Krantenrubrieken weekends 1 en 8 april 2023
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Deze week een dubbele aflevering vanwege de drukte rondom de WK-match.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Henk Prins |
30 maart: Een bewogen leven
Er zullen weinig schaakfanaten zijn die nooit een boek in handen hebben gehad van Jakov Isajevitsj Neisjtadt, die vorige week donderdag in Beer Sheba in Israël overleed, een half jaar voor zijn honderdste verjaardag. Neisjtadt, die in Rusland redacteur was van het tijdschrift Schaken in de Sovjet-Unie en later hoofdredacteur van het weekblad 64, schreef tientallen boeken die in meer dan tien talen vertaald zijn. Hij schreef veel, maar je kunt hem geen veelschrijver noemen, want dat woord heeft de smaak van oppervlakkigheid.
Genna Sosonko, die vanaf de tijd dat ze beiden in Rusland woonden tot kort voor Neisjtadts dood veel met hem omging, schreef een mooi hoofdstuk over hem in zijn boek Smart Chip from St.Petersburg waarin hij over Neisjtadts boeken zegt: „Zijn naam op de omslag van een boek belooft de lezer niet alleen een zorgvuldige tekst, hier en daar met humor gekruid, maar ook de resultaten van nauwgezette, grondig nagekeken analyse.”
Die smart chip uit de boektitel is overigens niet Neisjtadt, want die werd in 1923 geboren in Moskou. In 1941 verloor hij, in Genna’s woorden, zijn jeugd toen hij na de Duitse inval een korte opleiding volgde op een militaire school en vervolgens, achttien jaar oud, als commandant van een peloton in de oorlog vocht.
Hij raakte twee keer gewond, in 1942 en 1944. De meesten in zijn groep sneuvelden. Genna schrijft: „Het was niet vreemd dat hij na de oorlog nooit met zijn strijdmakkers de Dag van de Overwinning vierde, want er was niemand overgebleven die hij zou kunnen groeten.”
In 1992 emigreerde Neisjtadt met zijn gezin naar Israël. Hij bleef een zeer productief schrijver, hij bleef om 11 uur opstaan en hij bleef naar Radio Moskou luisteren, al zal hem dat sinds begin vorig jaar ongetwijfeld pijn hebben bezorgd. Wat ook niet veranderde was zijn Paul Léautaud-achtige kattenliefde. Hij had katten thuis en net als in Moskou ging hij ’s nachts naar buiten om de katten in zijn wijk, die hem allemaal kenden, eten te geven.
Neisjtadt was een sterk schaker aan het bord, maar zijn liefde voor grondig nadenken kwam het best tot zijn recht in het correspondentieschaak.
Jakov Neisjtadt – Zdenek Mikule, Sovjet-Unie – Tsjechoslowakije 1962, per correspondentie
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 0-0 8. c3 d5 9. exd5 Pxd5 10. Pxe5 Pxe5 11. Txe5 c6 12. d4 Ld6 13. Te1 Dh4 14. g3 Dh3 15. Le3 Lg4 16. Dd3 f5
Deze directe aanval was toen een luilekkerland voor correspondentiespelers en andere analytici. Tegenwoordig is 16…Tae8 gebruikelijker.
17. f4 Tae8 18. Df1 Dh5 19. Pd2 Kh8
In een rapidpartij Ivantsjoek – Carlsen, Leuven 2017, werd meteen 19…g5 gespeeld. Het werd remise.
20. Lxd5 cxd5 21. Dg2 Te4 22. a4 g5 23. fxg5 Lh3 24. Df3 Tg4
25. axb5 f4
Speelbaar, maar de computer vindt het verrassende 25…a5 het sterkst.
26. Lxf4 Tfxf4
Dit verliest. Na 26…Lxf4 27. bxa6 Dxg5 28. a7 zou een ingewikkelde stelling ontstaan met ongeveer gelijke kansen.
