Op zondag 16 juni a.s. speelt Amsterdams beste snelschaker Hing Ting Lai zijn jaarlijkse snelschaakmatch, ditmaal tegen Erwin l’Ami, in juli 2018 nog winnaar van het Open Nederlands Kampioenschap in Dieren.
Voor Hing Ting wordt dit zijn vijfde grote match. In 2015 won hij met 32-18 van Manuel Bosboom, een jaar later versloeg hij Dimitri Reinderman met 29½-20½, en in 2017 werd hij nipt geklopt door Jorden van Foreest (25½-24½).
Hij heeft maar één reguliere partij gewonnen, toch staat Magnus Carlsen ruim aan kop bij Norway Chess. In een gewoon toernooi had hij de leiding gedeeld met Aronian en Ding, maar zoals u kunt zien ziet de stand er heel anders uit:
Carlsen hoeft zijn reguliere partijen niet te winnen, want hij wint alle tiebreaks. Dat wekt de vraag op: leidt het systeem tot meer remises? In de vierde, vijfde en zesde ronde viel er maar één beslissing. Maar zoals ik al eerder schreef, de armageddonpartijen zijn leuk om te volgen, ook al is soms pijnlijk om te zien welke fouten gemaakt worden. Daarvan hieronder een selectie, soms in de vorm van een opgave.
Carlsen- Mamedyarov, ronde 4. Waarheen met de koning?
Caruana-So, ronde 4. Wit staat gewonnen, maar hoe?
Norway Chess, traditioneel een van de sterkste toernooien van het jaar, heeft dit jaar een vernieuwde opzet waarbij als de reguliere partij in remise eindigt er een snelschaakpartij wordt gespeeld om de helft van de punten. Dit betekent dat we in plaats van de gebruikelijke 1-0 en 1/2-1/2 we uitslagen zien als 2-0 en 1.5-0.5. Voor Magnus Carlsen, wereldkampioen in klassiek schaak en in snelschaken, is deze opzet bepaald niet nadelig en hij leidt dan ook na drie ronden. Toch wordt het toernooi niet gedomineerd door de snelschaakspecialisten. De nummer één van de wereld, Maxime Vachier-Lagrave, staat namelijk samen met tiebreakspecialist Alexander Grischuk onderaan…
De nieuwe opzet houdt in dat er eerst een klassieke partij wordt gespeeld, waarbij de spelers twee uur voor de hele partij krijgen, met tien seconden per zet vanaf zet 40. Winst in deze partij levert twee punten op. In het geval van remise krijgen beide spelers een half punt en wordt er (na een korte pauze) een armageddonpartij gespeelt waarbij wit tien minuten krijgt, zwart zeven minuten met vanaf zet 60 drie seconden per zet. Wint wit, dan krijgt die een extra punt, anders gaat het punt naar zwart.
Eerder dit jaar werd in het Bataviatoernooi een opzet gehanteerd waarbij er voor in plaats van na de partij gesnelschaakt werd. De voor- en nadelen hiervan heb ik hier besproken. De opzet van Norway Chess vind ik logischer, maar het risico is dat spelers dan juist op remise gaan spelen in het klassieke schaak. Zo eindigden in de eerste ronde alle partijen remise. In de tweede ronde maakten Grischuk en So het nog bonter: remise binnen zeven minuten! De witspeler verklaarde zich niet lekker te voelen. Een groot voordeel van het systeem vind ik dat ik het erg leuk vind om zo’n snelschaakpartij live te volgen, zeker met commentaar van sterke spelers erbij. De gewone partijen zijn op zich ook leuk om te volgen, maar een uitzending van vier a vijf uur is wel erg lang. Er zijn natuurlijk snelschaaktoernooien met sterke spelers, maar dan zijn er vaak veel partijen tegelijk. Hier heb je steeds één partij met een groot belang. Dat laatste is ook een nadeel: het is heel goed mogelijk dat in de laatste ronde een armageddonpartij om 50.000 euro beslist (verschil tussen eerste en derde plaats) en dat het dan in gooi- en smijtwerk eindigt. Zie het filmpje van chess.com van de partij tussen Aronian en Grischuk, die de eerste in verloren stelling op tijd won met zetten als Kc41/2 en een omvallende zwarte koning.
