Krantenrubrieken weekend 19 juni 2021
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Bab Wilders | Rini Kuijf | Henk Prins |
Remises in Boekarest
Laatst stelde de Australische grootmeester David Smerdon een ‘fighting index’ op van vijftig topschakers. De meest vechtlustige op zijn lijst is Vladimir Kramnik. Dat moet slaan op Kramniks laatste actieve jaren, toen hij door Nigel Short kon worden beschreven als een dronkaard met een machinegeweer, levensgevaarlijk voor anderen en voor zichzelf.
Helemaal onder aan de vechtlijst stond de Azeri Teimoer Radjabov (34). Als die echt wil schaken is hij een van de besten van de wereld, maar hij wil dat lang niet altijd. Voor het geld hoeft het ook niet. Hij is een ambassadeur van Unesco en getrouwd met de dochter van een vice-president van het Azerbeidzjaanse staatsoliebedrijf. Hij houdt nog steeds van schaken.
Toen hij in het begin van dit jaar het Airthings Masters had gewonnen, zag je een wilde explosie van vreugde. Zijn pseudoniem op de Internet Chess Club is Velimirovich, een eerbetoon aan de Joegoslaaf Dragoljub Velimirovic dat een onvervuld verlangen naar wild avontuur doet vermoeden. Velimirovic was een roekeloze aanvalsspeler.
Nu het gewone schaken weer op gang komt, kon in Boekarest de Superbet Chess Classic met echte borden en stukken worden gespeeld. Radjabov speelde al zijn negen partijen remise, niet voor het eerst in zijn leven. Zo’n grote vredelievendheid van een speler is vaak besmettelijk en in Boekarest vielen er inderdaad veel remises.
Zoals de profeet Jonas de schepelingen smeekte om hem overboord te gooien om een storm te bedaren, zo had Radjabov kunnen smeken om uit het toernooi gejonast te worden, zodat de anderen weer vechtlustig konden worden. Dat deed hij niet. Hij twitterde: „Vergeet het niet! Ik ben een deel van de schaakgeschiedenis, of het je bevalt of niet!”
Remises kunnen ook mooi zijn. Wat prachtig, dacht ik toen ik de eerste fase van de partij tussen Maxime Vachier-Lagrave en Fabiano Caruana zag. Maar toen zag ik hoeveel tijd ze hadden gebruikt. Bijna niets. Het moest thuis aan de computer zijn voorbereid.
Caruana sprak na de partij over de witte koning die ver na de twintigste zet via d5 of c5 zou kunnen ontsnappen. Een wonderlijk verhaal, maar het is duidelijk dat hij alles wist. Wat zijn de computers toch knap! Vachier wist ook veel, maar hij was een belangrijk detail vergeten.
Maxime Vachier-Lagrave – Fabiano Caruana, Superbet Classic, Boekarest 2021
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Lc5 6. c3 b5 7. Lc2 d5 8. a4 dxe4 9. axb5 Lg4 10. bxc6 exf3 11. gxf3 Lh3 12. Te1 0-0 13. Ta5 Dd6 14. b4 Lxf2+ 15. Kxf2 e4 16. Kg1 Tae8 17. Te3 Ph5
Deze kokende stelling had Caruana met zwart vorig jaar tegen Dominguez Perez, die hier 18. Tg5 Dh6 19. Tg3 deed. Caruana won toen.
18. f4
Wit is de juiste zetvolgorde vergeten. Caruana had het na de partij over 18. Tg5 Dh6 19. f4 Pxf4 20. Teg3 (dit had Vachier waarschijnlijk willen spelen) f5 21. Txg7+ Dxg7 22. Txg7+ Kxg7 met chaos.
18…Pxf4 19. Tg5 f5
Nu staat zwart heel goed.
20. d4 Lg4 21. Txg4 fxg4 22. Dxg4 Pd3
Na 22…Df6 zou zwart een winnende aanval hebben. Een van de mooie varianten is 23. Lxe4 h5 24. Df3 Txe4 25. Txe4 Dg6+ gevolgd door 26…Ph3 en zwart wint.