27. Dxd5 Dg6 28. bxa6 Txg5 29. a7 Txg3+
Een wanhoopsoffer dat niet helpt. Ook na 29…Txd5 30. a8D+ zou wit winnen.
30. Kh1 Tg5 31. a8D+ Tf8 32. Tg1 Lg4 33. Txg4 Txg4 34. De5+
Zwart gaf op. Zijn vuurtje is uitgebrand.
Partij in viewer:
6 april: WK-tweekamp zonder Magnus Carlsen
Aanstaande zondag, ’s ochtends om 11 uur Nederlandse tijd, begint in Astana, de hoofdstad van Kazachstan, de eerste partij van de tweekamp om het wereldkampioenschap tussen de Rus Jan Nepomniasjtsji (32) en de Chinees Ding Liren (30).
Nepo, die in 2021 halverwege zijn WK-match in Dubai tegen Magnus Carlsen instortte en met 7½ – 3½ verloor, won vorig jaar het kandidatentoernooi in Madrid. Onder normale omstandigheden zou hij daardoor opnieuw de uitdager van Carlsen worden, maar al tijdens dat toernooi had Carlsen laten merken dat hij niet meer om het wereldkampioenschap zou spelen. Het betekende dat de WK-tweekamp zou gaan tussen de nummers een en twee van Madrid. Ding stak een tandje bij en bereikte op het nippertje de tweede plaats.
Nepomniasjtsji was een van de 44 Russische schakers die in maart 2022 in een open brief aan Poetin de Russische inval in Oekraïne een catastrofe noemden. Ze schreven dat ze de pijn van hun Oekraïense collega’s deelden en riepen op tot vrede.
Nepo’s situatie lijkt ongemakkelijk. Hij is tegen de oorlog, maar hij is ook het boegbeeld van het Russische schaak. In twintig Russische steden zijn ‘fanzones’ opgericht, waar mensen hem tijdens de match kunnen toejuichen. In het bestuur van de Russische schaakbond zitten politieke figuren als Sergej Sjoigoe, de Russische minister van Defensie, en Dmitri Peskov, woordvoerder van Poetin.
Ding Liren had de afgelopen jaren problemen door de Chinese overheidsmaatregelen tegen Covid-19. Hij kon weinig reizen en als het toch kon, moest hij soms eerst in quarantaine. Toernooien online vonden vaak plaats als het in zijn woonplaats Wenzhou diep in de nacht was. Nu is hij vrij en zonder jetlag, want het tijdsverschil tussen Wenzhou en Astana is maar twee uur.
Nepo is een vermetel aanvaller, soms op het roekeloze af. Ding een diepzinnig strateeg. In rating zijn ze tweede (Nepo) en derde van de wereld. Het ratingverschil tussen hen is klein, maar groot is het verschil met nummer één Magnus Carlsen, de man die niet meer meedoet.
Ding Liren – Jan Nepomniasjtsji, kandidatentoernooi Madrid 2022
1. c4 e5 2. g3 c6 3. Pf3 e4 4. Pd4 d5 5. cxd5 Dxd5 6. Pc2 Pf6 7. Pc3 De5 8. Lg2 Pa6 9. 0-0 Le7 10. Pe3 0-0
In een eerder kandidatentoernooi, Jekaterinenburg 2020, werd in Giri – Grisjtsjoek het voortvarende 10…h5 gespeeld. Dat eindigde in remise.
11. a3 Te8 12. b4 Pg4
Een moedig maar dubieus pionoffer dat wit hier of op de volgende zet aan had moeten nemen.
13. Lb2 Dh5 14. h4 Lf6 15. Dc2 Pxe3 16. dxe3 Lf5 17. Pa4 Lxb2 18. Pxb2
Nu heeft zwart gratis een aanvalsstelling gekregen. 1
8…Pc7 19. Pc4 Te6 20. Tfd1 Pd5 21. Td4 h6
Direct 21…g5 was al heel goed voor zwart.
