Krantenrubrieken weekend 23 oktober 2021
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Een droeve dag
Het NK voor de vrouwen is net als voor de lockdown een toernooi met acht speelsters. Machteld van Foreest, die zich had aangesloten bij het vruchteloze kort geding tegen de coronaregels van de organisatie in Hoogeveen, doet gewoon mee. Haar broer Lucas, de kampioen van 2019, heeft zich bij het algemene NK afgemeld.
Dat NK is anders dan vroeger. In eerste instantie is het een knock-outtoernooi. De vier die in Hoogeveen ongedeerd overblijven, spelen vanaf 27 november in Rotterdam een dubbelrondige vierkamp.
Bij een knock-out moet je altijd vroegtijdig afscheid nemen van mensen die je graag langer had gezien. Ik betreurde nu vooral het vertrek van Dimitri Reinderman, die werd uitgeschakeld door Ilias van der Lende.
Ik speel in de Nederlandse competitie in de hoogste klasse in een team van de Amsterdamse club Caissa dat eigenlijk te zwak is voor die groep. We worden genadeloos geranseld, maar er is altijd een rots in de branding. Reinderman, onze sterkste speler, verliest bijna nooit. Maar nu werd hij in het NK uitgeschakeld door iemand die meer dan 200 ratingpunten minder had dan hij.
Ik dacht aan een recent artikel van Genna Sosonko op een Russische website. Hij lichtte zijn Russische lezers in over de rood, geel of blauw geverfde haren die Reinderman als jongeling droeg, over de meisjes die zich toen om zijn bord verdrongen, al konden ze niet schaken, en over Dimitri’s vriendelijke levensvreugde. „Een glimlach verlaat zelden zijn gezicht.”
Een dag nadat Reinderman was uitgeschakeld, publiceerde hij een artikel met de kop ‘De droevigste ervaring van mijn leven.’ Nou, nou, was dat niet overdreven? Waar was die glimlach? Maar ik had me vergist. Dimitri had zijn lezers met die kop om de tuin geleid. Zijn droevige verhaal ging over iets dat echt erg was, de dood van zijn kat Jareth. „Wat is het leed van een potje schaken verliezen dan nog?”, schreef Dimitri.
Dimitri Reinderman – Ilias van der Lende, NK Hoogeveen 2021
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Pc6 5. Pf3 Db6 6. Ld3 cxd4 7. cxd4 Ld7 8. 0-0 Pb4
Zwart neemt wits pionoffer niet aan. Hij ontwijkt Reindermans voorbereiding, maar krijgt een moeilijke stelling.
9. Le2 Lb5 10. Lxb5+ Dxb5 11. Pc3 Dc4 12. Le3 Pe7 13. Pd2
Het simpele 13. Tc1 Pf5 14. a4, met de dreiging 15. Pb5, is heel goed voor wit.
13…Da6 14. Db3 Pf5 15. a3 Pc6 16. Pf3 Le7 17. Dc2 Pxe3 18. fxe3 0-0 19. b4
Wit heeft tijd verloren, zijn voordeel was verdwenen en met zijn laatste zet brengt hij zich in gevaar.
19…Tac8 20. Dd2
Na 20. b5 Da5 21. Pxd5 zou het ongeveer gelijk staan.
20…Dc4 21. Tfc1
Zwart lijkt in moeilijkheden, maar dat is gezichtsbedrog.
21…Pxb4 22. axb4 Lxb4
23. Dd1
Wits beste kans was 23. Pxd5, maar als je de computer de tijd geeft, laat die zien dat zwart in het voordeel blijft.
23…Lxc3 24. Ta3 Db4 25. Txa7
Reindermans bedoeling was eerst 25. Tb3, wat een stuk zou winnen als zwart niet 25…Da4 zou hebben.
25…b5 26. Tb7 Da5 27. Dd3 b4 28. Pg5 g6 29. Td1 Tc7
Het leek nog even wat voor wit, maar het was niets.
30. Txc7 Dxc7 31. e4 h6 32. Pf3 Td8 33. h4 b3 34. exd5 Txd5 35. Kh1 b2 36. De3 Lxd4 37. Pxd4 Db6 38. De1 Txd4 39. Tb1 Db3 40. Kg1 Dc2 Wit gaf op.
Partij in viewer:
Opzij, oude reuzen, de jonge generatie doet een gooi naar de nationale titel
Heeft Loek van Wely, de directeur van het toernooi, samen met de KNSB de juiste formule gevonden om in deze tijd het NK te organiseren? Het experiment met drie knock-outronden, gevolgd door een dubbelrondige vierkamp van de halve finalisten, heeft één groot voordeel. Het was hoog tijd dat meer dan acht spelers een faire kans kregen om kampioen te worden.
Het kan geen kwaad dat de privileges zijn verdwenen van een select groepje dat in vrijwel steeds dezelfde samenstelling om de titel speelde. De hoogste ratinghouders kregen in Hoogeveen bij de knock-outpremière een bye in de eerste schiftingsronde. Als het experiment een vervolg krijgt, kan ook dat voorrecht worden afgeschaft.
