Krantenrubrieken weekend 18 februari 2023
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Henk Prins |
Luc Winants (1963-2023)
Het zou het begin van een film kunnen zijn. De ouders van de jonge Luc Winants zijn gescheiden. Bij een bezoek aan zijn vader Henri, die een keer schaakkampioen van België was, vindt Luc een boek met partijen die een schoonheidsprijs wonnen. Hij speelt er een na en is voorgoed in de ban van het spel. Zo wordt het verteld door de Belgische schaker die zich Brabo noemt en ik zie geen grond om er aan te twijfelen.
Grootmeester Luc Winants, die op 7 februari stierf, pas 60 jaar oud, was jarenlang de sterkste Belgische schaker en bovendien iemand met een encyclopedische kennis, die op zijn website Les Jardins de Caïssa de Belgische schaakgeschiedenis documenteerde. Er bestaat nog een site met die naam, maar ik geloof dat Winants er al lang niet meer mee te maken had.
Ik herinner me een interview met hem waarin hij vertelde hoe hij in zijn jonge jaren een keer uitkeek op een druk plein in Brussel waarop mensen met een aktetas zich naar hun werk haastten. Luc huiverde; het kwam hem voor alsof ze zo snel mogelijk op de poort van de hel wilden kloppen. Dat nooit, nam hij zich voor.
Hij wilde niet werken op de manier van de gewone burger en moest daardoor twee keer zo hard werken. Hij speelde niet alleen in de Belgische clubcompetitie, maar ook in die van Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Nederland, altijd goedgemutst.
Vanaf 1986 organiseerde het telecombedrijf Swift onder leiding van de Nederlander Bessel Kok een aantal jaren in Brussel een toernooi waarin de wereldtop speelde en ook de Brusselaar Winants. Soms kon hij een gigant verslaan, maar al met al waren ze te sterk voor hem.
In 2003 versloeg hij in een teamwedstrijd een piepjonge Magnus Carlsen, maar zijn beste prestatie was misschien in 2004 op de olympiade in Calvia, waar hij aan het eerste bord van België 6 uit 9 scoorde en ongeslagen bleef.
De vele reacties na zijn dood beschreven hem als bijzonder vriendelijk, geestig en opgeruimd. Zo kende ik Luc Winants ook.
Luc Winants – Bent Larsen, Brussel 1987
1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 g6 4. Pc3 d6 5. e4 Lg7 6. Ld3 0-0 7. Pge2 e6 8. h3 exd5 9. exd5 Pa6 10. 0-0 Pd7 11. f4 f5 12. a3 Te8 13. Ld2 Pc7 14. Dc2 a6 15. Tae1 Pf6 16. Pg3 Txe1 17. Txe1 Ld7 18. Pd1 b5 19. b3 a5 20. Pe3 Df8
Zwart heeft een snippertje initiatief, maar het is moeilijk om verder te komen, want na 20…a4 is 21. b4 in orde voor wit.
21. Kh2 h5
Om niet in het defensief te raken offert wit nu een stuk.
22. Pgxf5
Ook 22. Lxf5 h4 23. Lxd7 hxg3+ 24. Kxg3 Pxd7 25. Dxg6 was onduidelijk.
22…gxf5 23. Lxf5 a4 24. b4 Te8 25. Lg6 Txe3
Ook zwart kan offeren, maar 25…cxb4 was beter.
26. Lxe3 cxb4 27. Lb6 Dc8 28. cxb5 Pcxd5 29. Dxc8+ Lxc8 30. Ld4 bxa3 31. Ta1 Pg4+
Nauwkeuriger was 31…Ld7, waarna zowel 32. b6 Pxb6 33. Lxb6 Pg4+ als 32. Ld3 Pg4+ goed voor zwart is.
32. hxg4 Lxd4 33. Txa3 Pb6 34. gxh5 Kg7 35. Lc2 Le6
Wit stond beter, maar 35…Lc5 36. Tg3+ Kh8 was nog een goede verdediging.
