Winst vereist: twee strategieën
In de tweede ronde van de halve finale moest Anna-Maja Kazarian zien te winnen van Machteld van Foreest, terwijl Anne Haast het volle punt nodig had tegen Robin Duson. Ze pakten het ieder op een andere manier aan. Kazarian probeerde met dubieus openingsspel haar tegenstandster tot onverstandige dingen te verleiden, terwijl Haast het probeerde middels het uitbouwen van een klein voordeeltje in een lange partij. Beiden hadden succes met hun strategie: Van Foreest besloot in een duidelijk betere stelling tot een meer dan dubieus stukoffer en Duson verzuimde enkele keren met een pionoffer haar stukken te mobiliseren. Anne Haast won een goede partij, maar wat er bij Kazarian-Van Foreest gebeurde, tart elke beschrijving.
foto: Frans Peeters
Wit: FM Anna-Maja Kazarian
Zwart: FM Machteld van Foreest
1. e4 c5 2. d3 Pc6 3. c3 d5 4. Le2 Pf6 5. Pd2 e6 6. f4
Dit schijnt al een nieuwtje te zijn. Zwart antwoordt goed.
6… e5! 7. f5?!
Tsja, wat doe je als je moet winnen en de koningin van de chaos bent? Maar verstandiger was 7. fxe5 Pxe5 8. Pgf3 Peg4 9. Pb3 en het zou ongeveer gelijk staan.
7… c4?!
Misschien iets te snel. Eerst 7… g6 en dan na 8. g4 c4 vereist een hoop rekenwerk, maar zwart komt er wel met voordeel uit, zo ook na 8. fxg6 hxg6 9. Pgf3 Le7 10. O-O c4 en 8. Pgf3 gxf5 9. exf5 Dc7 10. O-O h6. Maar dan geef je je tegenstander waar ze op uit is.
8. exd5 cxd3 9. dxc6?!
9. Lxd3 Pxd5 (9… Dxd5 10. De2) 10. Df3 en de beheersing van de witte velden geeft een gelijke stelling.
9… dxe2 10. Dxe2 bxc6
10… Le7 geeft een voordeeltje; 11. cxb7 Lxb7 ziet zwart graag gebeuren.
11. Dxe5+?
Nou gaat ze echt te ver. Na 11. Pgf3 Ld6 12. Pc4 had het gelijk gestaan.
11… Le7 12. Pgf3 Dd3?
Simpel 12… La6 13. c4 Db6 is rampzalig voor wit. Ze kan niet rokeren en als de zwarte torens op de e- en d-lijn komen moet het snel afgelopen kunnen zijn.
13. De2 Lxf5 14. Dxd3 Lxd3 15. Pe5 La6 16. Pxc6?!
Weer is Pdf3 genoeg voor gelijkspel, maar daar heeft de witspeelster niets aan.
16… O-O??
Onbegrijpelijk, als je aan remise genoeg hebt. Na 16… Ld6 heeft zwart nog steeds een sterke aanval, maar nu met een extra stuk. Bijvoorbeeld 17. Pb3 Kd7 18. Pe5+ Kc7 (18… Lxe5 19. Pc5+ Kc6 20. Pxa6) 19. Pxf7 The8+ 20. Kd1 Pg4
Maar dan speelt wit natuurlijk Pxd6, of niet soms?
analysediagram
17. Pxe7+ Kh8 18. Kf2 Pg4+
18… Tfe8 19. Te1 Tad8 20. Pb3 Td7 21. Pc5
19. Kg3 f5 20. Pf3 Pf6 21. h3 Lb7 22. c4 f4+ 23. Kh2 Lxf3 24. gxf3 Tae8 25. Te1 Tf7 26. Lxf4 Tfxe7 27. Txe7 Txe7 28. Td1 Kg8
De witte strategie is volkomen geslaagd en nu wordt het tijd voor consolidatie: 29. Td2, je zou er bijna een uitroepteken achter zetten. Maar Kazarian had hier nog minder dan 4 minuten en de adrenaline was blijkbaar nog niet tot rust gekomen.
29. c5 Te2+ 30. Kg1 Tc2 31. Tc1 Txc1+ 32. Lxc1 Kf7 33. c6 Ke6 34. c7 Kd7 35. Lf4 Pd5
Nog niets aan de hand natuurlijk: je valt met Le5 een pion aan en dekt gelijk b2. Een no-brainer, zou je zeggen.
36. Lg3 Pb4 37. a3 Pd3 38. b4 Pb2 39. Kf1 Pc4 40. a4 Pe3+ 41. Ke2 Pd5 42. Kd3 Pxb4+
Zwart heeft een pion teruggewonnen, maar aan een boom zo vol geladen… Het oordeel van de engine is onveranderd: wit wint.
