En Passant bat Le Fou Rouge
Op het forum van utrechtschaak las ik deze week dat zich een Française heeft aangemeld als lid van De Rode Loper. Rode Loper Henk van Lingen maakte daar dan ook maar meteen Le Fou Rouge van. Nou, ik doe graag mee, zodat dat kersverse lid uit de kop boven dit verslag kan opmaken hoe het haar nieuwe club is vergaan in de strijd om de KNSB-beker. Overigens laat ik het bij de kop, zo goed was mijn Frans nu ook weer niet in het voortgezet onderwijs…
Het was een strijd in de tweede ronde van het bekertoernooi. Eppie was daarvoor vrijgesteld. De Rode Loper verraste Woerden, dat toch echt een heel beetje meer elopunten achter de borden bracht. Niets ten nadele van De Rode Loper, maar Woerden uit hadden we ook wel leuk gevonden. Dan hadden we Erwin en Alina gevraagd een bekerpotje in hun achtertuin te spelen! Maar goed, het werd geen Woerden en ook geen uitwedstrijd.
Om precies 20:00 uur werd de wedstrijd gestart en zat namens de thuisclub alleen Henk Vedder achter de borden. Ja zelfs ik was te laat, zij het dat die schade beperkt bleef tot pak hem beet een halve minuut. Een kwartier na aanvang waren alle borden bezet. Een paar uurtjes later opende onze kopman de score…
Ernesto Bonne Boizan – Henk Vedder
Bord1
1.d4 e6 2.c4 Lb4+
The Modern Bogo! Van de vier legale zetten die wit nu tot zijn beschikking heeft worden er drie uitgebreid behandeld in het boek van Antic en Maksimovic uit 2014.
3.Pc3 c5 Met 3…Pf6 had zwart kunnen overgaan naar het Nimzo-Indisch, maar de door Henk gekozen zet wordt in voornoemd boek aanbevolen. Wat dat paard van g8 uiteindelijk gaat doen is van later zorg.
4.Pf3 Pc6
Ha! En ik maar denken dat Henk dat hele boek in zijn kop had zitten. Deze provocatie komt er niet in voor. Een nieuwtje is het ook niet. In mijn database tref ik al vier partijen aan met deze stelling, met als prominentste zwartspeler Thomas Trella. Eentje van Zuid-Limburg die zijn naam veranderd heeft. Slim! Pluggers gek maken…
5.d5 Pce7 6.e4 d6 7.Ld3 e5 8.0–0 Lxc3 9.bxc3 Pg6 10.Lg5 Da5 11.Dc2 h6 12.Ld2 Pf6 13.Tab1 0–0
De opening is hier wel zo’n beetje voorbij en trek uw conclusie. Heeft wit wat aan zijn loperpaar? Staat er straks een zwart peerd op f4?
14.Pe1 Dc7 15.f4
Dit lijkt me koren op de molen voor zwart. Veld e5 komt vrij en dat is een walhalla voor de zwarte paarden. Als f4 dan toch zonodig gespeeld moet worden, dan liever eerst g3 zodat er met een pion kan worden terug geslagen.
15…exf4 16.Lxf4 Pg4 17.Lc1 P4e5 18.Pf3 De7 19.Pxe5 Pxe5 20.Lf4 b6
21.Tbe1 Met 21.Lxe5 Dxe5 zijn de zwarte paarden dan wel verdwenen, maar de stelling blijft problematisch voor wit met die beroerde loper en die sterke zwarte dame. Maar toch was het misschien wel de beste manier om in de partij te blijven, zo weet ik, met voorkennis, want de slotstelling al gezien.
21…Ld7 22.Dd2 a6 23.Te3 Kh7 24.h3 b5
25.g4 Ernesto heeft er zin in en trekt ten aanval. Vandaar ook dat geen haar op zijn hoofd eraan dacht om zijn loper te ruilen voor dat zwarte paard. Die aanval komt echter nauwelijks van de grond.
25…bxc4 26.Lb1 Tab8 27.Tg3 Tb7
28.De2 28.g5 h5 en daarna g7–g6 en zwart staat als een huis en kan ongestoord op de damevleugel aan de gang.
28…g5 Nu wordt g4–g5 voorgoed verhinderd en krijgt Ernesto nog een laatste kans om dat sterke paard van het bord te trappen. Maar nee, dat paard mag blijven.
