Krantenrubrieken weekend 18 maart 2023
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Henk Prins |
Schoonheid en toeval
In de stelling van het eerste diagram is net een mooie zet gedaan. Het tweede diagram, net als het eerste afkomstig uit het EK in Vrnjacka Banja, is zoals altijd een opgave, dus de mooie zet moet nog komen. Welke van de twee zetten is de mooiste? Ik kies voor nummer twee. In het eerste diagram werken alle stukken van zwart perfect samen om wit mat te zetten. Je ziet dat de zwartspeler hard gewerkt moet hebben om het zover te laten komen. Je ruikt bijna schakerszweet.
Bij de stelling van de opgave lijkt het vanzelf te gaan. Er is een geometrisch motief dat in de stelling lijkt te zitten zonder dat de zwartspeler er naartoe heeft gewerkt. Het is er gewoon en de zwartspeler hoefde het alleen te zien, zoals de beeldhouwer in het onbewerkte stuk marmer al de sculptuur ziet die er in verborgen zit. Ik stel me voor dat zelfs de verliezer van die partij met een wat beteuterde glimlach kon genieten van het sierlijke en onverwachte geometrische motief.
De dichter Jan Hanlo (1912-1969) vroeg zich in een brief eens af wat je zou denken als de wolken in de lucht, die allerlei kleuren en vormen kunnen aannemen, nauwkeurig het patroon zouden vormen van de kritieke stelling van de 26ste partij tussen Euwe en Aljechin in 1935, de ‘parel van Zandvoort’.
De mooie zet in de opgave werd gedaan door Kirill Sjevtsjenko, een Oekraïner die voor Roemenië speelt en tweede werd in het EK. De Rus Alexej Sarana werd kampioen. Hij verliet Rusland vorig jaar uit protest tegen de oorlog en mag zich nu als emigrant aansluiten bij een andere Europese bond.
Roeslan Ponomariov (Oekraïne) – Valentin Dragnev (Oostenrijk), EK Vrnjacka Banja 2023
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. Pc3 Pxc3 6. dxc3 Le7 7. Le3 0-0 8. Dd2 Pd7 9. 0-0-0 Pf6 10. Ld3 Te8 11. The1 Lg4 12. h3 Lxf3 13. gxf3 d5 14. Tg1 Lf8 15. Kb1 Dd6 16. h4 Pd7
Het paard begint aan een lange mars met grote daden aan het eind.
17. Le2 Pb6 18. b3 Te6 19. f4 Tae8 20. Lg4 Txe3
Dit kwaliteitsoffer is te optimistisch, maar de consequentie van zijn vorige zetten.
21. fxe3 Da3 22. Tg3 Le7 23. Dd4 Lc5
Na 23…Lxh4 zou zwart behoorlijke compensatie voor de kwaliteit hebben.
24. Dd3 Te4
Zwart speelt met mogelijkheden als Pa4 en Ta4, maar het lijkt dreigender dan het is.
25. c4
Onnauwkeurig. Na 25. Tdg1 Ta4 26. Le6 zou wits aanval eerder komen.
25…Le7
Met 25…Lb4 26. c3 Pa4 27. bxa4 Lxc3 28. Tg2 Db4+ kon zwart remise door eeuwig schaak maken.
26. c3 Lf6
Nu kon wit met 27. Tg2 zwarts aanval met voordeel afslaan.
27. cxd5
Maar hiermee geeft hij alles weg.
27…Pa4
Opeens werken zwarts dame, toren, paard en loper perfect samen. Wit is verloren.
28. Dd2
Na 28. bxa4 komt 28…Tb4+ en mat op de volgende zet.
28…Pxc3+ 29. Kc2 Dxa2+ 30. Kd3 Dxb3
Zwart heeft een mataanval. De hoofddreiging is 31…Dc4+ 32. Kc2 Pe2+ en wit gaat snel mat.
31. Dxc3 Dxc3+ 32. Kxe4 Dc2+ 33. Td3 Dc4+ Wit gaf op.
Partij in viewer:
Opgave: Michail Kobalia (Rusland) – Kirill Sjevtsjenko, EK 2023. Zwart begint en wint.
