Café Keulen
“Die krijg je van mij! Maar dan moet je wel schrijven dat wij de leukste speellocatie van Nederland hebben.” Aldus Eric Jan Morren, de regelneef van Zuid Limburg, toen ik net twee vaasjes wilde afrekenen. En inderdaad, het is een geweldige speellocatie in een zaal achter een bruin café. De uitbater vraagt er geeneens huur voor, die ziet handenwrijvend vijf teams van Zuid Limburg binnenkomen en ook nog eens vijf bezoekende teams, bij elkaar zo’n honderd klanten op een zaterdagmiddag. Zelfs die vreselijke thermosflessen en plastic flessen met water vindt hij niet erg, er wordt evengoed genoeg gezopen.
Het was al niet het eerste biertje dat ik van Eric Jan kreeg, dus vooruit, laat ik, corrupt als ik ben, er maar eens een paar woorden aan wijden. Maar “de leukste”? Terwijl ik gewend ben aan denksportcentrum En Passant? Dat gaat me net iets te ver. Café Keulen is hooguit de op een na leukste en om dat te onderbouwen wijs ik erop dat Guido de vorige keer een mooie vrouw achter de bar zag en nu slechts kerels. En ook wijs ik nog maar eens op die kleine tafels. Veel te smal! Het schaakbord past er net op en er is dan geen ruimte om de armen, of zelfs alleen de ellebogen, op tafel te laten rusten terwijl je in gepeins verdiept bent. En dan zijn er nog de toiletten. In een sport die nog altijd voor het overgrote deel door mannen wordt beoefend moeten de heren het doen met, naast een paar pisbakken, één kakdoos. En ja, dat zul je altijd zien, na een autorit van twee uur gevolgd door een kop koffie riep moeder natuur. Ik nam met toegenegen oren haar woorden aan, maar zag tot mijn schrik dat de doos bezet was en dat er ook nog eentje stond te popelen om de geuren van zijn voorganger op te gaan snuiven. Dat was een tegenvaller, maar ineens bedacht ik me: hoeveel dames lopen hier nu eigenlijk rond? Moeder Buckels en een dame met een rood shirt met korte mouwen. Kleine kans dat die me betrappen en hoppa, daar baggerde ik heerlijk dat damestoilet eronder. En de heren maar wachten…
Maar verder, eerlijk is eerlijk, is café Keulen een prima locatie voor schaakwedstrijden!
Op het programma stond de wedstrijd tussen het onderaan staande Zuid Limburg en het op de gedeelde eerste plaats vertoevende En Passant. Een makkie? Nou nee. Met een beetje minder mazzel voor ons en een beetje minder pech voor de Limburgers hadden we ook zomaar gelijk kunnen staan. Echter waar wij nipte overwinningen boekten, leden de Limburgers (op eentje na dan) nipte nederlagen. Een en ander deed Zuid Limburg besluiten een noodgreep toe te passen in de opstelling met als gevolg dat de enige grootmeester in de gelederen op bord 8 met wit een puntje moest ophalen. Nou, dat lukte!
Ilja Zaragatski – Richard Vedder
Bord 8
1.Pf3 g6 2.e4 Lg7 3.d4 c6 4.Pc3 d5 5.h3 Pf6 6.e5 Pe4
7.Ld3 7.Pxe4 dxe4 8.Pg5 c5 kan tot scherp spel leiden. Ilja had daar al heel lang niet naar gekeken en wilde het rustig aan doen.
7…Pxc3 8.bxc3 0–0 Zwart doet er goed aan nog even met de rokade te wachten en meteen 8…c5 te doen. Ik had niet verwacht dat de komende aanval zo dodelijk zou zijn.
9.h4 Lg4 Met de kennis van nu kan ik zeggen dat 9…h5 hier een veiliger optie was. Ik liet de komende geweldsexplosie echter gewoon toe met de overoptimistische gedachte: wie weet klopt het niet wat hij doet en dan win ik materiaal.
10.h5 Lxh5 10…c5 11.hxg6 fxg6 was het alternatief, maar dat verwierp ik dus omdat ik meende de komende aanval wel te kunnen weerstaan. Overigens overwoog Ilja hier serieus 12.Txh7 maar als hij 12…Lxf3 13.Txg7+ Kxg7 14.gxf3 had gevonden zou hij daar vast wel vanaf hebben gezien.
11.Txh5 gxh5
12.Pg5 Toen ik me hierop inliet keek ik ook naar 12.Lxh7+ Kxh7 13.Pg5+ Kg6 14.Dd3+ f5 15.exf6+ Kxf6 en meende, terecht denk ik, dat ik dat wel zou overleven.
12…h6 13.Dxh5 De8
Dit had ik voor ogen toen ik die opmars met de h-pion toeliet. Nu nog f7–f5 en dat houd ik wel. Een stevige inschattingsfout.
14.Dh3! Oeps! Dreigt Df5 en nog meer ellende. De zaak is al onhoudbaar.
14…Dd7 14…e6 15.Ph7 is niet te trekken voor zwart. Kwal eraf, h6 eraf… hopeloos!
15.Lf5 De8 In de hoop met e6 en f5 uit te verdedigen, maar daar gaan we niet aan toe komen… 15…e6 16.Pxe6 is ook al geen optie.
16.e6 fxe6 17.Lxe6+ Kh8 18.Dd3!
En zwart gaat onverbiddelijk mat!