22. Dd2
Wit kon nog terugvechten met 22. Tad1, met de bedoeling 22…g5 23. Txd5, waarna de stelling onduidelijk blijft.
22…Tae8 23. Kh2 Lg4 24. Pa5 Tf6 25. Kg1 g5 26. Pxb7 gxh4 27. Pc5 h3 28. Txe4 hxg2
Ook 28…Txe4 29. Lxe4 h2+ was winnend, maar wat hij doet is mooier.
29. Txe8+ Kg7 30. f4
Na 30. Kxg2 zou 30…Txf2+ 31. Kxf2 Dh2+ en mat komen en na 30. f3 volgt 30…Lxf3 31. exf3 Dh1+ 32. Kf2 Txf3+ 33. Kxf3 g1D+ en ook hier gaat wit snel mat.
30…Dh1+ 31. Kf2 Dxa1 32. Kxg2 Lh3+
Wit wachtte de kruisweg na 33. Kxh3 Dh1+ niet af en gaf op.
Partij in viewer:
1 April!
De vraag is: kunnen we een 1 aprilmop uithalen met de computer? Om een goed antwoord te krijgen ging ik te rade bij de Computer Schaak Vereniging Nederland (CSVN). Die bijzondere onderbond van de KNSB werd opgericht in 1980 en telde in de hoogtijdagen meer dan duizend leden, van amateurs tot professionals. Het was een vrolijke vergaarbak van denkkracht en experimenten en vele programma’s kregen later een mooi internationaal jasje en kwamen op de consumentenmarkt. Met de intrede van internet zijn die experimentele machines museumstukken geworden maar nog steeds organiseert CSVN onder andere jaarlijks haar eigen NK.
Via de enthousiaste voorzitter Ruud Martin kwam ik in contact met Hein Veldhuis, expert en verzamelaar met een eigen site over de geschiedenis van de schaakcomputer. Die begreep de opdracht meteen en kwam met drie stellingen maar verwees voor een beter begrip weer door naar een ander clublid, programmeur Richard Pijl. Die studeerde in Delft en hij bracht enkele schaakprogramma’s uit zoals The Baron, die brute force en zelf leren combineert.
Kortom, we gaan goed gefundeerd een grap uithalen met de computer.
Wit aan zet wint.
Tim Krabbé schreef in 2000: ‘Ook als je alle computers van de wereld laat denken tot ze een ons wegen, er zal er geen bij zijn die niet Pxb6+ speelt’. Tim had gelijk in 2000 maar is dat nog steeds zo?
Pijl legde de stelling voor aan enkele huidige topprogramma’s. ‘De eerste stap is om te zien dat slaan op b6 geen mogelijkheden tot winst geeft. Daar hebben Komodo en Hiarcs veel moeite mee. Stockfish doet het iets beter maar vindt de damewinst zo aantrekkelijk dat hij niet serieus naar een andere zet kijkt. De tweede stap is om wel het juiste plan te vinden. Leela komt wel tot die poging maar vindt het juiste plan niet en pakt dan uiteindelijk toch maar die dame’.
Ik vermoed dat met de huidige kennis over vestingen iedere speler vanaf Meester-niveau in een nanoseconde begrijpt dat 1.Pxb6+ cxb6 2.h4 gxh4 3.Dc1 h3 4.gxh3 h4 een onneembare vesting oplevert. Dus is het enige plan om a5 op te halen. Dat kan met de hergroepering Dd2, Ka4 en Pb3. Het is daarna nog een hele kluif maar dit is het enige winstplan.