Anton Korobov begint het EK geweldig, maar eindigt weer eens ondermaats
Een nieuwe favoriet was snel gevonden toen duidelijk werd dat het EK-toernooi in Vrnjacka Banja, Servië geen Nederlandse winnaar zou krijgen. Om een heleboel redenen was Anton Korobov (37) mijn man. Hij komt uit Oekraïne, hij vecht in elke partij als een duivel, zijn humor is inktzwart en hij leeft in de verkeerde eeuw. Hij zou zich uitstekend thuis hebben gevoeld in toernooien uit lang vervlogen tijden, toen prominente grootmeesters soms horizontaal de bar verlieten.
Bovendien is Korobov een sterke grootmeester, die op sommige dagen met de sterkste spelers van de wereld mee kan. Helaas vallen die dagen vrijwel altijd in het eerste deel van een toernooi en neemt zijn concentratie af als de finish in zicht komt. Tweemaal was hij in het Challengerstoernooi in Wijk aan Zee op weg naar de hoofdgroep tot een miserabele slotweek alles bedierf.
Korobovs optreden op het EK volgde het vertrouwde scenario. Hij begon geweldig met vijf winstpartijen en drie ronden later stond hij op 7 uit 8. Uit die zonnige periode komt het volgende partijfragment:
Korobov – Ponomariov na 25 … Dd8-h4. In deze spannende stelling bezweek Korobov voor de verleiding van een torenoffer.
26. Ke1
Deze zet geeft zwart een tegenkans die hij had moeten benutten met 26 … f4!. Hij zou geen verweer hebben gehad na 26. g3! Dxh2 27. Pd3 Dh5 28. Dd6 Df7 29. Txc6 Txc6 30. Txc6 bxc6 31. Dxc6.
26 … Dxh2? 27. Dd6! Dg1+ 28. Ke2 Dxc1 29. Txc6!
Beslissend.
29 … Db2+ 30. Kf3 Tf7 31. Tc7 Txa6 32. Txc8+
Zwart geeft op.
Partij in viewer:
In de negende ronde ging het mis. Tegen de Rus Alexei Sarana verdedigde Korobov zich hardnekkig in een inferieure stand tot hij op het kritieke moment faalde.
Sarana – Korobov
1.d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 Lb4+ 4. Ld2 c5 5. Lxb4 cxb4 6. e3 b6 7. Ld3 Lb7 8. Pbd2 0-0 9. 0-0 a5 10. Te1 d6 11. e4 Pc6 12. Pf1 e5 13. Lc2 Tc8 14. Tc1 g6 15. La4 De7 16. Pe3 Pxd4 17. Pxd4 exd4 18. Dxd4 Pxe4 19. Pg4 Dg5 20. Ld7 Tc5 21. Tcd1 h5 22. Txe4 hxg4 23. Txg4 De5 24. Dxd6
24 … Dxd6?
Een half punt zou dichtbij zijn geweest na de lastig te vinden achteruitzet 24 … Lc8!. Na 25. Dxe5 Txe5 26. Lxc8 Txc8 27. b3 b5! 28. cxb5 Txb5 compenseert zwarts activiteit de materiële achterstand.
25. Txd6 Td8 26. Tgd4 Kf8 27. Lb5 Txd6 28. Txd6 Le4 29. Txb6
Met twee pionnen meer won wit dit eindspel gemakkelijk.
Partij in viewer:
Door deze zege nam Sarana de leiding in het klassement over. Twee consoliderende remises in de slotronden bleken voldoende om dankzij een betere tiebreakscore Europees kampioen te worden. Korobov zakte door een nederlaag op de laatste dag naar de zestiende plaats.
Sarana (23), de zoon van een Russische moeder en een Oekraïense vader, speelde een jaar geleden een toernooi in Servië toen de oorlog tegen Oekraïne begon. Hij huurde een appartement in Belgrado en keerde niet terug naar zijn woonplaats Moskou.
