Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 21: Boris Spassky

21 november 2019 22:12 13

Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Tigran Petrosian. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Boris Spassky (Geboren in 1937).

Lees meer >

Begrijp wat u doet: De moderne verdediging (deel 2)

16 november 2019 15:38 1

Hieronder treft u de volgende aflevering van de rubriek “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.

 

We bespreken de tweede (en tevens laatste) aflevering over de Moderne verdediging. In deze rubriek gaan we uit van een opstelling waarin wit met drie pionnen op c4, d4 en e4 het hele centrum in handen neemt. We komen hierdoor meer in de banen van de 1. d2-d4-openingen terecht.

1. e4 g6 2. d4 Lg7 3. c4 d6

Zwart neemt een opstelling in zoals we kennen uit het Konings-Indisch. Maar opnieuw zal hij de ontwikkeling van Pg8 willen uitstellen. De belangrijkste reden hiervoor is dat zwart hoopt dat er snel een pionnenketen ontstaat (met pionnen van wit op d5 en e4 tegen die van zwart op d6 en e5). Hij wil dan direct …f7-f5 kunnen spelen gevolgd door …Pg8-f6. Ten opzichte van het Konings-Indisch zou hij dan twee zetten uitsparen. Heel interessant is als zwart meteen probeert het centrum aan te vallen met 3…Pc6 Het is zwarts bedoeling om straks met …e7-e5 te proberen een paard op d4 te nestelen. Wit moet nu kiezen hoe hij pion d4 gaat dekken. 4. Pf3 Indertijd had men de indruk dat het witte paard hier wel eens verkeerd zou kunnen komen te staan omdat het snel door …Lc8-g4 kan worden gepend. Zwart zou dan zijn plan om een paard op d4 te krijgen vrij eenvoudig kunnen doorzetten. [Lange tijd werd 4. Le3 beschouwd als de belangrijkste voortzetting op de zwarte aanpak. 4…e5 5. d5 Pd4 6. Pe2 c5 maar zwart heeft hier natuurlijk weinig te klagen met zo’n mooi paard op d4 (Yagupov-Kasimdzhanov, 1998).] [Minder principieel is 4. d5 omdat zwart dan na 4…Pd4 een paard op d4 heeft kunnen plaatsen. 5. Pe2 c5 is wel oké voor zwart.] 4…e5 Zwart moet het nu wel zo spelen, maar hier kleven wat nadelen aan. [Als zwart nu besluit om eerst 4…d6 te spelen om te kunnen werken met …Lc8-g4 is hij net te laat.

Lees meer >

Giri toont mooi spel in Boekarest

8 november 2019 20:22 0

In het Roemeense Boekarest wordt momenteel weer een toernooi in de Grand Chess Tour gespeeld. U weet wel, de toernooien met als formule dat op de eerste drie dagen drie rapidpartijen worden gespeeld en op de laatste twee dagen een heel programma met vluggertjes afgewerkt gaat worden.

De deelnemers aan deze Grand Tour spelen voor een record aan prijzengeld, maar liefst 1.75 miljoen dollar is er beschikbaar gesteld.

Giri – Le Quang (foto Lennart Ootes)

De twaalf tourdeelnemers spelen zowel in klassieke evenementen als in drie van de vijf rapid- en blitztoernooien. De klassieke evenementen worden uitgebreid tot elf ronden, terwijl de rapid- en blitz-evenementen allemaal de traditionele tienkampen kennen.

De top vier spelers op basis van de cumulatieve score komen in aanmerking voor de GCT-finales van 2019 die worden gehouden tijdens de London Chess Classic in Londen tussen 30 november en 10 december 2019.

Aan Boekarest heb ik goede herinneringen (getuige dit verhaal getiteld ‘Capriolen in een obscuur eindspel’) en kennelijk bevalt deze stad onze landgenoot Anish Giri ook uitstekend, gezien zijn uitstekende spel in de eerste negen ronden van het rapidgedeelte.

Eigenlijk deed hij zichzelf een beetje tekort want nadat mooie overwinningen op Wesley So (die onlangs nog gehakt maakte van Magnus Carlsen bij het eerste wereldkampioenschap FischerRandomschaak) en Sergey Karjakin had geboekt, stond hij na de eerste dag fier bovenaan.