In the final phase of the Alexander Grischuk vs. @LevAronian Armageddon game it wasn’t so much about chess anymore as pieces were flying around with just second on the clock for both players. Eventually Grischuk lost on time:#NorwayChess
Footage courtesy @NorwayChess pic.twitter.com/GCnilUULWj
— ChesscomNews (@ChesscomNews) June 4, 2019
Na dit mazzeltje leek Aronian door te stomen. Alleen nog even de goede vrijpion opspelen met wit tegen Carlsen. Welke zou u spelen, g- of h?
Ik kwam een aflevering tegen van de podcast Echt Gebeurd met Tex de Wit. In deze podcast vertellen mensen verhalen over wat ze zelf hebben meegemaakt. Tex vertelt (met nogal wat dichterlijke vrijheid, vermoed ik) over hoe hij in een toernooi in Frankrijk van Epishin won. Nam de Rus dit verlies beschaafd op? Nee, natuurlijk niet!
De besproken partij:
Lees meer >
Op Youtube is veel te vinden, dus ook filmpjes van vroeger over schaken. Iemand heeft een playlist gemaakt waarin veel van deze filmpjes verzameld zijn. Euwe met Capablanca en met Aljechin, Botwinnik met Flohr en met Petrosjan, Fischer, Tal, Spassky, Karpov en zelfs een (helaas erg kort) filmpje uit de jaren ’20 met o.a. Bogoljubow en Reti!
Het open Kampioenschap van Utrecht is gewonnen door Hugo ten Hertog. Net als Max Warmerdam en Twan Burg haalde hij vijf punten, maar met de hoogste TPR en de meeste SB- en weerstandspunten waren al zijn tiebreaks het beste. In het veld met vier grootmeesters waren de drie Nederlanders duidelijk het beste: Twan had o.a. GM Miezis verslagen, Max had IM Lars Ootes en GM Arnaudov aan de zegekar gebonden, terwijl Hugo weliswaar remises afstond aan Twan (laatste ronde) en GM Lalic, maar wel een vol punt scoorde tegen Max.
Wie de zegelijst bekijkt van het OKU zal opvallen dat het bijna altijd grootmeesters zijn die winnen. De laatste nog niet-GM die won was Erwin l’Ami in 2001, de laatste nooit-GM was Evgeny Ragozin in 1998. De kans dat Ten Hertog GM wordt is groot, maar het had nog niet de hoogste prioriteit bij hem. “Eerst het OKU winnen, de GM-titel komt dan later wel een keer.” En nu dus gelukt! Dan komt de GM-titel vast ook wel een keer. Het is trouwens ook vrij bijzonder dat een speler van de organiserende vereniging Paul Keres het toernooi wint. De laatste die dat voor Hugo deed is Anton Rosmüller (ook de eerste, zie reactie JJJ), maar dat is wel een tijdje geleden, in 1976…
Foto: Edith van Putten
Hugo won het toernooi met een aloude weekendtoernooistrategie: remises tegen de GM’s (Burg en Lalic), winnen van de rest. Voor dat laatste moest hij behoorlijk wat moeite doen: Joris Kokje en Julian ten Overdam versla je niet zomaar. En dan was er ook nog Max Warmerdam, die zijn eerste vier partijen gewonnen had. Die moest dus verslagen worden en dat lukte, waarmee de rest van de dag vrijaf genomen kon worden (na een korte remise in de laatste ronde). Het was een partij met een thema: een passieve loper op h2 die diverse malen terug in het spel gebracht kon worden, maar het gebeurde maar niet. In de slotstelling deed de loper nog steeds niets.
Uit de andere partijen nog een leuke stelling. Hoe staat het na 31.Te7?
