Schaakstrategie 22

In deze aflevering een paar passages uit

Hoofdstuk 22: Ruimtevoordeel

Heiki Westerinen: ‘gewurgd’ door Karpov (foto Fidesite)

De speler die meer ruimte heeft, kan gemakkelijker met zijn stukken manoeuvreren. Door het ruimtevoordeel is hij onder meer beter in staat om snel van de ene vleugel naar de andere vleugel te switchen. De speler met een gebrek aan ruimte zal moeilijkheden ondervinden bij een switch van zijn stukken. De samenwerking tussen zijn stukken kan verstoord raken om maar niet te spreken van bepaalde verkrampingsverschijnselen bij de opstelling van zijn stukken. Een belangrijke strategie voor de speler met minder ruimte is het ruilen van stukken.

Lees meer >

Begrijp wat u doet: Siciliaans: Najdorf 2

Het systeem met 6. Lg5

De vorige rubriek was gewijd aan de Najdorfvariant van het Siciliaans, waarin we ons moesten beperken tot de wat oudere of minder gebruikelijke systemen. We hebben daarin onder A) 6. Le2 en B) 6. Lc4 en C) 6. f4 geclassificeerd. De Najdorfvariant is echter een dermate uitgebreid onderzochte openingsvariant dat we daar nog even niet mee klaar zijn.

Ditmaal aandacht voor wat decennialang de hoofdvariant was en voor veel zwartspelers de zwaarste aanslag op de Najdorf, de ultrascherpe aanpak met 6. Lg5. De bedoeling is om de loper zo actief mogelijk te ontwikkelen en vervolgens verder te gaan met f2-f4, Dd1-f3, 0-0-0. Wit heeft in korte tijd de meeste stukken in het spel gebracht en soms zijn er al aanvalswendingen mogelijk omdat alles zeer actief staat opgesteld. Globaal genomen kan wit daarna kiezen of hij zijn ontwikkeling helemaal voltooit met Lf1-d3 en Tae1 (waarna hij alles in stelling heeft gebracht voor een offerkanonnade) of dat hij op de flank begint met g2-g4, Lg5xf6 en g4-g5 waarna zwart op de koningsvleugel onder de voet dreigt te worden gelopen.

Binnen dit variantencomplex zijn zelfs compleet zelfstandige subsystemen ontstaan waar inmiddels al zulke dikke boeken van zijn dat het schielijk onmogelijk is om die te behandelen. Ik beperk me daarom slechts tot het kort bespreken van de meest in het oog lopende problematiek.

Lees meer >

Gespot 14: Het ongelukkige paard op a5

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een goede verstandhouding tussen sommige schakers is soms ver te zoeken. Bekend is dat Karpov en Kasparov elkaar lange tijd niet hebben kunnen luchten en zien. Wat wil je ook als je zo’n 144 partijen tegen dezelfde kop zit aan te kijken. Daar is op een gegeven moment verandering in gekomen. Keerpunt was toen Kasparov in de gevangenis kwam te zitten (in verband met een protest tegen Poetin) en toen opgezocht werd door Karpov. De vijandschap veranderde in een vriendschap, zelfs zodanig dat ze zijn gaan samenwerken bij de laatste Fidepresidentsverkiezingen om Iljumzinov uit het zadel te tillen.

Lees meer >

Stuivertje wisselen aan kop bij Atlantis

Het deelnemersveld van de Atlantis Schaak meestertienkamp blijkt zeer aardig aan elkaar gewaagd. Het is stuivertje wisselen aan kop van de ranglijst. De koploper na drie ronden, de Franse IM Picard heeft tweemaal achtereen verloren. Na vijf ronden was het Migchiel de Jong die alleen aan de leiding ging, maar die verloor in de zesde ronde van de andere Fransman Bedouin. Daardoor zijn nu ook Van Assendelft en Rietveld langszij gekomen.

Lees meer >

Briljante vondsten bij Atlantis

In Groningen wordt momenteel de Atlantis Schaak meestertienkamp gehouden. Het is een van de vele mooie initiatieven in Nederland om spelers uit de subtop in de gelegenheid te stellen om titelresultaten te kunnen behalen.

Lees meer >

Gespot 13: Epaulettenmat

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.


