Krantenrubrieken weekend 21 mei 2022
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Toch weer Dvorkovitsj?
In het Britse tijdschrift Chess gaf de eigenaar en hoofdredacteur Malcolm Pein klemmende redenen waarom Arkadi Dvorkovitsj niet herkozen mag worden als president van de FIDE. Ze liggen voor de hand. Pein citeert een motie van de Engelse schaakbond waarin gesproken wordt over een barbaarse invasie en over massamoord waarmee Poetins regime zich buiten de beschaafde wereld heeft geplaatst. Onder zulke omstandigheden kan iemand die tot 2018 vice-premier van Rusland was, geen president van de FIDE zijn, al worden de verdiensten van Dvorkovitsj voor de schaakwereld erkend. Hij moet zich terugtrekken, vindt Pein.
Maar wat zou moeten is vaak iets anders dan wat zal gebeuren. Na uitvoerig de schadelijke gevolgen van een herverkiezing van Dvorkovitsj te hebben geschetst, schrijft Pein dat hij ervan overtuigd is dat die begin augustus toch herkozen zal worden.
Geen prettig inzicht. Zelf schreef ik twee maanden geleden een artikel met de titel ‘Dvorkovitsj zit klem’, maar ik denk dat Pein het beter ziet dan ik, want hij is, zoals Nigel Short het eens uitdrukte, een man met een vinger in vele taarten, die als weinig anderen weet hoe in de schaakwereld de hazen lopen.
Een week geleden meldde zich een tegenkandidaat voor Dvorkovitsj, Enyonam Sewa Fumey uit Togo, een voormalig secretaris-generaal van FIDE. Hij neemt Stuart Fancy uit Papoea-Nieuw-Guinea mee als tweede man. Een paar dagen daarna presenteerde Dvorkovitsj zijn team. Er was even twijfel, maar Rusland staat achter hem.
Zijn tweede man is Anand en in het team zitten de Chinese oud-wereldkampioene Zu Chen, de leider van de Azerbeidzjaanse schaakbond Mahir Mammedov, die ook een grootheid in de wereld van gas en olie is, en zowaar een Europeaan, de Noorse schaakorganisator Joran Aulin-Jansson. Tot 7 juni kunnen zich nog andere kandidaten aanmelden.
De partij van de week is uit de Superbet Chess Classic in Boekarest. Het toernooi werd gewonnen door Maxime Vachier-Lagrave, die daardoor weer bij de toptien van de wereld kwam.
Maxime Vachier-Lagrave – Fabiano Caruana, Superbet Classic Boekarest 2022
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Pxe4 6. d4 b5 7. Lb3 d5 8. dxe5 Le6 9. c3 Lc5 10. Pbd2 0-0 11. Lc2 Pxf2 12. Txf2 Lxf2+ 13. Kxf2 f6 14. Pf1 fxe5 15. Kg1 Dd7 16. Lg5 Tae8 17. Dd2 d4 18. Pg3
Riskant. Hij snijdt zijn Lg5 de terugtocht af.
18…h6 19. Lh4 dxc3
Na 19…g5 zou het met 20. Pxg5 hxg5 21. Dxg5+ Dg7 22. Dh5 Lg4 23. Lb3+ Le6 24. Lc2 remise kunnen worden.
20. Dxc3
Het eindspel na 20. Dxd7 Lxd7 21. bxc3 g5 zou iets beter voor zwart zijn.
20…Txf3
Te optimistisch. Hier was 20…g5 wegens 21. Td1 niet goed, maar na 20…b4 21. Dc5 Pd4 of meteen 20…Pd4 zou zwart goed staan. 21. gxf3 Pd4 22. Ld1 Tf8 23. Pe4 Lc4 24. Kg2 Tf4
Nu zou zwart na 25. Lf2 of 25. Lg3 winnen met de mokerslag 25…Dh3+ en wit gaat mat.
25. Le1
Maar na deze nauwkeurige zet houdt wit zonder grote zorgen een stuk meer.
25…Df5 26. Pd2 e4 27. Lg3 exf3+ 28. Kf2
Nauwkeurig tot het eind. Na 28. Pxf3 zou zwart weer 28…Dh3+ hebben.
28…Tg4 29. Pxc4 bxc4 30. Lxf3 Pxf3 31. Dxf3 Dc2+ 32. De2 Df5+ 33. Kg1 h5 34. Tf1 Dg6 35. Kh1 h4 36. Lxc7 h3 37. Df3 Dd3 38. Le5 Tg2 39. Lc3 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
Titled Tuesday is al exclusief, maar met Carlsen aan boord helemaal
Sinds 2014 organiseert de site Chess.com elke week Titled Tuesday, een online-blitztoernooi over elf ronden voor schakers aan wie de Fide ooit een titel heeft toegekend. Mopperaars, die vinden dat iedereen moet worden toegelaten, krijgen steeds nul op het rekest. Door de deelname te beperken is een behoorlijk niveau gegarandeerd en is het eenvoudiger sjoemelaars buiten de deur te houden.
