Erwin l'Ami mist aansluiting

10 mei 2013 18:41 Herman Grooten 7

De Europese kampioenschappen in het Poolse Legnica zijn in volle gang. Voor Nederland komen slechts drie spelers in het strijdperk, te weten GM Erwin l’Ami, IM Henk Vedder en Jorgen Henseler. We zullen hen zo goed mogelijk proberen te volgen, waarbij vooral de verrichting van L’Ami onze aandacht krijgen.

De vierde ronde bracht onze grootmeester een korte remise. Met zwart is hij soms tevreden met remise als het ratingverschil niet al te groot is.

En de opening die hij tegen Arizmendi op het bord kreeg, verliep weliswaar bevredigend, maar was ook niet zodanig dat hij er gemakkelijk mee op winst kon spelen.

Toen zich een zetherhaling aandiende, werd de vrede snel getekend. Maar in de vijfde ronde was het erop of eronder. Het scherpe Budapestergambiet dat tegenstander Tratar op het bord bracht gaf ook geen enkele aanleiding om aan een puntendeling te denken.

Zeker als de zwartspeler ook nog 4… g5 op het bord brengt. De heksenketel die dan ontstaat, is aanvankelijk heel gunstig voor wit. Vooral als zwart een fout begaat met 18… b6. Dat is het moment waarop wit zijn slag kan slaan. Maar dat is natuurlijk voor de mensen die thuis met een kop koffie naast het beeldscherm zitten te turen wat de engine allemaal voor mooie suggesties heeft…

L’Ami – Tratar (vijfde ronde)
Lees meer >

Europees Kampioenschappen uit de startblokken

7 mei 2013 18:04 Herman Grooten 6

Het Europees kampioenschap in Legnica, Polen, is uit de startblokken geschoten. Maar liefst 286 spelers doen mee aan deze strijd die – zoals te doen gebruikelijk – bijzonder sterk bezet is. Gezegd moet worden dat er geen spelers bij zijn uit de absolute wereldtop, maar met twaalf spelers boven 2700 kunnen we stellen dat het bepaald geen misselijke competitie is waarin over elf ronden een Europese kampioen wordt aangewezen. Het is natuurlijk wel jammer dat spelers van wereldklasse, zoals Ivanchuk in het verleden, dit kampioenschap aan zich voorbij laten gaan. Voor Nederland komen slechts drie spelers uit, te weten GM Erwin l’Ami (zie foto Jos Sutmuller), IM Henk Vedder en Jorgen Henseler.

We zullen proberen hen zo goed mogelijk te volgen. L’Ami is als 53e geplaatst met een rating van 2634, hetgeen ook al aangeeft hoe sterk het deelnemersveld is. Zo keek ik met verbazing naar een partij uit de eerste ronde tussen GM Romanishin en GM Vachier Lagrave. Eerstgenoemde behoorde in de tachtiger jaren tot de absolute wereldtop, tegenwoordig heeft hij nog ‘slechts’ 2504 achter zijn naam staan. Daarmee werd hij – zoals dat in vaktaal heet – ‘naar boven’ ingedeeld tegen de Fransman die kan bogen op 2718. Vachier Lagrave maakte zijn reputatie waar, hij versloeg de Oekraïner in een eindspel.

Lees meer >

Nick Maatman Nederlands jeugdkampioen

5 mei 2013 18:54 Herman Grooten 7

Na een zinderende slotronde bij het NK-jeugd kon in de A-categorie Nick Maatman de felicitaties in ontvangst nemen. Zelf won hij met zwart van Bas Haver waardoor hij op 7½ punten uitkwam. Ondertussen zag hij dat zijn belangrijkste concurrent voor de titel, Jorden van Foreest, er niet in slaagde om Milan Mostertman omver te duwen. Na lange strijd eindigde de partij in remise en daarmee werd Van Foreest wel ongedeeld tweede. Aangezien Anne Haast de laatste ronde Daan Haver versloeg werd zij derde met 6½ en kreeg zij de meisjestitel toegewezen omdat de meiden tussen de jongens hun eigen kampioenschap betwistten.

Lees meer >

Overzicht “Begrijp wat u doet”

3 mei 2013 17:45 Herman Grooten 6

 

Hieronder treft u het overzicht aan van de rubriek “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen in onderstaande volgorde eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.

 

Lees meer >

Jorden van Foreest glijdt uit

2 mei 2013 19:45 Herman Grooten 0

Na vijf ronden van het NK-jeugd in Sneek leek er voor de jonge Jorden van Foreest geen vuiltje aan de lucht. Hij bezat nog altijd de maximale score nadat hij eerst een slijtageslag met Tycho Dijkhuis in zijn voordeel had beslist en daarna een minuscuul voordeeltje in een toreneindspel tegen Ivo Maris had weten uit te buiten.

(Foto René Olthof)

Ook de opening verliep heel voorspoedig met zwart tegen Nick Maatman, maar nadat hij een paar keer een kans op voordeel had laten liggen, raakte Van Foreest ineens verzeild in een nadelig toreneindspel. Dat speelde zijn tegenstander met strakke hand naar winst en ineens moet de jonge Groninger daarom deze tegenstander naast zich dulden aan kop van de ranglijst.