29.Ld2 Tfb8 30.Lc2 Tb2 31.Lc1 Txa2 32.Tg2 La4 33.Dd1 Txc2 34.Txc2
Zwart heeft hier een gratis zet. Die toren op c2 loopt immers niet weg.
34…Kg7 Dat is dan weer verrassend dat die gratis zet benut wordt door zo’n ogenschijnlijk onbeduidend koningszetje. Je zou 34…Pd3 verwachten! Ook goed natuurlijk, maar tot mijn verbazing vindt de computer dat koningszetje inderdaad nog een fractie beter…
35.Dd2 Lxc2 36.Dxc2 Pd3 37.De2 Tb1 38.Ld2 Txf1+ 39.Kxf1 a5 40.De3 a4
Tja, dat pionnetje loopt gewoon door en tegenhouden valt niet mee. Na bijvoorbeeld Lc1 heeft zwart de prettige keuze tussen ruilen op c1 en pion e4 meepikken, maar ook Db7 komt zeer in aanmerking. Ernesto geloofde het verder wel en staakte de strijd.
0–1
De IM’s gaven het goede voorbeeld aan hun teamgenoten, want Jan Willem van de Griendt liet het volgende punt aantekenen. Een partij van veel minder zetten, maar hij duurde toch zeker een uur langer dan die op bord 1!
Jan Willem van de Griendt – Mitchel Wallace
Bord 2
1.d4 c5 2.d5 e5 De Tsjechische Benoni! 3.e4 d6 4.Pf3 a6 5.a4 f5
Rode lopers zijn gek op halfopen f-lijnen! Eerst Ernesto, nu Mitchel!
6.exf5 Lxf5 7.Pc3 Pf6
8.Le2 Jan Willem ontwikkelt zijn stukken zoals het tegen een normale Benoni gebruikelijk is. Dus straks ook dat paard van f3 omspelen naar c4. Door die actie met f7–f5 van zwart was er hier een extra mogelijkheid, namelijk 8.Pg5! met als bedoeling om na bijvoorbeeld 8…h6 9.Ld3 Lxd3 10.Pe6 te doen en pas daarna de loper terug te nemen. De witte velden in het zwarte kamp zijn dan nogal verzwakt.
8…Le7 9.0–0 0–0 10.Pd2 Pbd7 11.Pc4 Tb8 12.a5 De8 13.Ta3 Dg6 14.Pe3 e4
Zo lijkt er toch een aanval op komst als dat paard van d7 op e5 mag meedoen. Jan Willem neemt meteen maatregelen…
15.f3 exf3 16.Txf3 Le4 17.Tf4 Pe5 18.Ta4
En voila! Een loper midden op het bord gevangen. 18…Dg5 19.Tfxe4 Pxe4 20.Pxe4 Dh4 21.Pg4
Nu heeft die zwarte dame ook nog een probleem. Dat is niet meer op te lossen. 21…Pxg4 22.Lxg4 Lf6 23.g3 Hebbes!
1–0
De winst werd binnen gehaald door de grote Kaaieman. Dat ging niet helemaal vlekkeloos, maar toen hij eenmaal de aanval overnam was hij wel genadeloos.
Dick de Graaf – Hans Nijland
Bord 4
1.e4 d5 2.Pc3
Via het Scandinavisch naar de Van Geet-opening. Wit doet twee redelijk normale ontwikkelingszetten en de computer geeft aan dat zwart al een plusje heeft!
2…d4 3.Pce2 e5 4.d3 Pc6 5.g3 Le6 6.Lg2 Dd7 7.f4
7…f6 op 7…exf4 was natuurlijk 8.gxf4 gevolgd. Ziedaar het verschil met de f-pionzetten van de Rode Lopers!
8.a3 h5 Hoppa! Niet bang of laf, maar recht erop af. Wel typisch dat dit pionnetje geen stap verder meer komt in deze partij…
9.f5 Lf7 10.Pf3 Pge7 11.0–0 g5
12.fxg6 Een alternatief is natuurlijk niet ruilen en de boel gesloten houden. Maar Dick kan zo solliciteren bij De Rode Loper, want ook hij is gek op een halfopen f-lijn!
12…Pxg6 13.De1 Le7 14.b4 Le6 15.b5 Pd8
16.c3 Je zou hier 16.a4 verwachten, maar Dick offert liever een pion. Wie weet komt dat centrum open met die koning nog op e8! Dat valt een beetje tegen.
