Krantenrubrieken weekenden 4, 11 en 18 oktober 2025
Wekelijks publiceren we de schaakrubrieken van Dimitri Reinderman voor HDC Media, Henk Prins voor het Reformatorisch Dagblad, Nick Maatman voor Dagblad van het Noorden / Leeuwarder Courant en Hans Ree in de Groene Amsterdammer.
Dimitri Reinderman | Henk Prins | Nick Maatman | Hans Ree & Hans Böhm
4 oktober: Eline Roebers weer wereldkampioen
Op de vraag “Hoeveel Nederlanders zijn er wereldkampioen schaken geworden” zijn diverse antwoorden mogelijk, afhankelijk van hoe de vraag bedoeld is. De gebruikelijke interpretatie is om te kijken naar algemene titels in klassiek schaak. Dan is het antwoord één: Max Euwe in 1935. Maar als je de vraag breder trekt hebben we meer wereldkampioenen. Zo zijn Gert-Jan Timmerman, Joop van Oosterom (twee keer) en Ron Langeveld (ook twee keer) wereldkampioen correspondentieschaak geweest. Bij de jeugd zijn er in het klassieke schaak geen wereldtitels behaald, maar wel met sneller tempo door Robby Kevlishvili (snelschaken), Lucas van Foreest (snelschaken en rapid) en Eline Roebers (online rapid). Zeven Nederlanders dus? Maar je zou ook nog ene Roy Schroor kunnen meetellen, die in 2019 en 2020 het WK Racing Kings won, een schaakvariant op de online server Lichess. En wellicht hebben we ook een wereldkampioen in weggeefschaak of zo. Die titels zijn echter niet erkend door de wereldschaakbond.
Hoe dan ook, het blijft bijzonder om wereldkampioen te worden en daarom trok Eline Roebers vorige week helemaal naar Peru om daar het WK rapid en snelschaken voor meisjes t/m 20 jaar te spelen. Ze was de enige IM die bij de meisjes meedeed en in beide toernooien was ze als eerste geplaatst, Op papier had ze dus een goede kans op een titel. Maar bij het rapid ging het erg matig, ze werd slechts achtste. Gelukkig ging het bij het snelschaken een stuk beter. 12 uit 13 haalde ze, en daarmee won ze het toernooi met 2.5 punten voorsprong op de nummer twee. De reis naar Peru zal een flinke investering geweest zijn, maar leverde dus een prachtige beloning op. Roebers is denk ik ook pas de tweede Nederlander die in verschillende schaaktoernooien verschillende wereldtitels haalde. En wie was dan de eerste? Max Euwe, want die werd in 1928 in Den Haag wereldkampioen bij de amateurs.
Een belangrijke overwinning boekte Roebers op Balabayeva, een vrouwengrootmeester uit Kazachstan. Die won de titel in het rapidgedeelte en dan verwacht je dat ze het bij het snelschaken ook goed doet, maar dat was niet zo: ze werd slechts 15e.
Eline Roebers – Xeniya Balabayeva
1.d3 d5 2.g3 Pf6 3.Lg2 e5 4.Pf3 Pc6 5.0–0 Le7 6.c3 0–0 7.Pbd2 h6 8.e4 dxe4 9.dxe4 Le6 10.De2 Dc8 11.Pc4 Lg4 12.Pe3 Le6 13.Ph4 g6?
Ondanks wat merkwaardig spel valt het na 13…Td8 of 13…Te8 wel mee voor zwart. De partijzet verzwakt haar koningsstelling, vooral pion h6.
14.Pd5! Kg7 15.Pxe7 Pxe7 16.f4! exf4 17.gxf4 Lg4 18.De3 Te8 19.e5 Pfd5?
19…Pfg8 houdt de boel nog bij elkaar.
20.Dd2! Td8 21.f5!
Nu gaat wit door de zwarte stelling heen.