Wit maakt remise
Ook in deze stelling ziet het geoefende oog direct dat 1.Dxc7+ Kxc7 2.b4 remise is omdat zwart nergens kan doorbreken en de twee vrijpionnen niet langs de witte koning kunnen komen. Maar nu de computer. Hiarcs en Komodo vinden geen remise. Pijl: ‘Het is misschien niet geheel toevallig dat programma’s die een neuraal netwerk gebaseerde evaluatie hebben, de oplossing wel zien. Leela na 4 seconden en Stockfish komt na twee minuten met 1.De8 Kb6 2.b3 c4 3.b4 c3 4.Kd1 d3 5.De6+ Dc6 6.Dxc6+ Kxc6 7.Kc1 c2 8.Kd2 met remise en dus is er geen noodzaak om de menselijke oplossing te prefereren. Remise is remise.
Wit maakt remise.
Dit is wel een grappige opgave maar zoals zal blijken lacht de computer ons hier uit. Dat mag ook wel een keertje. De mens heeft problemen met deze stelling. De computer niet. Pijl: ‘Stockfish en Hiarcs gaven de oplossing in minder dan tien seconden. Komodo had wel de goede beginzet maar kwam niet tot het juiste oordeel. Leela heb ik na tien minuten maar afgebroken. Dus met de huidige software is dit niet meer onoplosbaar.’
Sprong de oplossing bij de eerste twee opgaven direct in het oog, hier is de eindconstructie verborgen, ook al duurt het maar drie zetten.
1.Kc6 g1D 2.Pxh4 en 3.Phf3 waarna de zwarte koning voor goed zit opgesloten. De witte koning kan gaan dolen.
Gaat de computer ooit een 1 aprilmop uithalen met ons?
1 april: Midas Ratsma verrassend Open Alkmaars kampioen
De oudste partijen die van mij in de schaakdatabase staan zijn in 1987 gespeeld bij het ACCOM-toernooi in Alkmaar (al staat er abusievelijk Haarlem vermeld). Onder andere een partij tegen Theo van Scheltinga, geboren in 1914! Destijds werd het open Alkmaars kampioenschap op zeven vrijdagen gespeeld, maar het toernooi is met zijn tijd meegegaan en tegenwoordig is onder de naam Tapijtgigant ASK een weekendtoernooi: zes partijen van vrijdagavond t/m zondagmiddag. Net als toen is er een aantrekkelijke eerste prijs (dit jaar 750 euro) en net als toen komen daar diverse sterke spelers op af. Zo waren afgelopen weekend o.a. bijna-grootmeester Thomas Beerdsen (7 uit 7 in de meesterklasse!) en Open Nederlands Kampioen Rick Lahaye in Alkmaar te bewonderen. Op papier leken hun belangrijkste concurrenten de Friese meester Migchiel de Jong en de in Alkmaar opgegroeide meesterklasser Sybolt Strating te zijn. Maar het was verrassend de Leidse Utrechter Midas Ratsma (slechts 353e van Nederland) die won. Dat deed hij overtuigend: hij won zijn eerste vijf partijen (o.a. van Lahaye, Strating en De Jong) waarna een snelle remise in de laatste ronde hem de toernooiwinst bezorgde.
Even tussendoor: heeft u enig idee hoeveel mensen in Nederland professioneel met schaken bezig zijn? Het zijn er wellicht meer dan u denkt: ik schat het in op meer dan honderd. Dat zijn vooral mensen die schaakles geven. Mocht u werkzoekend zijn: er is veel vraag naar bij scholen. Midas Ratsma (die vorig jaar nog uitkwam voor de organiserende club De Waagtoren) is ook professioneel trainer, maar op een andere manier: hij geeft online les en heeft pupillen over de hele wereld. Daarnaast zou u hem kunnen kennen van zijn openingscursussen op Chessable of anders als broer van Rosa Ratsma, nummer 9 van Nederland bij de vrouwen. Ook zij verdient overigens haar geld met schaakles geven! Net als Lahaye en De Jong, die in de vijfde ronde door Ratsma verslagen werd.