23. Lxd3 exd3 24. Txe8 Txe8 25. Lf4
Een redding die Caruana over het hoofd had gezien.
25…Dxc6 26. Le5 Dh6 27. Lf4 Dc6 28. Le5 Dh6 29. Lf4 Dc6 Remise.
Partij in viewer:
Mamedjarov slaat toe in Boekarest in zijn aangenaam agressieve stijl
De Azerbeidzjaanse deelnemers aan het toernooi in Boekarest toonden twee kanten van het topschaak. De lelijke kant, die toeschouwers en organisatoren tegenwoordig niet meer accepteren, liet Teimour Radjabov (34) zien. Met nihilistisch schaak wikkelde het toptalent van weleer bijna al zijn partijen in een ommezien af naar remise.
Toen hij in de voorlaatste ronde tegen de Roemeen Lupulescu voor het eerst probeerde het gevecht op te zoeken, merkte hij dat hij zich eigenhandig van alle kracht had beroofd.
Radjabov klaagde dat hij uitgeput was na de vele online-toernooien, waarin hij soms eens per twee weken moest aantreden. Tijd voor een degelijke voorbereiding had hij niet kunnen vinden en dus speelde hij noodgedwongen afbraakschaak: ‘Want als ik te veel ratingpunten verlies, krijg ik geen uitnodigingen meer.’
De andere Azerbeidzjaan liet zien hoe het spel wel moet worden gespeeld. Sjachriar Mamedjarov (36) won het toernooi in de aangenaam agressieve stijl die we van hem kennen als de schaakstukken naar hem luisteren. Hij bleef een punt voor op de achtervolgers Aronian, So en Grisjoek.
Mensen die de stevig gebouwde Mamedjarov voor het eerst tegenkomen zeggen soms dat hij eruitziet als iemand met wie je beter geen ruzie kunt maken. De schijn bedriegt. Als vredelievende zoon van een bokser heeft hij even halfhartig geprobeerd het voorbeeld van zijn vader te volgen, maar de liefde voor het schaakspel bleek vele malen groter dan die voor de ring.
Caruana – Mamedjarov, Boekarest 2021
1.e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3 Lc5 5. Pc3 Pd4 6. La4 c6 7. 0-0 d6 8. Pxd4 Lxd4 9. h3 g5
De zet van een man die van plan is het toernooi te gaan winnen.
10. Pe2
Te gevaarlijk is 10. Lxg5 Tg8 11. Lxf6 (11. Dd2 Lxh3) 11 … Dxf6 12. Kh1 Dh6. Maar sterker dan de tekstzet is 10. Pd5! om 10 … Ld7 te beantwoorden met 11. Lxg5 cxd5 12. Df3.
10 … Lb6 11. c3 Tg8 12. d4
Een pionoffer is wits beste verdediging tegen de dreigende koningsaanval.
12 … Pxe4 13. Lc2 d5 14. Lxe4 dxe4 15. dxe5 Dxd1 16. Txd1 g4 17. h4 g3 18. Pd4 Ld8!
Volgens Mamedjarov is deze door Caruana gemiste achteruitzet de sleutel tot de winst.
19. fxg3 Txg3 20. Te1 Tg4 21. Lg5 Lxg5 22. hxg5 Ke7 23. Tad1 Ld7 24. e6
Als wit afwacht, speelt zwart op zijn gemak … Tag8.
24 … fxe6 25. g6 hxg6 26. Pb3 e5 27. Pa5 Le6 28. Td2 Tb8 29. b4 Kf6 30. a4 Tg3 31. Txe4 Ld5 32. Th4 Txc3 33. Th7 b6 34. Pxc6 Lxc6 35. Tc7 Tc1+ 36. Kf2 Tf8 37. b5 Ke6+ 38. Kg3 Tc3+ 39. Kh2 Th8+ 40. Kg1
40 … Th1+
Met afwikkeling naar een gemakkelijk gewonnen toreneindspel.