36. Lxa4 Pxa4 37. Txa4
Wit staat gewonnen.
37…Lc5 38. Ta8 d5 39. Tb8 d4 40. b6 Ld6 41. Td8 Lxf4+ 42. g3 Le5 43. b7 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
Alexandra Kostenjoek speelt nog sterk, ook al klinkt haar proteststem luid
Met meer dan gewone belangstelling volgde ik de afgelopen weken de prestaties van Alexandra Kostenjoek (38) in het Grand Prixtoernooi in München. Niet omdat we in een ver verleden teamgenoten waren bij de SC Groningen, maar omdat de in Frankrijk wonende Russische oud-wereldkampioene zonder vrees voor repercussies meer dan eens fel heeft geprotesteerd tegen de oorlog tegen Oekraïne.
Kostenjoek was een van de 44 Russische grootmeesters die zich een jaar geleden in een open brief solidair verklaarden met de Oekraïense bevolking. In interviews gaf ze op niet mis te verstane wijze haar mening over het bewind van Poetin en op Twitter bond ze de strijd aan met de door de schaakgemeenschap verstoten oorlogshitser Sergey Karjakin.
Onlangs kondigde Kostenjoek aan dat ze met ingang van 2024 zal uitkomen voor Zwitserland. Met opzet stelt ze de federatieswitch even uit omdat de Russische schaakbond op dit moment recht zou hebben op een transfersom van 10 duizend euro. Dat bedrag gunt ze de Russen niet.
Kostenjoek won het toernooi in München na een flitsend begin en een moeizame slotfase waarin ze een grote voorsprong bijna verspeelde. Uit de eerste ronde komt de volgende partij tegen een andere vrouw die Rusland heeft verlaten. Alina Kasjlinskaja is getrouwd met de Poolse grootmeester Radoslaw Wojtaszek.
Kostenjoek – Kasjlinskaja, München 2023
1.e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. d4 d5 6. Ld3 Pc6 7. Pbd2 Pxd2 8. Lxd2 Lg4 9. 0-0 Le7
De pion op d4 is giftig: 9 … Pxd4? 10. De1+ Pe6 11. Pe5 Lh5 12. Lb5+ c6 13. Pxc6 bxc6 14. Lxc6+ Ke7 15. Lb4+ Kf6 16. La5 Dc8 17. Lxa8 Dxa8 18, f4 en wit wint
9 … Le7 10. c3 0-0 11. h3 Lh5 12. g3 Dd7 13. Kg2 Lg6 14. Lxg6 fxg6 15. De2 Tae8 16. Dd3 Ld6 17. Tae1 Pe7 18. Te2 h6 19. Tfe1 g5
Beter is 19 … Pf5.
20. c4! dxc4
Niet 20 … c6 21. c5 Lc7 22. Lxg5! hxg5 (of 22 … Txf3 23. Dxf3 hxg5 24. Te6 Ld8 25. De3 met een dodelijke penning.) 23. Pxg5 g6 24. Te6 met beslissende aanval.
21. Dxc4+ Kh8 22. Te6 Pc8 23. d5 Pb6
24. Dg4
Tot nu toe heeft wit uitstekend gespeeld, maar in het vervolg laat ze steken vallen. Sterk is 24. De4! Txe6 (niet 24 … Td8? 25. Txh6+ gxh6 26. Lc3+) 25. dxe6 Dc6 26. Dxc6 bxc6 27. e7 Te8 28. Pd4 met beslissend eindspelvoordeel.
24 … Df7 25. De4 Td8 26. Lc3 Kg8 27. Tg6 Tfe8 28. Te6
Wit behoudt groot voordeel met 28. Dc2.
28 … Tf8 29. h4?
Met 29. Tg6 Tfe8 30. Dc2 kan wit terugkeren terugkeren op het juiste pad.
29 …g4
Niet slecht, maar nog beter is 29 … gxh4 30. gxh4 Df4 31. Tg6 Tf7.
