Krantenrubrieken weekend 4 November 2023
Wekelijks publiceren we de schaakrubrieken van Dimitri Reinderman voor HDC Media, Henk Prins voor het Reformatorisch Dagblad, Nick Maatman voor Dagblad van het Noorden / Leeuwarder Courant en Hans Ree in de Groene Amsterdammer.
Dimitri Reinderman | Henk Prins | Nick Maatman | Hans Ree
Eerste Amsterdam Chess Open meteen groot succes
Het laatste weekendtoernooi in Amsterdam was best al weer een tijd geleden, namelijk het Eijgenbroodtoernooi in 2019. Het stopte door de coronacrisis en werd daarna niet meer hervat. Zonde eigenlijk, zo dachten een paar wat oudere schaakliefhebbers vorig jaar tijdens een gezamenlijke fietstocht. Op de clubvergadering werd het nog eens besproken en men deed vervolgens iets slims: ze zochten jonge mensen om te helpen organiseren. Er werd een stichting opgericht met een vijftiger als voorzitter, maar verder allemaal twintig- en dertigers, onervaren in organiseren maar wel met frisse ideeën. En zo ontstond het Amsterdam Chess Open, waarvan vorige week de eerste editie werd gehouden. Enerzijds gewoon een weekendtoernooi, zes ronden in drie dagen, zoals er al verschillende zijn, anderzijds toch wel uniek. Het toernooi zat met 250 deelnemers in vier groepen helemaal vol en er was zelfs een lange wachtlijst. Er deden clubspelers mee, maar ook huis- en internetschakers die voor het eerst aan een toernooi meededen. Veel Amsterdammers natuurlijk, maar ook mensen uit andere landen. Zelfs iemand uit Canada, de populaire Youtuber Zachary Saine aka the chess nerd, wiens partijen live werden gestreamd. Alleen aan het aantrekken van topspelers was niet gedacht of het had geen prioriteit (er deden nul GM’s mee), maar je zou kunnen zeggen dat dat in de geest was van Eijgenbrood, die het niet zo op broodschakers had. Met de sinds kort in Alkmaar wonende IM Rick Lahaye kreeg het toernooi toch wel een sterke winnaar. Tegen een Poolse WGM (die getrouwd is met een Nederlandse schaker) won hij een leuke partij.
Rick Lahaye – Anna Warakomska
1.Pf3 d5 2.d4 Pf6 3.Lf4 c5 4.e3 Pc6 5.c3 Db6 6.Db3 c4 7.Dc2 Lf5! 8.Dc1 Ph5! 9.Le5?! f6 10.Lg3 g5?!
Zwart heeft een goede opzet gekozen tegen het Londensysteem en na 10…e5! had ze duidelijk beter gestaan, bijvoorbeeld 11.dxe5 Pxg3 12.hxg3 fxe5.
11.Le2 Lg6 12.Ld1 e6 13.Lc2 Kf7 14.Pbd2 g4 15.Ph4 Lxc2
Meteen 15…f5 zou de zwarte loper op g6 heel slecht maken, logisch dus dat zwart dat niet deed. En toch was dat om een concrete reden de correcte voortzetting.
16.Dxc2 f5 17.f3 Pxg3 18.hxg3 Ld6
Het sterke offer dat nu komt was namelijk zonder de loperruil niet mogelijk geweest.
19.Pxf5! exf5 20.Dxf5+ Ke7 21.Txh7+ Txh7 22.Dxh7+ Kd8 23.0–0–0
Wit heeft al drie pionnen voor het stuk en daar blijft het niet bij.
23…Tc8 24.Dg8+ Kc7 25.Dxd5 Pe7 26.Df7 Kb8 27.e4 Da5 28.Pxc4 Dg5+ 29.f4 Dh6 30.Pxd6 Dxd6 31.Dh5 Pc6 32.d5 Pa5
Vijf pionnen voor een stuk inmiddels. Een zesde pion slaan had nu gekund, maar de dameruil in de partij wint ook simpel.