Voorbeeld van epauletten op een uniform. Deze zijn luitenant generaal List (1784 – 1868).

Het is altijd aardig om links uit de dagelijkse praktijk te vertalen naar het schaken. In een van de trainingssessies die ik gaf kwam plotseling een epaulettenmat tevoorschijn. Ik vroeg natuurlijk meteen of ze er wel eens van gehoord hadden, maar mijn leerlingen bleken hier niet bekend mee te zijn. En uiteraard ook niet met het begrip ‘epauletten’. Een blik in Wikipedia levert de volgende definitie op:

Lees meer >

Combinaties uit Borne

Bij het Open Nederlands Jeugdkampioenschap in Borne werden weer gigantisch veel partijen gespeeld. Van verschillend niveau, maar niet met minder plezier. Dat levert als vanouds veel nuttig materiaal voor trainers en spelers op. Speciaal voor Schaaksite ging ik op zoek naar combinaties, bijzondere en gekke blunders. Die worden hieronder in quizvorm aangeboden.

Kijk zelf of u net zo goed was als de jeugdspelers die hieronder hun kunsten vertoonden. Veel plezier bij het oplossen!

Lees meer >

Begrijp wat u doet: Siciliaans: Najdorf 1

Hoofdsystemen

Nadat we in twee afleveringen in algemene beschouwingen het Siciliaans hebben geïntroduceerd, wordt het tijd om iets specifieker te worden. De komende afleveringen zullen in het teken staan van de populaire Najdorf- en Scheveningervarianten. Hoewel het beide afzonderlijke systemen zijn, is er een overlap naar stellingen die vanuit verschillende volgordes kunnen ontstaan. In deze rubriek beperken we ons tot de Najdorf¬variant. Die komt op het bord na de volgende zetten:

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6

Miguel Najdorf (Foto bron onbekend)

Na 5. … e6 zou de beginstelling van de Scheveninger ontstaan, die later aan bod komt. De tekstzet heeft de naam meegekregen van de Pools/Argentijnse grootmeester Miguel Najdorf. Het oorspronkelijke idee, dat door hem in de praktijk werd getest, is om na 6. Le2 verder te gaan met 6. … e5. De reden om met zwart een pion op e5 te zetten is om ruimte in het centrum te creëren en om ooit tot … d6-d5 te komen, zonder dat wit e4-e5 kan antwoorden. In navolging van de Boleslavsky-variant (1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 d6 6. Le2 e5) kwam men erachter dat het prijsgeven van veld d5 beter niet met een paard op c6 kan geschieden. Najdorf had ontdekt dat het paard veel beter via d7 kan worden ontwikkeld, zodat het later naar b6 kan om aldus de strijd om veld d5 aan te gaan. Het is onmogelijk om in het tijdsbestek van deze rubriek diepgravend in te gaan om de verschillende systemen. Ik beperk me slechts tot het aanstippen van enkele mogelijkheden met globaal gezien een paar achterliggende gedachten.

Lees meer >

Gespot 12: Rondom Ta8!

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Schaken is geënt op patroonherkenning. Professor, psycholoog en schaker Adriaan De Groot schreef er ooit een proefschrift over. “Het denken van den schaker” bleek een baanbrekend werk te zijn waarin hij uit de doeken doet hoe sterke schaker feilloos ‘voelen’ welke zet ze moeten doen. Schakers werken op een bepaalde manier met beelden, die ergens zijn opgeslagen in het geheugen. Door te associëren weet een (sterke) schaker een motief dat hij ooit gezien heeft te gebruiken in een actuele situatie.

In het boek “Weltmeister lehren Schach” werd ik gegrepen door het verhaal dat Mikhail Tal schrijft over zijn benadering van het spel. De “tovenaar van Riga”, zoals zijn bijnaam was, stond bekend om zijn sprankelende combinaties.

Lees meer >

Driemanschap wint in Dieren

Na een bijzonder interessante slotronde zijn er in het Open Nederlands Kampioenschap drie mensen bovenaan geëindigd. Dat werden Maxim Turov (zie foto toernooisite), Yuri Voyk en Vladimirov Georgiev. De titel werd toegekend aan Turov die de meeste weerstandspunten had. Daarmee werd hij voor de tweede maal kampioen in Dieren, in 2005 was het hem ook al gelukt.

Lees meer >