Opvallend was in de afgelopen week de vroege uitschakeling van spelers die niet zo lang geleden konden rekenen op een vaste invitatie voor het NK. Friso Nijboer, Ivan Sokolov, Dimitri Reinderman en Sipke Ernst merkten dat een jongere generatie grote vorderingen heeft gemaakt. Het is niet uitgesloten dat een nieuwkomer in december de titel verovert.
Max Warmerdam (21) zou die succesvolle debutant kunnen zijn als hij de derde knock-outronde overleeft tegen Erik van den Doel, de laatste vertegenwoordiger van de 40plus-generatie. De parttime secondant van Jorden van Foreest heeft met drie toernooioverwinningen een topjaar achter de rug, waarin zijn rating bijna 100 punten steeg.
Het lot koppelde Warmerdam in de tweede ronde aan zijn vriend Thomas Beerdsen. Samen behoorden ze in het afgelopen jaar tot de succesvolste spelers van het Europese circuit. Warmerdam won in Hoogeveen met 2-0 na twee vreemde partijen. In de eerste verzuimde Beerdsen een elementair toreneindspel remise te houden en in de tweede besloot hij tot een speculatief alles-of-niets-offer.
Beerdsen – Warmerdam, Hoogeveen 2021
1.e4 e5 2. d4 exd4 3. Dxd4 Pc6 4. Dc4
Wederzijds respect leidt soms tot opmerkelijke openingskeuzes.
4 … Pf6 5. Pc3 Lb4 6. Ld2 0-0 7. 0-0-0 d6 8. f3 Te8 9. g4 Pd7 10. De2 Pb6 11. Df2 Le6 12. Kb1 De7 13. Pge2 Tad8 14. Pf4 Lxc3 15. Lxc3 Pa4
Als hij de eerste partij remise had gehouden, zou Beerdsen waarschijnlijk 16. Ld2 hebben gespeeld, waarna wit iets beter staat.
16 … Kxg7 17. Lb5 Pb6 18. Lxc6
Recht op het doel af. Te overwegen valt een tragere opbouw van de aanval met 18. g5 Kh8 19. Thg1.
18 … bxc6 19. Dd4+ f6 20. g5 Pd7
21. Thg1
Een betere kans is volgens de computer 21. gxf6+ Pxf6 22. Thg1+Kh8 23. Tg6 Tg8 24. Th6.
21 … Kh8 22. Tg3 c5 23. Dc3 Lf7 24. g6 hxg6 25. Tdg1 Tg8 26. Dd2 g5
Het einde van wits aanval.
27. Pe2 Tg6 28. h4 Tdg8 29. hxg5 fxg5 30. f4 Pf6 31. Pc3 gxf4 32. Th1+ Ph7 33. Dh2 Lxa2+
Wit geeft op.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
Kort geding verstoort voorbereiding deelnemers NK
Op 2 augustus kreeg ik een mail van de bond of ik mee wilde doen aan het NK. Dit jaar in het gemeentehuis in Hoogeveen (samen met het open toernooi), drie ronden knockout, top vier speelt finale in Rotterdam. Wilde ik wel. 26 september was het deelnemersveld definitief en ik besloot vroeg te gaan beginnen met voorbereiden. Helaas werd die voorbereiding verstoord. 29 september kwam er een mail dat de gemeente Hoogeveen het NK schaken als een evenement zag en er daarom dagelijks op het coronatoegangsbewijs gecontroleerd zou worden. “Apartheid!” zo beschreef Sergey Tiviakov het op Facebook. De bond was er ook niet gelukkig mee, vroeg de gemeente om het te heroverwegen, maar nee. Wel zou er een testlocatie zeer dicht bij de speelzaal komen. “Onacceptabel!” zo vonden o.a. Tiviakov en titelverdediger Lucas van Foreest, want minimaal twee, maximaal zes keer je te laten testen zou de voorbereiding zeer verstoren. De bond vroeg nogmaals de gemeente “Ah toe, maak een uitzondering?” “Nee, want we hebben een voorbeeldfunctie.” De querulanten namen hun verlies nog niet en eisten in een kort geding dat het toernooi verplaatst zou worden. Makkelijker gevraagd dan gedaan: volgens toernooidirecteur (en JA21-senator) Loek van Wely zou dat een logistieke hel zijn. Ook volgens de rechter: “Van de KNSB kan niet worden verlangd dat ze de belangen van een handvol schakers stelt boven de belangen van de schaakbond en de andere deelnemers.“ En zo was twee dagen voor het toernooi met vier vervangers eindelijk het deelnemersveld bekend.
Vandaag (zaterdag) eindigt het NK. Op het moment van schrijven heb ik net geleerd wie mijn tegenstander in de tweede ronde wordt: de Santpoorter Ilias van der Lende die verrassend GM Twan Burg versloeg.