Lees meer >

Eindspelfinesses 20: Loper en pion tegen loper II

2 mei 2013 6:01 Herman Grooten 0

Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders kunnen spelen?”

Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. De internationale meesters Twan Burg en Herman Grooten zullen op frequente basis u proberen bij te praten over diverse eindspelfinesses.

We nemen de draad op met het eindspel van loper en pion tegen loper, waarbij de lopers van gelijke kleur zijn. De vorige keer hebben we een paar typerende manoeuvres gezien waarmee de winst in sommige gevallen afgedwongen kan worden. Veel hangt af van de positie van beide koningen en natuurlijk ook hoe ver de vrijpion is opgerukt. Hoe dichter bij de achterlijn, hoe groter de kans op succes. We zullen eerst met een ‘standaardwinststelling’ beginnen waarin wit een pion op b7 heeft. Daarna verplaatsen we alle stukken in het tweede diagram een rijtje naar ‘rechts’. We ontdekken een subtiel verschil dat ook het verschil tussen winst en remise betekent.

Lees meer >

Overzicht van alle rubrieken getiteld “Gespot”

30 april 2013 12:50 Herman Grooten 1

Overzicht “Gespot”

Lees meer >

Rosa Ratsma grote verrassing bij NK-jeugd

29 april 2013 18:13 Herman Grooten 3

Bij het NK-jeugd dat deze maal voor het eerste in Sneek wordt gehouden, is Rosa Ratsma (1821) in de hoogste leeftijdscategorie dé grote verrassing van het toernooi. Na twee ronden had zij een 100% score en ging daarmee aan de leiding. Het had niet veel gescheeld of ze had ook na drie ronden bovenaan gestaan. Ze liet echter een gewonnen stelling in remise verzanden tegen Nick Maatman (2212). Maar gezegd mag worden dat zij via overwinningen op Don van den Bergh (2004) en Robin Bos (1931) haar visitekaartje had afgegeven. Broer Midas Ratsma had haar van dienst kunnen zijn door iets weg te halen bij Jorden van Foreest (zie foto Frans Peeters), maar dat bleek er niet in te zitten. De koppositie kwam daarom nu toe aan Jorden van Foreest, die wel de eerste drie partijen wist te winnen.

Van Foreest kwam voorbij Marcello Günther, Midas Ratsma en Mees van Osch. Gezegd moet worden dat Jorden in de eerste ronde in groot verliesgevaar was tegen Günther die heel goed uit de opening kwam met zwart. Als zij iets doortastender was geweest, had Van Foreest al meteen in het zand moeten bijten. Een foutieve combinatie van de zwartspeelster maakte een einde aan haar illusies. In de vierde ronde wacht Van Foreest een vuurproef; hij moet met zwart tegen de talentvolle Tycho Dijkhuis (2080), die slechts een halfje minder heeft. Op het vinkentouw zitten verder Daan Haver (1988), Nick Maatman, Anne Haast en Ivo Maris.

Lees meer >

De Z is van Zhu Chen

29 april 2013 11:01 Herman Grooten 0

Het Schaakalfabet is een serie, geschreven door de ons helaas vroeg ontvallen Huub van Dongen, in oorsprong geschreven voor het Brabantse jeugdblad Minorpromotie, waarin alle letters van het Alfabet aan beroemde schakers, schaaktermen of andere schaakcuriositeiten worden gekoppeld. Nu met de letter ‘Z’ de serie beëindigd is, kunt u alle afleveringen vinden door op

de overzichtspagina te klikken.

Voor de meeste schakers is de Z natuurlijk gewoon van ‘zet’: het verplaatsen van een stuk. Maar over een zet in het algemeen, ben je zo uitgeschreven. En heel bijzondere, mooie en opvallende zetten zijn er zo veel. Daar staat de Stappenmethode al vol mee. Nee: dit schaakalfabet moet over mensen gaan. Maar van welke beroemde schaker begint de naam nou met een ‘z’?

We hebben natuurlijk Coen Zuidema, die in 1964 Internationaal Meester werd en in 1972 Nederlands kampioen. Een goede prestatie, maar je kunt toch moeilijk een alfabet, dat met Aljechin, Botwinnik en Capablanca begint, afsluiten met Zuidema. Alexander Nikolayevich Zaitsev (1935-1971) komt meer in aanmerking: een sterke grootmeester die gedeeld eerste werd in het kampioenschap van de Sovjet Unie in 1969. Maar zijn carrière was te kort. De sterkste schaker met een Z is waarschijnlijk Igor Arkadyevich Zaitsev, de ontdekker van de Zaitsev Variant in het Spaans, maar hij is vooral bekend als trainer van Anatoli Karpov. Dat is ook een beetje mager voor de eregalerij.

Gelukkig hebben we Zhu Chen nog. “Wie?” hoor ik sommige lezers roepen. “Nooit van gehoord!” Nou, dat is dan ten onrechte. Want Zhu Chen is een echte kanjer. Beroemder dan Aljechin, Botwinnik en Capablanca bij elkaar!