EK 2023
In de plaats Vranjska Banja, in het zuiden van Servië, werd het individuele EK gehouden. Niet minder dan 484 deelnemers waaronder acht Nederlanders. Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: onze delegatie speelde geen rol voor de podiumplaatsen maar ze mogen met hun eindresultaten min of meer tevreden zijn. Max Warmerdam en Thomas Beerdsen eindigden op een verdienstelijke 7 / 11. Lucas van Foreest kwam op 6,5 punt, met driemaal winst, een verlies en zeven remises. Eline Roebers scoorde met haar rating van 2360 relatief goed: 6 punten. Ook Yichen Han (pas 15 jaar en Elo 2400) mag tevreden zijn, hij behaalde eveneens 6 punten waaronder drie remises tegen Grootmeesters van boven de 2550 Elo. Een hoogst enerverende ervaring voor nog een jeugdspeler Siem van Dael (Elorating 2310) die met 5,5 punt op vijftig procent uitkwam met slechts een remise. Ook Machteld van Foreest (Elo 2340) was lekker bezig, zij remiseerde twee keer, verloor van hogere Elo’s en won van lagere Elo’s en eindigde op 5 punten. Voor deze vier jeugdspelers was het een leerzame ervaring en als zodanig was de deelname een succes.
Jan Roebers, trotse vader van Eline, vindt het leuk om in de buurt te zijn en speelt dan graag een partijtje mee en zo sprokkelde hij onderin het deelnemersveld toch nog 4 punten bij elkaar.
Twee mooie overwinningen van onze beste spelers.
T. Beerdsen – B. Pasztor, ronde 9
Je moet een beetje geluk hebben met de paring in de laatste ronden. Hongaar Balasz Pasztor is nog net geen Meester, pas 16 jaar en staat 120 Elo-punten lager op de wereldranglijst dan Thomas.
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.d4 exd4 4.Lc4 Lc5 5.Pg5 Ph6 6.Pxf7 Pxf7 7.Lxf7+ Kxf7 8.Dh5+ g6 9.Dxc5 d5 10.c3 dxe4 11.0-0 Dd6 12.Dxd6 cxd6 13.cxd4 Pxd4 14.Pc3
Na deze romantische ouverture komen we in rustiger water. De stelling is gelijk maar zwart moet wat omzichtiger manoeuvreren.
14…Pc2 15.Tb1 Le6 16.Lh6 Lc4 17.Td1 Ld3 18.f3 Pd4 19.fxe4 Lxb1?
En dit is fout maar het was wel verleidelijk. Zwart wint geen materiaal maar verliest dat juist. Met 19…Pe2+ 20.Pxe2 Lxe2 moet zwart het kunnen houden met die lopers van ongelijke kleur.
20.Txd4 Lxa2
De loper komt er niet uit want 20…Lc2 21.Td2 is geen oplossing. Vanaf hier speelt wit rustig naar winst:
21.Pxa2 Thd8 22.Pc3 a6 23.Lg5 Td7 24.Pd5 Th8 25.Pb6 Tc7 26.Txd6 Tc2 27.b3 Te8 28.Td7+ Ke6 29.Txb7 Ke5 30.Pc4+ Kd4 31.Lf6+ Kd3 32.e5 h5 33.h3 Te6 34.Td7+ Kc3 35.Td6 Te8 36.Tb6 Kd4 37.e6+ Kc5 38.Txa6
en zwart gaf eindelijk op.
Partij in viewer:
M. Warmerdam – M. Petkov, na 26.Ke2
Een stelling waarin zwart moet oppassen. Dat weet de 17-jarige Bulgaarse Grootmeester Momchill Petkov ook wel maar hij vindt het juiste tegenspel niet. De jeugd kan doorgaans sterk aanvallen maar het gevoel voor eigen gevaar is vaak iets minder ontwikkeld.
26…Td7? 27.Te5 Lg4+ 28.f3 f6 29.Txc5 Te7+ 30.Kf2 Le6 31.b3 g6 32.g4 h5 33.gxh5 Lf5 34.hxg6+ Lxg6 35.Td5 Lxd3 36.Txd4 Te2+ 37.Kg3 Lb1 38.a4 Kg6 39.b4 Lf5 40.Pd6 Lc2 41.b5 Te3 42.Pc8 Ta3 43.Pxa7 Lxa4 44.b6
en zwart gaf eindelijk op.
Partij in viewer:
Tot slot een voorbeeld van een Meester die niet bang is voor iemand die zo’n 200 Elo-punten hoger staat.
E. Roebers – P. Pultinevicius.
De Litouwse grootmeester Paulius Pultinevicius staat met Elo 2550 bij de eerste 400 spelers op de wereldranglijst.