21…Pxf5 22.Pxf5+ Lxf5 23.Lxd5 c6 24.Dxh6+ Kg8 25.Lg5 Lh3 26.Lxf7 mat
Partij in viewer:
11 oktober: Vooruitspelen > niet vooruitspelen
De KNSB-competitie wordt gespeeld op negen zaterdagen van september tot en met april. De schaakbond probeert daarbij de speelrondes te plannen op dagen dat zo veel mogelijk mensen kunnen. Zo is er in de tweede helft van januari nooit een speelronde vanwege Wijk aan Zee, en ook vakanties worden vermeden omdat er dan grote open toernooien worden gehouden. Maar er kan niet overal rekening mee gehouden worden. Afgelopen zaterdag begon het EK landenteams, waar Nederland een van de favorieten is. Giri, Van Foreest, Warmerdam, Van Wely, L’Ami met Smeets als coach, een sterk team. Zij konden die dag dus niet in de competitie spelen. Daarvoor is echter in het reglement een oplossing bedacht: wie voor Nederland in een internationaal toernooi uitkomt, heeft recht op vooruitspelen. En dat bleek in de tweede ronde van grote invloed. Mede dankzij anderhalf punt aan de topborden van vooruitspelers Max Warmerdam en Erwin l’Ami won Apeldoorn namelijk de topwedstrijd tegen Kennemer Combinatie met 5 ½ – 4 ½. De Haarlemmers zijn op papier het sterkste team van de Meesterklasse, maar staan voorlopig onderaan. Ook Charlois Europoort, de kampioen van vorig jaar, staat ook nog op nul matchpunten, terwijl het op papier zwakste team, De Stukkenjagers, al drie matchpunten heeft veroverd. Rare tussenstand!
Vooruitspelen is in dit soort gevallen een recht, maar geen plicht. Je kunt het te veel gedoe vinden of principiële bezwaren hebben. Zo kozen ze bij LSG Leiden ervoor om twee invallers op te stellen. Er leek lange tijd in hun thuiswedstrijd tegen Zuid Limburg geen vuiltje aan de lucht. Ze kwamen 5-2 voor (mede dankzij onderstaande overwinning) en de andere drie partijen (van o.a. de twee invallers) stonden goed tot gewonnen. Maar alles wat mis kon gaan, ging mis, zelfs een eindspel met een gezonde pion meer werd nog verloren. Van 5-2 voor naar 5-5. Had toch maar vooruitgespeeld!
Jan-Willem de Jong – Fatih Baltic
1.d4 g6 2.c4 Lg7 3.Pc3 d6 4.e4 Pc6 5.d5 Pb8
Zwart vermijdt de theorie (5…Pd4) maar staat wel slechter na het tempoverlies.
6.Le2 Pf6 7.Pf3 Lg4 8.Le3 0–0 9.0–0 Lxf3 10.Lxf3 Pfd7 11.Tc1 a5 12.Le2 Pa6 13.f4 c6 14.Kh1 Pac5 15.Ld4 Lxd4 16.Dxd4 cxd5 17.exd5
Deze structuur geeft wit voordeel vanwege de achtergebleven e-pion van zwart.
17…a4 18.Pb5 Pf6 19.Tc3 Tc8 20.Te3 Dd7 21.f5!
Zo krijgt wit een sterke aanval.
21…gxf5 22.Tef3 e5 23.Dh4 Pe8 24.Txf5 f6 25.Lg4 De7
Nu gaat wit zijn stukken richten op het zwakke punt bij zwart: pion h7. Tegen dit simpele plan is er geen goede verdediging.
26.Th5 Td8 27.Lf5 Tf7 28.Tf3 Tg7 29.Th3 Df7 30.Txh7 Txh7 31.Lxh7+ Kf8 32.Tg3 Ke7 33.Lg8 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
18 oktober: Kasparov kan het nog steeds
Voor veel schakers van mijn generatie is Kasparov een idool. Vijftien jaar lang (van 1985 tot 2000) was hij wereldkampioen en hij wordt vaak genoemd als de grootste aller tijden. Ik heb in 1999 tegen hem gespeeld ten dat leverde twee jaar later een grappig moment op. Ik was toen coach van Joost Berkvens bij zowel het EK als WK jeugd, beiden in Griekenland gespeeld. Bij het WK zou Kasparov een demonstratiematch spelen tegen een Griekse speler. Terwijl ik met Joost in de lunchzaal zat kwam The Boss binnen, keek wat rond en zag iemand die hij herkende: mij. Hij gaf me een hand en na een kort gesprekje ging hij verder. Nadat hij de zaal weer verlaten had kwam een Griek bij ons zitten die we tijdens het EK hadden leren kennen. “Hee, leuk dat je ook weer komt kijken.” “Ja, ik ben speciaal hiernaartoe gereisd omdat mijn grote held Kasparov hier gaat spelen.” “O, die was hier net aan tafel om mij een hand te geven.” “Nee, nee, nee. Je maakt een grap.” “Nee, echt, serieus.” “Nee, nee. Dat kan niet waar zijn.” Hij weigerde de realiteit van de gemiste kans onder ogen te zien!