Midas Ratsma – Migchiel de Jong
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 a6 5.Pc3 b5 6.Le2 Lb7 7.0–0 d6 8.Le3 Pf6 9.a4 e5?
Beter was 9…b4 en slaan op e4.
10.Pb3 b4 11.Pd5! Pxd5 12.exd5 Le7 13.a5!
Nu is pion b4 ten dode opgeschreven.
13…Pd7 14.Ta4 Pf6 15.Lc4 Tc8 16.Txb4 Txc4
Een min of meer noodgedwongen kwaliteitsoffer, wat wit met 17.Txb7! goed had kunnen weigeren.
17.Txc4 Lxd5 18.Tb4 Da8 19.f3 0–0 20.Tb6? Lc4!
Vanwege de dreiging 21…Pd5 wint zwart de kwaliteit weer terug.
21.Lg5 Lxf1 22.Dxf1 Tc8?
De beslissende fout. Na 22…Dc8 23.c3 Df5 24.Lxf6 Lxf6 25.Txa6 Dc2 had zwart vervelend tegenspel gekregen.
23.Dxa6 Dxa6 24.Txa6 Txc2 25.Ta8+ Lf8 26.a6
Deze pion zal onstopbaar blijken.
26…Txb2 27.Pa5 Ta2 28.Pc6 Pd7 29.a7 f6 30.Ld2! Kf7 31.La5
Na deze slimme onderbreking dreigt wit een torenzet benevens promotie, wat alleen met groot materiaalverlies is te voorkomen. Zwart gaf op.
Partij in viewer:
8 april: Nepomniachtchi licht favoriet in WK-match
Morgen (zondag) begint in Astana (Kazachstan) de WK-match over 14 partijen tussen de nummer twee van de wereld, de Rus Yan Nepomniachtchi, en de nummer drie, de Chinees Liren Ding. We krijgen dus een opvolger van Magnus Carlsen, die geen zin had om voor de zoveelste keer zijn titel te verdedigen. Bij de bookmakers is de Rus licht favoriet. Hebben zij gelijk? Ik denk het wel. Ik zal hieronder de kansen wegen.
Nepo heeft een iets hogere rating (8 punten) en staat ook onderling iets voor (5.5-4.5 met klassieke partijen, 28.5-23.5 totaal). Een belangrijk punt in zijn voordeel is dat hij al een WK-match gespeeld heeft. Hij verloor ruim tegen Carlsen, maar de ervaring zal heel nuttig geweest zijn. Hij is ook goed in openingsvoorbereiding, mede door zijn sterke team van helpers. Over het team van Ding is minder bekend, al zal zijn regering vast alle mogelijke middelen aangewend hebben om voor de eerste Chinese wereldkampioen te zorgen. Zijn laatste toernooi was echter matig: Ding eindigde in Wijk aan Zee bijna onderaan, al speelde hij wellicht niet op volle kracht. Nepo werd een maand later in het bijna zo sterke WR Masters in Düsseldorf gedeeld winnaar. Allemaal punten in het voordeel van de Rus. Van hem is wel bekend dat hij slecht omgaat met tegenslagen. Zo was hij in de vorige WK-match lang de gelijke van Carlsen, maar nadat hij een zeer lange partij verloor was hij gebroken en maakte hij de ene blunder na de andere. Ding heeft dat probleem niet, sterker nog, die staat bekend om zijn comebacks na een slechte start. Mentaal lijkt de Chinees dus beter.
De match zal ook een strijd zijn tussen twee verschillende stijlen. Nepo houdt van aanvallen en concreet spel, opent meestal 1.e4. Ding speelt meer positioneel, kan goed verdedigen (was zelfs ooit honderd partijen op rij ongeslagen) en opent meestal met 1.d4 of 1.c4. Maar als de gelegenheid zich voordoet schuwt hij de aanval niet, zoals in onderstaande partij uit Zagreb 2019.