1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Lf5 4.h4 h5 5.Lg5 Db6 6.Ld3 Dxd4 7.Pf3 Dg4 8.Lxf5 Dxf5 9.c4 De4+ 10.Le3 e6 11.Pbd2 Dd3 12.Tc1 Pe7 13.Tc3 Dg6 14.Db3 b6 15.0-0 Pd7 16.cxd5 Pxd5 17.Txc6 Le7 18.Lg5 Pc5 19.Dc4 0-0 20.Dxd5!? Lxg5 21.Dc4 Lh6 22.Td6 Tac8 23.Tc1 Tc7 24.Tc3 Tfc8 25.Dd4 Kh7 26.b4 Pb7 27.Txc7 Txc7 28.Td7 Dc2 29.Txc7 Dxc7 30.Pf1 Kg8 31.Pg3 g6 32.Kh2 Dd8 33.Dc4 Kg7 34.Dc6 Dd5 35.Dc7 Kg8 36.Dc8+ Kg7 37.Dc7 Kg8
en een welverdiende remise. Partij in viewer:
De podiumplaatsen waren voor de Grootmeesters Alexey Sarana (FIDE-vlag/Rus, 22 jaar), Kirill Shevchenko (Roe, 20 jaar) en Daniël Dardha (Belg, 17 jaar). Daniël werd geboren in Albanië en werd op 13-jarige leeftijd kampioen van België, we zullen hem in de gaten houden.
Kritische Rus Sarana Europees kampioen
Laatst was in het nieuws dat de Oekraïense tennisster Lesia Tsurenko zich terugtrok van een toernooi. Ze was te ontdaan na een gesprek met de WTA-baas Steve Simon, die uit het niets tegen haar zei overtuigd te zijn dat de Russische spelers mee zouden doen aan de Olympische Spelen “volgens de Olympische gedachte.” Wat zouden haar gedachten zijn over de situatie in de schaakwereld? De voorzitter van de wereldschaakbond is Russisch, we hebben binnenkort mogelijk een Russische wereldkampioen en deze maand won de Rus Alexey Sarana het Europees Kampioenschap. Ze kan het maar beter niet weten. Dat een Rus de FIDE leidt valt bij veel Oekraïense schakers ook niet goed, maar met de winnaar van het EK zullen ze minder problemen hebben. Diens standpunt over de oorlog is namelijk duidelijk: hij noemde wat zijn regering deed “walgelijk” (de meeste Russische grootmeesters zijn overigens oorlogkritisch). Hij besloot vanwege de oorlog Rusland te verlaten en in Belgrado te gaan wonen. Een kwestie van gezond verstand wellicht, maar hij had persoonlijke reden ervoor: zijn vader is Oekraïens en woont vlakbij Kiev. Het was dus ook een beetje een Oekraïense overwinning bij het EK.
Sarana is het dus gegund, maar er was iemand die ik het nog meer gegund had: de Oekraïense publieksfavoriet Anton Korobov. Acht ronden lang stond hij aan de leiding, maar in de negende ronde werd hij gestopt door de uiteindelijke kampioen.
Alexey Sarana – Anton Korobov
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 Lb4+ 4.Ld2 c5 5.Lxb4 cxb4 6.e3 b6 7.Ld3 Lb7 8.Pbd2 0–0 9.0–0 a5 10.Te1 d6 11.e4 Pc6 12.Pf1 e5
Zwart wil d5 uitlokken zodat hij een goede loper overhoudt en veld c5 voor een paard. Wit werkt niet mee.
13.Lc2 Tc8 14.Tc1 g6 15.La4 De7 16.Pe3
Nu komt er een lange afwikkeling waarin wit een pion wint.
16…Pxd4 17.Pxd4 exd4 18.Dxd4 Pxe4 19.Pg4! Dg5 20.Ld7 Tc5 21.Tcd1 h5 22.Txe4 hxg4 23.Txg4 De5 24.Dxd6
24…Dxd6?
Zo verliest zwart uiteindelijk ook zijn pion op b6. Na 24…Lc8! 25.Dxe5 Txe5 26.Lxc8 Txc8 27.Kf1 b5! heeft zwart compensatie voor de minpion.
