Krantenrubrieken weekend 6 mei 2023
Wekelijks publiceren we de schaakrubrieken van Dimitri Reinderman voor HDC Media, Henk Prins voor het Reformatorisch Dagblad en Nick Maatman voor Dagblad van het Noorden / Leeuwarder Courant
Dimitri Reinderman | Henk Prins | Nick Maatman
Ding wereldkampioen dankzij moedige zet
Haastige beslissingen zijn vaak slechte beslissingen, in het echt en met schaken. Zowel Yan Nepomniachtchi als Liren Ding ondervonden dat in hun WK-match. Dat had wel verschillende oorzaken. Nepo is iemand die vaak vlot zijn zetten speelt. Soms als hij een winnende zet heeft speelt hij ook te snel en geeft hij zo zijn voordeel weg. Dat overkwam hem in de laatste partij en daarvoor in de twaalfde partij die hij zelfs nog verloor. Met iets meer bezinning was hij wereldkampioen geworden. Ding is juist een trage speler en komt veel in tijdnood. In de zevende partij bijvoorbeeld. Hij stond goed, maar de seconden tikten weg en in paniek maakte hij twee blunders op rij. Beide spelers misten dus kansen maar waren wel aan elkaar gewaagd: het werd 7-7 en zo kwam er een tiebreak met vier rapidpartijen. Bij de stand 1.5-1.5 kwam Ding weer in tijdnood, een minuut op de klok, maar de partij zou remise worden door eeuwig schaak, zo verwachte iedereen, inclusief Nepo. Maar met een riskant ogende zet waarmee hij in een penning ging staan ontweek Ding de remise! Nepo was verrast, reageerde niet goed en na nog wat wederzijdse fouten won Ding. En zo werd hij de 17e wereldkampioen, de eerste uit China.
Yan Nepomniachtchi – Liren Ding
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Le7 6.d3 b5 7.Lb3 d6 8.a4 Ld7 9.h3 0–0 10.Le3 Pa5 11.La2 bxa4 12.Pc3 Tb8 13.Lb1 De8 14.b3 c5 15.Pxa4 Pc6 16.Pc3 a5 17.Pd2 Le6 18.Pc4 d5 19.exd5 Pxd5 20.Ld2 Pxc3 21.Lxc3 Lxc4 22.bxc4 Ld8 23.Ld2 Lc7
De loper op b1 staat een beetje gek en zwart staat daarom beter.
24.c3 f5 25.Te1 Td8 26.Ta2 Dg6 27.De2 Dd6 28.g3 Tde8 29.Df3 e4?!
Met deze doorbraak activeert zwart de passieve witte loper.
30.dxe4 Pe5 31.Dg2 Pd3 32.Lxd3 Dxd3 33.exf5 Txe1+ 34.Lxe1 Dxc4 35.Ta1
35.Td2! had wit voordeel gegeven.
35…Txf5 36.Ld2 h6 37.Dc6 Tf7 38.Te1 Kh7 39.Le3
39.De4+ maakt remise, maar Nepo wil met meer tijd op de klok zijn tegenstander nog even testen.
39…Le5 40.De8 Lxc3 41.Tc1 Tf6 42.Dd7 De2! 43.Dd5 Lb4 44.De4+ Kg8 45.Dd5+ Kh7 46.De4+
Nepo gaat nu toch voor de remise, maar Ding niet!
46…Tg6! 47.Df5?! c4 48.h4?
Een zet te laat. Zwart ontpent zich en hij komt gewonnen te staan, maar wit krijgt nog een kans.
48…Dd3! 49.Df3 Tf6 50.Dg4 c3 51.Td1 Dg6 52.Dc8 Tc6 53.Da8 Td6? 54.Txd6 Dxd6 55.De4+ Dg6 56.Dc4 Db1+ 57.Kh2 a4? 58.Ld4! a3 59.Dc7?
Met 59.h5! voorkomt wit dat de zwarte dame g7 dekt vanaf g6 en na 59…a2? 60.Df7 zou hij zelfs nog winnen!
59…Dg6 60.Dc4 c2 61.Le3 Ld6 62.Kg2 h5!