Zhu Chen, in 1976 geboren in Wenzhou, is een Chinese vrouw. In 1988 won ze in Roemenië de wereldtitel voor meisjes onder de 12. Daarmee was ze de eerste Chinese speler ooit die een internationaal schaaktoernooi won.

Dat is geen kleinigheidje hoor, zo’n prestatie. Als in een sportminded land als China iemand wereldkampioen wordt, is zijn of haar sport in één keer razend populair. In één klap kreeg de schaaksport er meer dan een miljard fans bij. En alle anderhalf miljard Chinezen kenden Zhu Chen.

Het enthousiasme bij de Chinezen werd nog groter toen Xie Jun (die van de X) in 1991 wereldkampioen werd bij de vrouwen. Daarmee had China een schaakkoningin. En de opvolging was ook al geregeld. Kroonprinses Zhu Chen natuurlijk, want die werd in 1994 en 1996 wereldkampioen bij de meiden onder de twintig.

In China gebeurt altijd alles precies zoals het gepland is. Tenminste: dat wil de regering. Heel af en toe komt er wel eens iets tussen. Bijvoorbeeld de overwinning van Suza Polgar op Xie Jun in het wereldkampioenschap van 1996, maar in grote lijnen hebben de Chinezen het altijd goed onder controle. Behalve de natuur natuurlijk. Let maar eens op: het is een heel raar verhaal.

Bij de X is van Xie Jun, heb je kunnen lezen hoe oneerlijk het er in het vrouwenschaak soms aan toegaat. Xie Jun had recht op een revanchematch. Er werd flink getreuzeld omdat Xie Jun niet in de USA en Szusza Polgar niet in China wilde spelen. En uiteindelijk ging de match niet door, omdat Szusza Polgar zwanger was. Toen mocht Szusza de titel zonder te spelen houden. Het vervolgverhaal is nog gekker.

In 1999 werd Xie Jun opnieuw wereldkampioen door in een reeks matches alle concurrentes te verpletteren. Maar daarna werden de matches afgeschaft en werd er voortaan in een knock-outtoernooi om de titel gespeeld. Het eerste vond plaats in 2001. Xie Jun werd uitgeschakeld. De finale werd gespeeld tussen de Russische Alexandra Kostenjuk en de Chinese schaakkroonprinses Zhu Chen.

Nu moet je weten dat die Alexandra Kostenjuk niet alleen een gruwelijk sterke schaakster is. Ze is ook nog een echte glamour girl. Op internet, maar ook in modebladen, staan regelmatig prachtige foto’s van haar. Maar zo mooi kon Alexandra niet zijn, of Zhu Chen was mooier. En zo sterk kon ze niet schaken, of Zhu Chen schaakte beter. Zhu Chen won, was wereldkampioen. En het was weer groot feest in China. Het leek wel een sprookje.

Lees meer >

Column 48: Is het krijgen van schaaktraining een privilege?

23 april 2013 11:33 Herman Grooten 4

Vroeger was het krijgen van training een privilege. Dat lijkt tegenwoordig wel anders. Veel jeugdspelers worden in de gelegenheid gesteld om te trainen in trainingsgroepjes. Sommige jeugdspelers genieten zelfs privétraining van erkende schaaktrainers. Door het internet worden veel trainingen nu online verzorgd. Bij de KNSB-stertrainingen zijn er de nodige internettrainingen waarin gebruik gemaakt wordt van PlayChess en Skype. Prachtige hulpmiddelen, fraaie animaties, opgaven die op een dienblaadje worden aangereikt en je mag gewoon lekker thuis achter de computer blijven zitten; geen reistijd meer zelfs.

Maar niet iedereen weet deze privileges op waarde te schatten. Grootmeester Karel van der Weide verzuchtte ooit eens toen hij als KNSB-trainer probeerde een sessie met een twee- of drietal te regelen: “Het schaken lijkt bij sommigen wel prioriteit nummer vijf. Ze zitten op voetbal, tennis of judo. Ze zijn de hele dag met MSN- of iets dergelijks aan het chatten. Computerspelletje voeren de boventoon. Als je een voorstel doet voor een training kan de basketbaltraining niet een keertje overgeslagen worden. En dat terwijl je op de achtergrond de TV aan hoort staan met een of andere goedkope soap. Ik krijg het niet geregeld om drie of vier personen op hetzelfde tijdstip door de week samen op één locatie te laten samenkomen”.

Niet lang daarna zei hij het trainerschap vaarwel, hij had het helemaal gehad met de toenmalige generatie. Ook de huidige hoofd Topsport van de KNSB, IM Jeroen Bosch liet mij wel eens weten dat hij het vreemd vond dat de nieuwe lichting liever met de vinger op de cursortoets potjes à tempo zat na te spelen dan het naspelen uit boeken met het traditionele houten bord en de (plastic) stukken. Het is er niet meer bij, zo lijkt het. Zetten in partijen waar spelers met 2700+ een paar uur over nadenken, vliegen flitsend over het beeldscherm. En sommigen hebben de illusie dat ze ook nog begrijpen wat er allemaal aan de hand was in die partijen.

Lees meer >