25.Txd6 Td8 26.Tgd4 Kf8 27.Lb5 Txd6 28.Txd6 Le4 29.Txb6 Ld3 30.Tb8+ Ke7 31.b3 Lb1 32.La4 Te5
Want na 32…Lxa2 33.Te8+ Kf6 34.Te1! benevens 35.Ta1 verliest zwart zijn loper. In de partij heeft zwart wel activiteit maar twee pionnen achterstand is te veel.
33.f4 Te1+ 34.Kf2 Tc1 35.Te8+ Kd6 36.Te1 Tc2+ 37.Te2 Tc3 38.Td2+ Kc5 39.Le8 f6 40.Td5+ Kb6 41.Td6+ Kc5 42.Td5+ Kb6 43.Td2 Kc5 44.h4 Le4
Wit forceert nu via een doorbraak een vrije h-pion waarmee hij de partij gaat winnen.
45.f5! gxf5
45…Lxf5 46.h5! gxh5 47.Td5+ met stukwinst.
46.h5 a4 47.Lxa4 f4 48.Te2 Lxg2 49.Ld7 Lf3 50.h6! Lxe2 51.h7 Tc2 52.h8D Lg4+ 53.Ke1 Tc1+ 54.Kd2 Td1+ 55.Kc2 Txd7 56.Dxf6 Ld1+ 57.Kc1 Zwart gaf op
Partij in viewer:
De Koninklijke Nederlandse Schaakbond bestaat dit jaar 150 jaar. De KNSB besteed in heel het land op vele fronten aandacht aan dit bijzondere jubileum. Zo is er een prachtige tentoonstelling geweest in Amersfoort over schaakkunst en de kunst van het schaken met op de zaterdagen de Schaaksalon met de ambassadeur van de KNSB, Hans Böhm,die interessante schaakpersonen interviewde, zoals Prof. Van de Herik over artificial intelligence, schaakkunstschilder Zijlstra en schaakfotograaf Ootes.
Naast de vele jubileumtoernooien, voor jong en oud, is er ook in diverse plaatsen een gratis cursus schaken voor beginners te volgen in bibliotheken. Verder zijn er schoolschaaktoernooien en een onlinejubileumtoernooi in de jubileumweek in mei. Leuk is dat een verklede sterke schaker als Mr. X, een onzichtbare schaker, langs komt bij schaakclubs om daar partijtjes mee te spelen. In de jubileumweek in mei zal waarschijnlijk op 31 mei een happening zijn met 150 deelnemers aan een schaaksimultaan met zes grootmeesters. Op dezelfde dag zal er een receptie zijn en zal het jubileumboek gepresenteerd worden. Op de website www.knsb150.nl is alles te zien en te lezen over het jubileum van de KNSB. Daar zijn ook interessante en leuke artikelen, en anekdotes te lezen, en eventueel filmpjes te zien.
Vorige week werd ook het speciaal jubileumschaakprobleem gelanceerd op deze website.
Oploswedstrijd Jubileumschaakprobleem 150 jaar Koninklijke Nederlandse Schaakbond (KNSB).
Namens de Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden, een onderbond van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond die zich bezighoudt met schaakproblemen, heb ik ter gelegenheid van het 150 jarig jubileum van de KNSB, onderstaande tweezet gecomponeerd. Zo als u ziet vormen de witte stukken de 1 en de 0 en de zwarte stukken de 5, zodat de gedenkwaardige leeftijd van 150 van de KNSB zichtbaar wordt. De bedoeling is deze tweezet op te lossen. Wit begint en zet zwart mat op zijn volgende zet, dus in maximaal twee zetten. De eerste zet van wit, de sleutelzet genoemd, is dan de oplossing van het jubileumprobleem. De sleutelzet kunt u tot uiterlijk 15 mei 2023 indienen via de website www.knsb150.nl/jubileumschaakprobleem . Onder de goede inzendingen worden een aantal mooie schaakboeken verloot. Van harte wordt u uitgenodigd om aan deze bijzondere oploswedstrijd deel te nemen.
Duizend
Het bijzondere van dit probleem is dat dit probleem het nummer 1000 mee krijgt. In deze rubriek krijgen de schaakproblemen die de lezers kunnen oplossen een volgnummer. De teller staat inmiddels exact op 1000. Dat is dus ook een jubileum.