30. Dxg4 Pxd5 31. Ld4 Pe7?
Na 31 … c5 32. Lc3 (niet 32. Lxg7? h5) 32 … Td7 houdt zwart voorlopig stand
32. Tf6 De8 33. Txd6
Zwart geeft op.
Partij in viewer:
Schaakkunst en de kunst van schaken
‘Niet alle kunstenaars zijn schakers, maar alle schakers zijn kunstenaars’ is een bekende uitspraak van kunstenaar Marcel Duchamp. In het Rietveld Paviljoen in Amersfoort wordt tot en met 5 maart een expositie gehouden van spellen, schilderijen, foto’s, uitvindingen, computers en nog meer kunstuitingen die geïnspireerd zijn op de schaaksport. Er zouden makkelijk honderd musea gevuld kunnen worden met schaakkunst want de voorlopers van het spel dat we nu spelen komen van voor het jaar 0 en vanuit verschillende culturen. Het schaakspel is in de loop der tijd geschilderd, beschreven, bezongen, gesneden, gehakt en in de laatste 200 jaar gefotografeerd, gefilmd en geprint. Maar de greep uit alles die in het Rietveld Paviljoen staat, ligt en hangt is een goede greep. Wat opvalt is dat de meeste kunstenaars zich laten inspireren door de mystiek van het spel en de stukken. Aad van den Bosch speelde als kind vooral met de geslagen stukken die naast het bord stonden, hij schildert magisch realistisch. Govert Muijs schildert door op en zelfs buiten de lijst en laat zich inspireren door de esthetiek van de stukken en de ruitvormige symmetrische patronen van het bord. Henryette Weijmar Schultz maakt surrealistisch werk, mens en dier in een fantasiewereld waarbij het schaakspel de verzinnebeelding is van donker en licht, verdriet en vreugde. Rolf Föhe maakte zijn leven lang schaak-schilderijen en omdat zijn werk op dat van Mondriaan leek en hij altijd bollen verwerkte was zijn geuzennaam Boldriaan. Het drieluik met verfslierten die de zetten nabootsen van drie beroemde partijen is van Ap Verheggen. De enige die echte stellingen en echte schakers schildert is Tjerk Zijlstra, hij combineert magisch realisme met schaak realisme. Hij wil zowel het karakter van het spel als van ieder stuk op symbolische wijze in beeld brengen. Naast het alledaagse met zijn vanzelfsprekendheden ook de spirituele kant van het leven.
Een voorbeeld: in de partij Adler – Maroczy, Budapest 1896 werd deze opening voor het eerst door goede spelers gespeeld:
1.d4 Pf6 2.c4 e5!?
Sindsdien wordt dit het Budapester Gambiet genoemd.
3.dxe5 Pe4
En dit staat te boek als de zet van Fajarowicz, vernoemd naar de Duitse Meester Sammi Fajarowicz, geboren in een Joods gezin met Oekraïense roots (1908-1940).
4.Pf3 b6 5.Dd5 Lb7 6.Dxb7?
Niet goed maar ligt wel voor de hand.
6…Pc6 7.Da6 Lb4+ 8.Ld2 Pc5 9.Db5 Lxd2+ 10.Pbxd2 a6!
en de dame is gevangen. Een inspirerend geheel, echt een partijtje uit de oude doos, door de fouten van onze voorgangers weten we nu wat we niet moeten doen.
Op het schilderij van Tjerk zien we een zwart paard met grote kracht naar veld e4 galopperen. De gehele stelling komt concreet overeen met de structuren van het Budapester Gambiet. Hangend aan de onderkant van het bord zien we het parlementsgebouw uit Budapest. “Al die raampjes en torentjes”, verzucht Tjerk terugdenkend, “dat heeft me zo’n 400 uren gekost.”
Op een ander schilderij zien we deze stelling
Wit geeft mat in 3 zetten.