Ook onder topgrootmeesters is Titled Tuesday een populair toernooi dat zij graag, al is het slechts eenmaal, willen winnen. Het vaakst lukte dat de Amerikaan Hikaru Nakamura die zelden een aflevering overslaat en 25 maal de hoofdprijs won. Een aangename bijkomstigheid is dat aan deelname geen verplichtingen zijn verbonden. Wie in vorm is, doet mee aan de strijd om de ereplaatsen. Wie na enkele ronden merkt dat het niet gaat zoals hij zou willen, kan zonder bezwaar vertrekken.
Anderhalve week geleden werd het toernooi aangenaam verrast door de aanmelding van Magnus Carlsen, die vijf jaar geleden voor het laatst had meegedaan. Je zou het een pikant bezoek kunnen noemen van de mede-eigenaar van de site Chess24 aan de grote concurrent Chess.com. Voor de organisatoren speelde die bedenking geen rol. Vanzelfsprekend is de wereldkampioen altijd welkom.
Carlsen stelde niet teleur. Hij had zich voorgenomen er een thematoernooi van te maken door elke witpartij te openen met 1. b2-b3 en met zwart elke openingszet te beantwoorden met 1 … b7-b6. Deze vrijwillig opgelegde beperking weerhield hem er niet van met een score van 10 uit 11 de hoofdprijs te winnen. Helaas kwam het niet tot een tweestrijd met Nakamura, die na twee nederlagen in de eerste zes ronden kansloos was.
Fier – Carlsen, Titled Tuesday 2022
1.e4 b6 2. d4 Lb7 3. Ld3 d6 4. c4 Pd7 5. Pc3 e5 6. d5 a5 7. Pge2 Le7 8. 0-0 Lg5 9. b3 Lxc1 10. Dxc1 Pe7
De ruil van de lopers van de zwarte velden heeft zwart enige manoeuvreerruimte gegeven. Maar tegenspel is voorlopig niet in zicht. Eerst moet wits initiatief op de damevleugel worden geneutraliseerd.
11. a3 0-0 12. b4 Pg6 13. De3 De7 14. g3 Pf6 15. f3 Lc8 16. Pb5
Dit was een goed moment om met 16. c5 lijnen te openen. Na 16 … bxc5 17. bxc5 Lh3 18. Tfb1 of 17 … dxc5 18. Tfc1 staat wit beter.
16 … La6 17. Pec3 Tfc8 18. Kg2 Pf8 19. Tfc1 P8d7
20. h4
Een onnodige verzwakking van het terrein waar wit niets te zoeken heeft.
20 … g6 21. Dg5 Kg7 22. Kh2 h6 23. De3 Ph5 24. Ta2 axb4 25. axb4 Lxb5 26. cxb5 Txa2+ 27. Pxa2 Ta8 28. Df2 Dd8 29. Pc3 g5 30. hxg5 Dxg5 31. Tg1 Pdf6 32. Pd1 Ta3 33. De2 Kh8 34. Pe3?
Een fatale fout. Na 34. Pf2 gaat de strijd voort.
34 … Pf4! 35. gxf4 Dh4+ 36. Kg2 Ph5
De beslissende versterking van zwarts aanval.
37. Dc2 Pxf4+ 38. Kf1 Dh3+ 39. Kf2 Pxd3+ 40. Ke2 Pf4+ 41. Kf2 Dh2+ 42. Pg2 Ph3+ 43. Ke2 Dxg1
Wit geeft op.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
De ouw’ meester Hans Bouwmeester
Bij een pubquiz had ik het met mijn teamgenoten over het overlijden van Averbach (1922-2022). Wie zou nu de oudste levende grootmeester zijn? Wisten we niet (Aleksandar Matanovic, 1930). De oudste nog levende Nederlandse meester? Wist ik wel, maar mijn teamgenoten pas na een paar hints: Hans Bouwmeester, geboren 16-9-1929 in Haarlem. Zij wisten niet dat hij nog leefde, ik wel, wellicht omdat ik als schooljongen de Prisma schaakboeken stuk las (ook letterlijk). Met die boekjes leverde hij een belangrijke bijdrage aan het Nederlandse schaakleven. En als bondscoach ook: op eigen initiatief ging hij de jonge Timman trainen en hielp hij hem bij zijn carrière. Daarnaast legde hij de eerste bouwsteen voor een trainingsstructuur bij de schaakbond.
Bouwmeester is als correspondentieschaker grootmeester geworden, had dat met bordschaak ook gekund? Mogelijk wel, volgens chessmetric.com (de website die historische ratings berekent) stond hij in 1964 in de top 100 van de wereld (is mij nooit gelukt). Hij is ook één van de best scorende Olympiaspelers van Nederland. Probleem was dat hij als amateur niet veel kon spelen. En als hij dan bijvoorbeeld in Wijk aan Zee mocht meedoen, moest hij ‘s ochtends werken (als leraar) en ‘s middags spelen, niet ideaal natuurlijk. Het zal hem in zijn ontwikkeling beperkt hebben, maar hij moest een gezin onderhouden en met alleen schaken kon dat toen niet.