Inmiddels is Kasparov al twintig jaar met pensioen (qua klassiek schaak), maar hij heeft nog steeds veel fans. Die zullen met genoegen hebben gezien dat hij deze maand in Saint Louis een match (rapid en blitz) tegen de nog wel actieve Vishy Anand wist te winnen. De laatste was favoriet, al scheelde het dat Chess960 (dus met wisselende beginstellingen) werd gespeeld. Kasparov had zo geen handicap door zijn achterstand in openingstheorie. Wel was hij wat roestig, maar scherp als het erom ging, zoals in onderstaande partij.
Garry Kasparov – Viswanathan Anand
1.b3 b6 2.f4 d5 3.Pf2 c5 4.e3 Pc6 5.Lb2 Pg6 6.Pc3 d4! 7.Pe2 e5! 8.fxe5 Pb4?!
Zou Anand vergeten zijn dat wit mag rokeren? Na 8…Le7 zou hij goed hebben gestaan.
9.0–0–0! dxe3 10.dxe3 Txd1+ 11.Pxd1 Le7 12.a3 Pc6 13.Pf4 Pxf4 14.exf4 0–0 15.Ld3 Td8 16.Pe3 Pd4 17.Lxd4 cxd4 18.Pc4 Dc6 19.Kb2 b5? 20.Pd6! Lxd6 21.exd6 Dxd6 22.De1!
Een van de moeilijkheden van de beginstelling was om de dame in het spel te brengen. In het vervolg krijgt ze de hoofdrol.
22…Dxf4 23.De7 Dd6 24.Dxa7 Ld7 25.Te1 g6 26.g3 Kg7 27.Te4 Lc6 28.Te7 Td7?
Zonder torenruil was de zwarte stelling nog te verdedigen.
29.Txd7 Lxd7 30.Db7 Lc6 31.Db6 Dd5 32.b4 h5 33.Dc5 Dd7 34.h4 f6 35.a4!
De vrijpion die wit nu krijgt zal hem de winst opleveren.
35…bxa4 36.Ka3 f5 37.b5 Le4 38.b6 Lc6 39.De5+ Kh7 40.Dc7 Na dameruil is het eindspel eenvoudig gewonnen. Zwart gaf daarom op.