16…Dxb5 17.cxd4 Dxd3 18.d5 Ld7 19.Kh1
19…Pf7 Wat zou het plan zijn geweest na 19…Dxe4? Ik heb geen idee…
20.Pc3 Pg5 Dit biedt wit weer een aanknopingspunt. Het was toch een uitgelezen moment om zet 8 een passend vervolg te geven met 20…h4!
21.Lxg5 fxg5 22.Td1 Da6
23.d6! Juist! Even veld d5 ontruimen voor belangrijker stukken…
23…cxd6 24.Pd5 Tc8 25.Pxe7 Kxe7
26.Dd2 Ineens gaat die dame binnenvallen.
26…Thg8 26…g4 27.Dg5+ is nog erger. 27.Dxg5+ Ke8 28.Ph4 Pe7 29.Dxh5+ Kd8 30.Pf5 Pxf5 31.exf5
Tc2 32.f6
32…Txg2 Zwart knokt om het initiatief weer terug te krijgen. 33.Kxg2 Lc6+ 34.Kg1 Dxa3
35.Dh4 35.Dxe5 dekt g3 ook en ik vermoed dat zwart dan meteen had opgegeven. Nu duurt het nog twee zetten langer. 35…Tf8 36.f7+ Kc8 37.De7
1–0
Daarmee nam En Passant een beslissende 3-0 voorsprong. Gingen de Rode Lopers dan helemaal met niks naar huis? Nee, dat ook weer niet. Er werd nog een halfje gepeuterd uit een partij die eigenlijk als eerste in winst voor de thuisploeg had moeten eindigen. Schrijver dezes deed het niet helemaal optimaal…
Jaap Kamminga – Richard Vedder
Bord 3
1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.Pc3 a6 4.a4
Fout! Deze zet was prima als ik 3… c6 had gedaan, dan waren we in het Slavisch terecht gekomen. Nu echter is deze zet niet goed. Juist hierdoor krijgt zwart de kans om pion c4 voor te blijven. Ik heb het al in tientallen vluggertjes op internet gehad. De beste manier om de pion te heroveren is 4.e3 b5 5.a4 b4 6.Lxc4 (6.Pe4 e6 7.Lxc4 is de degelijke manier. Ook goed.) 6…bxc3 7.Df3 c6 8.Lxf7+ Kd7 9.bxc3 en neemt u maar van mij aan dat wit prima compensatie heeft voor zijn stuk.
4…Pc6 5.e3 e5 6.d5 Pa5
Kijk! Dat paard staat hartstikke safe op a5. Vooral omdat de dame niet naar a4 kan. En hij dekt mooi c4.
7.Pf3
7…Ld6 Dat is dan weer slordig van mij. Nu ja, ook nu komt zwart prima uit de opening, maar na 7…Lg4 8.Le2 Lxf3 9.Lxf3 Ld6 is wit zijn pion gewoon kwijt. In vluggertjes doe ik dat dus automatisch, met meestal een soepele vlotte overwinning tot gevolg, en nu met meer bedenktijd vergeet ik hem zomaar! Vreemd…
8.Pd2 Pf6 9.Pxc4 Pxc4 10.Lxc4 e4
Zwart heeft evengoed reden om tevreden te zijn. Zo kan wit bijvoorbeeld niet rokeren omdat ie dan al voordat ie zijn zet genoteerd heeft een zwarte loper op h2 ziet verschijnen.
11.b3 De7 Anders komt misschien La3 met loperruil en daar had ik geen zin in.
12.Lb2 0–0 13.Pe2 Ld7
Dreigt loperwinst met b7–b5. Een thema dat straks nog terug komt.
14.Pd4 Lb4+ Verhindert de rokade definitief, dat wel, maar toch had ik achteraf spijt dat ik mijn paard niet naar g4 speelde. En terecht, want na 14…Pg4 15.h3 Dh4 lijkt het misschien of wit wel kan rokeren nu dat loperoffer eruit is, maar na 16.0–0 Lh2+ 17.Kh1 Pxf2+ 18.Txf2 Dxf2 19.Kxh2 Dxb2 zit er een kwal in de pocket.
15.Kf1 Tad8 16.Dc2 Lc8
De pion op d5 is niet te dekken, maar wit redt hem dankzij een tegenaanval op c7. 17.Tc1 Ld6
18.h3 Le5 19.Ke2
19…Tfe8
19…Pxd5 20.Dxe4 schiet niet op. Ik kan nog steeds die d-pion niet pakken en moet geduld hebben.
20.Thd1 Ld7 Dreigt weer (na ruil op d4) met b5 die loper te winnen.
