Krantenrubrieken weekend 9 oktober 2021
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Nieuwe sponsors
De Meltwater Champions Chess Tour was een serie van tien online toernooien die tien maanden duurde, tot afgelopen maandag. Aan het eind wint Magnus Carlsen, die wet ging weer eens op. Van het totale prijzengeld van 1,5 miljoen dollar ging iets meer dan 315.000 dollar naar hem.
De Noorse firma Meltwater, de sponsor van de Tour, noemt zich een Media Monitoring & Social Listening Platform. Wat is dat? Google translate leverde de schattige uitdrukking ‘sociaal luisterplatform’. Literatuurliefhebbers zullen denken aan Willem Elsschot en zijn Wereldtijdschrift.
De schaakwereld grijpt de sponsors waar die te vinden zijn. Wenkbrauwen werden gefronst toen de FIDE laatst aankondigde dat het wereldkampioenschap van de vrouwen voortaan gesponsord zal worden door een bedrijf dat gespecialiseerd is in borstvergrotingen. Een schaakster die anoniem wenste te blijven, vroeg zich af: „Wat zouden de mannen zeggen als hun wereldkampioenschap gesponsord werd door een firma die doet aan penisvergrotingen?” Maar wat is daar tegen, als het niet de pan uitrijst? Ik denk dat het oordeel van de mannen af zou hangen van de grootte van het sponsorbedrag.
Overigens, de belangrijkste sponsor van Carlsen is Unibet, een in Malta gevestigd online gokbedrijf. Is dat wel in overeenstemming met de hoge waardigheid van een wereldkampioen schaken? Wie dat vraagt leeft diep in de vorige eeuw.
Aan het eind van de Champions Tour twitterde Carlsen vrolijk: „Het systeem was gemanipuleerd om de beste te laten winnen.” Hij bedoelde dat hij het laatste en belangrijkste toernooi, waarin de meeste punten en het meeste geld viel te verdienen, gewonnen had door de bonuspunten die hij mocht meenemen op grond van zijn prestaties in eerdere toernooien.
Zonder het systeem van de bonuspunten was hij vierde geworden in dat laatste toernooi. Of hij had beter zijn best gedaan, dat kan ook. De leeuw leek soms slaperig, maar in de laatste ronde werd hij wakker tegen Wesley So, die hem in het verleden lelijk heeft dwarsgezeten.
Over de laatste van hun drie rapidpartijen zei Carlsen dat het Fischer Random leek, de schaakvorm waar de beginstelling door loting wordt bepaald. Dat valt erg mee, vind ik. Maar So is sinds 2019 wereldkampioen Fischer Random, doordat hij toen Carlsen op zijn eigen Noorse erf in de finale van dat WK met grote cijfers versloeg. Dan is het leuk voor Carlsen om te zeggen dat hij So nu had verslagen in een ‘bijna Fischer Random’ partij.
Magnus Carlsen – Wesley So, Meltwater Tour Finale 2021
1. b3 b6 2. e4 Lb7 3. Pc3 e6 4. Lb2 Pf6 5. e5 Pd5 6. Pxd5 Lxd5 7. Dg4 h5 8. Df4 g5
Misschien maakte het So niet veel meer uit. Het kalme 8…g6 was beter.
9. De3 a5 10. a3 Lb7 11. Pf3 g4 12. Pd4 Pc6 13. Pb5 Lh6 14. Dc3 Lg7
Hij sluit zijn loper op. Zowel het neutrale 14…Tc8 als het actieve 14…Lf4 was beter.
15. d4 d6
De logische voortzetting na zijn vorige zet, maar zwart speelt met vuur.
16. exd6 cxd6 17. h3 f5
Alsof er geen vuiltje aan de lucht is. Met 17…Ke7 kon hij nog proberen om stand te houden.
18. hxg4 hxg4 19. Txh8+ Lxh8 20. Dg3
Wit staat gewonnen.
20…e5 21. Dh2 Kd7 22. Dh7+ Pe7 23. dxe5 Dg8 24. Dh6 Dg6 25. Dd2 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
Online is Carlsen oppermachtig, maar nu mag zijn focus wel op de WK-match
Het was de bedoeling dat de tien finalisten van Magnus Carlsens online Chess Tour elkaar in San Francisco zouden treffen in een fysiek toernooi zonder beeldschermen. Door covid -beperkingen kon dat niet doorgaan, zodat een noodoplossing moest worden bedacht. Carlsen, Giri en de Pool Duda speelden hun partijen, ook de onderlinge, online in een tv-studio in Oslo. De andere deelnemers zaten thuis achter hun computer.
