Ronde 12: Welke Ding krijgen we te zien?
Bij de aanvang van ronde 10 wist ik dat ik een verslag voor deze ronde, ronde 12, mocht maken. De remise van die partij was allerminst inspirerend en de vraag bekroop mij of Ding wellicht al uitkeek naar de tiebreak potjes. In dat geval zou de witpartij van ronde 12 vast niet super interessant worden om over te schrijven. Commentator Leko gaf tijdens een van zijn commentaarsessies aan dat oudere spelers vaak vrij goed zijn in rapid, omdat ze meer kunnen vertrouwen op hun intuïtie. Dus was dat Ding’s plan? Na ronde 11 konden deze speculaties in ieder geval eventjes de ijskast in, want Gukesh wist Ding dan toch eindelijk te breken en de leiding te nemen. Nu moet Ding wel, toch?
Een blik op de match in 2023, waarin Ding ook een punt achter stond, vertelde me dat dit de ronde was waar Ding de match tegen Nepo weer gelijk trok. Met wit ook, overigens! Die partij begon Ding volledig in stijl niet super ambitieus en hij kwam zelfs zo goed als verloren te staan. Zenuwen speelden Nepo toen vast parten, je speelt immers niet altijd voor de wereldtitel. Na een blunder van Nepo trok Ding de stand gelijk. Vol verwachting keek ik daarom uit naar deze pot: welke Ding (en Gukesh) zouden we gaan zien?
Partijverslag
Vanuit een Engelse opening (1.c4 e6 2.g3 d5 3.Lg2 Pf6 4.Pf3) kwamen we direct in een soort Neo-Catalaanse variant terecht. Ik moet bekennen dat ik absoluut geen theoretische kennis heb van dit soort varianten, maar in tegenstelling tot de ‘echte’ Catalanen met een witte pion op d4, oogde de openingskeus van Ding me in ieder geval potentie hebben voor een scherpere partij. Wellicht des te meer omdat Gukesh er met 4…d4 5.0-0 Pc6 toch voor koos om de relatief bekendere vaarwateren te mijden.
Na 6.e3 (stelling hierboven) begonnen commentatoren Giri en Leko al te hopen op een soort herhaling van Esipenko – Keymer (Swiss Open, 2023). In die partij volgende 6…e5 7.exd4 e4 8.d5! Destijds een nieuwtje en met dat stukoffer (na 8…exf3 9.Dxf3) won Esipenko een spannende partij tegen de ook goed spelende Keymer. De partij is hierbij in de viewer zonder commentaar toegevoegd.
(@Fide, door Eng Chin An)
De partij vervolgde met 7.d3 en na 7…dxe3 stond Ding meteen voor een principiële keuze: ‘logisch’ terugslaan met 8.Lxe3 of ‘riskanter’ terugslaan met 8.fxe3. Hoop klonk voor de laatste, al moest er opgemerkt worden dat dit wel de koningsstelling wat zou verzwakken en dus ook erg negatief kon uitpakken. Ding nam nog geen onnodige risico’s en speelde de zet waar objectief niks mis mee was: 8.Lxe3. Na 8…e5 ontstond een structuur die voorlopig de partij wel even zou gaan bepalen
Vanuit deze stelling moesten beide spelers eerst maar eens de ontwikkeling af gaan maken. Beide spelers hebben een half-openlijn. Wit zal daarom waarschijnlijk een toren op de e-lijn zetten, zwart willen proberen druk te zetten op d3 en zal waarschijnlijk veld d4 proberen te controleren. Daarmee meteen wits volgende plan: een keer d4 spelen. Deze zet hoeft niet fataal te zijn voor zwart, al is het voor wit logisch om de achterblijver op d3 een keer op te lossen. Verder staan beide koningen nog relatief veilig en is het vooralsnog aannemelijker dat het spel in het centrum en op de damevleugel zal plaatsvinden.
De partij vervolgde met 9.Pc3 0-0 10.Te1 h6 (het eerste echte denkmoment van Gukesh) 11.a3 (om b4 te kunnen spelen) 11…a5 (om b4 te stoppen) 12.h3 (standaardzetje om g4 af te dekken en eventueel de koning verder uit een gevarenzone te halen) 12…Le6 13.Kh2 Tb8 14.Dc2 Te8 15.Pb5
Giri en Leko hadden hier beiden interessante opmerkingen. Giri inhoudelijk: “Gukesh has to brace for impact”. De laatste zet van Ding is duidelijk: hij wil d4 spelen. Zetten als Tad1 lijken eraan te komen en d4 is lastig te stoppen. Hoe goed het echt is, is nog niet duidelijk. Leko merkte vervolgens op hoe Ding er bij zit/stond: “This seems like the old Ding is back”. Ding stond er inderdaad tevreden bij, ontspannen zelfs. Kijkend naar de klok lijkt Ding ook prima in de partij te zitten.
15…Lf5 stopt tijdelijk d4. 16.Dd2 Na best een tijdje denken, er waren ook best wat goede alternatieven. Voor Gukesh is het nu erg moeilijk, aangezien wit simpelweg weer d4 dreigt. De stukken van zwart staan best verkrampt, en de witte stukken staan klaar om nog verder uit te vouwen. 17…Lg6 Suboptimaal, maar logisch omdat in veel varianten de loper ongedekt zou staan op f5. Zwart volgt het advies van Giri ‘brace yourself’ op. Een alternatief was het scherpere 17…Pc5!? Waarna het verder kon gaan met 18.d4 Pd3. De stelling is dan vrij complex met meerdere opties voor wit. Doorgaans lijken de verwikkelingen echter in wits voordeel, al is het niet veel. Met name de stellingen aan het einde van de tactische varianten leken me lastig in te schatten.