43. Kc4 Pa6 44. Lf2 Pxc7 45. Lxa7 Kc6 46.a5 Pd5
Nu speel je natuurlijk 47.Lb8 om het paard van f4 af te houden. Daarna kan zwart nog even spartelen, maar met nog bijna negen minuten op de klok moet winnen geen probleem zijn.
47. Kd4??
Vreselijk! Het is plotseling remise.
47… Pf4 48. Ke5 Pxh3 49. Le3
Ja, dat sluit het paard in, maar als de laatste pion op de koningsveugel wordt afgeruild tegen het paard, is het remise (zoals in ieder geval iedereen met een rating boven de 1800 weet).
49… h5 50. Kf5 g5 51. a6 g4 52. fxg4 hxg4 53. Kxg4 Kc7 54. La7
Zelfs zonder paard is dit remise: zwart deigt met Kc6 om de pion aan te vallen en als de loper speelt, gaat de koning weer naar c7 en de hoek in om er nooit meer uit te komen.
54… Pf2+ 55. Lxf2 Kb8 56. a7+ Ka8 57. Kf5 Kb7 58. Ke6 Ka8 59. Kd7 Kb7 60. Lb6 Ka8 61. Kc8
Pat is dan wel remise, maar blijkbaar geeft het toch nog een klein beetje voldoening.
foto: Frans Peeters
Wit: WGM Anne Haast
Zwart: Robin Duson
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Pc3 Pf6 4. a3 d5 5. Lb5 Pxe4 6. De2 Pxc3 7. Dxe5+ Le7!?
7… De7 is de meestgespeelde zet, met meestal remise tot gevolg. Ik vermoed dat Haast al vooraf een lange partij in gedachten had, en dat Duson daar eigenlijk geen zin in had. Van beiden misschien een verstandige strategie.
8. Dxc3 O-O 9. Lxc6 Lf6 10. d4 bxc6 11. O-O Lg4
11… Dd6 12. Te1 Lf5 13. Pe5 Lxe5 14. dxe5 Dg6 laat het verschil met de partij zien.
12. Pe5 Lxe5 13. dxe
13… Dd7?!
Wellicht te passief. Stockfish komt met het pionoffer 13… d4! 14. Dxc6 Dd7 15. Dxd7 Lxd7 en vindt dat het gelijk staat. Daar kan ik me iets bij voorstellen; wits pionnenmeerderheid op de koningsvleugel is zonder dames makkelijker te blokkeren. Na de volgende stelling heeft wit precies wat ze wou: een aangename stelling zonder al te veel tegenkansen voor zwart, waar ze eindeloos kan bliven prikken tot het zaakje omvalt. Stockfish geeft hier +1.0. In het vervolg laat Haast enkele momenten voorbijgaan om haar pionnenmeerderheid op de koningsvleugel in de strijd te gooien, vermoedelijk om eerst haar tegenstander af te matten en dan later toe te slaan.
14. Le3 Tfe8 15. Ld4
15. h3 Lf5 16. Tae1 h5 17. f3 en g4.
15… Te6?!
15… Lf5 16. f3 h5 17. h3 Dd8 18. g4 Dh4 19. Kg2 Ld7 20. Tae1 en wit heeft nog steeds alles in handen.
16. f3 Lf5
17. Tad1
Maar hier lijkt 17. g4 toch een duidelijke uitbreiding van het voordeel: 17… Lg6 18. f4 Le4 19. f5 Tee8 20. Lc5 en de pionnen op e5 en f5 beginnen er toch dreigend uit te zien.
17… h5 18. Tfe1 a5 19. Td2 Tg6 20. Lf2
Gezien zwarts mogelijkheid op de 21e zet was 20. Lc5 wel zo verstandig.
17… Tb8 21. Td4
21… Te6?
Na 21… c5! 22. Dxc5 Tc6 staat het volkomen gelijk. Bijvoorbeeld 23. Dxa5 Txc2 24. Txd5 en nu kan zelfs 24… Txb2 (24… Dc6 kan ook) 25. Txd7 Txf2 26. Da8+ Kh7 27. f4 Lxd7 en stockfish ziet geen winstkansen meer voor wit.
22. Th4 Lg6 23. Ta4 Tb5 24. Txa5 Txa5 25. Dxa5 Lxc2 26. Dc3 Lf5 27. b4
Hier zou 27. h4 aangewezen zijn.
27… Dc8
Want nu kan zwart weer tegenkansen creëren met het al bekende pionoffer: 27… Tg6 28. Kh1 c5! 29. Lxc5 (29. Dxc5 Tc6; 29. bxc5 Ta6) 29… h4 30. Dd2 h3 31. g4 Le6 en vanwege die pion op h3 moet wit ervoor oppassen dat zwarts loper niet tot leven komt, bijvoorbeeld met op enig moment d5-d4.
28. a4 Da6 29. a5 Dd3 30. Dxd3 Lxd3 31. h3 g5
Het is een eindspel geworden en de engine is zeer optimistisch over wits kansen. Ik leun flink op dit oordeel; het moet geen nachtwerk gaan worden.