1–0
Geen ramp natuurlijk, met zwart verliezen van hun enige grootmeester, maar een beetje minder onnozel richting slachtbank had wel gemogen. Nu ja, de uitbater van café Keulen was de grote winnaar zullen we maar zeggen. Voor het team was dit natuurlijk geen onverwacht resultaat en dat moest wel gecompenseerd kunnen worden op de borden waar wij op elo het sterkst waren.
De eerste bij wie die opdracht mislukte was Francois Godart. Jawel, weer een nieuwe ster aan ons firmament, deze Belg. Eigenlijk zou Konstantin Landa hebben meegedaan, maar die liet een week of drie geleden weten dat zijn werkgever (hij is trainer in zo’n Sjeikenland) hem geen vrijaf zou geven. En de rest van onze reservebank kon ook niet, dus Guido kon weer op jacht. Het goede nieuws is dat deze debutant niet verloor. Het minder goede nieuws is dat hij ook niet won…
Francois Godart – Ivo Wantola
Bord 3
1.d4 Pf6 2.c4 e5 Het Boedapester gambiet.
3.dxe5 Pg4 4.Lf4 Pc6 5.Pf3 Lb4+ 6.Pbd2 De7 7.e3 Pgxe5 8.Pxe5 Pxe5 9.Le2 b6 10.0–0 Lb7 11.Pf3 Pxf3+ 12.Lxf3 Lxf3 13.Dxf3 0–0
Een stelling die ik vier keer in mijn database terug vind en al die partijen eindigen in remise.
14.Tfd1 De computer stelt hier een zet voor die ik ook terugvind in het boek “Beat the Guerillas” uit 2011: 14.Db7. Niet in mijn database, maar volgens dat boek gespeeld in een correspondentiepartij Novak – Söntges. Daar volgde 14…Tfc8 15.Tfd1 Lc5 16.a3 a5 17.b4 Tab8 18.Dd5 axb4 19.axb4 Lxb4 20.Dxd7 Dxd7 21.Txd7 Tb7 en ook die partij eindigde uiteindelijk in remise. Dat lijkt het hele eieren eten met dat Boedapester gambiet. Zwart accepteert een klein nadeeltje, maar de remisemarge is enorm.
14…Lc5 15.h4 Dxh4 16.Txd7 Df6 17.Dg3 Ld6 18.Lxd6 cxd6 19.Dxd6 Dxb2 20.Dd4
½–½
Lucas van Foreest boekte zijn eerste winstpartij in dienst van En Passant. Een partij die heel rustig begint en dan langzaam maar zeker kantelt in zwarts voordeel.
Patrick Driessens – Lucas van Foreest
Bord 4
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.e3 Le7 5.Pc3 0–0 6.a3 b6 7.Ld3 c5 8.0–0 cxd4 9.exd4 Lb7 10.De2 Pc6 11.cxd5 Pxd5
Een standaardstelling met de geïsoleerde centrumpion. Wit probeert met zijn ruimte-overwicht aanvalskansen te vinden, zwart hoopt ooit te profiteren van zijn betere structuur.
12.De4 Pf6 13.Dh4
13…Te8 Ontruimt veld f8 vast zodat een loperoffer, als na bijvoorbeeld 13…Tc8 14.Lg5 h6 15.Lxh6 gxh6 16.Dxh6 met minstens remise door eeuwig schaak voor wit, ontmoedigd wordt.
14.Td1 14.Lg5 h6 15.Lxh6 gxh6 16.Dxh6 Lf8 bedoelde ik dus. Dat houdt zwart wel.
14…Pa5 15.Pe5 Pb3 16.Tb1
16…Pxc1 16…Dxd4 17.Lxh7+ Pxh7 18.Txd4 Lxh4 19.Txh4 is een hoop lawaai, maar uiteindelijk alleen maar geruil. En wit is ook nog eens van zijn geïsoleerde pion af. Vandaar dat Lucas op c1 ruilt. Die loper kan niet meer aanvallen en sowieso heeft zwart baat bij stukkenruil. Zijn pionnenstructuur is immers beter!
17.Tbxc1 h6 18.Lb5 Tf8 19.Lc6 Lxc6 20.Pxc6 Dd7 21.Pe4 Pd5 22.Pxe7+ Pxe7
Na nog meer stukkenruil is zwart nu licht in het voordeel. Wit heeft geen aanvalskansen meer, maar nog wel die zwakke pion!
23.Dg3 Pd5 24.Tc4 Tac8 25.Tdc1 Txc4 26.Txc4 Db5 27.b3 Da5 28.b4 Da6 29.Db3 Tc8
Met iedere ruil wordt de zwarte stelling iets beter. 30.Txc8+ 30.Pd6 Txc4 31.Pxc4 was beter. Nu krijgt zwart ook nog de open c-lijn.
30…Dxc8 31.g3? En dit kost materiaal. Wit had een langdurige kwelling moeten aanvaarden na iets als 31.Dd1 Dc4
31…Dc1+ 32.Kg2 f5 33.Pd6 Dc6
Peerd in de knip! En het dreigende aftrekschaak Pe3++ is ook dodelijk.
0–1
Daarmee was de stand in de wedstrijd weer gelijk, en dat bleef hij nog heel even toen bleek dat Dgebuadze er niet doorheen kwam bij Ruud van Meegen. Beter gezegd: Alexandre mocht blij zijn dat Ruuds teamleider toestemming gaf het remisevoorstel te aanvaarden.
Alexandre Dgebuadze – Ruud van Meegen
Bord 7
1.c4 e5 2.Pc3 Pf6 3.Pf3 Pc6 4.e3 Lb4
5.Dc2 Wit wil wel graag eens Pd5 doen, maar dat is nu nog niet zo goed wegens 5.Pd5 e4! Maar nu krijgt wit er de kans niet meer voor en zien we een soort Rossolimo met verwisselde kleuren. Dat zagen we ook bij Carlsen – Caruana!