Natuurlijk staat de opgave niet in het schilderij. De geschilderde stukken zijn Lewis-stukken, dat waren 93 stukken van walvisivoor uit de twaalfde eeuw die ontdekt werden op het Schotse eiland Lewis. Het zijn goed bewaard gebleven middeleeuwse schaakstukken van romaanse ivoorsnijkunst, alle stukken zijn weergegeven als menselijke stukken. Kledij, wapens en attributen zijn tot in het kleinste detail afgebeeld. De koningen zitten op versierde tronen, de lopers hebben een bisschopsmijter en een bijbel, de paarden zijn ridders te paard met zwaard en schild. 82 Stukken liggen in het British Museum en 11 in het National Museum of Scotland. Het schaakbord was wit en rood geschilderd en dat zie je ook terug op het schilderij. De hele collectie is inzet geweest van politieke discussies. De Schotse Nationalistische Partij wilde meer stukken permanent in Schotland en als reactie daarop werd een rondtrekkende expositie georganiseerd door het British Museum van 25 stukken uit hun collectie. Ten tijde van het referendum over Schotse onafhankelijkheid in 2014 werd de verdeling van de Lewis-stukken expliciet benoemd als een van de apart te behandelen onderwerpen. Op het schilderij van Tjerk zweeft het bord in een bewolkte lucht en kijken mannetjesputters toe, evenals de kleine vos, een vlinder die symbool staat voor de ziel.
De oplossing is overigens 1.Ph3 Kxh3 2.Dg6 d3 3.Dg2 mat of 1…Kf3 2.Le2+ of 1…Kg4 2.Kg2 en mat op de volgende zet.
LSG Leiden slaat slag in titelstrijd
In het verleden is het vaak gebeurd dat de Nederlandse schaakcompetitie weinig spannend was. Gesponsorde clubs zoals Volmac Rotterdam en Panfox Breda werden jaar na jaar kampioen dankzij de inzet van sterke buitenlandse grootmeesters. Tegenwoordig zijn de budgetten echter lager en het niveau aan de top daarmee ook, wat voor meer spanning in de meesterklasse zorgt. Zie bijvoorbeeld de tussenstand tijdens de “winterstop”: drie clubs op 7 punten, twee op 6. Twee van de zevenpunters speelden afgelopen zaterdag in de zesde ronde tegen elkaar. Dat werd echter totaal niet spannend: LSG Leiden verpletterde Charlois Europoort met maar liefst 9-1. Spannender was de wedstrijd tussen titelhouder Apeldoorn (7) en Groningen (6), waarbij het laatste team zeer sterk was opgekomen en op papier zelfs licht favoriet. Apeldoorn won echter mede dankzij een overwinning van Max Warmerdam tegen Jorden van Foreest met 5.5-4.5. In de negende en laatste ronde spelen LSG en Apeldoorn tegen elkaar (slim ingedeeld van de competitieleider) en zeer waarschijnlijk wordt in die wedstrijd het landskampioenschap beslist.
In het denksportcentrum in Leiden won het eerste van LSG dus zeer ruim. Tot overmaat van feest deed een klasse lager het tweede team dat ook, 8.5-1.5 tegen MSV Meppel. Zij staan nu twee punten achter op koploper Caissa Amsterdam, waar ze in de achtste ronde tegen moeten. Het zou dus zomaar kunnen dat de Leidenaren volgend jaar twee teams in de hoogste klasse hebben! Er hebben vaker tweede teams in de hoogste klasse gespeeld, maar voor LSG zou dat de eerste keer zijn.
Een originele partij speelde LSG’er Pijpers tegen een sterke Belgische IM.
Arthur Pijpers – Thibaut Vandenbussche
1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 e5 4.Pf3 Pbd7 5.Tg1
Een agressieve zet tegen de Phildor. Het gaat ook snel scherp worden.