Vorig jaar had Michel Hoetmer voor Schaaksite een interview met Bouwmeester. Hij noemde daarin onderstaande partij zijn beste ooit. Euwe zal zelden zo ingemaakt zijn.
Bouwmeester – Euwe
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5 4.c3 Lb6?! 5.d4 De7
Een door Euwe vaker gespeelde passieve zijvariant tegen het Italiaans.
6.0–0 d6 7.h3 Pf6 8.Te1 0–0 9.Pa3 Kh8 10.Pc2 Pd8 11.b3 Le6 12.Lf1 Pg8
In de beste traditie van Steinitz. Probeer dit vooral niet thuis.
13.Pe3 f6 14.Pd5 Df7 15.c4 La5 16.Te2 Pc6 17.Lb2 exd4 18.Pxd4 Pxd4 19.Lxd4 Dd7 20.Dc2 Pe7
Wit staat actiever en heeft ruimtevoordeel, maar de zwarte stelling is niet makkelijk te kraken. Hij kan sowieso het paard het beste op d5 laten staan, want bv. Lxd5 cxd5 zou zijn stelling verbeteren.
21.Pxe7?! Dxe7 22.g3 Lb6 23.Lb2 Dd7 24.Kh2 f5?!
Nu wordt de loper op b2 erg sterk. Afwachten was beter.
25.exf5 Lxf5 26.Dc3 Tf7?
Torens ruilen (liefst alle) met 26…Tae8 was een beter idee. De witte torens op de e-lijn zijn actiever dan de zwarte op de f-lijn.
27.Tae1 Taf8 28.f4 Dd8 29.Lg2 c6 30.Lf3
Met het idee om naar h5 te gaan.
30…d5 31.c5 La5 32.b4 d4?
32…Lc7 33.Lh5 Le4 34.Lxf7 Txf7 geeft zwart nog een beetje compensatie voor de kwaliteit.
33.Dc4 b5
Ook na 33…Lc7 slaat wit op f7.
34.Dxf7! Txf7 35.Te8+ Tf8 36.Txd8 Lxd8 37.Lxd4
De afwikkeling heeft wit een pion en een totaal gewonnen stelling opgeleverd.
37…Ld7 38.Le5 Tf7 39.Td1 Kg8 40.Lg4! Zwart gaf op
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
Onder de schakers kom je regelmatig zogenaamde “wandelende openingsboeken” tegen. Mensen die schaakopeningen tot in diepe varianten uit het hoofd leren, terwijl voorbijgegaan wordt aan het idee en achtergrond van een opening. Als je tegen zo’n “openingsboek”schaakt gebeurt het regelmatig dat, als je van de bekende paden gaat of een andere zetvolgorde doet, het “openingsboek” in de war raakt. Vaak kan je dan het “openingsboek” al in de opening winnen. Er zijn boeken te over die gaan over openingsfouten en de korte partij (miniatuur).
Vorige week hebben we iets laten zien van de bijzondere zet in het schaakspel van de rokade. In de volgende korte partij tussen twee bekende grootmeesters werd op de 12e zet door wit de rokade gespeeld, terwijl zijn dame ongedekt in stond. Deze miniatuur past dus uitstekend in de miniserie over de rokade.
Taimanov – Polugakevski (Sint-Petersburg 1960.)
1 d4 d5 2. c4 dxc4 3. Pf3 Pf6 4. Da4+
(Een zet die niet zo vaak gespeeld wordt, en waarop zwart verkeerd reageert.)
4. … Pbd7?
(Betere mogelijkheden zijn 4. … c6 5. Dxc4 Lf5 en 4. … Pc6 5. Dxc4 Le6.)
5. Pc3 e6 6. e4 c5 7. d5! exd5 8. e5 d4
(Zie diagram 1. Na deze zet komt wit geforceerd in het voordeel. Na 8. … Pe4 9. Pxd5 is de zwarte stelling echter troosteloos. Aanbevolen is nog wel 8. … b5 9. Dxb5 Tb8 10. Da4 d4 , maar ook dan blijken de complicaties na 11. exf6 dxc3 12. Lxc4 in wits voordeel.)
9. Lxc4 dxc3 10. exf6 Dxf6 11. Lg5 Dc6
12. 0-0-0!
(Zeer fraai! Zwart kan niet goed 12. … Dxa4 spelen wegens 13. The1 Le7 14. Txe7+ Kf8 15. Txf7+ met winnen spel.)
12. … cxb2+ 13. Kxb2 Le7 14. The1 f6 15. Lb5 Db6 16. Kc1 fxg5 17. Lxd7+ Kf8 18. Txe7!
(Taimanov offert er lustig op los. Bekende offerthema’s op de zwarte koning in het midden. )
18. … Kxe7 19. De4+ Kd8 20. Lf5+ Kc7 21. De5+ Kc6 22. Td6+ Kb5 23. Db2+
(En zwart gaf het op. Hij gaat mat: 23. … Ka5 14. Da3+ Kb5 25. Pd4+ cxd4 26. Ld3 mat.)