5…Lxc3 6.bxc3 e4 7.Pg5 De7 8.f3 exf3 9.Pxf3 d6 10.Le2 0–0 11.0–0 Lg4 12.Tb1 Tab8 13.d3 d5
14.h3 14.cxd5 Pxd5 15.e4 Dc5+ lijkt me niet zo lekker voor wit, maar 14.d4 wel! Dat centrum innemen, op een gunstig moment eens op d5 ruilen, gevolgd door e4 als het kan. Alexandre offert een pion om dat centrum in handen te krijgen. Ook niet slecht.
14…Lxf3 15.Lxf3 dxc4 16.d4 Tfe8
17.Da4 17.Txb7 Txb7 18.Lxc6 Tb6 19.Lxe8 Dxe8 was een alternatief, waarna wit de betere structuur heeft, maar wel een Heuvelingloper. Zwart blokt veld e4 en wit heeft niet zoveel. In plaats daarvan was 17.Tb5 wel een aardige geweest. Bijvoorbeeld 17…Pe4 18.Db2 b6 19.Tf5! en zwart moet uitkijken.
17…De6 18.Le2 18.Tb5 met de bedoeling daarna Tc5 te doen was ook een manier om die pion op c4 te heroveren. Dan blijft de loper sterk op f3 staan.
18…Pe7 19.Lxc4 Ped5
20.Ld2 Of 20.Dxa7 De4 en zwart wint e3 of c3 terug.
20…Pe4 21.Le1 Pd6 22.Lxd5 Dxd5 23.Tf3
Met remiseaanbod. En dan weet je het wel met die grootmeesters, dan staan ze niet best! Die dominantie van zwart op de witte velden doet dan ook pijn aan de ogen. Maar zoals gezegd, Eric Jan Morren had hier vooraf voor getekend en deelde als teamleider mee dat Ruud akkoord mocht gaan.
½–½
Ik heb er vaak over geschreven, debutanten die bij EP beginnen met een nul. Steevast lieten die dat volgen door een denderende overwinning bij de volgende gelegenheid. Helaas gaat deze vlieger niet op voor Frans Cuijpers. Hem valt de twijfelachtige eer te beurt te starten met twee nullen…
Christian Braun – Frans Cuijpers
Bord 10
1.e4 g6 2.d4 Lg7 3.Pf3 d6 4.Pc3 Pf6 5.h3 0–0 6.Le3 a6 7.Ld3 b5 8.Pe2 Lb7 9.Pg3
9…Pbd7 De partij begon precies als Nijboer – Van der Werf van twee ronden geleden. Daar deed de gedeelde nummer drie van het WK voor krasse knarren echter 9…e5
10.0–0 c5 11.c3 Tc8 12.a4 c4 13.Lc2 Dc7 14.Dd2 e5 15.d5
Het lijkt nu wel een stelling uit het gesloten Spaans! De Zaitsev-variant…
15…Pc5 16.Lh6 bxa4 17.Lxg7 Kxg7
18.Pf5+ Kg8 19.Dh6 Pe8 19…Ph5 20.Pg5 (20.g4 gxf5 21.Dxh5 fxe4 22.Dg5+ Kh8 23.Df6+ en eeuwig schaak) 20…f6 21.Pe6 Pxe6 22.dxe6 Pf4 23.e7 gxf5 24.exf8D+ Txf8 is wel een geinige variant waar die computer mee komt. En dan doodleuk melden dat het gelijk staat.
20.Pe3 f6 21.Pd2 a5 22.f4
Er komt een nadeeltje van 19…Pe8 aan het licht: Tf8 staat onvoldoende gedekt en wit wil profiteren door de f-lijn te openen. Frans trekt zich er nog niet teveel van aan en is zunig op zijn c-pion.
22…La6 23.Tf2 Pb3 24.Lxb3 axb3 25.Pg4 Lb5 26.Taf1 Dg7
27.Dh4 Wit kon zijn pion heroveren met 27.Dxg7+ Kxg7 (27…Pxg7 28.fxe5 fxe5 29.Ph6+) 28.fxe5 dxe5 29.Pxe5 , maar na 29…a4 30.Pef3 a3 31.bxa3 Pd6 32.Pd4 Ld7 staat zwart ineens uitstekend.
27…exf4 28.Ph6+ Kh8 29.Dxf4 a4 30.Pb1 Ld7 31.Pg4 Lxg4 32.Dxg4
32…Tc7 Deze is niet zo handig. Wit verlegt zo zijn aandacht naar de pion op c4 en om die te dekken moet de dame ook meedoen. En op c7 staat die toren dan in de weg. Op de volgende zet moet hij er al weer weg. Een kostbaar tempo.
33.Pa3 Tc5 34.De2 Dc7 35.Td1 Tf7 36.Td4 Te7 37.Pxc4 Kg7 38.Pa3 f5
39.Df3 Te5 40.g4 Pf6 41.gxf5 De7 42.Txa4
Zwart heeft zich aardig onder de druk uit weten te werken. Nu nog even e4 eraf slaan, dan wordt d5 ook zwak. Bovendien zijn de stukken actief. Dat lijkt nog te doen. Maar hoe slaan we op e4?
42…Pxe4?? Zo niet!
43.Txe4 En wegens een aanstaand tussenschaak op f6 gaf zwart het op.