Partij in viewer:
3 oktober:
Een aantal weken geleden werd tweezet 1052 ter oplossing aangeboden. Tweezet 1052 van de dit jaar overleden Britse probleemcomponist Barry Barnes is er één zijn latere jaren. Het bord staat aardig vol, Barnes heeft 13 witte en 14 zwarte stukken om zijn idee te verwezenlijken, alleen twee witte pionnen, een zwarte toren en een zwarte pion bleven in de doos. Het witte paard op e5 is belangrijk, dit paard zorgt voor een aantal verleidingen. Als wit dat paard naar c6 speelt, dus 1. Pexc6? dan dreigt er 2. Dd5 mat. Op 1. … Pxe7 komt dan 2. Dxe7 mat, op 1. … Pxd2 2. Dxd4 mat en op 1. … Dxc6 2. Dxc6 mat. Zwart kan de dreiging pareren met 1. … Pxf6! Een andere verleiding met dat paard is 1. Pxf7? Nu dreigt er 2. De6 mat. Nu komt er na 1. … Dxb8 2. Dxc6 mat, na 1. … g3 2. gxf3 mat en na 1. … Pxc5 2. Dxd4 mat. Zwart weerlegt deze verleiding met 1. … Lc7! De derde verleiding is 1. Pxg6? Wit dreigt na deze zet 2. Df5 mat. Na 1. … fxg6 komt 2. De6 mat, na 1. … g3 2. gxf3 mat, na 1. … Pxd2 2. Dxd4 mat en na 1. … Pxe7 2. Dxe7 mat. Zwarts weerlegging is dan 1. … Ph6! Het witte paard van e5 kan ook naar g4, 1. Pxg4? Wit dreigt dan 2. gxf3 mat. Op 1. … Lxg4 komt dan 2. Dxg4 mat, na 1. … fxg2 2. Tf4 mat en na 1. … Pxd2 2. Dxd4 mat. Maar nu gooit 1. … Lxg2 roet in de maaltijd. In de vijfde verleiding (1. Pxf3?) met de dreiging 2. Te2 mat, pareert de zwarte zet 1. … d3! Varianten zijn hier 1. … Lxg2 2. Dxg4 mat en 1. … Pc1 2. Dxd4 mat. De sleutelzet is 1. Pxc4! Er dreigt 2. d3 mat. De zwarte varianten zijn: 1. … d3 2. Dxd3 mat, 1. … Pc1, Pxd2, Pxc5 2. Dxd4 mat. Het witte paard van e5 slaat zes maal een zwarte pion, er worden daardoor zes verschillende dreigingen gecreëerd. Bij vijf van die zetten van het witte paard heeft zwart een weerlegging.
De herdenkingsserie over Barry Barnes wil ik besluiten met een meredith, stelling met maximaal 12 stukken. Zie tweezet 1053. Deze tweezet kunt u oplossen, de bespreking volgt over enkele weken.
10 oktober:
Op een boekenbeurs van tweedehandboeken kon ik voor een geringe prijs het boek “Modern Chess Preparation”, geschreven door de grootmeester Vladimir Tukmakov, oud-kampioen van Oekraïne, op de kop tikken. Het boek was in 2012 uitgegeven door New in Chess. De bekende uitgever
New in Chess uit Alkmaar is een belangrijke speler op de markt van schaakboeken. Het boek onderstreept aan de hand van voorbeeldpartijen het belang van de voorbereiding op het spel van de tegenstander. In de wereld van de computer is een voorbereiding op de tegenstander heel goed mogelijk aan de hand van diverse databases die voorhanden zijn. Naast die databases zijn er ook computerprogramma’s die feilloos in iedere stelling de beste zet vinden. Dit is ideaal voor een goede voorbereiding. Ook grootmeesters gebruiken veelvuldig de computer. Het boek geeft belangrijke adviezen hoe daarmee kan worden omgegaan in de praktijk, ook door amateurschakers. Hoofddoel van de voorbereiding is een goed speelbare positie op het bord te creëren, waarin je meer kennis vooraf hebt opgedaan dan de tegenstander. Tukmakov geeft aan dat het belangrijk is om klassieke partijen te bestuderen, maar ook om de eigen sterke en zwakke punten en die van je tegenstander goed in beeld te hebben.
Als voorbeeld een partij van Ivanchuk tegen Jobava. Ivanchuk had een nieuwtje voorbereid in het Caro-Kann openingssysteem van zijn tegenstander.
Ivanchuk-Jobava, 2010.
1. e4 c6 2. d4 d5 3. f3 Db6 4. a3!?
De voorbereidingszet.
4. …e5 5. exd5 Pf6 6. dxe5 Lc5
Op 6. …Pxd5 was wit 7. Pd2 Pe3 8. Pc4 Pxc4 9. Lxc4 Lc5 10. Pe2 van plan.
7. exf6 Lf2+ 8. Ke2 0-0 9. Dd2 Te8+ 10. Kd1 Te1+
Beter is 10. …Lxg1. Ivanchuk had deze stelling thuis op het bord gehad. Bijzonder is natuurlijk dat Ivanchuk alleen maar pionzetten had gespeeld en geen stuk tot ontwikkeling heeft gebracht.
11. Dxe1 Lxe1 12. Kxe1 Lf5 13. Le2 Pd7 14. dxc6 bxc6 15. Ld1
Ivanchuk lijkt het leuk te vinden om zijn stukken terug te trekken op de eerste rij.