Voorkomt dat wit een pion op h5 zet en hierna is de rest niet moeilijk meer, zelfs met weinig tijd.
63.Kf1 Le5 64.g4 hxg4 65.h5 Df5 66.Dd5 g3 67.f4 a2 68.Dxa2 Lxf4 Wit gaf op.
Partij in viewer:
Begin van deze week werd de Chinese grootmeester Liren Ding de nieuwe wereldkampioen schaken. In de match tegen de Russische grootmeester Nepomniachtchi dat gespeeld werd in Astana (Kazachstan) eindigde met 7-7 gelijk na 14 lange partijen. Daarna vond de tiebreak plaats, die door Ding in de vierde en laatste partij werd beslist. Voor het eerst in de schaakgeschiedenis is een Chinees schaker opgeklommen tot wereldkampioen. De zesde partij van de match was een mooie overwinning van Ding.
Ding – Nepomniachtchi
1. d4 Pf6 2. Pf3 d5 3. Lf4 c5 4. e3 Pc6 5. Pbd2 cxd4 6. exd4 Lf5 7. c3 e6
Met zetverwisseling komen we in een partij met het Londen system terecht.
8. Lb5 Ld6 9. Lxd6 Dxd6 10. 0-0 0-0 11. Te1 h6 12. Pe5
Dit blijkt een nieuwe zet te zijn. Meer bekend is 12. a4 Tfc8 13. a5 Dc7 14. Pe5 Pxe5 15. dxe5 Pe4 16. Pb3 Dxe5 17. f3 {xc3 18. bxc3 Dxc3 uit een partij Kamsky-Marcus die Kamsky won. De nieuwe zet blijkt later te komen en de zet die Kamsky speelde speelt Ding later. Het lijkt op zetverwisseling.
12. … Pe7 13. a4 a6 14. Lf1 Pd7 15. Pxd7 Dxd7 16. a5!
Op een slimme manier creëert Ding een voorpost voor een paard op c5, zonder dat deze geplaagd wordt door b6. Wit heeft het betere spel.) 16… Dc7 17. Df3 Tfc8 18. Ta3 Lg6 19. Pb3 Pc6 20. Dg3 De7 (Mijn computer adviseert dameruil.
21. h4 Te8 22. Pc5 e5 23. Tb3 Pxa5 24. Txe5 Df6 25. Ta3 Pc4 26. Lxc4 dxc4 27. h5?
Ding overziet een remisevariant voor zwart. Beter is 27. Pxb7 met dreiging Pd6.) 27. … Lc2? (Met 27. … Txe5! had Nepomniachtchi remise kunnen spelen. Na 28. dxe5 Dd8 29. hxg6 Dd1+ is het eeuwig schaak.
28. Pxb7 Db6 29. Pd6! Txe5 30. Dxe5 Dxb2 31. Ta5
Ding dreigt met 32. Pe8 de partij snel te winnen.
31…Kh7 32. Tc5
Gewoon op veilig spelen met 32. De1 is beter voor wit.
32…Dc1+
Mijn computer geeft 32. … Dxc3, met een redelijke kans nog op remise, als beter.
33. Kh2 f6 34. Dg3 a5 35. Pxc4 a4 36. Pe3 Lb1 37. Tc7 Tg8 38. Pd5 Kh8 39. Ta7 a3 40. Pe7 Tf8 41. d5
Met de bedoeling om het matnet dicht te maken voor de zwarte koning. Vluchten via e6 is niet meer mogelijk.
41… a2 42. Dc7 Kh7 43. Pg6 Tg8 44. Df7
Zwart gaf op. Tegen de dreiging 45. Dxg8+ Kxg8 46. Ta8+ Kf7 47. Tf8 mat valt niets meer te verzinnen. 1-0.
Partij in viewer:
Een nieuwe wereldkampioen
Na negen en een half jaar is Carlsen onttroond als wereldkampioen. Zijn opvolger is de Chinees Ding Liren, die na een gelijkopgaande match in de tiebreak wist af te rekenen met zijn Russische opponent Ian Nepomniachtchi. Ding die zich toch wel leek te ontpoppen tot de publieksfavoriet, door zijn bescheidenheid en sympathieke interactie met jonge fans, de pers en zijn Hongaarse secondant Richard Rapport. Veel fans zullen dan ook verheugd zijn met het resultaat. Nepomniachtchi creëerde meer kansen, maar Ding maakte de kansen beter af. Driemaal kwam Ding terug van een achterstand. Prachtige zetten werden afgewisseld met foutenfestijnen, maar juist die fouten maakten de match zo intrigerend. Hieronder volgt de partij die alles besliste.