1–0
Hiermee werd het 3-2 voor Zuid Limburg en die tussenstand bleef vrij lang staan. Wel was inmiddels duidelijk dat er een overwinning voor de thuisploeg aanstaande was. Maar eerst scoorden wij nog een wonderlijk halfje…
Manuel Bosboom – Thomas Stomberg
Bord 5
1.Pf3 d5 2.c4 e6 3.g3 Pf6 4.Lg2 dxc4 5.Da4+ c6 6.Dxc4 b5 7.Dc2 Lb7 8.Pc3 Pbd7 9.b3 a6 10.Lb2 c5 11.a4 Db6 12.h4
Hoppa! Links en rechts pionnen naar voren. Manuel neemt weer eens een rokadevrije dag…
12…Le7 13.h5 h6 14.Pd1 0–0 15.Pe3 Pd5 16.Pg4 Tac8 17.d3 Tfd8 18.Kf1 Lf8 19.Th4 Le7
20.Pxh6+ Zou Manuel ook maar een seconde 20.Th1 met mogelijk zetherhaling hebben overwogen? Vast niet. Hij had andere plannen. Van die plannen die alleen hij kan bedenken…
20…gxh6 21.Tg4+ Kf8 22.Lg7+ Ke8 23.Lxh6
Twee pionnen voor het stuk en een potentieel gevaarlijke h-pion. Manuel durft dat soort dingen…
23…Lf6 24.Te1 Ke7 25.Ld2 Pb4 26.Db1 Lxf3 27.Lxf3 Pe5 28.Tf4
28…Pd5 28…Lg5 lijkt al zo’n beetje de weerlegging.
29.Lxd5 Ik zag Manuel bij de analyse ook nog naar 29.Txf6 Pxf6 30.Lg5 grijpen, maar ook daar zie ik geen extra compensatie.
29…Txd5 30.axb5 axb5
31.Txf6 Hop! Ik stond erbij en keek ernaar en vroeg me af: “Man, waarom geef je niet op!” Maar goed, ik weet ook wel dat daarmee nog nooit iemand wat gescoord heeft.
31…Kxf6 32.Db2 Ke7 33.h6 f6 34.Td1 Dc6 35.Kg1 Pf7 36.f3
36…Td7 36…Th5 Toren achter de vrijpion is ook in het middenspel een prima idee!
37.Kg2 e5 38.Th1 Dd5 39.Th4 Ke6 40.Le3 Tdd8 41.h7 c4 42.bxc4 bxc4 43.dxc4 Txc4 44.Th1 Dc6 45.Db3 Ke7 46.Ta1 Td7 47.Kf2 Tc3
48.Db4+ Ik stond in deze stelling te rekenen aan 48.Dxf7+ Kxf7 49.h8D Txe3 50.Dh7+ en vroeg me af of dit eeuwig schaak was. De computer zegt nu van wel! 50…Ke6 51.Dh3+ Kf7 (51…Kd6 52.Td1+ en alles afruilen en Te3 pakken en wit wint zelfs nog!) 52.Dh7+ Ke6 (52…Ke8 53.Ta8+ Dxa8 54.Dg8+ Ke7 55.Dxa8 Tc3 zal ook wel remise zijn.) 53.Dh3+
48…Ke8 49.Th1 Ph8 50.Db8+ Dc8 51.Db6 Dc6 52.Db8+
52… Dc8 Thomas ziet het niet meer zitten en gaat akkoord met remise door zetherhaling. Maar 52…Td8 53.Db4 Dc4 moet toch gewoon gewonnen zijn voor zwart? Wonderlijk!
53.Db6
½–½
Een stevige tegenvaller was het tafereel op bord 1. Oscar Lemmers speelde de opening snel, maar toch kwam Friso er met voordeel uit. Hij gebruikt echter veel bedenktijd en dat brak hem lelijk op toen het echt spannend werd. Al het behaalde voordeel was op slag weg en even later werd de materiaalvoorsprong ook nog weggegeven…
Friso Nijboer – Oscar Lemmers
Bord 1
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 a6 5.Pc3 Dc7 6.Ld3 Pf6 7.0–0 Lc5 8.Pb3 Le7 9.f4 d6 10.a4 b6 11.e5
Pfd7 11… dxe5 12.fxe5 Dxe5 13.Lf4 Dh5 14.Le2 en stuk in de knip! 12.exd6 Lxd6 13.Le3 Pc6 14.Pe4 Le7
Ik weet niet precies tot wanneer Oscar op bekend terrein zat, maar tot hier speelde hij in ieder geval behoorlijk snel.
15.c3 Pf6 16.Pxf6+ Lxf6 17.Df3 0–0 18.Le4 Ld7 19.Tfd1 Tfc8 20.Pd2 b5
Dit laat een serie zetten toe die wit uiteindelijk materiaalwinst oplevert. Daarom was 20…Tab8 wellicht beter.
21.axb5 axb5 22.Txa8 Txa8 23.Dh5 g6 24.Dxb5 Tb8 25.Dd3 Txb2 26.Pc4 Tb7 27.Pd6 Tb3
28.Pb5 Na afloop baalde Friso dat hij niet 28.Pxf7 had gespeeld. Dat wint een pion na 28…Kxf7 (28…Txc3 29.Dxd7 Dxd7 30.Txd7 Txe3 31.Ph6+ Kh8 32.Lxc6) 29.Dxd7+ Dxd7 30.Txd7+ Pe7 31.Ld4 maar dat lijkt mij nog niet zo eenvoudig gewonnen. Wat is er mis met het winnen van een kwaliteit?
28…Txb5 29.Dxb5 Pd4 30.Da6 Dxc3
31.Lf2 Zou het na 31.Dd3 Dxd3 32.Txd3 Lc6 33.Lxc6 Pxc6 34.g4 niet gewonnen zijn voor wit? Zeker weten doe ik het niet, maar ik zou het gedaan hebben!
31…Lb5 32.Db6 Pe2+ 33.Kh1 La4
34.Tf1? Friso was helaas in tijdnood gekomen. Het snelle spel van Oscar in het begin wierp vruchten af. Anders had hij misschien wel gerekend aan 34.Lc5! Hoofdstuk 1 van Ivan Sokolovs “Sacrifice and Initiative in Chess” : Ignoring the threat. De toren kan niet geslagen worden wegens mat en na bijvoorbeeld 34…h5 35.Db8+ Kh7 36.Df8 is f7 niet te dekken! 34.Tb1 was een redelijk alternatief. Nu echter, gaat er materiaal verloren.
34…Dc4 35.De3 Of 35.Db1 Pc3 36.Ld3 Dd5 37.Db8+ Kg7 38.La6 Lc6 39.Tg1 Pe4 40.Le1 (40.Le3 Pg3+ en mat) 40…Ld4 met heerlijk spel voor zwart en; 35.Lc5 Pg3+ 36.hxg3 Dxf1+ 37.Kh2 Dd1 levert wit een vergelijkbare marteling op als in de partij.
35…Pg3+ 36.hxg3 Dxf1+ 37.Kh2 Db5 38.g4 h5 39.g5 Lg7 40.Lf3 Lb3 41.g4 hxg4 42.Lxg4 Ld5 43.Lf3 Lxf3 44.Dxf3 Dd5 45.Kg3
Dit eindspel leek menigeen nog wel houdbaar, maar Friso meende dat hij hier al verloren stond.
45…Lf8 46.Le3 Ld6 47.Kf2 Da2+ 48.De2 Da4 49.Dd2 Dc6 50.Dd4 Dd5 51.Df6 e5 52.fxe5 Lxe5 53.Df3 Da2+ 54.De2 De6 55.Df3 Dc4 56.Kg2 Kg7 57.Kf2 Kf8 58.Kg2 Ke7 59.Kh3 Dc2 60.Lf2 Kf8 61.Da8+ Kg7 62.Df3 Dc8+ 63.Kg2 Dc2 64.Kh3 Dd2 65.Kh4 Lf4 Nu gaat ook pion g5 verloren. Dan is alles duidelijk!
0–1
Wel gemeen van die Limburgers dat Henk en ik de twee hoogste elo’s tegen kregen. Dan lezen ze in De Bunschoter dat wij verloren hebben en denkt het hele dorp dat we er geen reet van kunnen!
Christian Seel – Henk Vedder
Bord 6
1.Pf3 d5 2.d4 Pf6 3.c4 e6 4.Pc3 c5 5.cxd5 cxd4 6.Dxd4 Pxd5 7.e4 Pxc3 8.Dxc3 Pc6 9.a3 Ld7 10.Le3 Le7
11.Td1 11.Dxg7 Lf6 12.Dh6 Lxb2 en geen centje pijn voor zwart.
11…0–0 12.Lb5 Dc8 13.0–0
13…a6 13…Td8 en daarna Le8. Dan lijken me de openingsproblemen wel overwonnen. Nu verzwakt Henk veld b6 en dat maakt het ingewikkelder om Td8 te doen.
14.Le2 b5 15.Dd3 Le8 16.e5
16…f5 Een stevige beslissing. De pionnenstructuur verzwakt, maar de loper op e8 krijgt weer een toekomst.
17.exf6 Lxf6 18.b4 Pe7 19.Lc5 Tf7 20.Pd4 e5 21.Pc2 Pg6 22.Pe3 Pf4 23.Dc2 Pxe2+ 24.Dxe2 Lc6
Zo lijkt zwart de openingsproblemen toch aardig te hebben overwonnen. Een beetje een nare e-pion, maar die loper op c6 heeft een mooie diagonaal te pakken!
25.Dh5 g6 26.Dg4
26…e4 Mooie diagonaal weer dicht. Na 26…Dxg4 27.Pxg4 Lg7 kun je toch nooit slechter staan met zwart zou je denken.
27.Dg3 Lg7 28.Ld4 Df8 29.Lxg7 Dxg7
Eerst de diagonaal dicht en nu de goede loper geruild. Dat wordt een naar eindspel voor zwart.
30.Td6 Lb7 31.Pg4 Te8 32.h4 Kh8 33.Tfd1 Lc8 34.Td8 Tff8 35.Txe8 Txe8 36.Pe3 Dc3 37.Dd6 Dg7 38.Tc1 Dd7 39.Df6+ Kg8 40.Db6 Tf8 41.Dc7 Dd2 42.Tc2 De1+ 43.Kh2 Da1 44.De7 Dg7 45.Dxg7+ Kxg7 46.Tc7+
46…Kf6 Geen zin in passief verdedigen. Liever een actieve koning, ook al kost het een pion.
47.Txh7 Ke5 48.Kg3 Kd4 49.Tc7 Kd3 50.Pd5 Lf5 51.Pf4+ Kd2 52.Tc6 a5 53.bxa5 Td8 54.a6 Td4 55.Pxg6 En dat is er weer een. Henk probeert nog wat, maar het is helaas kansloos.
55…Ta4 56.h5 e3 57.fxe3 Kxe3 58.Tc3+ Kd2 59.Tb3 Txa6 60.Txb5 Txa3+ 61.Kf4 Ld3 62.Te5 Le2 63.g4 Ta4+ 64.Te4 Ta5 65.Pe5 Ta8 66.Pf3+ Kd1 67.Td4+ Kc1 68.Ke3 Ld1 69.Tc4+ Kb2 70.Pe5 Th8 71.Kf4 Kb3 72.Tc7 Le2 73.Kg5 Tg8+ 74.Pg6
1–0
Daarmee kwam Zuid Limburg op de zo begeerde 5,5 punt en restte ons nog slechts het beperken van de schade. Jan Willem pakte een punt in een toreneindspel dat totaal remise leek…
Jan Willem van de Griendt – Johannes Mundorf
Bord 9
1.d4 e6 2.e4 d5 3.Pd2 Le7 4.Ld3 c5 5.dxc5 Pf6 6.De2 0–0 7.Pgf3 Pfd7 8.Pb3 a5 9.a4 Pa6
10.Lxa6 Een nieuwtje! Gebruikelijk is 10.exd5 Pdxc5 11.Pxc5 Pxc5 12.Lb5 Dxd5 met ongeveer gelijk spel.
10…Txa6 11.0–0 Pxc5 12.Pxc5 Lxc5 13.Td1
Dat is het idee. Druk op d5 en die pion isoleren of, beter nog, veroveren!
13…Dc7 Johannes offert de pion om activiteit te krijgen. 13…Td6 14.Lf4 Td7 15.Pe5 ziet er lekker uit voor wit en na 13…Ld6 14.exd5 exd5 15.Le3 heeft wit waar het hem om te doen was. Die geïsoleerde d-pion.
14.exd5 exd5 15.Txd5 Le6 16.Te5 Ld6 17.Te3 Lc4 18.Dd1 h6 19.h3 Lc5 20.Te4 Td8 21.De1 Te6 22.Lf4 Db6 23.Txe6 Lxe6 24.b3 Lf5 25.De2 Dc6 26.c3 Te8 27.Db5 Dxb5 28.axb5 b6 29.Ta2 Te4 30.Le5 Le6 31.Tb2 a4 32.bxa4 Txa4
Zwart heeft voldoende compensatie. Actieve lopers die voortdurend loeren op kansen om de witte pluspion onschadelijk te maken.
33.Ld4 Ta1+ 34.Kh2 Ld6+ 35.Le5 La3 36.Td2 Tb1 37.Td8+ Kh7 38.Pd4 Lc4 39.Ld6 Lc5 40.Lxc5 bxc5 41.Pc2 Lxb5 42.Pa3 Tb3 43.Pxb5 Txb5 44.Td5 Kg6 45.c4 Ta5
Zo is er een toreneindspel ontstaan dat potremise is. Tenminste, dat zou je denken. Jan Willem blijft pushen en uiteindelijk met succes!
46.h4 Kf6 47.h5 Ke6 48.g4
48…Kf6 Het is even slikken misschien, maar krampachtig aan een pion blijven hangen is vaak niet de beste verdediging. Een actieve toren is belangrijker. 48…Ta3 49.Txc5 Tc3 zou wel eens verstandiger kunnen zijn geweest. Johannes blijft net zo lang aan die pion hangen tot er velden weggegeven worden. Met fatale gevolgen.
49.Kg3 Ke6 50.Kf3 g6 51.Ke4 Ta2 52.Ke3 Ta3+ 53.Kf4 Ta5 54.f3 Kf6 55.Ke3 Ke6 56.Ke4
56…g5 Jan Willem is er in geslaagd deze positionele concessie af te dwingen. En hierna volgt er nog een, dus wellicht was dit de laatste kans om actief te worden met die toren en dan die c-pion er maar aan te geven. 56…Ta1 57.Txc5 Te1+ 58.Kd4 (58.Kd3 Td1+ 59.Ke2 Tc1) 58…Td1+ 59.Kc3 Tf1 of zoiets.
57.Tf5 Ke7 58.Kd5
Nu is het heel naar voor zwart.
58…f6 59.Kc6 Ke6 60.Txc5 Ta3 61.Tf5 Tc3 62.c5 Tc1 63.Kc7 Tc4 64.c6 Tc1 65.Kb6 Tc2 66.Tc5 Tb2+ 67.Tb5 Tc2 68.Tb3 Kd6 69.Td3+ Ke6 70.Kb7 Tc1 71.Td8 Tc2 72.c7 Tb2+ 73.Ka6
1–0
Alexander Berelowitsch trof de kleine Valentin Buckels. O wacht, streep dat kleine maar door. Dat kereltje heeft een groeischeut gekregen sinds de laatste keer dat ik hem zag. En zijn elo groeit al net zo hard. Zo hard zelfs dat hij een GM-norm ambieert. En dus zat hij wel op een hoog bord, in tegenstelling tot zijn mede 2400-plussers…
Valentin Buckels – Alexander Berelowitsch
Bord 2
1.d4 d5 2.c4 e5 3.dxe5 d4
4.Pf3 Het Albins tegengambiet is vooral leuk vanwege de overbekende truc 4.e3 Lb4+ 5.Ld2 dxe3 6.Lxb4 exf2+ 7.Ke2 fxg1P+! en zwart wint. Volgens Johan Hut had wijlen Jos Timmer altijd een zwart paard in zijn broekzak als hij ging schaken, want stel je voor dat dit eens op het bord zou komen! Dan heb je een derde paard nodig!
4…Pc6 5.a3 5.Pbd2 en 5.g3 zijn gebruikelijker, maar ook dit is prima speelbaar.