15. …Te8+ 16. Pe2 Pxf6 17. Pbc3 Lc8 18. a4 a5 19. Tf1 La6 20. Tf2 h5 21. Ta3 h4 22. g3 h3 23. g4 Td8 24. Pf4 Pd7 25. Tb3 Dd4 26. Pfe2 Te8 27. Pe4 Dxa4 28. Ld2 Da1 29. Lc3 Pe5
Ivanchuk maakt een prachtig slot aan de partij.
30. Ta3 Db1 31. Pd2 Dc1 32. Txa5
Uiteraard geen 32. Pxc1 wegens 32. … Pf3 mat.
32. … Pg6 33. Txa6 Pf4 34. Ta8!
Na 34. … Txa8 komt 35. Pxc1.
1-0.
Partij in viewer:
16 oktober:
Ik zag deze week alweer de prijswinnaars staan van het zomer- of vakantiepuzzelboek. Rede voor mij dat het weer hoog tijd wordt om de schaakpuzzel uit dat blad te bespreken en daarna de winnaars bekend te maken.
De zomerschaakpuzzel had weer het aloude bekende recept. Drie twee- en drie driezetters moesten worden opgelost om met de sleutelzetten een nieuw schaakprobleem te maken.
De eerste tweezet is van de Servische grootmeester in schaakcompositie, Marjan Kovacevic. De tweezet heeft twee verleidingen. Probeer wit 1. Pb4? dan dreigt hij niets, zwart is in tempodwang. Mooi is dat de schijn-sleutelzet een vluchtveld geeft aan de zwarte koning. Op iedere zet van zwart moet wit dus een matzet hebben. Na 1. … T willekeurig is 2. Lb1 mat. Speelt zwart met zijn toren naar d5, 1. … Txd5 dan is 2. Lxd5 mat. Op 1. … Kd4 komt het mooie penmat 2. Dxf4. Zwart weerlegt deze verleiding met 1. … f3! De tweede verleiding is 1. Pd4? Weer geeft wit vluchtveld d4 en weer is zwart in tempodwang. Op 1. … T willekeurig is nu 2. Df5 mat, een matverandering. Speelt zwart beter met zijn toren, 1. … Txd5 dan speelt wit 2. Lb1 mat. Mooi dat de matzet Lb1 in de eerste verleiding op de willekeurige zet van de zwarte toren komt en in de tweede verleiding juist op de verbeterde zet van die zwarte toren. Op 1. … f3 komt 2. Dxh4 mat. Zwart weerlegt hier met 1. … Tg5!
De sleutelzet is 1. Lb1! Wit geeft vluchtveld d5. Zwart is in tempodwang. Op 1. .. T willekeurig is 2. Pb4 mat, de terugkeer van de eerste verleidingssleutel. Op 1. … Txd5, de betere zet van de zwarte toren, is 2. Pd4 mat, u raadt het al, dit is juist de sleutelzet van de tweede verleiding. Nog een matverandering na 1. … f3, 2. Dxf3 is het nieuwe mat. Na 1. .. Kxd5 is 2. Dxc6 mat en op 1. … P willekeurig is 2. Dxe5 mat. Dit ogenschijnlijk simpel probleem vertoont veel thematiek, zoals een zogenaamde Zagurujko, na 1. … T willekeurig en 1. … Txd5 komen drie verschillende matzetten,.een matverwisseling en een terugkeer van de schijnsleutels.
4 oktober: De Messi van het schaken
Welke landen zijn de meest invloedrijke schaaklanden uit de geschiedenis? Op plaats 1 staat natuurlijk Rusland / de voormalige Sovjet-Unie, die decennialang het schaken hebben gedomineerd. Welke landen krijgen nog meer een hoge notering? Sinds de successen van Anand is India een grootmacht geworden. Ook de Verenigde Staten gooit hoge ogen, met schaakgenieën Paul Morphy en Bobby Fischer, en een reeks andere wereldtoppers. Ook is het Amerikaanse schaakplatform Chess.com zeer invloedrijk.