Ian Nepomniachtchi – Ding Liren
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 Le7 6.d3
In WK matches is er vaak een openingsvariant die vele malen opgezocht wordt. In de voorgaande match was dit Nepomniachtchi’s Russische verdediging en Carlsen’s Spaans. In de match tussen Carlsen en Caruana was dit Carlsen’s Sveshnikov. Ditmaal was deze variant van de Anti-Marshall het voornaamste gevechtsterrein.
6…b5 7.Lb3 d6 8.a4 Ld7 9.h3 0-0 10.Le3 Pa5 11.La2 bxa4 12.Pc3 Tb8
13.Lb1!?
Een bizar, maar zeer creatief openingsidee.
13…De8
13…Txb2?! 14.Pxa4 Tb8 15.Pc5! Pc6 16.Pxd7 met winst van het loperpaar is de pointe achter wit’s vernuftige idee.
14.b3 c5 15.Pxa4 Pc6 16.Pc3?!
Geen goede beslissing. De loper op b1 wordt nu levend begraven.
16…a5 17.Pd2 Le6 18.Pc4 d5 19.exd5 Pxd5 20.Ld2 Pxc3?!
Het alternatief 20…Pf4! was heel sterk. Wit wordt gedwongen om zijn loper op d2 op te geven. Hij blijft achter met slechte stukken en zwart krijgt een sterk loperpaar.
21.Lxc3 Lxc4 22.bxc4 Ld8 23.Ld2 Lc7 24.c3 f5 25.Te1 Td8 26.Ta2 Dg6 27.De2 Dd6 28.g3 Tde8 29.Df3 e4
Begrijpelijk, maar wellicht wat ongeduldig. Nepomniachtchi heeft zijn stukken goed opgesteld om op deze energieke zet te kunnen reageren.
30.dxe4 Pe5 31.Dg2 Pd3 32.Lxd3 Dxd3 33.exf5 Txe1+ 34.Lxe1 Dxc4 35.Ta1
Het gekunstelde 35.Td2! was goed. Zwart kan de pion niet goed terugslaan omdat dan 36.Dc6! volgt met een enorme aanval. In de partij kan Ding de materiële balans herstellen.
35…Txf5 36.Ld2 h6 37.Dc6 Tf7 38.Te1 Kh7 39.Le3 Le5 40.De8 Lxc3 41.Tc1 Tf6 42.Dd7 De2 43.Dd5 Lb4 44.De4+ Kg8 45.Dd5+ Kh7 46.De4+
46…Tg6!?
Het dappere besluit waarvoor Ding van alle commentatoren veel lof ontving. ‘Een zelfpenning voor onsterfelijkheid’, zo sprak Carlsen.
47.Df5?! c4! 48.h4?
Nepomniachtchi gaat gelijk tweemaal in de fout en staat nu hopeloos verloren.
48…Dd3! 49.Df3 Tf6 50.Dg4 c3 51.Td1 Dg6 52.Dc8 Tc6 53.Da8 Td6?! 54.Txd6 Dxd6 55.De4+ Dg6 56.Dc4 Db1+ 57.Kh2 a4?! 58.Ld4 a3 59.Dc7?
Met 59.h5! Of 59.Lxg7! kreeg Nepomniachtchi een laatste kans om een snelschaaktiebreak af te dwingen. Nu kan Ding consolideren en zijn pionnen promoveren.
59… Dg6! 60.Dc4 c2 61.Le3 Ld6 62.Kg2 h5! 63.Kf1 Le5 64.g4 hxg4 65.h5 Df5 66.Dd5 g3 67.f4 a2 68.Dxa2 Lxf4 0-1
Na een zenuwslopend schouwspel trekt Ding aan het langste eind. Ding is nu de tweede Aziatische wereldkampioen, na Anand.