33.De5 Pc4 34.Dxd6+ Pxd6 35.e5 Pf5 36.d6 Td8 37.Td5 Kc8 38.e6 Pxd6 39.e7 Te8 40.Txd6 Txe7 41.Tg6 Te2 42.Txg4 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
Israel staat dagelijks in het nieuws. Reden om aandacht te geven aan het schaken in Israel.
Boris Gelfand is de beste Israëlische schaker aller tijden. Hij werd geboren in Wit-Rusland in 1968, maar verhuisde naar Israël in 1998. Hij speelde in 2012 een match tegen Anand voor het wereldkampioenschap. Hij verloor toen de tiebreak met 2,5-3,5 na een gelijkspel van 6-6 in de klassieke partijen. Gelfand staat bekend om zijn diepe openingstheorie, zijn veelzijdigheid en zijn vechtlust. Hij heeft vele prestigieuze toernooien gewonnen, waaronder de World Cup in 2009, het Tal Memorial in 2011 en het Grand Prix toernooi toernooien 2013 en 2014. Hij heeft ook een belangrijke bijdrage geleverd aan het Israëlische team, dat drie keer zilver en twee keer brons won op de Olympiades.
Een partij van Gelfand uit het Grand Prix toernooi van 2013 in Frankrijk, die hij samen won met de Amerikaan Caruana. Zijn tegenstander is de Amerikaan Nakamura. Spelers die uit een land komen dat Israel steunt in de vreselijke oorlog die ontbrand is.
Nakamura –Gelfand
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 Pg4 7. Lc1 Pf6 8. Le3 Pg4 9. Lg5
Hier kan Nakamura remise maken door herhaling van zetten.
9…h6 10. Lh4 g5 11. Lg3 Lg7 12. h3 Pe5 13. f3 Pbc6 14. Lf2 Le6 15. Dd2 Tc8 16. 0-0-0 Pxd4 17. Lxd4 Da5 18. a3 0-0 19. h4 g4 20. Df2 Tc6 21. f4 Tfc8
Een bekend Siciliaans idee is het kwaliteitsoffer op c3.
22. Dg3
Zwarts genoemd idee komt goed uit de verf na 22. fxe5 dxe5 23. Le3 Txc3 24. bxc3 Dxa3+ 25. Kd2 Dxc3+ en zwart wint met een mooie aanval. Het beste voor wit is 22. f5 met een wild vervolg.
22… Pd7 23. Lxg7 Kxg7 24. f5
Nakamura laat de storm over zich heenkomen en koos dus niet om met 24. Td3 zich te verdedigen.
24…Txc3 25. bxc3 Dxa3+ 26. Kd2 Pf6 27. Dd3 Lc4
27. … Pxe4+ 28. Dxe4 Dxc3+ schrijft mijn computer voor.
28. Dd4 d5 29. exd5 Lxd5 30. Tg1 Le4 31. Ld3 Da5 32. Db4 Dc7
33. Lxe4
33. Kc1 is beter voor wit.
33…a5 34. Dxb7 Df4+ 35. Ke2 Tc7 36. Db6 Pxe4 37. Dd4+ Kh7 38. c4
Nakamura had met 38. Tgf1 wat meer tegenstand kunnen bieden, al krijgt Gelfand dan met 38…Pxc3+ 39. Dxc3 Dxf1+ een gewonnen toreneindspel.
38…Td7!
Dat is een harde klap. Na 39. Dxd7 wint zwart met 39…Df2+ 40. Kd3 Pc5+
39. De3 Pg3+ 40. Dxg3 Dxg3 41. Txd7 De5+
Nakamura gaf de strijd op, hij raakt een volle toren kwijt.)
0-1.
Partij in viewer:
Slapeloze nachten
Verliezen is onvermijdelijk. Het liefst doen we dat natuurlijk zo min mogelijk. Alleen de enige manier om verliezen echt te vermijden is door helemaal niet mee te doen – dat is natuurlijk niet de bedoeling!