5…g6 6.Le3 c6 7.g4 h5 8.gxh5 Txh5 9.Tg5 Txg5 10.Pxg5 exd4 11.Dxd4 Pg4! 12.Ld2 Pde5 13.Le2 Le7?
Deze loper had op f8 een verdedigende functie. Meteen slaan op h2 was nog oké voor zwart geweest.
14.f4 Lxg5 15.fxg5 Pxh2 16.0–0–0
Nu blijkt het probleem: als wit Th1 doet kan het zwarte paard niet weg wegens Th8+. Het kost zwart nu veel moeite om niet meteen materiaal te verliezen.
16…Lg4 17.Th1 Lxe2 18.Pxe2 Pef3 19.Dh8+ Ke7 20.Df6+ Kd7 21.Dxf7+ De7 22.Dxg6
Zwart heeft zijn beide paarden nog, maar tegen de dreiging 23.Lf4 is weinig te doen.
22…Tf8 23.Lf4 Pe5 24.Lxe5! Dxe5 25.Dh7+ Kc8
26.Dh3+!
Trapt niet in 26.Dxh2? Tf1+! 27.Kd2 Dxg5+ waarna 29.Pf4 moet. Na het dekken van veld f1 kan wit wel op h2 slaan.
26…Kc7 27.Txh2 Dxg5+ 28.Kb1 Tf4 29.Dh7+ Kb6 30.Th1
Nu staat wit gewoon een stuk voor.
30…Tf2 31.Pc3 Df6 32.Dh3 Tf3 33.Dg2 Tf2 34.Dg1 Ka6 35.a4 Df4 36.Dd1 Tf3 37.De2+ Kb6 38.Pd5+ cxd5 39.Db5+ Zwart gaf op
Partij in viewer:
Bij besprekingen of analyses van schaakpartijen hoor je nog al eens het woord “initiatief” vallen. Dit blijkt in de toernooipraktijk een begrip te zijn van wezenlijk belang. Bij een schaakpartij betekent het initiatief hebben zoiets als het voor het zeggen hebben, de baas zijn over de partij en het regie in handen hebben. Essentieel is ook als je het initiatief hebt om dit vast te kunnen houden. Een belangrijke les als je het initiatief wil nemen, is dat je dan de dreiging van de tegenstander moet leren te negeren. Het is daarom voor schakers heel leerzaam om de kennis van het initiatief met oefeningen en naspelen van schaakpartijen zich eigen te maken. Daar zijn ook veel leerzame schaakboeken voor op de markt, zoals bijvoorbeeld het boek “Sacrifice and Initiative in Chess” van de Nederlandse grootmeester Ivan Sokolov. Maar ook in de klassieke leerboekjes van Euwe en Bouwmeester is genoeg kennis te vergaren. Vooral in het middenspel, dus na de openingsfase, speelt het initiatief een grote rol in de schaakpartij.
Een klassieke partij van twee wereldkampioenen uit de jaren zestig van vorige eeuw.
Tal – Smyslov
Wit lijkt beter te staan maar het sterke zwarte paard op f4 kan gevaarlijk worden. Tal jaagt dit paard eerst weg voordat hij met axb6 en Td6 een pion wint.
24.g3 Ph3+!
Een zet die nodig is om het initiatief te nemen. 24. …Pe6 zal gewoon een pion verliezen zonder compensatie voor zwart.
25.Kg2 f5 26.axb6
Het meedoen met het plan van zwart door het paard te slaan door 26. Kxh3 f4 is voor wit winnend. Zwart zal wel het stuk terugwinnen maar dat is niet voldoende om de partij te redden. Tal kiest echter voor zijn eigen plan.) 26…f4 27.Lc5 (Ook hier kiest Tal voor rustig spel. Het wat fellere 27.Pa5 is aanzienlijk beter.
27…f3+ 28.Kf1 cxb6 29.Lxf8 Txf8
Wit heeft materieel voordeel gewonnen maar nog niet de partij. De zwakke witte velden rondom zijn koning zijn voor zwart een kans voor tegenspel.