Als je de openingsvraag aan ChatGPT stelt krijgt Nederland verrassend genoeg een vierde plaats. Met Max Euwe leverde Nederland een wereldkampioen en FIDE-president. Daarnaast waren Jan Timman en Anish Giri beiden ook zeer succesvol. Maar de invloed van Nederland reikt veel verder. New In Chess en DGT zijn allebei zeer toonaangevende schaakbedrijven. En het Tata Steel toernooi (voorheen Hoogovens) geldt al heel lang als een van de belangrijkste evenementen van de schaakkalender.
Een land dat door ChatGPT over het hoofd wordt gezien voor een hoge klassering is Argentinië. Tegenwoordig is de invloed van Argentinië in de schaakwereld beperkt, maar in de jaren 40 en 50 was dit wel anders. Destijds waren ze het sterkste land achter de Sovjet-Unie, met wereldtoppers als Miguel Najdorf, Oscar Panno en Hermann pakten zij meermaals Olympiade-zilver. De naam van Najdorf kennen we ook vandaag de dag nog als naamgever van de mooiste en meest legendarische schaakopening.
Kan de hegemonie van Argentinië terugkeren? Met de jeugdige Faustino Oro (11) hebben ze een enorm talent in huis. Door zijn afkomst wordt hij ook al de ‘Messi van het schaken’ genoemd. In het Spaanse Madrid haalde hij met een toernooiprestatie van liefst 2759 zijn eerste grootmeesternorm. Alleen de huidige wereldkampioen Gukesh was nog jonger toen hij zijn eerste grootmeesternorm haalde.
Faustino Oro – Alan Pichot
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Pc3 Pf6 4.Lb5 Lb4 5.0–0 0–0 6.Lxc6 dxc6 7.d3 Pd7 8.Pe2 Te8 9.a4 Pf8 10.Pd2 Pg6 11.Pc4 Le6 12.b3 Dd7 13.Kh1 b5 14.Pe3 Lc5 15.Lb2 Lxe3 16.fxe3
In de openingsfase werd vooral rustig gemanoeuvreerd. In het vervolg laat de jonge witspeler zien niet onder te doen voor zijn grootmeesterlijke landgenoot in een strategische strijd.
16…a6 17.Dd2 c5 18.Dc3 c4 19.bxc4 bxc4 20.d4 Tab8 21.d5 Lg4 22.Pg1 Dc8 23.La3 c6 24.Tab1?
24…Ld7?
Pichot mist zijn kans. Na 24…Txb1! 25.Txb1 cxd5 26.exd5 Lf5! staat zwart goed, omdat de loper krachtig naar veld e4 komt. De komende zetten loopt het verder uit de hand voor zwart.
25.Txb8 Dxb8 26.Dxc4 cxd5 27.exd5 Tc8 28.Dxa6 Txc2
Na de nodige schermutselingen heeft wit een pion buitgemaakt. Toch kan zwart met nauwkeurig spel nog steeds de balans houden.
29.Tc1 Ta2?
Dit lijkt actief, maar zwart laat nu een tactische wending toe. Torenruil was aangewezen.
30.Tb1!
Een heel fijn zetje dat de coördinatie bij zwart verstoort.
30…De8 31.Dd6!
Wit behoudt niet alleen zijn pluspion, maar dreigt ook verwoestend binnen te dringen met zijn toren op de achterste rij.
30…Tc2 32.Lc5 h5 33.Tb8 Lc8 34.Dc7 Dxa4 35.Dxc8+ Kh7 36.Df5! Kh6 37.Le7!
Zwart kan verdere verliezen niet voorkomen. 1–0
Partij in viewer:
11 oktober: Dubbele derby van het Noorden
De derby tussen SC Heerenveen en FC Groningen levert altijd sensatie op. Bestaat er ook een soortgelijke derby in de Noordelijke schaakwereld? Vooraanstaande kandidaat zijn de wedstrijden tussen de oudste club van Nederland, Philidor Leeuwarden, en de verschillende Groningse formaties die nu opereren als Groninger Combinatie.
