Beleidsplan KNSB en bondsblad
Vorig weekend was er een bondsvergadering. De KNSB heeft daarover gepubliceerd: www.schaakbond.nl/nieuws/bondsraad-over-competitie-bondsblad-en-meer.
Er is onder andere een plan om weer een fysiek bondsblad te hebben, wat in eerste instantie afgeschoten werd, maar over een halfjaar komt er een herkansing met dit plan: “Onze leden ontvangen een gratis exemplaar en niet-leden kunnen het magazine vinden in de boekhandel, wat ook zorgt voor meer zichtbaarheid.” Ook een herindeling van de competitie en een verhuizing van het bondsbureau naar Utrecht.
Verder is er een meerjarenbeleidsplan gemaakt:
ptd.digitaal-magazine.nl/schakennl_meerjarenbeleidsplan2022_25/cover
Wat mij betreft een typisch voorbeeld van iets waar men beter het KISS-principe had kunnen toepassen. Oftewel, door de gelikte presentatie is de inhoud me niet duidelijk. Wat is nou het plan? Maar misschien is er een lezer die het beter snapt?
Edit: Inmiddels staat er ook een Word-document online. Niet zo gelikt, maar mijns inziens veel leesbaarder:
schaakbond.nl/sites/default/files/userfiles/MJBP%20KNSB%202022-2025.docx
Edit2: “Vanaf januari 2022 neemt de KNSB het innen van de eigen contributie bij schaakclubs over van de regionale bonden.” Dit leek me in eerste instantie niet het vermelden waard, maar is toch heel relevant. Van mijn eigen club (Caissa Amsterdam) heb ik begrepen dat ze hierdoor waarschijnlijk onder de omzetgrens van 20.000 euro blijven en daarom niet btw-plichtig zijn. Scheelt de clubs een hoop gedoe!
Op hoofdlijnen vind ik het wel een goed plan. Bijzonder vind ik wel de speciale aandacht die wordt besteed aan “inclusiviteit”. Er staat bijvoorbeeld geschreven:
Een waarheid als een koe, maar is dit niet reeds sinds mensenheugenis het geval? Waarom deze open deur intrappen? Even verder wordt dit thema nog eens verder uitgediept met de tekst:
Het woord “genderwisselingen” zette mij aan het denken. Ik herinner me één geval uit de jaren 90 van iemand die een geslachtsverandering had gehad en hierna meedeed aan het NK voor vrouwen (NKV). Dat gaf destijds geen problemen voor zover ik weet. Maar, zo realiseerde ik me nu, worden mannen en jongens dus wél uitgesloten van deelname aan het NKV.
Is het dan misschien de bedoeling om het NKV af te schaffen, met het oog op “wij sluiten niemand uit”? Dat zou ik jammer vinden, want hoewel ik er zelf voor ben uitgesloten, vind ik het NKV altijd wel leuk en interessant om te volgen.
Even verderop in het beleidsplan komt dit onderwerp voor de derde maal ter sprake. Er wordt hier expliciet gesproken over mannenschaak, vrouwenschaak, en damesschaak. Er wordt gesteld dat er in de verre toekomst geen onderscheid meer gemaakt zal worden tussen deze categorieën, maar voorlopig dus nog wel. In de wat nabijere toekomst wordt het onderscheid tussen jongens en meisjes wel afgeschaft bij jeugdkampioenschappen. Maar wanneer dat precies zal zijn wordt niet vermeld.
Er lijkt inderdaad te staan dat de ambitie is om het vrouwenschaak (wat betreft kampioenschappen) af te schaffen, te beginnen met het meisjesschaak.
Heb je het misschien over de deelname van mevrouw Otten aan het NKV? Dat was in 2001, in Rotterdam. “Geen problemen” is ietwat ongenuanceerd. Ik meen me een protest tegen haar deelname te herinneren, dat werd afgewezen. Daar was het ook bij gebleven.
Zou ook graag zien dat het NKV behouden blijft.
Inderdaad, Otten was het geloof ik. De kwestie is natuurlijk dat iemand met een rating van bijvoorbeeld 2350 op het NK geen enkele kans maakt, maar op het NKV bij de top behoort.
Strikt genomen is een NKV wat raar, aangezien de algemene opvatting is dat de mogelijke speelsterkte op het schaakbord niet afhankelijk is van het geslacht (of gender). Wat ook is aangetoond door met name Judit Polgar, Hou Yifan, etc.
Is het bij de damsport ook al aangetoond dat vrouwen met de besten meekunnen of is die sport complexer?
Naar mijn gevoel is dammen ongeveer even complex als schaken. Aan het begin van de partij lijkt het ernvoudiger en er is bij “laf” spel een sterke remisetendens. Maar als beide spelers het willen, kan het juist enorm complex worden, vooral als beide partijen beschikken over één of meer dammen. Deze zogenaamde macro-eindspelen zijn veel complexer dan de meeste schaakeindspelen.
Wat het damesdammen betreft, is de historie anders dan bij het schaken. Vanaf de middeleeuwen schijnt het juist veel gespeeld te zijn door vrouwen (én mannen). Sommigen menen dat het Franse “jeu de dames” hieraan zijn naam te danken heeft, maar dat is etymologisch niet correct, heeft Van der Stoep aangetoond.