30.Dd3?
Nauwkeuriger is 30. c4 De6 31.Td6 Dg4 32.c5 bxc5 33.bxc5 Pg5 34.Pd2 Lh6 35.Ke1 en de partij is voor wit nagenoeg gewonnen.
30…Kh8 31.Dd5 Dxc3 32.b5 axb5 33.Dxb5 Dc8 34.Dd7
Beter is 34.Tc1 De6 35.Dd5 Dg4 36.Dd7 met een gewonnen eindspel voor Tal.
34…Dc4+ 35.Td3 Pg5 36.Pd2 Dc2 37.Ke1??
En hier heeft Smyslov zijn doel bereikt. Hij heeft Tal verleidt om een slechte zet te doen. 37.Te1 is nog altijd zeer goed voor wit.
37…Pxe4!
Dit paard kan niet geslagen worden wegens het mat op e2. Het is ook meteen helemaal uit, want er dreigt zowel Pxf2 als de paardvork Pc5.
38.Ta1 Pc5 0–1
In een slechte stelling is het niet belangrijk om de beste zetten te vinden. Het is belangrijk om die zetten te vinden die voor je tegenstander het minst prettig zijn – de zetten die hem de meeste gelegenheid geven tot het maken van een blunder.
Partij in viewer:
Het partijtje Adler-Maroczy in de rubriek van Hans Böhm is bepaald niet het laatste woord. Wit heeft na 6… Pc6 7 Pd4! en er ontstaan gigantische verwikkelingen. Ik heb dit een tijdje geleden uitgebreid geanalyseerd (op basis van internetanalyses van een ander) en het waarschijnlijke resultaat is remise.
Het doet sterk denken aan het valletje van de Amerikaanse bajesklant Claude Bloodgood (zie onder andere Krabbé, en ik heb het dacht ik hier ook wel eens eerder aangehaald) 1.b3 d5 2.Pf3 c5 3.e4 dxe4 4. Pe5 Dd4? 5. Lb2 Dxb2 6. Pc3 en nu gaat de dame echt verloren – die extra paardzet maakt het verschil.
Ik heb het nog even opgezocht: die internetanalyse (van Luc Pittalier) is te vinden op www.youtube.com/watch?v=ce4_OZhhwZk. Hij mist nogal wat, maar meer dan remise zit er zover ik heb kunnen vinden niet in voor beiden, terwijl vooral wit het heel precies moet spelen. Dat is volgens mij geen aanbeveling in een variant als de Fajarowicz.
Henk Smout hieronder heeft volkomen gelijk. De eerste bekende partij met de Fajarowiczvariant (3… Pe4) is uit 1928 (www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=2036133). De oudste partij met 4… b6 die ik kan vinden is Szymczak-Trapl uit 1990.
Geen eigen verzinsel: ook na 7.Lg5 krijgt het witte spel een plus.
Dat is inderdaad een betere mogelijkheid; of zwart compensatie heeft na 7… Lb4+ 8.Pc3 Pxg5 9.Pxg5 Tb8 10.Pxf7 Kxf7 11.Da6 Pxe5 valt te betwijfelen. En na 7… f6 8.exf6 gxf6 is 9.Pd4 in dit geval simpel winnend (naast andere zetten). Exit 4… b6.
Je hebt de implicatie van “ook” niet begrepen.
Als er een andere zettenreeks dan die na Lg5 is waarmee wit voordeel zou krijgen, zou ik die graag van je vernemen.