41. Kxh1 Lxg2+ 42. Txg2 Txc7 43. Txg6+ Kd5 44. a5 Kc5 45. axb6 axb6 46. Te6 Kxb5 47. Txe5+ Tc5 48. Te1 Tg5
Wit geeft op.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
De strijdlustindex als middel tegen snelle remises
Voorlaatste ronde van de Superbet Chess Classic in Boekarest: Anish Giri heeft zwart tegen koploper Shakh Mamedyarov op wie hij anderhalf punt achter staat. Met een overwinning zou toernooiwinst nog kunnen! Helaas, het werd een snelle remise. Klagende fans natuurlijk, al toonde Giri in de andere ronden van het toernooi wel behoorlijke strijdlust. Dat kan niet gezegd worden van Teimour Radjabov: alle partijen remise, slechts eentje met een beetje strijd, en dat was alleen maar omdat zijn laaggerate tegenstander met zwart een vroege zetherhaling vermeed. Zowel voor publiek als organisatoren vervelend, maar wat hiertegen te doen? Het afschaffen van het remise-aanbod is al gedaan in toptoernooien, maar voorkomt geen remises door zetherhalingen. Die verbieden zou echter te ver gaan. Een mogelijke oplossing is om spelers die steeds maar weer weinig strijdlust tonen weinig uit te nodigen voor toernooien. Alleen: hoe bepaal je dat objectief? Dat kan sinds kort met de “Fighting Chess Index”, gemaakt door de Australische grootmeester en econoom David Smerdon. Ooit was hij student in Amsterdam, nu assistent-professor aan de universiteit van Queensland. Hij onderzocht voor de index de partijen van 2015 t/m 2020. Wie veel remises speelt (vooral met wit in minder dan 30 zetten) scoort laag, wie dat niet doet hoog. Radjabov is zoals verwacht de nummer laatst van de spelers uit de top 50 van de wereld. Giri is (ondanks zijn behoudzuchtige reputatie) middenmoter met plek 30. De meest strijdlustige speler blijkt Kramnik te zijn, die aan het einde van zijn carrière vaak wild speelde. Ook Caruana en Carlsen staan hoog. De volledige lijst staat op davidsmerdon.com. Organisatoren, lezen jullie mee?
Mamedyarov (plek 32) won in Boekarest met 6 remises en 3 overwinningen. Met zijn negende zet tegen Caruana verdient hij het te stijgen in de strijdlustindex. 9…g5, je moet maar durven!
Caruana – Mamedyarov
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.d3 Lc5 5.Pc3 Pd4 6.La4 c6 7.0–0 d6 8.Pxd4 Lxd4 9.h3 g5!?
“Alles gokken!” zeiden we dan vroeger. Er is een soort van weerlegging, maar vindt wit die?
10.Pe2?
10.Lxg5 Tg8! is ok voor zwart, maar na eerst 10.Pd5! Ld7? (gepland door Shakh) en dan pas 11.Lxg5! wint wit.
10…Lb6 11.c3 Tg8
Dreigt g4 (en daarna eventueel g3).
12.d4 Pxe4 13.Lc2 d5 14.Lxe4 dxe4 15.dxe5 Dxd1 16.Txd1 g4 17.h4 g3
Ook zonder dames sterk. Het eindspel is door activiteit en loperpaar gunstig voor zwart.
18.Pd4 Ld8!
Zwart wint een pion. Caruana heeft niet meer de kracht om zich optimaal te verdedigen en de rest is een technisch klusje.
19.fxg3 Txg3 20.Te1 Tg4 21.Lg5 Lxg5 22.hxg5 Ke7 23.Tad1 Ld7 24.e6 fxe6 25.g6 hxg6 26.Pb3 e5 27.Pa5 Le6 28.Td2 Tb8 29.b4 Kf6 30.a4 Tg3 31.Txe4 Ld5 32.Th4 Txc3 33.Th7 b6 34.Pxc6 Lxc6 35.Tc7 Tc1+ 36.Kf2 Tf8 37.b5 Ke6+ 38.Kg3 Tc3+ 39.Kh2 Th8+ 40.Kg1 Th1+ 41.Kxh1 Lxg2+ 42.Txg2 Txc7 43.Txg6+ Kd5
Met pluspion en de witte koning ver weg is dit toreneindspel simpel gewonnen.