Hoe dan ook: vrouwen konden en kunnen heel sterk dammen als ze van jongsaf aan goede training krijgen. Tot een wereldkampioen heeft dat echter, net als bij schaken, nog niet geleid.
Maar waar is die verhullende managementtaal goed voor ? Alsof de KNSB een bedrijf is dat met missie en al ‘gestroomlijnd’ moet worden naar de uitdagingen van de 21ste eeuw. Doe mij maar een rustige analyse van de situatie en een zakelijk geformuleerd bijpassend plan. In mijn werkzame leven heb ik te vaak meegemaakt dat holle managers-retoriek eerder moedeloos dan enthousiast maakt.
Daar ben ik het geheel mee eens. Ik vind die frases over inclusiviteit en ook het herhalen hiervan door de gehele tekst enigszins storend. Er zijn in schakend Nederland allerlei problemen, maar juist op het terrein van inclusiviteit en diversiteit is mij geen enkel probleem bekend.
Met betrekking tot het bondsblad hoop ik dat niet weer dezelfde fout zal worden gemaakt die we in het verleden vaker hebben gezien. Namelijk dat wordt besloten tot een “commerciële versie”. Ik lees hierboven iets over niet-leden en een boekhandel. Dit is, weten we uit ervaring, gedoemd tot mislukking. Nog niet zo lang geleden, tussen 2007 en 2013, werd de fraaie schaakserie “Matten” uitgebracht. Prachtige verhalen van schakers voor schakers. Commercieel gezien echter een mislukking.
Ook onze dambroeders hebben een dergelijke fout gemaakt. In het jaar 1970 werd besloten het bondsorgaan “Het Damspel” te splitsen in het maandelijkse “Mededelingenblad”, gratis voor leden, en het maandelijkse tijdschrift “Damrevue” waarvoor een abonnement nodig was. De dambond had destijds 8000 leden. Men had vooraf berekend dat bij 3000 abonnementen de zaak financieel kon draaien.
Damrevue was eenvoudig en strak qua vormgeving en superieur qua inhoud. Helaas kwam het aantal abonnementen niet verder dan 1000 en na precies een jaar kwam er een einde aan Damrevue. Het Mededelingenblad heeft nog een paar jaar voortgekabbeld tot het bestuur weer bij zijn positieven kwam en het aloude “Het Damspel” in ere heeft hersteld. Het bestaat tot op de dag van vandaag en is nog steeds van topkwaliteit.
Ik hoop dat met Schaakmagazine hetzelfde gebeurt: gauw in ere herstellen en gewoon weer uitgeven op papier precies zoals dat voor de merkwaardige afschaffing eind vorig jaar gebeurde. Geen experimenten graag.
Aan de andere kant. Zo’n blad is duur en het ledental loopt terug. Eenvoudig is het niet. Wat te doen ? Verhul dat niet in managementtaal is mijn boodschap. Maak een goede analyse en leg de dilemma’s bloot zodat iedereen kan meedenken en de keuzes van het bestuur kan volgen.
Duur is een relatief begrip. In 2020 kostte Schaakmagazine ongeveer 10% van de begroting exclusief de geoormerkte posten, namelijk €82.000 van €614.000 (contributie) plus €169.000 (algemene subsidie). Uitgaande van 16.000 leden kostte Schaakmagazine €5 per jaar per lid. Minder dan een euro per Schaakmagazine.
Een optie lijkt me ook om leden die graag een papieren versie willen te vragen om een financiële bijdrage zodat het kostendekkend is.
Die financiële bijdrage wordt al lang gegeven en is veel meer dan kostendekkend. Ieder volwassen lid betaalt jaarlijks meer dan €50 aan de bond. Tot 2020 werd daarvan slechts €5 gebruikt voor Schaakmagazine.
Zie ook: Is de schaakbond de weg een beetje kwijt?
Inderdaad. Duur is een relatief begrip, maar niet zoals jij dat becijfert Eric. Het wordt pas ‘duur’ als er een goedkoper alternatief voorhanden is. En ik heb het woord ‘duur’ gebruikt omdat dat de argumentatie was om het gedrukte bondsblad af te schaffen.
Mijn betreurde vriend Cees Vis, amateurschaker en directielid van de krantenuitgever PCM, vroeg me eens hoeveel mensen er nodig waren om per dag alle kranten in Nederland te drukken en te distribueren enz.: 20.000! En zei hij, dat is natuurlijk bij een digitaal alternatief niet houdbaar.
10% van de begroting is veel als je grote ambities hebt, weinig als je ambities beperkt zijn. Zelf geloof ik in een papieren bondsblad, het is geen commerciële krant tenslotte. Maar wat ik zo teleurstellend vind, is dat in het meerjarenplan slechts gezegd wordt dat er geluisterd is (naar de aangesloten bonden neem ik aan) en niet welke argumentatie het KNSB bestuur overtuigd heeft en welke offers op andere vlakken ze gaat brengen om e.e.a. financieel mogelijk te maken. Als ze dat wel gedaan had, had ik er wat meer vertrouwen in gehad. Nu moeten we het doen met newspeak: 2.0.