Wat zijn de gevolgen voor klassiek schaak? Hoe gaat Ding om met de extra verantwoordelijkheid van het wereldkampioenschap? Maakt Carlsen een comeback in het volgende kandidatentoernooi? In een week tijd start een klassiek toernooi in Boekarest, waar Ding, Nepomniachtchi, Rapport en Giri van de partij zijn. We gaan een interessante tijd tegemoet.
Partij in viewer:
Hoera, het wekelijkse overzicht schaakrubrieken op schaaksite.nl gaat door, met dank aan de Regio en de Reformatie! Gelukkig nog drie keer duiding van de geslaagde machtsgreep van Ding, de troonopvolger van Carlsen. Zelf bleef ik na zijn triomf in Astana met vragen zitten, met name over het voortraject van deze WK-cyclus. Voor de liefhebber, een reconstructie:
Best wel een Dingetje
Leuk artikel, Wim! Ik krijg zelf alleen altijd wat buikpijn van het woord ‘president’ als het om Poetin gaat.
Dank, excuus en beterschap Henk!
Misschien beter: Vladimir P., tegen wie het Internationaal Strafhof in Den Haag een arrestatiebevel heeft uitgevaardigd vanwege Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne…
Leuk artikel Wim!
Misschien nog een kleine toevoeging… Ding begon het kandidatentoernooi met een nederlaag tegen uitgerekend Nepo… Pas in de tweede helft van het toernooi boekte hij enkele overwinningen… Om uiteindelijk in de laatste ronde te MOETEN winnen van Nakamura om nog tweede te worden…
Een ander ‘dingetje’ dat misschien weinig aandacht heeft gekregen (door het resultaat van de tweekamp): wat als Nepo(m) had gewonnen? Hij was kritisch over de Russische invasie in Ukraine, en Putin heeft duidelijk gemaakt dat hij graag een nieuwe Russische wereldkampioen zag. Maar dan win je en dan moet je in het Kremlin op bezoek. Dat lijkt me, zelfs als je protesten alleen voor de vorm waren, als wereldkampioen een ongemakkelijke situatie. Is er dan misschien in je achterhoofd een stemmetje dat zegt: euh, Ian, vice-wereldkampioen is ook heel mooi…?
Ik sluit niet uit, beste Frits, dat ‘factoren van buitenaf’ hebben bijgedragen aan het uiteindelijk komen bovendrijven van Ding als Meest Veerkrachtige. Zelf stond ik neutraal/ongemakkelijk in deze match. Ik gun Nepo de wereldtitel, maar Poetin natuurlijk niet. Ik gun ook Ding de schaaktroon, maar Xi Jinping evenmin. Media hebben verzuimd om ook door een geopolitieke bril verslag te doen van deze tweekamp. Reykjavik 1972 was geopolitiek natuurlijk simpeler: Good versus Bad in plaats van Astana 2023: Bad versus Ugly, In het hierbij perfect passende decor van Kazachstan, een land dat wordt verscheurd door een hang naar de vroegere zekerheden van de Sovjet-Unie en de nieuwe onzekerheden van de subtiele Chinese kolonisering in het kader van de Nieuwe Zijderoute, zoals onlangs tot uitdrukking kwam in een inzichtelijke VPRO-serie.
Hoe werd er in China gereageerd op een Chinese wereldkampioen? Mocht die op bezoek bij de grote leider of was het geen nieuws?
Hoi Nick, Nepo stond hopeloos verloren, toen geen commentaar en dan toch nog een laatste kans om op twee manieren remise te maken 🙂
Wel commentaar hoor, twee keer ?!. In een rubriek is er meestal geen ruimte om elke fout specifiek te benoemen.
Niets over tegengekomen, Caesar, maar er was ook weinig tijd. Ding speelt, net als Nepo, nu op het toptoernooi in Roemenië. Opmerkelijk van beide heren, zo snel na het zenuwslopende WK. Ding leed eerder deze week zijn eerste nederlaag als wereldkampioen, tegen Firouzja, de nieuwe nummer twee van de wereld bij de Live Ratings. Vandaag op het programma: Giri – Ding, zie hierboven bij Live.