijk op loperjacht gaan met 15…g5 16.Le3 Pg4 17.Pd5 Pxe3 18.Dxa5 Pxa5 19.Pxe7+ Kh8 20.fxe3 Tfe8 21.Pd5 maar na slaan op d5 kan er niet op e3 genomen worden omdat het paard op a5 verloren gaat.

16.Tfd1 Tbc8 17.Pe1 Hernieuwt de positionele dreiging Pd5

17…b5

18.cxb5 Hier was ik aan het berekenen hoe het verder gaat na: 18.Pd5 Dxd2 19.Txd2 Lxd5 20.cxd5 Pb4 21.Txc8 Txc8 22.a3 Tc1 23.Kf1 Ph5 24.Le3 Lc3 25.axb4 En ik vond het moeilijk een oordeel te vellen, de computer geeft … Pf6 26. Lf3 Lxb4 met voordeel voor zwart!

18…axb5 19.Pe4 Dxd2 20.Pxf6+ Lxf6 21.Lxd2 Pd4 22.Kf1 Lg4 23.Pf3 Pxf3 24.Lxf3 Lxf3 25.exf3 Ta8! 26.Tc2 Tfc8 27.Tdc1 Txc2 28.Txc2

Ook deze stelling is moeilijk in te schatten, ik had het idee dat op lange termijn ik kansen ging krijgen. Mijn tegenstander daarentegen vond dat hij beter stond vanwege verre vrijpion.

28…Kg7 29.Ke2 d5 30.f4 e6 31.Lb4 g5! 32.fxg5 hxg5 33.f3 Le5 34.Kd3 f5 35.a3 Kf6 36.Ta2 f4

37.g4?! De eerste meevaller. Na 37.gxf4 Lxf4 38.a4 bxa4 39.bxa4 e5 40.a5 Ta6 zal het remise worden.

37…Tb8 38.Tc2 Kf7 39.Lc5 Tb7 40.Te2 Lf6 Onderweg naar e7, de zwarte kansen liggen in het toreneindspel.

41.Ld6 Tb6

42.Le5? Een onwaarschijnlijke bok, niet duidelijk is wat überhaupt de bedoeling was, alle varianten zijn nu heel goed.

42…Lxe5 43.Txe5 Ta6 44.Kc3 44.Txg5 Txa3 45.Kc3 Ta2 46.h4 Tf2 wordt geen lolletje.

44…Txa3

45.Te2 45.Kb2 Ta8 46.Txg5 Th8 47.Th5 Txh5 48.gxh5 is gewonnen.

45…Ta1 46.Td2 Te1 47.Kb4 Te3 48.Tf2 Kf6 49.Kxb5 Txb3+ 50.Kc5 Ke5 51.Te2+ Te3 52.Tf2 Tc3+ 53.Kb4 d4 54.Te2+ Kd5 55.Tf2 e5 56.h3

56…Tc8 Wat romantici aan de zijlijn vonden dat ik op f3 moest slaan: 56…Txf3 57.Txf3 e4 58.Ta3 e3 en ze hebben een punt.

57.Kb3 d3 58.Ta2 Kd4 59.Ta4+ Ke3 60.Te4+ Kxf3 61.Txe5 Td8

0–1

Daarmee kwamen we dus op een 5-4 voorsprong en in de bar waren we reuze optimistisch over de kansen van Manuel, die andere havik. Maar al nippend aan een biertje hoorden we ineens die op die van Herman lijkende stem. Oscar Lemmers kwam voorzichtig melden dat Ruud van Meegen misschien wel zou gaan winnen. Proest! Daar vloog een hoop schuim uit de bierglazen. Daar hadden we niet op gerekend!

En niet veel later was het afgelopen…

Manuel Bosboom – Ruud van Meegen
Bord 5

1.c4 c5 2.g3 Pc6 3.Lg2 g6 4.b3 Lg7 5.Pc3 b6 6.Lxc6

Hier schrik ik niet meer van. Zoiets heb ik hem eerder zien doen.

6…dxc6 7.Lb2 h5 Hela, wie is hier de Bosboom?

8.h3 Ph6 9.Dc2 e5 10.0–0–0 Lf5 11.d3 Dd7 12.Pa4 0–0–0 13.f4 f6 14.e4 Le6 15.Dg2 g5 16.Pe2 Lg8 17.Thf1 Le6 18.Pg1

Bijzonder, hoe deze partij zich ontwikkelt. We schuiven nog even door, de climax komt later.