Het had nu voor de hand gelegen om met g4 de zwarte g-pion op de kleur van wits loper vast te leggen.
32. h4?! gxh4 33. Lxh4 Te8
Opnieuw is 33… c5! de zet volgens de engine, 34. bxc5 Kh7 35. Lf2 Kg6 36. Ld4 Ta6 37. Ta1 Kf5 38. g3 Lc4 39. Kg2 Ta7 en wit zou nog iets beter staan, maar het wordt een hele kluif om er nog wat van te maken. De toren kan soms actief worden over de b-lijn.
34. Kf2 Kh7 35. Lf6 Tb8 36. Le7 Kg6 37. Ke3 Lb5 38. Th1?!
38. Kd4!
38… Te8 39. Lf6 Tb8
En weer 39… c5! 40. bxc5 Ta8 41. Ta1 La6 42. Kd4 c6 en het zou vrijwel gelijk staan.
40. Kd4 Lc4 41. Le7 Te8 42. Lc5 Kg5 43. g3 Le2
44. f4+?
Mist een goede kans: 44. Th4! en wit dringt via f4 binnen, 44… Kg6 45.Tf4 Te6 46.La7 en zwarts stelling gaat barsten.
44… Kg4?
44… Kg6 was hier verplicht; zwart houdt voorlopig stand.
45. Ke3 Lb5 46. Kf2
Ook 46. Th4+ was winnend, 46… Kxg3 47. Txh5 f6 48. Tf5 fxe5 49. Txe5 Th8 50. Tg5+ en behalve dat zwart in een matnet deigt te komen zijn wits twee vrijpionnen te veel van het kwade voor zwart.
46… Th8 47. Th4+ Kf5 48. Ke3 Ke6 49. Ld4 Tg8 50. Kf3 La4 51. a6
51. f5+! blijkt uiteindelijk nog makkelijker te winnen. Als de witte toren binnenkomt, is het snel gedaan.
51… Ld1+ 52. Kf2 Lg4 53. Th1 Ta8 54. a7 Kd7 55. Tc1 Lf5 56. Tc3 Lg4 57. Ke3 Lf5 58. Kd2 Lg4 59. Kc1 Lf5 60. Kb2 Lg4 61. Ka3 Lf5 62. Ka4 c5
Eindelijk komt deze zet, maar te laat!
63. Lxc5 Kc8 64. b5 Kb7 65. Kb4 Tg8 66. Ld4 Ld7 67. Ta3 Ka8 68. Kc5 Tg6 69. Kxd5 Lxb5 70. f5 Tg4 71. e6
De blokkade is gebroken en de rest is niet moeilijk meer.
71… fxe6+ 72. fxe6 Tg5+ 73. Le5 Lc4+ 74. Kxc4 Txe5 75. Ta6 Te1 76. Kd5 Te2 77. Ta4 c6+ 78. Kd6 c5 79. Kd5 c4 80. Txc4 Kxa7 81. Te4 Td2+ 82. Ke5 Td8 83. e7
en opgegeven.
Op een paar kleinigheidjes na een uitstekende partij van Anne! Helaas voor haar ging het in de tie-breaks tweemaal mis. In de eerste partij kwam ze niet lekker uit de opening. Robin won een pion en op een klein schrikmomentje na speelde ze het voorbeeldig uit. In de tweede partij verbeterde Duson zich ten opzichte van de tweede reguliere partij. Dat leidde tot de volgende stelling:
Wit speelde hier 11. Pxe5. Wat is nu de best zet voor zwart?
Machteld van Foreest en Robin Duson dus in de finale!
Foto’s van de tweede partij van de halve finale staan hier.
Bij de partij Kazarian – van Foreest moet bij het commentaar na 16 … 0-0 in de variant van 21 Pxd6 nog een de (gedwongen) zet 23 Kd2 worden toegevoegd, alvorens Zwart 23 … Te2# speelt.
Dank, aangepast.
Ik kon overigens niet vinden wie de maker was van de tweede foto. Als iemand dat doorgeeft, pas ik dat ook aan.
De foto’s worden gemaakt door mij (Frans Peeters) en Ad Bruijns. Ik plaats de foto’s op het Flickr account van de KNSB. Als je per se wil weten wie welke foto heeft gemaakt, kijk je naar de naam van de foto. De foto’s van Ad beginnen met DSC en die van mij met NZ9. Je kunt beter vermelden iets als Foto KNSB. Onze namen hoeven er niet bij.
Dank voor het verslag – zoals altijd.
De tweede foto is ook te zien op de pagina van Frans Peeters (zevende foto).
Eventueel: het artikel heeft het verkeerde logo in de eerste alinea (KNSB i.p.v. NK).
En jij ook bedankt voor de fotocredits!