Wie het reglement niet goed had gelezen en rekende op een spannende ontknoping kwam bedrogen uit. Aangezien de eerdere resultaten meetelden, was de finale niet meer dan het laatste toernooi uit een reeks van tien. Carlsens in de loop van het jaar opgebouwde voorsprong was zo groot dat alleen een desastreus resultaat hem van de eerste plaats in het eindklassement en de cheque van 100 duizend dollar kon afhouden. Natuurlijk gebeurde dat niet. Na zeven van de negen ronden kon hij niet meer worden ingehaald.
Over ruim drie maanden begint de volgende online Tour. Carlsen zei dat hij ernaar uitkeek, maar dat hij eerst nog even een ander karwei tot een goed eind moest brengen. Inderdaad is het voor hem na vele rapid- en blitztoernooien tijd om de aandacht te richten op de WK-match die over ruim zes weken begint in Dubai. Ik heb de indruk dat uitdager Nepomniasjtsji zich intensiever voorbereidt dan de wereldkampioen.
Carlsen benutte de praktische WK-training om gevoelig wraak te nemen op Duda, tegen wie hij een zwaarwegende nederlaag leed in de halve finale van het World Cuptoernooi.
Carlsen – Duda
1.d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. Pf3 c5 6. e3 cxd4 7. exd4 Pxc3 8. bxc3 Dc7 9. Tb1
Een pionoffer in ruil voor ongestoorde ontwikkeling. Duda wacht op wits volgende zet voor hij het offer aanneemt.
9 … Pd7 10. Ld3 Dxc3+ 11. Kf1 Le7 12. h4!
Wits ingesloten toren mengt zich via veld h3 in de aanval.
12 … 0-0 13. Th3 Pf6?
Veld e5 mocht hij niet zomaar prijsgeven. Sterker is 13 … Dc7 14. De2 (14. Tg3 Ld6) 14 … Td8, waarna wit moet bewijzen dat hij voldoende compensatie heeft voor de pion.
14. Pe5 Da5 15. Tg3 Kh8
Er is geen goede verdediging. Na 15 … Ld6 volgt 16. Pc4 en na 15 … Td8 16. Lh6 g6 is het offer 17. Lxg6 hxg6 (17 … Dxe5 18. f4) 18. Dc2 beslissend.
16. Lg5 h6
17. Lxh6 gxh6 18. Df3!
Met de onpareerbare dreiging Df3-f4xh6.
Zwart geeft op.
Partij in viewers:
Blunders zijn er in soorten en maten. De zet van Levon Aronians in het tweede diagram behoort tot een zeldzame categorie:
Aronian – Duda na 17 … Pe7-f5. Zwart staat goed, maar dat is geen reden om na een denkpauze van ruim vijf minuten een zet te kiezen die mat in één toelaat.
18. La3 Dd2
Mat.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
Carlsen wint ook ‘op kantoor’ online
Mijn zus moest vorig jaar noodgedwongen thuis gaan werken in plaats van op kantoor. Dat vond ze niet erg, integendeel. Ook nu gaat ze maar sporadisch naar kantoor en werkt ze vooral thuis.
Het bevorderen hiervan had waarschijnlijk op geen betere manier kunnen gebeuren dan door de coronacrisis. Een vergelijkbare ontwikkeling zie je in de schaakwereld. De tijdelijke afwezigheid van bordschaak was aanleiding voor Magnus Carlsen om de Champions Chess Tour te organiseren, een serie van tien online toptoernooien. Het uit nood geboren iniatief gaat een blijvertje worden. En ook hier is er de combinatie met een sporadisch kantoorbezoek: Duda, Carlsen en Giri speelden de finale in een Noorse TV-studio (de andere zeven deelnemers speelden vanaf huis). Het toernooi werd door Carlsen zelf gewonnen, maar dat was niet omdat hij in de finale zo goed presteerde: drie spelers deden het beter. Er was echter een formule bedacht waarbij elke speler met een bepaald puntenaantal begon op basis van de prestaties in de eerdere toernooien en daardoor had de wereldkampioen bij het start van het toernooi al een grote voorsprong. Zijn eigen verklaring op Twitter: “Het systeem was gemanipuleerd om de beste speler te laten winnen #sorrynietsorry”.
Het grootste voordeel dat Giri, Duda en Carlsen ‘op kantoor’ speelden is dat het hun onderlinge partijen goed in beeld gebracht kon worden met professionele camera’s in plaats van met webcams en zoomen. Ze zaten net als echt bordschaak tegenover elkaar, maar dan wel achter een computer. Omdat veel internetkijkers geen geduld hebben voor klassieke partijen van vijf uur werden er matches gespeeld van vier rapidpartijen. Bij 2-2 werd er vervolgens een snelschaakbarrage gespeeld, meestal het moment waarop ik inschakelde. De kans op spektakel is bij snelschaken groter dan bij langzamer schaak en vooral van onderstaande partij smulden de kijkers. Giri verraste Carlsen met een stukoffer maar werd vervolgens zelf verrast.