18.d4! Logisch, maar het is de start van een ongelooflijke opmars van de witte stukken.
Slaan op d4 is niet super, want het geeft meer activiteit voor wit dan voor zwart. Bijvoorbeeld na: 18…exd4 19.Lf4! Tc8 20.Pfxd4 en de 2 witte lopers snijden door het centrum heen naar de damevleugel, om nog maar te zwijgen van de witte dame en toren die op de d-lijn schade willen aanrichten.
18…e4, het mindere kwaad. 19.Pg1 eventjes terug, maar via e2 is er weer een mooie route naar het spel. 19…Pb6 valt pion c4 aan 20.Dc3 dekt c4 20…Lf6 21.Dc2 het is opvallend dat wit zo goed staat dat hij eerst 20.Dc3 kan spelen en vervolgens 21.Dc2, zonder dat zijn stelling in gevaar is. 21…a4 22.Pe2
Laten we nog maar weer even stilstaan bij de stelling. Positioneel is dit een ramp voor zwart, al gaf Giri toe dat hij nog niet direct zag hoe wit zou winnen. Het probleem is meervoudig. Allereerst staat wit geweldig in het centrum met c4 en d4. De pionnen staan niet alleen mooi, ze zijn ook flexibel: een plotselinge opmars van één of beide pionnen zitten in de stelling. Zwart heeft ook een paar kleine problemen: pion a4 is kwetsbaar en al aangevallen door de dame, pion e4 staat ook al 2 keer aangevallen en is daarnaast ook een sta-in-de-weg voor de zwarte stukken. Tot slot is ook pion c7 een zorgenkindje, omdat wit bijvoorbeeld met Lf4 meer druk kan zetten op die pion. Een concrete winst is er nog niet, maar het hangt in de lucht.
22…Lg5 beoordeeld door de computer als slecht, de commentatoren begrepen het wel. Blijkbaar is het een menselijke zet die problemen creëert voor wit. 23.Pf4! Ding speelt super sterk. 23…Lxf4? Als we dan toch een vraagteken geven, dan is het hier. Het weggeven van de zwarte velden werd bestempeld door het commentaar als ‘a strategical capitulation’. Vanaf nu gaat Ding geduldig, maar wel gedecideerd verder. 24.Lxf4 Tc8 25.Dc3 Pb8 (laat Pa7 toe met een insluiting van de toren!) 26.d5!? Ding wil zijn controle niet loslaten en pakt die toren dus niet op c8. Opvallend is overigens dat alles lijkt te winnen en dat Gukesh hier ongeveer elke zet a tempo eruit gooit terwijl Ding langzaam zijn tijdsvoorsprong kwijt begint te raken. Gukesh weet dat hij verloren staat, dus de tijd is wellicht het enige dat Ding nog in de weg kan staan. 26…Dd7 27.d6 De pointe van de vorige zet
Even genieten van deze stelling. Met wit heb je alles, met zwart niks. De directe dreiging is tegen de c7-pion, maar de eerder genoemde zwakten zijn er ook nog. Wellicht het grootste probleem van zwart is simpelweg dat de stukken absoluut niks kunnen.
27…c5 28.Pc7 Tf8 29.Lxe4 (eindelijk een cash-in, de eerste pion voorsprong) 29…Pc6 30.Lg2 Tcd8 31.Pd5 Pxd5 32.cxd5! (dringt de zwarte stukken nog verder terug en wint pion c5) 32…Pb8 33.Dxc5 Tc8 34.Dd4
Het is uit, echt helemaal uit. Ding maakt het af.
34…Pa6 35.Te7 Db5 36.d7 Tc4 37.De2 (ook leuk was 37.Dxc4! Dxc4 38.Te8!) 37…Tc2 38.Ld6 f6 39.Txg7 De killer move met het idee dat na 39…Kxg7 40.Lxf8 (schaak!) en daarna 41.d8D promotie.
Tijdens het commentaar kwamen de commentatoren natuurlijk superlatieven tekort voor Ding. Hierbij een greep “the old Ding’, “the new old Ding”, “back from the dead”, “an absolute hero” en “an absolute engine”.
Heerlijk, de score is weer gelijk. Morgen een rustdag. Wat gaan de laatste 2 klassieke potjes ons daarna brengen?
Hele partij met wat commentaar en varianten
Dank voor het snelle verslag Bram!
Om een of andere reden gun ik Ding de titel wel. Misschien gewoon omdat ie als underdog gezien werd. Maar er kan nog van alles gebeuren!
Een mooie aanvalspartij van Ding, o.a. mogelijk omdat de zwartveldige loper van zwart was geruild. De prognoses moeten worden bijgesteld. Het worden in ieder geval 14 partijen en het kan nog beide kanten op.
Theo van de Pol stuurt ons dit bericht op Twitter: x.com/Zaur_Tekeyev/status/1866153453354926376?t=l1VAVsUoY9AB8XR38t4mQg&s=08. Ding Liren schijnt Pa7 niet gezien te hebben…
Dat zei hij althans in de interviews na de partij. Ik kan me daar wel wat bij voorstellen: je hebt een gewonnen stelling; je ziet een opmars in het centrum waar weinig tegen te beginnen valt: wat zou je je dan nog druk maken over zijvariantjes waarmee je materiaal wint?