21.Kf1
21…g5 Omdat ik op de normale manieren geen winstkansen meer zag ging ik maar met de botte bijl hakken. Het leek me verantwoord omdat alle witte stukken op de damevleugel staan. Profijt trekken van mijn verzwakte koningsstelling leek me vooralsnog niet mogelijk.
22.Le2 Lc8 Neemt d5 weer op de korrel zodat die loper terug moet en g4 mogelijk wordt.
23.Lc4 g4
24.h4 24.hxg4 Pxg4 25.Dxe4 Dh4 levert zwart een winnende aanval op.
24…g3 25.Pe2
25…gxf2 Weer een slordigheid. De zwarte dame staat beter op e7 vanwege uitvalsmogelijkheden naar c5 en h4. Daarom was eerst 25…Lxb2 26.Dxb2 gxf2 beter. Bijvoorbeeld 27.Dc3 Pg4 28.g3 Dc5 en behalve slaan op e3 dreigt er ook weer eens b5 met loperwinst!
26.Lxe5 Dxe5 27.Pf4 Lg4 27…Pg4 28.Dc3 De7 29.g3 Dc5 30.Td4 en nu wint b5 geen stuk. Een belangrijk verschil!
28.Td4 c6
Hier dacht ik het wel voor elkaar te hebben. Ik win pion d5. Maar dat valt toch nog tegen!
29.Dxf2 cxd5 30.Le2 Lxe2+ 31.Kxe2
31…Kh8 Ik moet ook nog oppassen. Ik was aanvankelijk 31…Tc8 van plan. Dat was mooi naadje geweest na 32.Txc8 Txc8 33.Dg3+ gevolgd door Pg6+ met damewinst!
32.Dg3 Ph5 33.Dg5 Pxf4+ 34.Dxf4 Dxf4 35.exf4 Te7
Een toreneindspel met twee dikke vrijpionnen zou toch ook gewonnen moeten zijn? Nou nee. Ze zijn geblokkeerd en wit is veel actiever. Compensatie zat!
36.g4 Kg7 37.Ke3 Kf6 38.b4 Ke6 39.Tc5 Ted7 40.f5+
40…Ke7 40…Ke5?? 41.Txe4+
41.Kf4 h6 42.b5 Td6 43.a5 axb5 44.Txb5 T8d7 45.g5 hxg5+ 46.hxg5 Kd8 47.Tdb4
47…Kc8 47…d4 wint ook niet: 48.Kxe4 d3 49.Tb1 d2 50.Td1 Te7+ 51.Te5 Txe5+ 52.Kxe5 Kc7 53.g6 en we houden geen vrijpion over.
48.Td4 met een remiseaanbod dat ik niet kon weigeren. Kans genoeg gehad, maar dan moet je ze wel inkoppen!
½–½
3,5-0,5 dus en we wachten met belangstelling op de loting voor de volgende ronde!
Toen ik vrijdagavond de slotstelling bij Henk zag, wilde ik Lc1 beantwoorden met Df6+ en Dxc3. Ik denk dat je dat ook helemaal in aanmerking vindt komen.
En in de Van Geet is 4.d3 wel heel slap. Kenners spelen 4.Pg3 om Lc4 te kunnen spelen. Le6 wordt dan met Pf3 beantwoord. Of wit dan beter staat, is een ander verhaal. Sterker nog, zwart speelt f6 en wit moet enorm oppassen, zo herinner ik me uit een variant toen het beroemde boekje uitkwam. Volgens mij publiceerde Ligterink in het clubblad van Rotterdam een zwarte weerlegging van het witte spel.
Df6+ en Dxc3 komt ook zeker helemaal in aanmerking!
Ik ben erg sterk in het geven van varianten in stellingen waarin een speler al heeft opgegeven. (= zelfspot)
Vergis je niet in de kracht van Franse schaaksters. Ik herinner mij Chantal Chaudé de Silans, die op 17 jarige leeftijd al dameskampioen van Frankrijk werd en daarna liever bij de mannen meespeelde. In 1950 werd ze derde in het Franse mannenkampioenschap en deed als eerste vrouw mee aan de mannen Olympiade, dat jaar in Dubrovnik. En de huidige Franse schaaksters mogen er in alle opzichten ook wezen.
“in alle opzichten”. Een levensgevaarlijke uitspraak in het #MeToo tijdperk, Wim! Ach, lees de column van Youp van ’t Hek van gisteren maar eens, briljant. Maar ik dwaal af.