Net als in 2023 mochten de eerste 2 teams van Philidor tegelijkertijd naar Groningen. Waar beide teams destijds een gelijkspel wisten te boeken gingen de Friezen nu tweemaal ten onder. Met name de overwinning van Sandro Sweet was indrukwekkend. Nadat een Groningse speler niet kwam opdagen mocht hij met drie kwartier achterstand op de klok invallen. Toch slaagde hij erin om de bijna 200 punten hoger gerate Jippe Kamstra te verschalken.
Een opvallende naam bij Philidor 2 is Marcel Vermaat. Vermaat zou ook in het eerste team van Philidor tot de sterkste spelers behoren, maar geeft er al jaren de voorkeur aan om met zijn vrienden in het tweede te spelen.
Hoe staat het verder met vriendenteams in het Noorden? Bij schaakclub Spassky’s wordt al decennialang met een hechte groep geschaakt. Er is geen vaste clubavond en potentiële nieuwe leden worden speciaal gevraagd. Niet iedereen kan zich zomaar aansluiten.
Dat constructies met vriendenteams binnen clubs niet altijd gewaardeerd worden bleek een aantal jaren geleden bij SISSA. Het verzoek om met een select gezelschap samen te kunnen spelen in de landelijke competitie werd door het bestuur destijds niet gehonoreerd, waardoor deze leden besloten hun eigen vereniging op te richten: LOS.
Terug naar de derby, waar de strijd op het topbord vlak voor de tijdcontrole kantelde.
Migchiel de Jong – Erik-Jan Hummel
1.Pf3 d5 2.d4 Pf6 3.c4 c6 4.Dc2
Deze bestrijdingswijze van het Slavisch is altijd de favoriet geweest van de ervaren Friese meester.
4…g6 5.Lf4 Lg7 6.e3 0–0 7.Pc3 Lf5 8.Ld3 Lxd3 9.Dxd3 Pa6 10.0–0 c5 11.cxd5 Pxd5 12.Pxd5 Dxd5 13.e4 Dd7 14.d5 Lxb2
Een gretig besluit. In ruil voor de pion krijgt wit een mooie ontwikkelingsvoorsprong.
15.Tab1 Lg7 16.Tfd1 Pb4 17.Db3 a5 18.a3 c4
Zwart wordt genoodzaakt de pion terug te geven om wat ontwikkelingsachterstand in te halen.
19.Dxc4 Tfc8 20.De2 Pc2 21.Td3! Tc5 22.e5 Tac8 23.e6 fxe6 24.dxe6 Da4 25.g3! Pd4 26.Pxd4 Lxd4
Tot zover gaat het voortvarend voor wit. De sterke e-pion geeft aanvalspositioneel. En hoewel de zwarte stukken goed gecoördineerd staan, hebben ze geen aanvalsdoelwitten.
27.Txb7?!
In het vervolg is de witspeler niet helemaal doortastend. 27.Tbd1! had een winnende aanval opgeleverd.
27…Tc2 28.Ld2! Tf8 29.Tf3 Lf6 30.Td7 Dc6 31.h4 Ta2 32.Kh2 a4 33.Tfd3 Ta1 34.f3?! Db6 35.Le1?! Tc8 36.Lf2?
Fouten komen nooit alleen, is een bekend schaakwijsheid. De witte lopermanoeuvre was niet goed, en zwart neemt het nu helemaal over.
36…Db1! 37.Td1 Tc1
Door de pionstructuur heeft de stelling nog steeds de contouren van iets dat ooit heel goed voor wit is geweest. Maar nu is koningsveiligheid leidend, en door het zwarte zware geschut op de onderste rij gaat de witte koning het spoedig ontgelden.
38.Txc1 Dxc1 39.Td8+ Kg7 40.Kh3 Dh1+ 41.Kg4
Een vlucht naar voren. Het midden van het bord blijkt geen veilige haven.
41…h5+ 42.Kf4 Dc1+ 43.Dd2 Dc7+
Het is duidelijk dat de witte koning dit niet gaat overleven.
0-1
Volgend jaar revanche in Leeuwarden?
Partij in viewer:
18 oktober: Kasparov terug in actie
De legendarische oud-wereldkampioen Garry Kasparov houdt zich tegenwoordig meer bezig met de wereldpolitiek dan met schaken. Na zijn afscheid in 2005 begon hij zijn activisme tegen de Russische president Vladimir Poetin, wat vandaag de dag nog steeds zijn favoriete onderwerp is.