Van der Lende – Burg
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6 4.d3 Lc5 5.0–0 0–0 6.c3 a5 7.d4 La7 8.dxe5 Pxe4 9.Ld5 Pc5 10.Lg5 De8 11.Te1 Pe7
Na simpel 12.Lc4 staat wit goed, maar hij gaat voor onduidelijke complicaties.
12.Pa3 h6 13.Pb5!? Pxd5 14.Pxa7 Pxc3 15.bxc3 Txa7 16.Dd4 b6 17.Dh4! De6 18.Lf6!
De loper staat vervelend voor zwart en kan niet goed geslagen worden wegens snel mat. Daarvoor is pion e5 belangrijk en die had zwart daarom met 18…d6 moeten gaan ruilen.
18…d5? 19.h3 Df5 20.Pd4 Dh7 21.Pc6 Tb7 22.Le7?
22.Te3! (onder het motto “stukken erbij halen”) was erg sterk.
22…Te8 23.Lxc5 bxc5 24.Pxa5 Tb2 25.Pb3 c4 26.Pc5 Tb5 27.Dd4 Dg6 28.e6!? fxe6 29.a4 Ta5 30.Te5 Tf8 31.f4
Wit heeft een mooie blokkade, maar met 31.Df6 32.g3 De7 kan zwart die opheffen.
31…Tf6?! 32.Tf1 Df7 33.f5 c6 34.Pe4!
34…c5?
Meteen 34…Txf5 ging nog voor zwart.
35.Dd1 Txf5
Want na 35…dxe4 haalt de witte dame een toren op via d8.
36.Tfxf5 exf5 37.Pd6 Dd7 38.Dxd5+ Kh7 39.Te8 Ta6 40.Dg8+ Kg6 41.Pxc8
Tijdnoodfase voorbij: wit staat een stuk voor met doorslaande aanval.
41…Dd1+ 42.Kh2 Df1 43.Te6+ Kh5 44.Df7+ g6 45.Dxg6+ Kh4 46.g3 mat
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
De Rus N.D. Grigorjew (1895-1938) heeft drie delen geschreven met als titel “Pionnenkunstenaar”. Als schaker en als eindspelcomponist was hij gefascineerd door de pion. Hij werd grootmeester van het eenvoudige materiaal genoemd. Van hem een eenvoudige maar mooie studie.
1.f4 (Niet de andere pion, omdat ook zwart dan met een pion doorloopt en één zet na wit promoveert. Tracht wit met de eigen koning de zwarte pionnen te stoppen, dan komt ook de zwarte koning in actie, voldoende om het geweld te keren. Na de tekstzet komt voor zwart geen pionnenopmars in aanmerking, omdat wit met schaak dreigt te promoveren. Zwart moet dus nu met de koning dichterbij komen.) 1. … Kb4 2. h4! (Maar deze pion is niet tegen te houden. Zwart mag niet met de a-pion naar voren, omdat wit als hij als eerste op h8 promoveert, het veld a1 onder controle krijgt. Dus: ) 2. … d5! (Hiermee is het verhaal eigenlijk verteld. Want van nu af herhaalt zich de historie.) 3. f5 Kc5 4. h5 d4 5. f6 Kd6 6. h6 d3 7. f7 Ke7 8. h7 d2 9. f8D+ Kxf8 10. h8D+ (Alleen de zich op het promotieveld opofferende pion kon het beslissende tempo winnen.)
In de partijstand 965 dat twee weken geleden ter oplossing werd aangeboden speelt een pion een hoofdrol. Het pionnetje op b6 blijkt in deze partijstand zeer sterk te zijn. De partij werd gespeeld tussen Donner( wit) en Dückstein in Wageningen in 1957.
31. Txd4!! (Terecht laat wit zijn belangrijke pion op b6 staan. Na 31. b7 zou wit weliswaar de kwaliteit hebben gewonnen (31. … T7xc7 32. bxc8D+ Txc8) , maar nog niet de partij. De tekstzet dwingt zwart tot spoedige overgave. 31. … Txd4 verliest een stuk na 32. b7 en op 31. … cxd4 volgt 32. Tc1 en zwart kan zicht niet verdedigen tegen de dreiging b7.) 31. … Txc7 (Op 32. bxc7 speelt zwart 32. … cxd4 33. Tc1 Kf8 met prima uitzicht op de overwinning. Donner weet echter pionnen te laten wachten en deed hier: ) 32. Td8+!! (Na deze laatste krachtzet gaf zwart op. 32. … Txd8 33. bxc7 Tc8 34. Td1 en tegen 35. Td8 is geen verweer meer. Een fraai slot.)
In het tweede diagram van Rini Kuijf ontbreekt een Loper.
De Lopers lijken schaars vandaag; ook in de opgave voor gevorderden ontbreekt de Loper
In het twee na laatste diagram van de pagina lijkt ook al een loper te ontbreken.
In het tiende diagram had vermoedelijk een loper op e3 moeten staan.