5…Pge7 6.b4 Pg6 7.Lb2 a5 8.b5 Pcxe5 9.Pxe5 Pxe5 10.e3 Le6 11.Lxd4 Pxc4 12.Dc2 Pd6
Allemaal nog bekend en al tientallen keren gespeeld. Voor het eerst in een partij Topalov – Morozevich, Amber 2005 (rapid)
13.Ld3 Dg5 14.0–0 Topalov deed 14.f4 en kreeg na 14…Dh4+ 15.g3 Dh5 eerst last van een verzwakte koningsstelling, toen van een verdwaalde loper en later van een verloren eindspel.
14…Pxb5 15.Lxb5+ Dxb5 16.Dxc7
Ook dit is nog bekend. Wat dacht u van Wemmers – Kalthoff, Gibraltar 2016!
16…Tc8 Die Kalthoff deed 16…Dd7
17.Dg3 f6 18.Pc3 Dc6
Ah! De eerste nieuwe zet. In een partij Manea – Cooklev werd het, volgens de computer iets betere 18…Dd7 gespeeld.
19.a4 Maar zo is alles ok voor zwart. Na 19.e4 had zwart zijn loper niet kunnen ontwikkelen, omdat de diagonaal van de dame richting g2 is afgesloten. Dan had wit wel iets beter gestaan.
19…Ld6 20.f4 0–0 21.Pb5 Lc5 22.f5 Ld7 23.Tac1 Db6 24.Tb1 Lxd4 25.Pxd4 Dc7 26.Df3 b6 27.Dd5+ Kh8 28.Tf2
Interessant! Valentin doet zijn a-pion in de aanbieding om een paard op e6 te kunnen krijgen. Alexander hapt toe.
28…Lxa4 29.Pe6 Df7 30.Da2
Doordat nu de loper en de toren aangevallen staan wint wit de kwaliteit, maar heeft zwart wel een paar mooie vrijpionnen.
30…b5 31.Pxf8 Dxf8 32.Dd2 b4 33.Ta1 De8 34.Dd4 Lb5
Vanwege een dingetje op de onderste rij is de a-pion onkwetsbaar.
35.Td2 h6 36.h3 a4 Dat is eigenlijk een beetje jammer. Alexander geeft zijn b-pion voor wits e-pion en geeft daarmee zijn winstkansen op. (Voor zover die reëel waren natuurlijk) Wel is hij ervan overtuigd dat hij het op de koningsvleugel kan keepen, ondanks de kwaliteit minder. 36…Ta8 was tweesnijdender!
37.Dxb4 Dxe3+ 38.Kh1 Tc5 39.Td8+ Kh7 40.Dg4 Le8 41.Tad1 a3 42.T8d3 Dg5 43.Txa3 Txf5
Dat dit remise gaat worden, daar twijfelde eigenlijk niemand aan. Valentin denk ik ook niet, maar dat hij het hier nog blijft proberen is te begrijpen. Dat wordt straks wat dubieuzer.
44.De4 Dg6 45.Da8 Te5 46.Td8 Dc2 47.Tc8 Dd2 48.Kh2 Df4+ 49.Tg3 Te3 50.Db8 Dxb8 51.Txb8 Txg3 52.Kxg3 Lc6 53.h4 h5 54.Tc8 Le4 55.Tc4 Lb7 56.Tc2 Kg6 57.Kf4 Ld5 58.Te2 Lc6 59.Td2 Lb7 60.g4 hxg4 61.Kxg4 Lc8+ 62.Kf4 Le6 63.Td8 Kf7 64.h5 Ke7 65.Ta8 Kf7 66.Th8 Ke7 67.Ke4 Lg4 68.Kd5 Lf3+ 69.Kc5 Ke6 70.Th7 Ke5 71.Txg7 Lxh5
Vanaf hier had Valentin er wel mee mogen stoppen. Hier een grootmeester nog dertig zetten mee lastigvallen getuigt niet van veel respect. Dat gezegd hebbende dacht ik terug aan een training “mat zetten van een kale koning met loper een paard” die ik eens op de club gaf. Aan het eind stelde ik de vraag wanneer het respectloos wordt om dit niet op te geven. “Nou, tegen minder dan 2200 speel ik zeker door!” riep iemand. En gelijk had ie, want ik had in mijn database gezien dat niemand minder dan grootmeester Epishin het ooit eens niet wist te winnen. Maar het eindspel in deze partij is toch weer een graadje simpeler…
72.Te7+ Kf5 73.Kd6 Kg6 74.Ta7 Le2 75.Ke7 f5 76.Ta2 Lg4 77.Ke6 f4+ 78.Ke5 f3 79.Kf4 Lh5 80.Ta6+ Kg7 81.Kg5 Lf7 82.Td6 Lc4 83.Td7+ Lf7 84.Td3 f2 85.Tf3 f1D 86.Txf1 Lc4 87.Tc1 Ld5 88.Tc7+ Kh8 89.Kg6 Le4+ 90.Kf6 Kg8 91.Tg7+ Kh8 92.Kf7 Ld5+ 93.Kf8 Le4 94.Tg4 Lc2 95.Tc4 Lb1 96.Tc1 Le4 97.Te1 Ld3 98.Th1+ Lh7 99.Th6
½–½
Daarmee lopen onze kampioensaspiraties een deuk op en kan Zuid Limburg blijven hopen op een langer verblijf in de meesterklasse. LSG beleefde een topdag. Zag alle medekoplopers knoeien en staat alleen aan de leiding. Een keer met 8-2 verliezen en toch kampioen worden. Het is vaker gebeurd!
