Schaakrubrieken weekend 7 maart 2020
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Superblitz in het café
De toernooizaal van het Bataviatoernooi aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam was een kamer met net genoeg ruimte voor de vijf speeltafels, een tafel met broodjes en koffie, een stoel voor de wedstrijdleider, en voor de twee of drie toeschouwers die tussen de borden rondliepen. Ik loop daar rond en denk aan de grote wedstrijden in de cafés van de negentiende eeuw, waar de toeschouwers zich vaak luidruchtig met het spel bemoeiden en soms zelfs de stukken verplaatsten, omdat ze vonden dat ze het zelf beter wisten. Zal ik stiekem een pion wegpakken? Het zou kunnen, want twee spelers zijn even weg.
De perskamer is een tafeltje in het café waar iemand aan een laptop zit en een liveblog bijhoudt. De zetten krijgt hij via het internet dankzij de elektronische borden in het speelzaaltje; helemaal achterlijk zijn we niet. Soms komt een van de spelers tijdens zijn partij even in het café om een praatje te maken met een bekende of zelfs met de wedstrijdleider, die ook weleens bij de bar zit. Mag dat wel? Eigenlijk niet. „Het ging niet over schaken”, zeggen ze. Dat zeiden wij vroeger ook als we over onze partijen praatten terwijl die nog aan de gang waren. Toen kletsten zelfs de Russische wereldkampioenen heel wat af, maar bij latere generaties zijn de strenge regels geïnternaliseerd. Niemand haalt het meer in zijn hoofd om zijn mond open te doen, alleen bij het Bataviatoernooi kan het nog.
Later in de middag wordt er gevluggerd door bezoekers en door spelers die klaar zijn met hun toernooipartij. Er is een moderne wedstrijdvorm: tien vluggertjes met vijf minuten bedenktijd (voor gehandicapten soms tien minuten) in totaal. Een halve minuut per partij dus.
Superblitz, snelheid is alles. Wie bijvoorbeeld de eerste vier partijen gewonnen heeft en in de vijfde de tijd overschrijdt, verliest met 6-4. Zoiets kon vroeger niet bestaan, omdat de oude schaakklokken dit geweld niet aankonden, maar ik vermoed dat we er zelf ook niet geschikt voor waren.
Het reguliere Bataviatoernooi, gewoon met klassieke bedenktijd, werd gewonnen door Dimitri Reinderman. Tot mijn genoegen, want hij is de fiere aanvoerder van het team waarmee ik in de landelijke competitie speel.
Irine Kharisma Sukandar – Dimitri Reinderman, Bataviatoernooi Amsterdam 2020
1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 e5 4. Pf3 Pbd7 5. Lc4 Le7 6. 0-0 0-0 7. a4 c6 8. Te1 b6 Zwart bouwt aan wat Johan Barendregt (1924-1982) het vogelnestje noemde. Met Lb7, a6 en b5 wilde hij zijn nest voltooien. 9. d5 cxd5 10. Pxd5 Pxd5 11. Lxd5 Tb8 12. h3 Pf6 13. b3 Ze kon haar loper beter met 13. Lb3 behouden. 13…Pxd5 14. Dxd5 Lb7 15. Dd3 f5 16. exf5 Lf6 17. De3 Tegen de dreiging 17…e4 had ze 17. Tb1 moeten doen, want 17…e4 zou dan na 18. Txe4 goed voor wit zijn. 17… Lxf3 18. gxf3 Deze lelijke zet is gedwongen, omdat 18. Dxf3 wegens 18…e4 niet gaat. 18…Tb7 19. La3 Tbf7 20. Tad1 Le7 21. f4 Dit maakt het erger. 21..Txf5 22. Lb2 Wits bedoeling zal 22. fxe5 zijn geweest, maar dan stort wits stelling na 22…Lh4 in. 22…De8 23. fxe5 Dg6+ 24. Kh1 Tf3 25. Tg1 Dh5
Partij in de viewer:
Schaker Radjabov mijdt kandidatentoernooi uit coronavrees
Tien dagen voor het begin van het kandidatentoernooi in de Russische stad Jekaterinenburg heeft de Azerbeidzjaan Teimour Radjabov zich wegens coronavrees teruggetrokken nadat zijn verzoek om uitstel door de wereldschaakbond Fide was afgewezen. Hij wordt vervangen door de Fransman ¬Maxime Vachier-Lagrave.
Radjabov maakte zich geen zorgen over de Chinees Liren Ding, die twee weken in verplichte quarantaine doorbrengt in een datsja buiten Moskou, maar wel over diens landgenoot Hao Wang, aan wie geen beperkingen zijn opgelegd. Wang verbleef in Japan, toen de coronacrisis begon en keerde niet terug naar China. Een deelnemer die rechtstreeks overkomt uit een land waarin het aantal coronabesmettingen met de dag toeneemt, zou volgens Radjabov de gezondheid van zijn collega’s ernstig in gevaar kunnen brengen.
Vachiers deelname zal de speculaties over de afloop van de kandidatenstrijd niet wezenlijk veranderen. Het Duitse tijdschrift Schach vroeg 64 experts naar hun mening. Meer dan de helft van de respondenten (35) voorspelde winst van de Amerikaan Fabiano Carauana. Ding kreeg 17 stemmen en de Russen Alexander ¬Gri¬sjoek en Ian Nepomniachtsji ieder 4. Anish Giri kreeg helaas slechts één stem. Opmerkelijk was het commentaar van Vlastimil Hort: ‘Ik begrijp niet wat de remisekoning in dit toernooi te zoeken heeft.’ We zullen zien.
Afgelopen dinsdag testte Giri met succes zijn vorm in de online Pro Chessleague, waarin hij uitkomt voor het team Canada Chessbrahs. Tegen Wasabis uit Zweden scoorde hij 4 uit 4 in partijen met 10 minuten bedenktijd. Tegen de Let Meshkov bereikte hij met wit de volgende stand.
Giri – Grandelius (Pro Chessleague 2020)
1.d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. e4 Pxc3 6. bxc3 Lg7 7. Lc4 c5 8. Pe2 Pc6 9. Le3 0-0 10. 0-0 Lg4 11. f3 Ld7 12. Tb1 Dc7 13. Dd2 Tfd8 14. Tfc1 a6 15. h4 Een poging om zwarts koningsvleugel aan te tasten. Veel levert de actie voorlopig niet op. 15 … b5 16. Ld5 Tac8 17. h5 Pa5 18. Lg5 Lc6 19. Lb3 Pxb3 20. axb3 f6 21. Le3 e6 22. Pf4 Df7 23. Pd3 Lf8 24. hxg6 hxg6 25. De2 cxd4 26. cxd4 b4 27. De1 a5 28. e5 Lb5 29. Pf2 Lg7 30. Pg4 f5 31. Ph6+ Lxh6 32. Lxh6 Dd7 33. Txc8 Txc8 34. Dh4 Tc3 35. Kh2
Partij in de viewer:
Verheugende resultaten
Chauvinisme, patriottisme en nationalisme zijn te grote woorden maar als een Nederlander het ergens goed doet, doet me dat deugd. Geen idee waarom want ik heb ook buitenlandse kennissen die ik van alles gun. Ik zat eens op de VIP-tribune bij een voetbalwedstrijd van het Nederlands elftal en de eerste helft was erg saai. “Laat er alsjeblieft een doelpunt vallen”, zei ik tegen mijn buurman, ‘maakt niet uit bij wie, dan gebeurt er wat.” Die opstelling werd door weinigen gedeeld bleek in de pauze. Men offert het kijkplezier kennelijk graag op aan het resultaat.
Dimitri Reinderman heeft een klinkende overwinning behaald in het twaalfde Batavia Toernooi in Amsterdam. Reinderman, geboren in 1972, was in een klap een belofte in 1998 toen hij de tweede Grootmeester-groep won van het prestigieuze evenement in Wijk aan Zee. Sindsdien heeft hij vele successen behaald waaronder het NK en het Open NK maar hij had tussendoor ook gewoon een baan in de computerwereld. Hij was semiprof maar door een reorganisatie in 2007 (met 35 jaar) koos hij noodgedwongen voor een ander leven en liet het semi achter zich. Hij heeft dus niet alles uit zijn grote schaaktalent kunnen halen wat er onder ideale omstandigheden inzat maar hij kan nog steeds vlammen.
I. Sukandar – D. Reinderman
Irene Kharisma Sukandar is de eerste vrouwen-grootmeester van Indonesië en heeft de Internationale Meester-titel. 1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 e5 4.Pf3 Wit heeft vele voortzettingen geprobeerd in deze Pirc-verdediging, zoals dxe5, d5, f4, f3, g3, h3, Lg5 en nog veel meer. 4…Pbd7 5.Lc4 Le7 6.0-0 0-0 7.a4 c6 8.Te1 b6 9.d5 Goede reactie, dit creëert invalsvelden op b5 en d5. Natuurlijk kan wit de spanning ook handhaven (9.h3 of 9.Lb3 en rustig verder ontwikkelen met Le3 en Dd2). 9…cxd5 10.Pxd5 Pxd5 11.Lxd5 Tb8 12.h3 Pf6 13.b3 Pxd5 14.Dxd5 Lb7 15.Dd3 f5!? Verantwoorde actie, zwart wil ruimte forceren voor zijn lopers. Een rustigere versie is eerst 15…Dc8 en dan pas f5 maar Reinderman gunt zijn zwakkere tegenstander geen tijd voor neutraliserende zetten. 16.exf5 Lf6 17.De3? En de strategie werpt al zijn vruchten af. Wit ziet de verborgen positionele dreiging niet. Met 17.Tb1 e4 18.Txe4 Lxe4 19.Dxe4 d5 20.Dd3 kan wit vechten met zijn pluspionnen en aanvalskansen (g4). 17…Lxf3! 18.gxf3 Treurige noodzaak want 18.Dxf3 e4 is gelijk uit. Vanaf hier heeft zwart het initiatief en veel zwaktes om op te spelen en Reinderman maakt het mooi af: 18…Tb7 19.La3 Tbf7 20.Tad1 Le7 21.f4 Txf5 22.Lb2 De8 23.fxe5 Dg6+ 24.Kh1 Tf3 25.Tg1 Dh5 26.Txg7+ Kxg7 27.exd6+ Lf6 28.De7+ Df7 29.Dxf7 Kxf7 en wit gaf op.
Nog een goed voorbeeld van zijn vechtersmentaliteit.
D. Reinderman – L. Trent
Lawrence Trent is een Engelse IM die veel te zien en te horen is als commentator op internet bij toptoernooien. Zelden gaat hij daarbij de diepte in, het blijft bij oppervlakkige waarnemingen. Gelukkig zit er vaak een sterke speler bij als co-commentator. 1.Pf3 b6 2.e4 Lb7 3.Pc3 e6 4.d4 Lb4 5.Ld3 Pf6 6.Pd2!? Een originele manier om e4 te dekken, na 6.De2 d5 krijgt zwart vermoedelijk wat hij wil ook al blijft wit ook dan beter staan. 6…d6 7.0-0 Pbd7 8.a3 Lxc3 9.bxc3 0-0 10.Te1 e5 11.Pf1 Te8 12.Pg3 Pf8 13.Df3 g6 14.Lh6 Lh8 15.a4 Pe6 16.Le3 a5 17.h4 Pg8 18.d5 Pg7 Beter is 18…Pc5 bijvoorbeeld 19.Lg5 f6 20.Le3 Pxd3 21.cxd3 f5 22.exf5 Dxh4 en de zwarte stukken kunnen wat vrijer spelen. 19.h5 g5?! Een aparte keuze, je zou verwachten dat zwart de aanval op Kh8 afzwakt met 19…Df6 20.Pf1 g4?! En hier verwacht je toch eerder een ondersteunende zet die de boel dichthoudt: 20…h6.
21.Dxg4 Pf6 22.Df3 Pgxh5 23.Lg5 Tg8 24.Lh4 Tg6 25.Pe3
Het Bataviatoernooi biedt de mogelijkheid voor jonge talenten om ervaring op te doen en titelnormen te bemachtigen en voor de gevestigde orde om te laten zien wat zij nog waard zijn. Een inspirerende formule.
Slotstand Batavia 2020
1.Reinderman 7,5 2.Warakomski (Pol) 6,5 3.Feuerstack (Dui) 5,5 4.Nijboer, Zwirs, Trent (Eng), Sukandar (Ind) 4,5 8.Van Haastert 3 9.Admiraal 2,5 10.Bosboom 2
Partijen in de viewer:
Wat er ook allemaal gebeurt of gebeurd is op de Balkan en omstreken, de Chess Informant is sinds 1966 steeds blijven komen. En sinds de rust is teruggekeerd in Belgrado komt nu al weer nummer 142 ( 29.95) Wel is er uiteraard een wereld van verschil tussen de nummers uit de vorige eeuw die altijd een nostalgisch gevoel oproepen als je ze bij een antiquariaat aantreft, een verlangen naar de tijd van de echte winters, toen je moeilijk uit je bed kon komen omdat je vast gevroren was.
Eigenlijk herinnert alleen de tsunami van partijen (nu weer zo‘n 200) aan die oertijd toen Blitz-schaken op de club pas plaatsvond als er enige alcohol genuttigd was na de serieuze partij. Toch zijn ook nu vele rubrieken onverbiddelijke traditie geworden zoals De Beste Partij van het vorige nummer, dit keer Grischuk-Vachier Lagrave. En altijd is er toch nog weer een interessante nieuwe zet, je houdt het niet voor mogelijk na zoveel eeuwen schaken over de hele wereld. Dan de artikelen, altijd geschreven door deskundigen op dat bepaalde onderwerp. Zoals het leerzame artikel van Danny Gormally The Art of Time Management, een probleem dus waar heel wat schakers last van hebben: tijdnood waardoor het niet meer mogelijk is goede overwegingen te maken voor de zet gedaan wordt. Natuurlijk ook aandacht voor theoretische nieuwtjes zoals het artikel van kandidaat Nepomniatchi over de Najdorf.
Verrassend was een verhaal van Gligoric over het roemruchte IBM toernooi, zaliger nagedachtenis, van 1971. Dat waren nog eens tijden. En dan natuurlijk de combinatie-puzzels, altijd een leuk tijdverdrijf als de sudoku klaar is. Eindspelen, aangevuld met leuke maar ook leerzame eindspel-blunders. Dan ook nog voor de liefhebber iets over correspondentieschaken. Weer een goed nummer.
Anna Muzychuk, die ik ooit in deze rubriek op het schild hief omdat zij haar wereldtitel niet in Iran wilde verdedigen vanwege de absurde daar geldende kledingvoorschriften (natuurlijk ging de rest slaafs wel) speelde een mooie partij bij Gibraltar 2020.
Anna Muzychuk – Kobo Obri
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Pc3 e6 4.d4 cxd 5.Pxd4 Dc7 bekend al is hier Pf6 gebruikelijk 6.f4 a6 7.Pxc6 Dxc6 8.Ld3 b5 9.De2 Lb7 10.Ld2 Lc5 11.a3 Pe7 12.0-0-0 0-0 Vaak in de Siciliaan: tegengestelde rokades: welke aanval slaat door? 13.h4 f5 14.g4 d5 wit stormt gelijk, zwart centraal actief 15.gxf exf mooie open lijn voor wit 16.exd Pxd5 17.Pxd5 Dxd5 18.The1 Df7 19.Lc3 Tfe8 beter Tae8 20.Le5 Te6 21.Df1 Tf8 22.Dh3 Th6 23.Lxf5!! de machine die net nog gelijke stand aangaf begon rookwolkjes uit te zenden Dxf5 moet wel 24.Td7! Tg6 (geen tijd voor Dxh3 vanwege 25.Txg7 Kh8 26.Tg? mat) 25.Db3+ Kh8 26.Txb7 Lf2 27.h5 Tg3 28.Dd5 h6 29.Te2 Tg1+ haast al een soort schaak der wrake 30.Kd2 Lh4 31.Dd4 Tc8 lijkt gevaarlijker dan het is. 32.Lxg7+ Kg8 33.Dxg1 Txc2+ (beter Dxf4+ maar ook dan wint wit) 34.Ke3 Dh3+ 35.Kd4 Lf2+ wanhoop 36.Txf2 Tc4+ 37.Kd5 zwart geeft op, niet te vroeg. De zet 23. Lxf5 gaat zeker de schaakgeschiedenis halen. Het was in ieder geval DE zet van het toernooi.
Partij in de viewer:
Probleem 2775 is een driezet van Dobbs.
Leiden kijkt met respect terug op optreden van oude meesters
Oude meesters, het lijkt eigenlijk geen goede term voor grootmeesters, die immers groter zijn dan meesters. Maar het is nou eenmaal een Nederlandse uitdrukking die groot respect uitdrukt. Vorig weekend waren er in Leiden vier bijeen, voor het 125-jarig jubileum van het Leidsch Schaakgenootschap. De 71-jarige Robert Hübner, de 68-jarige Anatoli Karpov en Jan Timman en de 59-jarige Predrag Nikolic speelden een vierkamp. De eerste drie zijn echt legendes. Nikolic is ook een grootheid en heeft ook in de top tien van de wereld gestaan, maar heeft wereldwijd een minder magische faam. In Leiden heeft hij die wel, hij won het Noteboomtoernooi, waarvan deze vierkamp de kroongroep was, vijf keer. Nikolic speelt ook in de competitie voor LSG en heeft als Bosnische vluchteling veel aan Leiden te danken.
In Nederland is Nikolic een veteraan, maar tussen de legendes was hij een jonkie. Hij won de vierkamp dan ook overtuigend, met twee overwinningen op Timman en een zege op Karpov. De Russische oud-wereldkampioen werd tweede. In de slotbijeenkomst voor het publiek waren de oude meesters melancholisch. “Schaken heeft zijn romantiek verloren”, zei Timman. Nikolic: “De creativiteit is verdwenen, het gaat nu allemaal om geheugen.” Karpov: “Het is overduidelijk dat wij beter waren in het eindspel.” We horen het aan en knikken met respect. Ja heren, het is allemaal de schuld van de computer. Er is veel tegen in te brengen, maar in Leiden waren we gewoon blij dat de legendes er waren. Het was een prachtig weekend.
Nikolic-Timman
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pf3 Lg7 4.g3 0-0 5.Lg2 d6 6.0-0 c6 7.b3 e5 8.dxe5 dxe5 9.La3 Dxd1 Vereenvoudiging van de stelling is in het voordeel van de veteraan. 10.Txd1 Te8 11.Pc3 Pbd7 12.Pg5 Lf8 13.Lxf8 Kxf8 14.b4 Pb6 15.c5 Pc4 16.b5 Wits bedoeling was een paard op e4 te zetten en daarna op d6, maar hij verandert van gedachten en wil zijn loper tot bloei brengen. Hij had dus eigenlijk een luxekeus. 16…Pa5 17.Td6 Ke7 18.bxc6 bxc6 19.Tb1 Meteen 19.Lxc6 Pxc6 20.Txc6 Ld7 21.Td6 Tec8 was ook prima, maar geeft zwart tegenspel. Nikolic houdt de loper liever nog even op het bord. 19…Ld7 20.Tb4 Teb8 21.a3
Partij in de viewer:
Voor beginners A8186
Voor gevorderden B8186
De derde tweezet van de winterpuzzel, een compositie van ondergetekende, is gebaseerd op klassieke thematiek. In deze tweezet is de sleutel een zet naar het snijpunt van loper en toren. Zwarte loper a6 en zwarte toren b6 snijden elkaar op veld b5.
Exact dezelfde thematiek, maar in een totaal andere uitvoering, is te zien in tweezet 959.
Met die opmerking van Hort over Giri als remisekoning laat hij zien dat hij de ontwikkeling van Giri en zijn goede prestaties in het Tata Steel toernooi van 2018 en 2019 en in andere toernooien niet gevolgd heeft. Ik zie Giri ook niet als een favoriet, want hij zal niet zo gauw risico’s nemen en dat is op dat niveau wel nodig. In het kandidatentoernooi van 2016 heeft hij het toch wel geprobeerd en al zijn 14 remises zijn bereikt na op zijn minst 29 zetten. Hort zelf nam met wit soms remise na heel weinig zetten. In het Hoogovenstoernooi van 1979 speelde hij in de eerste ronde in 13 zeten remise tegen Polugajevski, een wereldtopper uit die tijd. Een paar ronden verder was dat in 16 zetten tegen Timman ook bereikt. Dat soort remises passen juist wel bij een remisekoning. [pgn eo=t pd=https://www.schaaksite.nl/wp-content/uploads/2020/03/hort_polugaevsky_1979.pgn][/pgn]
Voor de slechtste stelling uit de geschiedenis (Giri-Meshkov, Volkskrant-rubriek) zou ik eerder eigenlijk Capablanca-Treybal, na zwarts 54ste zet, willen nomineren. www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1066825
Let op het Volkswagen-logo dat de pionnenstellingen vormen.
[pgn eo=t pd=https://www.schaaksite.nl/wp-content/uploads/2020/03/capablanca_treybal_1929.pgn][/pgn]
Dit is een veel geprezen modelpartij van Capablanca. “Treybal aan de schandpaal” zie ik bij Euwe/Prins, onder verwijzing naar het toernooiboek. Of Giri’s partij dat ook wordt? De volgende Karpovpartij zag ik voor het eerst in How Karpov wins van Edmar Mednis.
Deze mag er ook wezen.www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1067778
[pgn eo=t pd=https://www.schaaksite.nl/wp-content/uploads/2020/03/calvo_karpov_1973.pgn][/pgn]
Het zijn natuurlijk wel de allergrootsten die zoiets op het bord weten te brengen.
Die allergrootsten, zoals Karpov, gingen voor de winst. Hort, die in dit toernooi van Madrid de meeste remises (11) had, nam met wit na 21 zetten tegen diezelfde tegenstander genoegen met remise. Trouwens die Spaanse IM Calvo kon echt wel schaken, want in 1967 versloeg hij met zwart in Palma de Mallorca onze Hein Donner, die iets te voortvarend op de koningsvleugel aanviel.