Boekrecensie: The Bishop Pair – The Power of the Sun
Inleiding:
Mijn negende recensie behandelt het boek: The Bishop Pair – Power of the Sun van Efstratios Grivas (1966). Efstratios leerde pas schaken op zijn dertiende. Hij is nu buiten GM ook internationaal arbiter, internationaal organisator en FIDE-trainer. Zijn grootste successen zijn de zilveren medaille aan het derde bord op de Olympiade van 1998 in Elista en een gouden medaille (ook op bord 3) tijdens het Europees kampioenschap teams in 1989. Ik kende Grivas eigenlijk alleen van de “The Grivas Sicilian” maar hij heeft andere, zeer interessante boeken geschreven en dit is er een van!
Opbouw:
Het boek behandelt uiteraard het loperpaar en laat zien hoe sterk het kan zijn. Het loperpaar is een positioneel voordeel, zeker, dat weten we allemaal, maar dit boek doet uit de doeken hoe ervan te profiteren. Grivas gebruikt daarvoor 96 partijen, waarvan er 33 van eigen makelij zijn. Grivas vindt het belangrijk, zo schrijft hij, om met eigen materiaal aan te komen. Het boek telt zeven hoofdstukken, waarvan Hoofdstuk 1 het grootst is. Daar ligt ook het meest belangvolle item, namelijk de strijd van de twee lopers tegen paard en loper. Hoofdstuk 1 beslaat zo’n kleine 130 bladzijden en is onderverdeeld in vier stukken. Het gevecht van twee lopers tegen twee paarden komt aan bod in Hoofdstuk 2 en telt zo’n 30 bladzijden. De overige hoofdstukken zijn kort en worden verdeeld over de rest van het boek.
Wat leer je zoal van dit boek? Algemene wenken, die we al goed kennen. Zoals: de zijde met de lopers moet de boel open zien te krijgen. Het positionele voordeel omzetten in materieel voordeel; een pion is vaak al genoeg om daarna over te gaan op een eindspel van bijvoorbeeld loper tegen paard, tevens worden we vaak gewaarschuwd om uit te kijken voor het eindspel van lopers met ongelijke kleur, zelfs met twee pionnen meer! Meer ga ik echt niet verklappen, koopt u daarvoor toch dit boek! Efstratios kiest ervoor om de openingen niet te tonen. Ik heb eens een schaakvriend gekend die graag wilde weten uit welke opening een voorbeeld kwam. Volgens hem zijn er openingen die het bezit van het loperpaar, zeg maar, herbergen. Bijvoorbeeld een variant van de Boedapester of varianten van het Nimzo-Indisch waar zwart slaat op c3 enz. Helaas heb ik hem al een tijd niet gezien, maar het is prima zoals Grivas dit boek heeft geschreven. Hij laat netjes zien op welke zet zijn voorbeeld begint, de openingen zijn vast met een druk op de knop terug te vinden in de databases of anders in een van de vele Informators!
Graag complimenteer ik Thinkers Publishing met hun stijl! Het valt me op en ik vind het prettig: een wit pionnetje bij de witspeler en zwart visa versa. Een klein wereldbolletje waar we de werelddelen Europa en Afrika op kunnen ontwaren om te laten zien waar ter wereld de partij is gespeeld. Ratings bij de schakers, vele diagrammen, die weerom foutloos zijn. Een kleiner diagrammetje als het gaat om analyse. En, dit ben ik de vorige keer vergeten, Thinkers Publishing gebruikt ook de kleur grijs. Het wordt gebruikt voor een stuk analyse in een variant. Heerlijk toch, zo krijg je het idee dat er meerdere kleuren zijn.