44.a5 Kc5 45.axb6 axb6 46.Te6 Kxb5 47.Txe5+ Tc5 48.Te1 Tg5 Wit gaf op
Partij in viewer:
De match om het wereldkampioenschap schaken is nog een eind weg maar de beide spelers, Carlsen en Nepomniatsji, zijn zich vast aan het voorbereiden via het volgen van wat de ander aan het doen is. Tegelijk zijn beiden natuurlijk al bezig de nodige pannetjes op het vuur te zetten. Volgens de deskundigen was Carlsen niet onder de indruk van de uitslag van het Kandidatentoernooi en dat is wellicht ook gebaseerd op het verleden bv
Nepomniatsji – Carlsen, Zagreb 2019
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Pc3 e5 4.Lc4 g6 5.d3 h6 6.h4 d6 7.h5 g5 8.Ph2 Lg7 9.Pg4 Pge7 10.Pe3 0-0 11.Ld2 Kh8 12.g4 met deze zet ligt de koningsvleugel redelijk vast en is f5 voor zwart er uit 12..Tb8 het spel op de damevleugel gaat beginnen 13.a4 Pd4 14.Pcd5 Pxd5 15.Pxd5 Pe6 16.f3 Pf4 17.Db1 daar gaat de dame al naar die kant 17..Le6 18.Da2 Dd7 19.Tg1 even tussendoor anders offert zwart misschien op g4 19..b6 20.Lc3 Lxd5 21.Lxd5 a6 22.Ld2 De7 23.Tf1 het offer is er uit 23..b5 24.axb axb 25.Kf2 c4 Carlsen wil niet wachten op wat Nepo doet maar neemt het initiatief met een pionoffer 26.Lxf4 wit vertrouwt het niet 26..exf 27.Tad1 f5! Carlsen wil het ingewikkelder maken 28.gxf5 ligt voor de hand maar toch was exf5 beter ondanks de zwarte zetten Ld4+ gevolgd door De2+. De witte koning kan naar h1 en h3 met waarschijnlijk eeuwig schaak . Maar nu komt 28..g4 29.d4 ook andere zetten helpen niet tegen de zwarte dreigingen 29..Dh4+ 30.Ke2 Dh2+ 31.Tf2 gxf3+ en wit gaf op. Typerend voor de manier waarop Carlsen weet te profiteren van foutjes van zijn tegenstander. Nepomniatsji is gewaarschuwd.
Tussen de millioenen schakers op dit ondermaanse is er maar een klein percentage dat er met schaken in slaagt in haar of zijn levensonderhoud te voorzien. De wereldkampioen verdient natuurlijk jaarlijks een aardig zakcentje al zouden Messi of Neymar er hun trainingsbroek niet voor uittrekken. Ik neem aan dat de boeken die verschijnen bv over openingen door bovengenoemde categorie niet meer gelezen worden, die begaan andere wegen om wijzer te worden. Maar clubspelers blijken toch graag boeken over openingen te bestuderen ( ondanks het feit dat wereldkampioen Capablanca hen aanraadde vooral het eindspel te bestuderen ) en Thinkers Publishing heeft de laatste jaren heel wat aangedragen voor dit doel. Zo nu weer het boek van Herman Grooten Begrijp wat je doet 3, deel 2 van de Siciliaanse structuren, speciaal gewijd aan de Taimanov, de Kan en de Richter Rauzer ( iedere opening is wel naar iemand of iets (Orang Oetan genoemd. ) De prijs van het boek is € 29.95 . De eerdere delen ontvingen al de nodige lof wat betreft de leesbaarheid, vaak een groot probleem bij schaakboeken die soms niet verder komen dan het eindeloos aaneenrijgen van varianten. In een boek van meer dan 400 pagina ‘s zoals dat van Herman Grooten zou dat wel erg saai en onleesbaar worden maar dat weet de auteur goed te vermijden. Als gewaardeerd internationaal Meester en schaaktrainer met veel ervaring heeft hij heel wat jeugdige schakers op een hoog niveau gebracht ,tot grootmeester zelfs ,waaronder Loek van Wely en Benjamin Bok. Eerst komt de Egel aan bod, gekenmerkt door vier zwarte pionnen op rij 6. Veel foto’s en diagrammen maken de tekst “soepeler “ en ook is het leuk dat de naamgevers van de openingen kort geïntroduceerd worden zoals Ilya Abramovich Kan ( 1909- 1978 ) die als eigenlijk amateur vaak – hij was advocaat – vaak meespeelde in het kampioenschap van de Sovjet Unie en ook de latere wereldkampioen Botwinnik soms versloeg. Ook belangrijk voor zijn bijdragen aan de schaaktheorie met zijn variant 1,e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd 4.Pxd4 a6. Ook al werd dit wel voor hem gespeeld hij is de onderzoeker en naamgever. Ook de heren Richter ( Duitser) en Rauzer ( Oekraïner ) worden zo ingeleid. Kortom, een boek dat iedereen die na 1.e4 1..c5 speelt niet mag missen .