Maar eerst gaan we in winterslaap. Ik wens u fijne feestdagen, een veilige jaarwisseling en meld mij weer in 2019!
Die dame in de knip bij Friso zie ik niet, wel een paard of een loper.
Dank! Er heb er gauw een stuk van gemaakt. In het partijbestand verander ik het niet. Teveel gedoe…
Volgens mij was dat rond 2002 al de speellocatie van VSM tijdens de fusie met MSV. Toen woonde en speelde ik nog in Maastricht. Prachtig onderkomen.
Nee hoor, dat klopt niet. VSM speelde in een café aan de Sint Annalaan, na de fusie in het speellokaal van MSV in clubhuis de Romein. Zou ook door de leden niet in dank zijn afgenomen om iedere keer een behoorlijke reis te moeten maken van Maastricht naar Klimmen van (ik schat uit m’n hoofd) 20 kilometer………
Mat zetten met koning en paard, wordt even genoemd. Tegen wie speel je dat als verdediger door? Bij een NK-dames, zo’n 20 jaar geleden, had een van de deelneemsters geen flauw idee hoe dat moest. Tea, die erbij stond, zei achteraf dat zij het ook niet wist. Dat verbaasde me.
Was dat in het casino in Rotterdam? In de partij Slingerland – Lanchava kreeg Slingerland de KLP tegen K, maar wist het niet te winnen, vooral omdat ze daarvoor onnodig te veel tijd had verbruikt. Lanchava kende het ook niet want die ging meteen de verkeerde hoek in.
Diskleemer: Tenminste, zo herinner ik het me…
www.youtube.com/watch?v=YFF5ibgB6eA
Een nog sterkere dame lukte het ook niet…
De verdedigster in dat filmpje zit aan het begin in de verkeerde (dus voor haar goede) hoek, waar je alleen kan worden mat gezet door Eelke Heidinga, die in Gent een keer een tegenstander in de verkeerde hoek mat zette. Je kunt de koning van de verkeerde hoek naar de goede hoek drijven door de W-sprong van het paard. Die term ken ik, maar in de praktijk???
Voor wie matzetten met paard en loper wil oefenen: www.chessable.com/course/2033/ is wel een goede gratis cursus (dan lijkt het opeens heel makkelijk).
Ik vond dit (www.youtube.com/watch?v=r3EqM17jvOc) een goede demonstratie, inclusief de zijstapjes. Mooi in stapjes, helder in uitleg. De zig-zag of de W van het paard zit er ook in.
Ja, het was in het casino. En volgens mij helemaal correct: Tea Lanchava was geen toeschouwer maar tegenstander. Verdediger dus.
Het casino was vlak bij het station (centraal), dus een van de weinige toernooien waar ik met de trein naartoe ging. Mooie locatie. Ik herinner me ook nog dat twee deelneemsters zichtbaar zwanger waren en kussens nodig hadden: Zhaoqin Peng en Erika Sziva. Maar ik weet niet of dat dezelfde editie was. Het is daar twee of drie keer gespeeld.
Och, wie kan je het euvel duiden dat matzetten met koning en paard niet lukt….. 😉
Euwe geeft in zijn serie het Eindspel deel 1: De Koning Alleen een voorbeeld van de matvoering met loper en paard, waarbij de aangevallen Koning uit de veilige hoek wordt gedreven. Dat ziet er helemaal niet zo eenvoudig uit, want die Koning ontsnapt halverwege van de randlijn, maar wordt dan weer teruggedreven naar de ‘mathoek’ en daar na 36 zetten mat gezet. Ik ga dit nog naspelen, maar ik kan me de problemen hiermee wel voorstellen. Het natuurlijk wel mogelijk dat een engine dit sneller oplost dan Euwe.
In een gedenkwaardige wedstrijd Alteveer-Voorschoten (de wedstrijdleider was in het laatste speeluur niet meer aanspreekbaar vanwege de genoten Hoegaardens) speelde mijn tegenstander het eindspel toren tegen loper ook door. Ik merkte tot mijn verbazing dat het niet mogelijk was te voorkomen dat mijn koning naar de rand moest. Ik vond het best interessant, maar wist natuurlijk wat de goede hoek was. (Overigens is het in de andere hoek ook remise, als de aanvallende koning niet langs de langen diagonaal kan.) Mijn tegenstander leek erg geïrriteerd omdat ik het lopen naar de goede hoek zo lang had uitgesteld…
” één kakdoos. En ja, dat zul je altijd zien, na een autorit van twee uur gevolgd door een kop koffie riep moeder natuur. Ik nam met toegenegen oren haar woorden aan, maar zag tot mijn schrik dat de doos bezet was en dat er ook nog eentje stond te popelen om de geuren van zijn voorganger op te gaan snuiven. Dat was een tegenvaller, maar ineens bedacht ik me: hoeveel dames lopen hier nu eigenlijk rond? Moeder Buckels en een dame met een rood shirt met korte mouwen. Kleine kans dat die me betrappen en hoppa, daar baggerde ik heerlijk dat damestoilet eronder. En de heren maar wachten…”
Richard, Weer-ga-loos. Je bent de nieuwe A.Moonen!!
Ik kende niet de “W” maar de “M” van Max Euwe die ooit uitlegde hoe je de koning vanuit de verkeerde hoek geforceerd naar de andere hoek kunt drijven. Dat kunstje heb ik in de rubriek ‘Eindspelfinesses’ op Schaaksite ooit een keer uitgelegd. Voor degenen die dit artikel gemist hebben: Eindspelfinesses 12: matzetten met loper en paard.