Luc Pitallier erkent 7.Pd4 Lb4+ 8.Pc3 o-o 9.a3 Pxc3 10.e3 Tb8 11.Da6 La5 12.b4 Pxe5 13.bxa5 Df6 14.c5 Pg4 15.f3 Pxe3 16.Lxe3 Tfe8 17.Kf2 Txe3 18.Pc2 Tee8 als beter voor Wit, in het menselijke schaak toch wel een griezelige bedoening. Ik heb op ChessBase met 7.Pd4 negen partijen gevonden waarvan Wit er vier en Zwart drie wint. De computers houden zich ook met 9.Ld2 bezig.
chessgames.com/perl/chessgame?gid=2407472
365chess.com/game.php?gid=3529582
chessgames.com/perl/chesslike.pl?gid=1243115
chessgames.com/perl/chessgame?gid=1503218
7.Le3 als in de door jou aangehaalde partij Klim-Fernandez is misschien ook beter voor wit, maar lang niet zo helder als 7.Lg5. Zie bijvoorbeeld het volgende computervariantje: 7.Le3 Lb4+ (dus niet 7… a6, waarna 8.Pd4 wél duidelijk winnend is) 8.Pc3 Pxc3 9.a3 La5 10.b4 Tb8 11.Da6 Lxb4 12.axb4 Pxb4 13.Dxa7 Pc2+ 14.Kd2 Pxa1 15.Dxa1 Pe4+ 16.Ke1 Ta8 met += als beoordeling. Mwah, eerst zien, dan geloven.
Luc Pitallier denkt dat wit beter staat na 18.Pc2, maar na 18… Te6! in plaats van Tee8 heeft wit volgens mijn analyse grote moeite om het droog te houden. (Het schijnt net te lukken.)
9.Ld2 heb ik indertijd ook bekeken. 10.Pxc6 dxc6 11.0-0-0 (11.Td1 Dg5 12.Txd2 Tad8 13.e3 Df5 14.Le2 Lxc3 15.bxc3 Db1+ 16.Td1 Txd1+ 17.Lxd1 Dd3 18.g4 Td8 19.Lb3 Db1+ 20.Ke2 Dxh1 21.Dxc7 is nog een poging, maar veel is het niet) 11… Lxc3 12.bxc3 De7 13.Txd2 Da3+ 14.Kd1 Dxc3 en wit moet erg veel moeite doen om zetherhaling te vermijden, zonder dat dat veel resultaat oplevert.
Conclusie: ik heb vele uren vergeefs besteed om een winst te vinden voor wit in het moeras na 7.Pd4, terwijl wit met 7.Lg5 op relatief eenvoudige wijze in het voordeel komt. Kun je daar de volgende keer wat eerder mee komen…? In ieder geval dank voor de link naar Najmes-Balogh uit 1943. Dat zou dus de stampartij van 4… b6 moeten zijn.
De stelling van de kunstenaar “door de fouten van onze voorgangers weten we nu wat we niet moeten doen” is dus nog niet zo eenvoudig blijkt. Zeker niet voor diegene die daar niet zo veel tijd in hebben gestopt ;-).
Betere links kon ik niet vinden dan die naar Klim – Fernandez en het ging mij in de eerste plaats om de bij 365chess rechtsboven en bij chessgames rechtsonder de notatie afroepbare, overigens niet over de hele linie deugdelijke computeranalyses op de 7de en voorafgaande zetten en NIET om 7.Le3 te bepleiten dat volgens CG en 365chess 0.00 oplevert en daarmee achterstaat op 7.Pd4 en 7.Lg5, maar beter is dan 7.e6 en helemaal dan 7.Da6 dat het vraagteken verdient dat Böhm ten onrechte aan 6.Dxb7 toebedeelde. De beginzetten na 7.Le3 op CG en 365chess beide, namelijk 7… Lb4+ 8.Pbd2 Pxd2 9.o-o-o zijn een subtiliteit, vervolg op 365chess 12.Lxc5 (12.Lh3 op CG zou ik niet doen) krijgt op diepte 40 waardering 0.00 maar in die stelling zit nog heel veel spel, anders dan Fritschy’s 18… Te6! waar aan de online engine van ChessBase voorgelegd het oordeel 0.00 op diepte 30 en al voorgaande dieptes staat voor absolute remise. In de aanloop naar die laatste stelling is al 8… o-o een subtiliteit, de reacties in de CG-Kibitser’s Corner van chesschampion11 op Sammi Fajarowicz en van beatgiant bij de verliespartij van Dlugy (8… Pxc3 9.Pxc6 dxc6 10.Dxc6+ Kf8 11.Ld2 Pxa2 12.Td1 +-) bewijzen het.