Liren Ding – Yan Nepomniachtchi
1.c4 e5 2.g3 Pf6 3.Lg2 d5 4.cxd5 Pxd5 5.Pf3 Pc6 6.0–0 Le7 7.d4 e4 8.Pe5 f5 9.Pxc6 bxc6 10.Dc2 Pb4?!
Verliest tijd, meteen 10…Ld7 was beter.
11.Da4 Ld7 12.a3 Pd5 13.Pc3 Ld6 14.f3!
Zo activeert wit zijn loper, die al loopt te loeren naar c6.
14…exf3 15.Lxf3 Pb6 16.Db3 Df6 17.Le3 Dg6 18.Lf2 h5
Zwart had steeds geen tijd of mogelijkheid om kort te rokeren, maar nu opent wit het centrum.
19.e4! h4 20.exf5 Dxf5 21.Tae1+ Kd8 22.Pe4 Dg6 23.Pxd6 cxd6
Kan de koning op c7 schuilen? Nee, wit opent spoedig nog meer lijnen.
24.d5! c5 25.a4! Lxa4 26.Da3 Te8 27.b4! Tc8 28.bxc5 Txe1 29.Txe1 hxg3 30.hxg3 dxc5 31.Kg2 Dc2
Wit komt nu beslissend binnen.
32.De3! Tc7 33.De6 Td7 34.d6 Kc8 35.Th1
Met snel mat, daarom gaf zwart op.
Partij in viewer:
30 maart:
Vorige week lieten we het eerste probleem zien van het winterpuzzelblad. Het ging over een logisch probleem. De oplossing vinden van een schaakprobleem door te redeneren is een bekend recept. Wit moet de goede sleutelzet vinden en dan zullen er eerst een aantal foute sleutelzetten, de verleidingen, langs komen. De componist zegt dan ook, die oplosser is in een van de verleidingen getrapt. Een mooie definitie van een verleiding in een schaakprobleem las ik in het bekende boekje van de gebroeders Le Grand, inleiding tot het schaakprobleem: “ verleidingen zijn zetten waarvan de oplosser denkt dat het de oplossing is, maar die het toch niet zijn. Een verleiding is, iets concreter gedefinieerd, een eerste zet van wit die op maar een zet van zwart faalt”.
Een veelzeggend voorbeeld van een verleidingsprobleem is diagram 1 van Joop van Gool. Op alle zetten van zwart ligt een antwoord klaar. Bovendien blijkt de loper op h1 geen functie te hebben. Die moet dus een of ander zetje doen en de zaak is voor elkaar. Dus 1. Lg2? Mis, want nu kan zwart 1. … Lg1! spelen en wit kan niet meer 2. Dxg1 uitvoeren. Nou, dan 1. Lf3? Ook mis. Na 1. … Le3! zou 2. Dxe3 moeten volgen en opnieuw blijkt de witte loper de dame in de weg te staan. Niets aan de hand. Dan spelen we toch 1. Le4? Ook niet goed want nu speelt zwart 1. … f4! en het witte antwoord 2. Pe4 is door de loper geblokkeerd. 1. Ld5? dan? Zwart speelt dan 1. … Le5! en het mat 2. Dxe5 gaat niet meer op. Volhouden en 1. Lc6? spelen. Daarop antwoordt zwart 1. … Pd7! en het mat 2. Pb7 is onmogelijk. De aanhouder wint. 1.L La8! is de oplossing, want die zet heeft geen enkel schadelijk effect. Zoals vorige week een loper in de verleidingen vier keer werd gebruikt en de oplossing een loper zet was, is in dit probleem een witte loper aan het werk met zeven verleidingen en een oplossing. De hele grote diagonaal h1-a8 speelt daarbij een rol.
Nieuwe tweezet
Omdat thematiek in verleidingen een veel bewerkt thema is, bied ik ter oplossing bijgaande tweezet 1001 aan. Over twee weken hopen we dan over nog meer verdieping van deze thematiek te schrijven.