Giri – Carlsen
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 e6 4.0–0 Pge7 5.d4 cxd4 6.Pxd4 Db6 7.Le3!? Pxd4 8.a4!
Na relatief lang nadenken besluit Carlsen tot een tegenverrassing: een dameoffer! Zwart krijgt drie stukken maar toch is het niet helemaal correct.
8…Pxb5!? 9.Lxb6 axb6 10.Pd2
10.Dd3! Pc7 11.Pc3 Pc6 12.Pb5 was erg sterk geweest, zwart komt dan niet los.
10…Pd6 11.e5 Pdf5 12.Pe4 Pc6 13.g4 Ph4 14.f4 h5 15.h3 hxg4 16.hxg4 d5 17.exd6 Ta5 18.c4 f5 19.b4 Pxb4 20.d7+ Lxd7 21.Pd6+ Lxd6 22.Dxd6 Pc6
Na 23.Dc7 zijn de kansen ongeveer gelijk. Zoals wit speelt kan hij niets actiefs meer doen en moet hij lijdzaam het einde afwachten.
23.Tad1? Lc8 24.g5 Pg6 25.Tf2 Kf7 26.Dc7+ Pce7 27.Td8 Txd8 28.Dxd8 Txa4 29.Dc7 e5 30.fxe5 Le6 31.Dxb7 Txc4 32.Dxb6 Pxe5 33.Te2 Tc6 34.De3 P5g6 35.Kh2 Lc4 36.Tb2 Te6 37.Df3 Te4 38.Tb7 Le6 39.Kg1 Tg4+ 40.Kh2 Txg5 41.Tb6 Ld5 42.De3 Tg2+ 43.Kh3 Tg4 44.Kh2 f4 45.Dd4 Tg5 46.Td6 f3 47.Td7 Tf5 48.Dg4 Le6 49.Td1 Pe5 50.Dh4 f2 51.Kg2 Ld5+ 52.Kf1 Lc4+ 53.Kg2 f1D+ Wit gaf op.
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
Een dame cadeau geven in een grootmeester partij is altijd iets bijzonders. In een partij tussen twee Russen in 1958 te Sotsji kwam de positie op het bord van het diagram. Dit was na de 24e zet van wit, grootmeester Poloegajevski. Hij zal met zijn laatste zet 24. Th1 gemeend hebben een belangrijke stap in de richting van het volle punt te hebben gezet: de loper op h6 dreigt verloren te gaan en reddingsoperaties als 24 …. Lxf4+ gaan niet. De zwartspeler, grootmeester Neshmetdinov, speelde echter de verbluffende zet 24. …. Txf4!! (Zwart laat de dame ‘in’ staan. Het dameoffer kan onmogelijk op al zijn consequenties berekend zijn. Wit moet het offer aannemen. Op 25. gxf4 volgt 25. … Lxf4+ 26. Pxf4 Pxc2+ en wit moet de dame geven; op 25. Pxf4 komt eveneens 25. … Pxc2+.) 25. Txh2 Tf3+ 26. Kd4 Lg7!! (Zwart dreigt met de van kracht brullende ‘stille’ zet 27. … b5 het matnet dicht te knopen.) 27. a4 (De zwartspeler heeft aangetoond dat ook na andere zetten de witte stelling niet te houden is, b.v. 27. Pg1 Txg3 28. Pe2 Tf3 29. Pg1 Ped3+ 30. Kc4 Pxb2+ 31. Kxb4 Lc3+ 32. Ka3 b5! 33. Dd4 (33. b4 a5! ) Lxd4 34. Pxf3 Lc3! (dreigt opnieuw mat) 35. b4 Pc4+! 36. Kb3 Lxa1 37. Pg5 g3 en wint.) 27. … c5+ 28. dxc6 e.p. bxc6 (Er dreigt opnieuw mat, nu met 29. … c5+. Wit moet een gaatje maken voor de koning en doet dat door de derde rij af te sluiten.) 29. Ld3 Pxd3+ (Zwart slaat de loper eraf met schaak, maar wit heeft nu veld c4. Ook daar blijkt de koning niet veilig.) 30. Kc4 d5 31. exd5 cxd5 32. Kb5 Tb8+ 33. Ka5 Pc6+ (Wit gaf het hier op, omdat hij mat gaat: 34. Ka6 en zwart heeft maar liefst drie matzetten. De zwartspeler vond dit de mooiste partij die hij in zijn leven had gespeeld.
Partij in viewer:
Partijstand 985 kan opgelost worden. Met welke krachtzet wint wit deze partij? Oplossing over twee weken.
Nepomniasjtsji is bijna goed, alleen de -i- in het midden moet een -j- zijn, vierlettergrepig dus!