In de schijnwerpers: IM Henk Vedder

In de schijnwerpers 20 mei 2021 8:00 Michel Hoetmer 3

In ‘Beat the Masters!’ poneert broer Richard Vedder een grappige stelling. Hij zegt, met de nodige voorzichtigheid, dat wanneer twee broers dezelfde sport beoefenen, met evenveel fanatisme, dat de jongste uiteindelijk sterker wordt. Hij verwijst naar de broertjes Ton en Jan Timman en de broertjes Jeroen en Marcel Piket. Zijn onderbouwing is plausibel: de oudste leert de jongste schaken. Op die manier leert de jongste alles wat de oudste weet. Later voegt de jongste de door hem zelf verworven kennis aan toe en het resultaat is dat de jongste de oudste overtreft. In dit verband is het interessant om te kijken hoe de broertjes Van Foreest zich ontwikkelen.

Foto: Harry Gielen

Richard schrijft in zijn boek op een uitermate plezierige manier over zijn jongere broer. Beiden staan op zeer goede voet met elkaar. Een grappige anekdote mag niet onvermeld blijven. Henk speelde in de jaren negentig in de reservegroep van het Hoogovenstoernooi tegen de Pool Ostrovski. Henk had op een zeker moment drie serieuze problemen: zijn stelling was dubieus, hij had weinig tijd over en moest heel erg nodig naar de wc.

De afstand tussen de speelruimte en de toiletten overbruggen is in De Moriaan bepaald geen sinecure. Je moet jezelf door een massa mensen worstelen en het kan, gezien de spanningen die schaken nou eenmaal oproept, ook nog wel eens erg druk zijn bij de toiletten. Er was geen keuze. Henk moest er even tussenuit. Dan maar hopen dat zijn tegenstander niet zou zetten tijdens zijn absentie. Tot zijn grote opluchting bleek dat ook niet het geval. Sterker: zijn tegenstander bleef denken, en denken en ging uiteindelijk zelf door zijn vlag!

Wanneer ben je begonnen met schaken en wie heeft het je geleerd?

Ik werd lid van En Passant toen ik een jaar of zes was, nadat ik het van mijn broer Richard had geleerd. Op de eerste avond zette ik een drie jaar ouder lid mat met koning en toren tegen koning, dus toen was ik meteen verkocht.

Heb je naast schaken nog andere sporten of hobby’s?

Ik heb nog veld- en zaalvoetbal gedaan, maar tegenwoordig kijk ik alleen nog langs de lijn bij IJsselmeervogels. Ik ga verder graag op reis en door wat verhuizingen komt er nu veel documentatie over mijn geschaak in de jaren tachtig en negentig aan de oppervlakte, dus ik ben een en ander aan het invoeren en archiveren. In gedachten schrijf ik er al over. Ik hou van zingen, dat doe ik niet heel veel, maar ik heb een aardige karaokehistorie. Zingen zit ook in de familie!

Naar welke muziek luister je graag?

Van alles en nog wat. Ik mag graag luisteren naar live werk van Blackfoot, Chicago, Eagles, maar modern en Nederlands pruim ik ook regelmatig wel en soms wat klassiek, zoals de Scheherazade, luister ik ook graag.

Heb je een favoriete auteur? Zo ja, wie dan?

Hier moet ik passen. Lang geleden heb ik eens vijf boeken van Heeresma verslonden. Dat viel me niet tegen. Maar ik heb in de verste verte niet dat ik een boek heb gelezen van iemand dat ik daar dan een ander boek ook van moet lezen. De laatste tijd zijn het vooral management- en schaakboeken, maar een echte Ed van Eeden sla ik ook nog zo niet over. Van de schaakboeken heb ik Seirawans Chess Duels met veel plezier gelezen.

Hoeveel tijd besteed je gemiddeld per week aan het schaken?

Aan schaakstudie doe ik eigenlijk alleen tijdens toernooien een beetje, maar ik volg best veel en ik speel ook wel online. Nu door de Coronacrisis kan ik op een dag zo een paar uur met schaken bezig zijn. We dromen nu ondanks de onzekerheid ook nog steeds van het FishPartners Open lll begin juli.

Op welk moment of waardoor, kreeg je het idee dat je goed bent in schaken?

Mijn eerste partij op de club was denk ik al een aardige hint. Later had ik nogal wat concurrentie binnen de SGS waardoor het een tijdje duurde voordat ik ‘doorbrak’, maar zo rond mijn twaalfde loste ik tijdens trainingen in Utrecht die door Cor van Wijgerden aan jonge SGS’ers werd gegeven een keer binnen een minuut of tien een toreneindspel op waar volgens Cor Bert Enklaar ooit drie uur op had zitten broeden en er niet uit was gekomen. Maar ik heb ook aan vijf schoolschaakedities meegedaan, dus vanaf klas 2 (groep 4). Ik ben nog steeds de jongste clubkampioen aller tijden van En Passant.

Wat was je beste resultaat tot nu toe?

Dat is wat mij betreft toch nog steeds Leeuwarden 1992, het VB accountantstoernooi. Samen met wat andere jongeren kregen we dispensatie om zonder FIDE-rating mee te doen in de A-groep, waarin ook meesters en grootmeesters speelden. Ik scoorde direct een meesterresultaat. Destijds was 19 best jong voor zo’n norm al waren Piket en Van Wely natuurlijk wel sneller. Op het WK jeugd in India, waar ik als jeugdkampioen naartoe mocht, stond ik na negen ronden gedeeld tweede. Dat was tot dan toe misschien wel net zo’n goed resultaat als Leeuwarden 1992, maar mijn partijen waren slechter en die laatste vier ronden waren beroerd. U vindt hier een mooi verslag geschreven door Johan Hut.

Wat was je beste schaakpartij tot nu toe?

Oei dat is erg moeilijk. Ik heb er duizenden achter de rug. Ik heb meer de stijl voor spannende partijen dan voor echt goeie partijen. Ik denk dat mijn partij uit 2013 met zwart tegen Bart Michiels in de KNSB-competitie een goede partij was. Ik bracht hem zelfs zijn eerste nederlaag in de Nederlandse competitie toe.

Mijn eigen gevoel voor ‘beste partijen’ zijn die waarbij de nodige adrenaline vrijkwam tegen sterke tegenstanders, maar die dan kwalitatief niet per se tot de verbeelding spreken. Dan blijven me toch die tegen Brenninkmeijer in bovengenoemd toernooi bij en die tegen Xie Jun in Wijk aan Zee 1997. Maar ik heb wel meer krankzinnigs op het bord gehad, zoals tegen Christopher Noe. Verder gaat het er niet om of ik misschien op plus 0,5 of min 0,5 sta maar vooral, voel ik me thuis in deze partij en op welke manier heb ik de meeste kans om hem of haar te verslaan. In zijn partij tegen Markovic (jeugdwereldkampioenschap) voltooit zijn koning een opmerkelijke mars door de vijandelijke linies.

Vroeger speelde Henk ook graag het Schara Von Heniggambiet. In zijn partij tegen Bosboom vindt u enkele fraaie tactische finesses.

Henk maakte meer slachtoffers met dit gambiet:

Hoe zou je jouw schaakstijl karakteriseren?

De laatste tijd ben ik meer gaan schuiven. Dat zal met de leeftijd van doen hebben. Schuiven in de opening dan, wel te verstaan. Het liefst zoek ik uiteindelijk toch wel de complicaties op. Ik ben nooit een hoofdvariantenspeler geweest en vermoed dat er daardoor uiteindelijk minder uitkwam dan misschien zou hebben gekund. Aan de andere kant: ik ben gewoon te lui om hoofdvarianten bij te houden.

Wie is je favoriete schaakspeler?

Tal en dan op eerbiedige afstand Kasparov, Timman ook wel, ik heb bijna altijd van die partijen genoten.

Wie vind je de beste schaker aller tijden?

Zo langzamerhand denk ik dat Carlsen Kasparov voorbij is gestreefd. Het gevaar is wel dat je ze automatisch in omgekeerd chronologische volgorde zet. Een bekentenis: ik heb maar weinig partijen van Steinitz, Aljechin, etc. bestudeerd.

Wat vind je het beste schaakboek dat je ooit hebt gelezen?

Een jaar of 30 geleden heb ik The Queens Gambit van Walter Tevis gelezen. Ik las alles wat met schaken te maken had, waaronder natuurlijk ook Die Schachnovelle van Zweig. Dat boek heb ik nog steeds in mijn bezit. Schaaktechnische boeken lees ik bijna niet meer, maar ik herinner me dat ik lang geleden veel tijd besteed heb aan boeken van Suetin, bijvoorbeeld Schachstrategie der Weltmeister. My 60 Memorable Games van Fischer en eerder genoemd Chess Duels dingen ook mee.

Wat vind je het leukste aspect aan schaken?

Dit vind ik altijd zo moeilijk. Van nature bevalt me het één-tegen-één-aspect heel erg. Je kunt ook anderen niet de schuld geven van je eigen falen. Zo toucheer je ook je eigen ‘winst’ als je het eens (onverwacht) goed hebt gedaan. Je zit samen met een tegenstander aan een tafel en dan moet je het gaan doen. Er zijn aardig wat toernooien waarbij je zo maar eens naast een voormalige wereldtopper zit, of zelfs er tegenover. Dan kan het ook gebeuren dat je er een spannende pot van maakt.

Hoe kijk je tegen de ontwikkelingen in de schaakwereld aan?

Hmm…? Tot op heden is mijn grootste ‘ontwikkeling’ de opkomst van de computer en de databases in de schaakwereld geweest. Aan het begin van dit millennium had het niet veel gescheeld of ik was ermee gestopt. Ik ben nu eenmaal niet een openingsvoorbereider of theoreticus. Ik merkte dat mijn scores in de meesterklasse achteruit gingen. Later besloot ik toch af en toe iets te bekijken om te proberen niet meteen slecht uit de opening te komen. Daarna  ging het al snel weer beter. Ik kocht ook weer wat boeken, zoals van Negi en Moskalenko. Verder hoop ik dat we snel weer achter het bord kunnen, want ik schaak wel online maar ik ben daarvan geen groot liefhebber.

Wil je nog iets kwijt aan de bezoekers van Schaaksite?

Schaak, vecht, lach, bid, huil en bewonder 😊

Personalia

• Naam: Henk Vedder
• FIDe-rating: 2344
• Internationaal meester
• Woonplaats: Amersfoort
• Geboortedatum: 29 juni 1973
• Facebook: Dat heb ik ook!
• Twitter: @HenkVedder1