18…Thf8 19.f5 Lf7 20.g4 h4

Ziezo, dat is een vleugel minder om op te letten. We krijgen een smal speelveld!

21.Pf3 Pg8 22.Kb1 Kb7 23.Dd2 Dd6 24.La3 Tfe8 25.Dc3 Lf8 26.Lc1 b5 27.Pb2 b4

Kennelijk een poging om ook de andere vleugel dicht te schuiven, maar die pion op b4 wordt nu juist een aanknopingspunt voor wit.

28.De1 Le7 29.Pa4 Dc7 30.Le3 Da5 31.Df2 Td4

Een Russisch kwaliteitsoffer. Anders zou de pion op c5 verloren gaan. Dan liever een kwaliteit met bijna het hele bord dichtgeschoven.

32.Kc2 32.Lxd4 cxd4 en bedenk maar eens een winstplan! Maar die toren loopt natuurlijk niet weg van d4.

32…Dd8 33.Td2 Lf8 34.Ta1 Dc7 35.a3 a5 36.Df1 Ta8 37.Ta2 Kb8 38.Da1 Ld6

39.Pxc5 Manuel kiest voor deze doorbraak. 39.Lxd4 cxd4 40.c5 leek me zelfs nog sterker.

39…Lxc5 40.Pxd4 exd4 41.Lxd4 Lxd4 42.Dxd4 c5 43.De3 Pe7

Okee dan. Wit heeft een toren en twee pionnen tegen twee lichte stukken, waarvan die loper weinig kan uitrichten. Dat paard echter, als dat op c6 staat… dat mag wit natuurlijk niet zomaar laten gebeuren.

44.d4 Pc6 45.dxc5 De5 46.Kd1 Kc7 47.axb4 Pxb4 48.Ta3 Pc6 49.Td6 Te8 50.Ta2 Te7 51.Tad2 Le8 52.Dd3 Da1+ 53.Ke2 De5 54.Kd1 Da1+ 55.Ke2 De5

De partij van Friso was inmiddels afgelopen en Manuel wilde wel remise. Als hij in plaats van zijn volgende zet daadwerkelijk uitvoeren deze slechts had aangekondigd, vergezeld van een claim die aan alle formaliteiten had voldaan, dan was die remise ook daadwerkelijk een feit geweest!

56.Kd1 Dxc5 Ruud grijpt zijn kans en wordt meteen beloond met een kolossale blunder…

57.Txf6?? Dg1+ 58.Ke2 [58.Kc2 Pb4+]

58…Dg2+ 59.Kd1 Dh1+ 60.Ke2 Txe4+ 61.Kf2 Tf4+

0–1

Dat was even slikken, vooral voor Manuel zelf natuurlijk. De eindstand werd hiermee 5-5 en daar zat voor ons veel meer in.

Niets meer aan te doen, we lieten ons de maaltijd in het Grandcafé toch goed smaken. Ook Ikonnikov waagde zich aan het zuurvlees en daar kreeg hij geen spijt van. Iedereen ging vervolgens weer huiswaarts, op twee na. Die deden nog een nachtje Walem en trokken er op Zondag nog eens op uit voor een wandeling door Zuid-Limburg. En het was weer mooi weer! We bedachten ons dat we in drie dagen Limburg nog helemaal geen stuk vlaai hadden gegeten!

Daar kwam bij kasteel Schaloen verandering in.

Direct gevolg van dit weekendje uit is dat u dit verslag een dag later dan te doen gebruikelijk voorgeschoteld kreeg. Ik dank Ruud Lemmers voor het ontcijferen van de handschriften en mijn teamgenoten die mij werk uit handen namen door hun eigen partij te becommentariëren en zeg u, samen met mijn Margrietje…

Tot ziens! Het was een mooi weekend!

5 Reacties

  1. Avatar
    Johan Hut 06 november 2017

    Toen ik je zondag belde en de gebruikelijke vraag stelde “Is Richard ook thuis?”, zei Margriet: “Ja, als ik thuis ben is Richard ook thuis.” Nu begrijp ik die opmerking pas: samen uit, samen thuis.

  2. Avatar
    Richard Vedder 08 november 2017

    Dank, heren!

    Ik heb er overigens zojuist nog een klein stukje aan toegevoegd. Henks inleiding bij zijn partij was mij ontgaan. Die staat er nu wel tussen…

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.