De finale in de Fide Grand Prix Moskou gaat tussen twee Russen, Alexander Grischuk en Ian Nepomniachtchi. Zij zullen maandag, dinsdag en eventueel woensdag strijden om wie het toernooi wint en de meeste punten pakt voor het GP-klassement, waarin de hoogste twee eindigers zich plaatsen voor het kandidatentoernooi. Grischuk versloeg in zijn halve finale Nakamura in twee reguliere partijen met 1.5-0.5; Nepomniachtchi had vier tiebreakpartijen nodig om Wojtaszek te verslaan.
Grischuk heeft in het verleden in knockouttoernooien wel eens de strategie gebruikt om in de reguliere partijen voor remise te gaan, om vervolgens toe te slaan in partijen met versneld tempo. Tegen Nakamura zou dat niet zo’n goede strategie zijn, daarom was het verstandig dat hij in de partijen met klassieke bedenktijd won. In zijn zwartpartij kreeg hij al voordeel, maar hij durfde er toen nog niet vol voor te gaan. In zijn witpartij kreeg hij in een stelling met een pion minder (maar wel compensatie) de optie om een zetherhaling te accepteren. Hij ging voor de winst, de compensatie werd groter, de pion won hij terug en de ‘compensatie’ bleef. A la Alpha Zero zette hij een pion op h6 die tot in het verre eindspel vervelend voor zwart bleef. Hij won een pion, nog een pion en de buit was binnen.
In Moskou is de eerste van de serie Grand Prix toernooien van dit jaar. In tegenstelling tot vorige seizoenen is het formaat dit jaar een knockouttoernooi (met 16 deelnemers). Dat heeft voordelen, maar ook nadelen: voor de Nederlandse fans is het toernooi na twee dagen al minder leuk, want Anish Giri werd uitgeschakeld door de op papier zwakste deelnemer, Daniil Dubov.
Bij de GP-toernooien staat best veel op het spel: de beste twee spelers na vier toernooien verdienen een plek bij het kandidatentoernooi. Dit had tot gevolg dat spelers voorzichtiger speelden dan bij andere toernooien. Een half punt verschil kon veel GP-punten schelen en uiteindelijk het verschil tussen wel of niet plaatsing voor het kandidatentoernooi zijn. Om dit probleem tegen te gaan heeft de Fide het formaat veranderd in knock-out: twee partijen per match en een eventuele barrage met rapid- en snelschaakpartijen. Hierbij speelt de nummer 1 op rating tegen nummer 16 (edit: niet per se waar: er wordt geloot, waarbij de eerste vier geplaatst zijn). Dat betekende ook dat Anish Giri (de speler met de hoogste rating) op papier de makkelijkste tegenstander had, maar wat is makkelijk bij een vrij jonge speler met 2690? In de praktijk bleek hier ook weinig van. Giri kreeg niet zijn type stelling op het bord, Dubov wel twee keer en in beide partijen had de Rus het initatief. Met wit kwam Giri nog goed weg met remise, met zwart werd hij overspeeld.
Lees meer >Internationaal Meester Max Warmerdam uit Tegelen heeft zijn eerste GM-norm te pakken. Hij behaalde deze norm door zijn resultaten in de KNSB-competitie 2018-2019 in de Meesterklasse.
Max Warmerdam (19 jaar) speelde in het afgelopen seizoen 2018-2019 voor het team MuConsult Apeldoorn in de Meesterklasse, de hoogste klasse van de KNSB-competitie voor clubteams in Nederland. Max scoorde 6,5 uit 9, TPR 2623.
Foto gemaakt door Harry Gielen
We hebben een Europees Kampioen erbij! Vorige maand deed Dennis Brouwer mee aan het Europees Kampioenschap voor amateurs in Griekenland en hij won in de hoogste categorie. Op de website van zijn club Caissa Amsterdam staat een verslag.
“Hic Rhodus, Hic Salta!” is een verlatijnst citaat uit een fabel van Aesopus. Een atleet beroemt zich erop op Rodos een uitzonderlijke prestatie verricht te hebben, maar er zijn geen ooggetuigen van.
Lees meer >