Hoe ga je met zo’n nederlaag om? Wanneer je een perfect gespeelde partij met één idiote beslissing weggeeft, kun je wel door de grond zakken. De ene schaker kan zo’n nederlaag beter verwerken dan de ander. De mentaal sterkste schakers laten het gemakkelijk van zich afglijden, en staan de volgende dag gelijk klaar om revanche te nemen. Maar er zijn ook schakers die er nog lang wakker van liggen.
Van Viswanathan Anand is bekend dat hij na zijn nederlaag in de 7e partij in zijn match tegen Gelfand in 2012 de slaap nauwelijks kon vatten. Ineens werd het een reële mogelijkheid dat hij van zijn troon afstand moest doen. De gedachten maalden door zijn hoofd. Desondanks kwam Anand op de volgende dag op ongelofelijke wijze terug door in slechts 17 zetten te winnen na een zeer scherpe opening.
Ook Magnus Carlsen kwam in een vergelijkbare situatie terecht in zijn match tegen Karjakin toen hij op achterstand kwam door de 8e partij te verliezen. Carlsen baalde enorm – niet alleen omdat hij verloor, maar omdat hij verloor van iemand die in zijn ogen aanzienlijk inferieur aan hem was. Om het verlies te verwerken besloot Carlsen om die nacht samen met zijn team een grote hoeveelheid alcohol te nuttigen. Of dit een positief effect had, is de vraag. De volgende partij overleefde hij immers ternauwernood. Maar in de 10e partij kwam hij langszij en uiteindelijk wist hij de match toch naar zijn hand te zetten. Wellicht bracht de afleiding hem in de juiste mindset.
Afgelopen week vond het schaaktoernooi in Hoogeveen plaats. Na een dramatische start had ik zelf ook te maken met een slapeloze nacht. Het vooruitzicht van een dubbele ronde, het vroege vertrektijdstip, de gemiste kansen en weer een getalenteerde jeugdspeler als opponent zorgden voor de nodige spanning. Nadat ik om 5 uur nog steeds niet sliep besloot ik mij af te melden. Tijdens een rondje hard te lopen om 7 uur ‘s ochtends kwam ik tot inzicht dat ik de les alleen leer als ik gewoon kom opdagen. Om half 8 ging er dus toch maar een tweede mailtje richting de organisatie dat ik van gedachten was veranderd. Na een comeback lukte het zelfs nog om samen met Sipke Ernst de vierde plaats te delen. De toernooizege ging naar de Italiaan Lorenzo Lodici, die met 8 uit 9 oppermachtig was. Het grootste spektakel zagen we in onderstaande partij.
Onno Elgersma – Gachatur Kazarjan
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.Pc3 Pf6 4.e5 dxe5 5.Pxe5 g6?! 6.Lc4!
Een handige subtiliteit waardoor de zwarte velden verzwakt raken.
6…e6 7.Lb5+! Pbd7 8.Df3! De7?
Na 8…Lg7 ging het nog. Nu zet Elgersma de partij met een serie krachtzetten naar zijn hand.
9.d4! cxd4 10.Lg5! dxc3 11.Lxf6 cxb2 12.0-0!
Ontwikkeling gaat boven materiaal.
12…bxa1D 13.Txa1 Dc5
14.Dxb7!! Dd5
De witte dame is taboe vanwege mat.
15.Dxd5 exd5 16.Pxd7 Lxd7 17.Te1+ Le7 18.Txe7+ Kf8 19.Txd7 Tg8 20.Lc6 Tb8 21.h4 1-0
Een wonderschone partij. Eigenlijk verdient elke zet een uitroepteken. Elgersma kon ongetwijfeld heerlijk slapen.
Lees (voor niet-abonnees alleen op vrijdag van verschijning gratis) verder: www.groene.nl/auteur/hans-ree