Toch neemt hij bij hoge uitzondering soms nog achter het schaakbord plaats. Zo zagen we hem de afgelopen jaren rapid en snelschaak spelen in St Louis. Afgelopen week was een nieuwe kans om hem in actie te zien. Kasparov mocht het opnemen tegen zijn Indiase rivaal Viswanathan Anand.
Met een bijzondere uitrusting stapte Kasparov het toernooigebouw binnen. Door zijn hoed en zonnebril leek hij bijna een soort maffiabaas. Eenmaal achter het bord waren Kasparovs bekende maniertjes zichtbaar. Je zag zijn zenuwen, zijn focus en zijn ongeremde fanatisme. Af en toe bewoog hij ook met zijn vinger boven het bord om varianten te duiden. En net als tegen Judit Polgar zagen we hem een stuk loslaten, om die even later alsnog naar een ander veld te verplaatsen. Anand gaf geen krimp.
De organisatoren kozen ervoor om de schaaklegenden het Fischer Random schaak te laten spelen. Daardoor kregen we geen nieuw inkijkje in de inhoud van Kasparov’s beroemde ‘laptop’. Een gemiste kans, want ik had Kasparov graag weer de Scheveningen setup in de Najdorf willen zien hanteren.
Er werd gekozen voor een nieuw format, genaamd: Clutch Chess. Het idee leek afgekeken van de Laver Cup in het tennis. Het evenement werd verdeeld over drie dagen, waarbij overwinningen respectievelijk 1,2 en 3 punten waard waren. Daardoor kon iedere achterstand op de slotdag nog overbrugd worden.
In de match deed Kasparov zeker niet onder voor zijn actievere tegenstander. Hij presteerde zelfs zo sterk dat de match na 10 van de 12 partijen in zijn voordeel beslist was. Kasparov had daarbij wel het geluk dat Anand eenmaal in gewonnen stelling de vlag streek. Door overwinningen in de laatste twee partijen wist Anand de uiteindelijke schade te beperken.
Garry Kasparov – Vishwanathan Anand
Na wits volgende damezet zijn de contouren van het Fischer Random schaak niet langer zichtbaar.
22.De1! Dxf4 23.De7 Dd6 24.Dxa7 Ld7 25.Te1 g6 26.g3
Wit heeft voordeel. Zijn stukken zijn actiever en de zwarte pionnen zijn kwetsbaarder.
26…Kg7 27.Te4 Lc6 28.Te7 Td7?
Logisch, maar de torenruil blijkt wit juist te helpen. 28…Ld7 was aangewezen.
29.Txd7 Lxd7 30.Db7 Lc6 31.Db6 Dd5 32.b4! h5 33.Dc5!
Met grootse precisie voert Kasparov de druk op. Het lopereindspel is verloren voor zwart, dus wordt Anand verder teruggedrongen.
33…Dd7 34.h4 f6
35.a4!
Kasparov offert een pionnetje om een vrijpion te creëren. Zijn b-pion zal de strijd beslissen.
35…bxa4 36.Ka3 f5 37.b5 Le4 38.b6 Lc6 39.De5+ Kh7 40.Dc7!
Na de verplichte dameruil is het resterende lopereindspel hopeloos.
1–0
Partij in viewer:
Lees de rubriek van Hans Ree in De Groene Amsterdammer op: https://www.groene.nl/auteur/hans-ree (voor niet-abonnees alleen op vrijdag van verschijning gratis)
Hans Böhm plaatst zijn rubriek voor de Telegraaf op zijn eigen website: https://www.hansbohm.com/2013/?cat=13
Met Hermann zal wel Herman(n) Pilnik bedoeld zijn.
Allemaal wereldkampioenen, Dimitri, ik kwam er niet zo lang geleden achter dat ik er minstens 20 bestreden heb, met heel geen slechte score. Onder andere tegen de onlangs betreurde jongeman uit de VS.
En dan heb ik nog geschaakt tegen de (voormalige en/of destijds toekomstige) wereldkampioenen Waitzkin en Van der Wal 🙂