7 april:
Het tweede probleem uit het winterpuzzelblad is ook een tweezet. Ook deze tweezet is van een Russische probleemcomponist. Het probleem heeft een verleiding, dus een zet die voor wit aantrekkelijk is om als oplossing te dienen maar die net niet goed genoeg is. Met 1. Dc8? dreigt wit met 2. P7b5 mat. De verleidingssleutel dekt indirect veld c4. Veld c4 moet gedekt staan als wit de dreiging 2. P7b5 uitvoert, omdat het witte paard in de loperlijn gaat staan van a6 en daardoor een dekking van c4 opgeeft. Dit vangt de witte dame op. Zwart kan de dreiging pareren met 1. … Tg5. Met deze zet opent zwart de witte loperlijn van h2 en veld e5 wordt direct gedekt. Wit kan na 1. … Tg5 straffeloos in zijn torenlijn van e8-e5 gaan staan en met 2. Pe6 mat geven. Zwart weerlegt deze verleiding met 1. … La4!
De sleutelzet is 1. d7! Wit maakt indirect de diagonaal b8-e5 open en dreigt daarmee, zoals net na de variant van de verleiding 2. Pe6 mat. Na 1. … Lb3 gaat indirect de c-lijn open van de witte toren en is 2. P3b5 schaakmat, Het witte paard kan zonder problemen de loper van a6 interfereren omdat de toren op c1 de dekking van veld c4 heeft overgenomen. Natuurlijk kan in deze stand niet de zet 2. P7b5. Dan komt juist wel veld c4 vrij voor de zwarte koning. Zwart kan tegen de dreiging ook 1. … Tg6 nog spelen, maar dan is 2. Le5 mat.
Het thema van lijnopening door een zwarte zet waardoor wit een lijn van zichzelf kan afsluiten voor een matzet, heet het Somov-thema.
We zijn echter nog niet klaar met het probleem want de componist heeft van dit probleem een tweeling gemaakt. Voor het oplossen van probleem 2 uit het puzzelblad was het meenemen van de pion op d7 op het nog bijna lege bord uiteraard voldoende. Het tweede deel van de tweeling is te zien als wit zijn paard c3 verhuist naar veld f4. Weer is er een tweezet op te lossen. Nu is 1. d7?, de sleutel van eerste deel, een verleiding. Na 1. d7? dreigt er 2. Pce6 mat. Met het andere paard kan geen mat gezet worden op e6 omdat dan veld e5 vrij komt. Na 1. … Lb3 is 2. Pb5 mat. Dit is een interessante verandering, want in de oplossing van het eerste deel was het mat met het andere paard op b5. Zwart weerlegt nu met 1. … Tg6! De sleutelzet voor deel 2 van de tweeling is 1. Dc8! Oplossing en verleiding worden verwisseld. Na 1. Dc8! dreigt wit 2. Pb5 mat. Na 1. … Tg5 wordt de loperlijn h2-e5 geopend en kan wit met zijn paard dat nog in die diagonaal staat, mat zetten op e6. Hij kan weer straffeloos met dat paard zijn toren van e8 in de weg staan, omdat de loper van h2 de dekking van e5 heeft overgenomen. Na 1. … La4 heeft wit de matzet 2. Tc4 mat. Het hele probleem zit heel vernuftig in elkaar. Speel het na op een bord en ontdek de mooie lijnen-thematiek in deze tweezet.
Pardon, Midas Ratsma, de Leidse Utrechter? Midas is in Voorschoten geboren, bij Schaakvereniging Voorschoten opgeleid en heeft, met een kleine onderbreking, altijd voor Voorschoten gespeeld!
Hij komt volgens zijn eigen (openbare) info uit Leiden.
Nou, misschien niet lijfelijk geboren in Voorschoten (daar ben ik niet bij geweest) maar schakelijk wel…