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
In het enkele maanden geleden gespeelde tweede deel van het Kandidatentoernooi voor het wereldkampioenschap schaken was er een nieuwe uitdager bekend waartegen de huidige wereldkampioen, de Noor Magnus Carlsen, een WK-match hoopt te spelen. De Russische grootmeester Ian Nepomiachtchi is al bezig met de voorbereiding van deze match, die in november en december in Dubai plaats gaat vinden.
Nepomiachtchi heeft een enorme staat van dienst. Hij won de Russische superfinale van 2010 en 2020, werd Europees kampioen in 2010, won het Tal Memorial in 2016 en Aeroflot Open in 2008 en 2015. In teamverband won hij in 2015 het Europees kampioenschap. Daarnaast verwierf hij een vierde plaats van de wereld in snel- en blitzschaken in 2016. Op zijn lijstje staat nog de overwinning van het Ordix Open 2008. Hij kwalificeerde zich voor het Kandidatentoernooi 20-21 door tweede te worden in de FIDE Grand Prix 2019.
Van de uitdager een belangrijke partij, waarmee de Russische superfinale won van 2020.
Nepomniatsjtsji – Karjakin, Moskou 2020
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. f3 d5 (Het Nimzo-indisch.) 5. a3 Le7 6. e4 dxe4 7. fxe4 c5 (Beter dan de oudere zet 7. … e5.) 8. d5 exd5 9. exd5 0-0 10. Le2 Te8 11. Pf3 Lg4 12. 0-0 Pbd7 13. d6 Lf8 14. h3 Lh5 15. Lf4 (Een logische zet die vreemd genoeg niet eerder is gespeeld. 15. Pb5 was eerder gespeeld in de partij Vidit-Karjakin, er volgde een kwaliteitsoffer 15. … Db6 16. Pc7 Lxd6 17. Pxa8 Txa8 18. Ph4 Lg6 19. Pf5 Lxf5 20. Txf5 Te8 21. Dc2 en zwart won.) 15 … Db6 16. b3 Tad8 17. Ta2 h6 18. a4 Lxf3? (Waarom het loperpaar opgeven?) 19. Lxf3 Pe5 20. Pb5!
20 … Lxd6? (De verovering van deze pion is geen winst voor zwart. Beter is 20. … Td7 of 20. … Pxf3+.) 21. a5 Da6 22. Td2! Pxf3+ 23. Txf3 Pe4 (Veiliger lijkt 23. … Le7.) 24. Pxd6 Pxd2 25. Dxd2 Te6 26. Td3 b6 27. Pf5 Txd3 28. Dxd3 Db7 29. Dd5! Dxd5 (Na 29. … Dc8 komt het sterke 30. Le5 en wit wint.) 30. cxd5 Te1+ 31. Kf2 Td1 32. Ke2! (Zwart geeft op.)
Partij in viewer:
