Mamedyarov wint Superbet Chess Classic
In de Roemeense hoofdstad Boekarest is de Superbet Chess Classic gewonnen door Shakhiyar Mamedyarov uit Azerbeidzjan. Vandaag was hij snel klaar omdat zijn tegenstander Maxime Vachier Lagrave genegen was om mee te werken aan een korte remise. De Azeri won drie partijen, waarbij die tegen Fabiano Caruana en Levon Aronian, zeer indrukwekkend waren. Omdat hij verder ongeslagen bleef, kwam hij soeverein op de eerste plek terecht met +3.
Op deze afbeelding is duidelijk te zien dat de Azeri een aardig geldbedrag mag bijschrijven op zijn bankrekening. Dat komt voor een deel ook uit de Kasparov Chess academie: Kasparovchess.com.
Giri-Vachier Lagrave (foto Lennart Ootes)
Onze landgenoot Anish Giri kon het toernooi afsluiten met in elk geval één winstpartij. Die boekte hij tegen bovengenoemde Fransman Vachier Lagrave. Giri kwam na een lange afwikkeling terecht in een gunstig eindspel dat echter door de aanwezigheid van ongelijke lopers de tegenstander goede kansen bood op een puntendeling. Maar Giri’s eindspelbehandeling is bekend en hij ging er eens goed voor zitten waarna hij er inderdaad in slaagde om de zwartspeler op de knieën te dwingen. Daarover dadelijk meer.
Het was een verademing om eindelijk weer een fysiek toptoernooi te mogen meemaken. Natuurlijk had het Tata Steel toernooi in Wijk aan Zee en het Kandidatentoernooi in Rusland al een voorproefje hiervan gegeven, maar in dit toernooi waren gelukkig ook toeschouwers welkom.
Na zes ronden stond onze landgenoot Anish Giri helaas nog steeds ‘droog’. Eén ongelukkige nederlaag geleden en de andere partijen eindigden allemaal in remise (zoals u kon lezen in het verslag van collega Dimitri Reinderman).
Maar gelukkig kwam daar in de zevende ronde verandering in. Giri wist met wit tegen de Fransman Maxim Vachier Lagrave via een handige zetvolgorde in de opening (1.Pf3 en 2.c4) de normale varianten van het Grünfeld-Indisch te vermijden. Uiteindelijk leidde het desondanks tot een stelling die alle kenmerken van deze opening had maar waarin de zwarte stukken een beetje op het ‘verkeerde been’ stonden. Het eerste opmerkelijke moment kwam op de veertiende zet.
(foto Lennart Ootes)
Wit heeft met pionnen op c3 en e3 te kennen geven dat hij het sterkste punt in zijn stelling, pion d4, goed gedekt wil houden. Dan is het natuurlijk merkwaardig dat hij met 14. dxc5 zijn mooie centrumpion opgeeft om (tijdelijk) een pion te winnen. Dit thema is echter bekend en komt vaker voor in deze opening.
Even later had Giri zelfs tijdelijk twee pionnen meer waarbij zwart er sowieso één zou terugwinnen. De andere pluspion had hoogstwaarschijnlijk ook geen betekenis, maar wel zoals Vachier Lagrave het aanpakte. Hij ging voor een eindspel met ongelijke lopers, maar gaf daarmee zonder slag of stoot zijn loperpaar op en zag zich in het vervolg geconfronteerd met een vrije a-pion voor wit. Giri hield in elk geval één stel torens op het bord en hij probeerde hoe dan ook de pion van a2 zo snel mogelijk naar voren te spelen als de gelegenheid zich zou voordoen. Dat gebeurde op zet 31.
Even later meende de Fransman dat hij met een torenruil de stelling makkelijk remise kon maken, maar daar vergiste hij zich flink in. De torens werden inderdaad geruild, maar nu snelde de pion van a4 naar a6. Dat betekende dat zwart met zijn zwartveldige loper die pion in bedwang moest houden, maar daarmee werd de activiteit van de loper behoorlijk gereduceerd.
Het afknagen van zo’n eindspelletje is bij Giri in goede handen. Hij verbeterde de positie van zijn koning en na weer een nieuwe onnauwkeurigheid van de tegenstander kwam hij met een lumineus plan. Hij bereidde een loperoffer voor op f7 en daartegen bleek de zwartspeler niet opgewassen.
46. Lxf7!
Fraai gezien.
46…Kxf7 47. Kxg5
Door het loperoffer kon wit de belangrijke pion op g5 opruimen en zo een tweede vrijpion creëren.
Zo was er een veredeld pionneneindspel ontstaan en dat bleek kansloos verloren voor zwart te zijn. Een mooie technische prestatie van ons ijzer in het vuur. Het lijkt erop dat Giri tegenwoordig minder problemen met MVL lijkt te hebben. Indertijd liep hij nog wel eens tegen een nul op van de Fransman.
Na deze mooie overwinning zou je misschien verwachten dat Giri in de achtste ronde zou gaan proberen om de trotse koploper van dat moment, de Azeri Mamedyarov, eens flink aan de tand te gaan voelen. “Shakh” had drie indrukwekkende partijen gewonnen en dat weerhield onze man er misschien van om hem echt onder druk te gaan zetten. De partij zelf werd een anticlimax. Giri speelde nu zelf Grünfeld-Indisch met zwart, maar de Azeri had een vilein plan voorbereid. Hij ging regelrecht in op een variant die inmiddels al vijfmaal tussen wereldtoppers onderling is gespeeld.
In de diagramstelling leidt 15. e5 vrijwel geforceerd tot een soort eeuwig schaak mechanisme, waarvoor wit zijn dame offert. Dus na een aantal zetten ontstaat de volgende diagramstelling.
Nadat zwart net 19…Pd3 heeft gespeeld is het vervolg min of meer gedwongen. Een afschuwelijke blunder zou overigens nu 19…e5?? zijn. Na 20. Lxd4 exd4 21. De5 kan zwart het opgeven.
20. Lxd4 Pxe1
Giri moet zich schikken in de volgende herhaling van zetten. Opnieuw geen keus voor zwart. Na 20…Txd4?? 21. De3! Dc4 22. Dh6 Tf7 23. Te8+ Tf8 24. Txf8# staat zwart mat.
21. Tg7+ Kh8 22. Td7+ Kg8 23. Tg7+ Kh8 24. Td7+ Kg8 25. Tg7+
½-½
(foto Lennart Ootes)
De hele variant te beginnen met 15.e5 was de keuze van Wesley So, wiens naam ik in de database heel wat keer zag opduiken. Tweemaal tegen Nepomniachtchi (2020 en 2021), Tweemaal tegen Vachier Lagrave (2020 en 2021), eenmaal tegen Svidler (2020) en eenmaal tegen Giri (2021). Dit waren allemaal online (rapid)partijen en ze eindigden allemaal (op dezelfde manier) in remise. Deze partij is dus, op de Svidlerpartij na, al vijfmaal eerder op het bord gekomen. Foei!
De negende ronde bood onze landgenoot nog eenmaal de kans om in de plus te eindigen. En wit tegen zijn plaaggeest uit het laatste Kandidatentoernooi, Alexander Grischuk, kon verwacht worden dat hij het in elk geval zou gaan proberen. Hij had daar nog wel een appeltje mee te schillen. Er kwam een ‘speelstelling’ op het bord waarin de witspeler een plusje kreeg. En uiteraard ging de Rus weer flink in de denktank. Er kwam één moment waarin zwart een onnauwkeurigheid beging en daarvan had onze man misschien kunnen profiteren. Maar de kans ging voorbij, de partij kabbelde verder naar een puntendeling zodat Giri dus op 50% is geëindigd en elders naar nieuwe kansen mag gaan zoeken.
De eindstand:
| Rank | Name | Fed. | Rating | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | Score |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | GM Mamedyarov, Shakhriyar | AZE | 2770 | x | 1 | ½ | ½ | ½ | ½ | 1 | ½ | ½ | 1 | 6.0 |
| 2 | GM Aronian, Levon | ARM | 2781 | 0 | x | 1 | ½ | ½ | ½ | ½ | 1 | ½ | ½ | 5.0 |
| 3 | GM Grischuk, Alexander | RUS | 2776 | ½ | 0 | x | ½ | ½ | ½ | ½ | 1 | ½ | 1 | 5.0 |
| 4 | GM So, Wesley | USA | 2770 | ½ | ½ | ½ | x | ½ | ½ | 1 | ½ | ½ | ½ | 5.0 |
| 5 | GM Giri, Anish | NED | 2780 | ½ | ½ | ½ | ½ | x | ½ | ½ | ½ | 1 | 0 | 4.5 |
| 6 | GM Radjabov, Teimour | AZE | 2765 | ½ | ½ | ½ | ½ | ½ | x | ½ | ½ | ½ | ½ | 4.5 |
| 7 | GM Caruana, Fabiano | USA | 2820 | 0 | ½ | ½ | 0 | ½ | ½ | x | ½ | ½ | 1 | 4.0 |
| 8 | GM Deac, Bogdan-Daniel | ROU | 2627 | ½ | 0 | 0 | ½ | ½ | ½ | ½ | x | 1 | ½ | 4.0 |
| 9 | GM Vachier-Lagrave, Maxime | FRA | 2760 | ½ | ½ | ½ | ½ | 0 | ½ | ½ | 0 | x | ½ | 3.5 |
| 10 | GM Lupulescu, Constantin | ROU | 2656 | 0 | ½ | 0 | ½ | 1 | ½ | 0 | ½ | ½ | x | 3.5 |
Nog een paar mooie foto’s van Lennart Ootes, die daar ter plekke aanwezig was.
Over ‘foei’ gesproken, we mogen erg blij zijn dat Radjabov als wildcard mag meedoen aan het volgende kandidatentoernooi. Bijna 30 zetten per partij! Ik raad hem wel aan vooraf voldoende rust te nemen, want zoiets hakt er toch wel in (al zullen amateurs dat onvoldoende begrijpen).
Wat is die meneer in die korte broek op de een-na-laatste foto eigenlijk aan het doen? Een alien aan het fasen? Caruana en Giri vertrouwen het ook niet helemaal.
Peter Doggers geeft op chess.com na 42…f6 (ipv 42…Kf6) een variant voor zwart waarmee nog remise behaald kan worden:
Giri thought 42… f6 43. f4 was winning in this case but 43… Bc1! which the famous Russian trainer Mark Dvoretsky called “pawns in the crosshairs” still saves the day for Black: 44. fxg5 (44. Kf3 Kd6 45. a6 Kc7 and White cannot create a second passed pawn.) 44… fxg5 45. Kxg5 Bxe3+ and now Giri pointed out that White needs to avoid that the black king reaches h8 with 46. Kg6 Kf8 47. Kh7 but as it turns out, White cannot make progress in this setup.
@MvanLeeuwen: ik heb de analyse van Peter Doggers er even bij gepakt en het eindspel nog eens nader bekeken. Zie het artikel: https://www.schaaksite.nl/2021/06/15/pawns-in-the-crosshairs/