Schaaktechnisch fragment:
Het schaaktechnisch fragment behandelt een van de meest omstreden partijen uit de geschiedenis van ons edele spel. Ik doel op partijnummer 23 van de WK-match Botwinnik – Bronstein. We leven 1951 en Bronstein staat 11½-10½ voor. Bronstein moet uit twee partijen één punt halen en is dan wereldkampioen. Er zijn altijd geruchten geweest dat Bronstein heeft moeten verliezen. Het Kremlin had het zo bevolen. Zelf heeft hij het geheim mee het graf in genomen. Overigens heb ik het voortreffelijke boek: “The Sorcerer’s Apprentice” (Bronstein-Fürstenberg [New in Chess 2009]) gelezen en daarin worden we niets wijzer. Nu leek me Bronstein wel een pragmatisch mens. Hij zal misschien gedacht hebben, oké, de titel is voor Michail en ik profiteer er ook van. Wie kon toen trouwens tegen het Kremlin in? Dat is toch zelfmoord, zou je denken. We zullen het wel nooit te weten komen. Het toeval wil dat deze partij het onderwerp van onze recensie behelst! Botwinnik heeft de twee lopers en Bronstein de twee paarden. We voegen in op het moment dat Bronstein besluit een pion voor de komen:
Michail Botwinnik – David Bronstein
Moskou 1951
35…Lxc1 36.Kxc1 Pxb3+ [op deze manier wint Bronstein een pion] 37.Kc2 Pa5 38.Kc3 Kf7 [de zwarte paarden staan afwezig aan de rand en Botwinnik besluit dat het tijd is om het centrum te openen] 39.e4 f5 40.gxf5 gxf5 41.Ld3 Kg6 [op dit moment werd de partij afgebroken. Botwinnik moest de zet afgeven en hij kiest niet de beste zet] 42.Ld6? [veel beter was: 42.Lb1! Pc6 43.exd5 exd5 44.La2 Pe7 45.Lh4±] 42…Pc6 43.Lb1 Kf6 44.Lg3 fxe4 45.fxe4 h6 46.Lf4 h5 [na 46…Kg7 wint wit middels: 47.exd5 exd5 48.La2 Pab4 49.Lb3 Kg6 50.Ld6 Pa6 51.Lxd5 Pa5 52.Le4++-] 47.exd5 exd5 48.h4 Pab8 49.Lg5+ Kf7 50.Lf5 [zwart staat nog steeds die ene pion voor, maar komt behoorlijk in de verdrukking te staan] 50…Pa7 51.Lf4 Pbc6 52.Ld3 Pc8?! [niet de beste zet. Beter is: 52…Pe7! 53.Lc7 Ke6 54.Lxb6 Pac6 55.Le2 Pf5 56.Lxh5 Pxh4 57.Lc5 Pf5 en zwart moet dit kunnen houden] 53.Le2 Kg6 54.Ld3+?! [Veel beter is: 54.Lf3! P8e7 55.Lc7 Kh7 56.Lxh5 Pf5 57.Lg4 Pce7 58.h5 en wint] 54…Kf6 55.Le2 Kg6 56.Lf3 P6e7 57.Lg5! [in deze stelling gaf Bronstein op. Hij staat nog steeds die pion voor, maar ziet geen soelaas in verder spelen. Tegenwoordig speelt men hier nog wat door, maar 1951 was een heel andere tijd. De computer meldt overigens wel dat wit hier gewonnen staat] 1–0
Efstratios Grivas (foto: Andreas Kontokanis)
Conclusie:
Het oordeel luidt: Thinkers Publishing heeft zich weerom overtroffen! En, als ik het goed begrepen heb, is dit het eerste deel van een reeks. Pin me er niet op vast, maar volgens mij komen er meer delen van deze reeks door Grivas. Ik kijk nu al reikhalzend uit naar deel 2. En wie het nog niet in de gaten had: dit is wel degelijk een eindspelreeks, met voorbeelden die meer dan eens in het middenspel beginnen. Een nieuw soort boek, lijkt wel. Ik ben qua eindspelboeken Averbakh gewend, met de vele diagrammen aangaande de elementaire stof. In dit boek van Grivas zie je veel vaker de afwikkeling naar het eindspel. Een echte aanrader!
Titel: The Bishop Pair – Power of the Sun
Auteur: Efstratios Grivas
Aantal bladzijden : 248
Uitgeverij : Thinkers Publishing
Gepubliceerd : 2022
Prijs: €29,95
ISBN: 9789464201499
Type: Paperback