Winst zoeken met 7.Pd4 of 7.Lg5 is veel te pretentieus, in plaats van de slotzet van Fritschy na 7.Lg5 (365chess bij 6.Dxb7 schakelt vanaf diepte 35 van 7.Pd4 over naar 7.Lg5 en slaat eerst met schaak op c3) is nog iets beter 11… Te8 eventueel gevolgd door … Txe5 (12.f4 g5) en ach, wat is die witte pluspion nou helemaal waard?
Aandacht voor de 1,5-uur-analyse van Stockfish11 op CG na 5… Lb7 met 6.Dxb7 Pc6 7.Pd4 Lb4+ 8.Pc3 o-o! 9.Ld2 Pxf2, ook op andere momenten aangeklikte analyses geven niet het door Fritschy niet genoemde maar wel bedoelde 9… Pxd2 waarop het via de online engine van CB gevonden 10.Pxc6 bxc6 11.Td1 Dg5 12.h4(!) Lxc3 13.bxc3 Dxe5 14.Txd2 Dxc3 15.Th3 door mij op twee vertakkingen ingesteld opnieuw aan de engine is voorgezet met als resultaat op diepte 30: +1.53 voor 15… Dc1+ 16.Td1 Dxc4 17.f4 en +1.77 voor 15… Da1+ 16.Td1 Dxa2 17.Thd3 Dxc4 18.e3 a5 19.Le2 h6 20.Dxc7, dat is volgens de maatstaf van CB allebei +-.
Vraag mij niet om het allemaal te begrijpen!
Misschien is de stelling “schaken is voor mensen een spel dat ze nooit helemaal zullen begrijpen” inderdaad een veel juistere! Al is het wel leuk om daarvoor je best je doen! Dank voor je analyses.
11… Te8 is inderdaad een verbetering voor zwart na 7.Lg5. Het blijft dus allemaal een moeras, maar wel eentje waar ik in het vervolg met meer vertrouwen in zal gaan (zeker bij zwartspelers die na Dxb7 Pc6 grinnikend gaan rondlopen).
Na 7.Pd4 heb ik indertijd 9.Ld2 Pxf2 ook bekeken (ik wou het commentaar leesbaar houden) 10.Kxf2 Dh4+ 11.g3 Dxd4+ 12.Le3 maar hier blijkt Dxe5 13.Lf4 Dc5+ 14.e3 Lxc3 15.bxc3 g5 speelbaar voor zwart.
12.h4 is eveneens een serieuze verbetering. Soms blijken nieuwere engines dan Fritz 10 (ondersteund door Frits 66) toch iets dieper te kunnen kijken…
Tot slot: er schoot me een citaat door het hoofd uit de film Burn after reading van Joel en Ethan Coen:
“– What have we learnt, Palmer?
– I don’t know, sir.
– I don’t fucking know either. I guess we learnt not to do it again!”
“Aandacht voor …”?
ChessBase kijkt ook eerst naar 10.Kxf2 en 10.Tg1 – het zijn net mensen! – en versterkt vanaf diepte 26 de 1,5-uur-analyse met het pionoffer 15.Lxc3.
Met het antwoord 7.Le3 Lb4+ 8.Pc3 Pxc3 9.a3 Pd5+, = acht ik het laatste losse eindje opgeruimd.
In het seizoen 2007/08 speelde het tweede team van LSG al een keer in de Meesterklasse.
Inderdaad! Ik speelde toen tegen de ene Henk van Putten! Het werd overigens 10-0!
ericr.nl/schaken/knsb0708/mk.html
VAS heeft zelfs met drie teams in de hoofdklasse gespeeld!