Lees meer >

Recensie Ivan Sokolov: Chess Middlegame Strategies

5 november 2019 22:34 Zyon Kollen 0

Deze recensie gaat over het derde deel uit Sokolovs (inmiddels niet meer zo nieuwe) serie over middelspel: Chess Middlegame Strategies. Voor een recensie van het tweede deel, dat twee jaar geleden uitkwam, zie: www.schaaksite.nl/2018/06/26/boekrecensie-chess-middlegames-volume-2-van-ivan-sokolov/

 

Inhoud

Het derde deel is dikker dan zijn voorgangers en is ingedeeld in zeven hoofdstukken:

  1. Karpovs koning in het centrum
  2. Geller/Tolush gambiet,
Lees meer >

Een kwestie van jammer

5 november 2019 10:32 César Becx 2

Nick Bijlsma die de partij van de dag speelde, maar helaas wist hij zijn spel niet te bekronen (foto Frans Peeters)

Het geheel vertimmerde vlaggenschip van De Stukkenjagers voer deze ronde richting Zuid-Limburg om daar de club van dezelfde naam, maar dan zonder streepje, te bestrijden. Hadden we hoop? Zeker, want ook onze collega-Meesterklassedegradant heeft een kleiner ratingjasje aangetrokken. In de praktijk kwamen we per bord nog wel een puntje of 100 te kort. Niks om je zorgen over te maken, en al helemaal niet voor onze jeugdspelers met k-factor 40.

 

De score in de wedstrijd werd geopend door Erik Dignum en Stefan Spronkmans aan bord 9, na een kort en curieus gevecht. Erik gaf sullig en pardoes een kwaliteit weg en onderdrukte met enige moeite een opgeefneiging. Da’s maar goed ook, want nog geen drie zetten later (b?)leken de dreigende witte dame, loper en paard de zwarte stelling opeens lam te leggen. Hoe zouden de zwarte loper en toren zich ooit ontwikkelen? Het antwoord zullen we nooit weten, want Erik liet de aanschroefzet h4 vergezeld gaan van een remiseaanbod. Spronkmans vond het best om van de psychologische druk af te zijn, en ook de software was het ermee eens.

Ook de puntendeling aan bord 10 was qua zettental kort, maar niet zonder gepeins en venijn. Op zet 11 had René van Hassel (ZL) met Txf6 zijn tegenstander César Becx het vuur na aan de schenen kunnen leggen. En zo mocht de zwartspeler zich op zijn beurt verwijten dat hij op zet 17 geen voordeel pakte met Pg6!, maar in plaats daarvan na Tf7? remise aanbood. Van Hassel dacht er niettemin geen moment over na: twee opgeluchte senioren en 1-1.

Lees meer >

Heren blijven hangen, dames richten zich op

31 oktober 2019 23:22 1

Nederland gaat in Batumi (Georgië) het Europese Kampioenschap niet winnen dit jaar. De rustdag na de vijfde ronde leverde helaas niet voldoende energie op om de zesde en zevende ronde toe te slaan. In de zesde ronde verloor Nederland zelfs van Turkije (Erik van den Doel ging onderuit tegen Emre Can, bij drie remises) en na het gelijkspel van vandaag tegen het op papier zwakkere Zweden wordt de sprong naar de top toch wel problematisch. Met 7 punten uit 7 wedstrijden staat Nederland 18de maar liefst 5 punten achter koploper Rusland.

 

De dames slaagden er wel om twee eclatante zeges te behalen. De nederlaag in de vijfde ronde tegen Turkije maakte kennelijk een paar krachten los. In de zesde ronde ging Georgië 3 er met 3-1 aan (de nederlaag van Tea Lanchava werd gecompenseerd door Anne Haast Iozefina Werle-Paulet en Rosa Ratsma). En alsof dat nog niet genoeg was, werd vandaag Engeland met liefst met 3½ – ½ gedeclasseerd. Maar met 8 uit punten staat echter ook het damesteam ook mijlen achter bij koploper Rusland dat 13 punten heeft vergaard. De dames bezetten momenteel op de 13de plaats.

Het herenteam

Ondanks het teleurstellende gelijkspel waren er toch wel lichtpuntjes. Er werd veel strijd geleverd en dat viel te prijzen in het team, waarin het toch niet loopt als van te voren op gehoopt was. Zo heeft Anish Giri met zwart een uitstekende prestatie geleverd door zijn tegenstander Nils Grandelius lange tijd onder druk te houden.

Kopman Anish Giri (foto Harry Gielen)

Na een stelling waarin eigenlijk weinig te halen viel, bleef hij pressen. Het resulteerde in een eindspel met voor ieder twee lopers en voor Giri een betere pionnenstructuur. De computer gaf ergens aan dat zwart beslissend voordeel had (in termen van de engine ongeveer -2) maar dat zegt nog niet dat het ook gewonnen was. De hoge waardering werd misschien wel door de engine gegeven omdat Giri erin geslaagd was de witte lopers naar de velden h7 en h8 te dwingen, waar ze ook niet meer weg konden. Maar of daar zaken mee gedaan konden worden, heb ik niet kunnen vinden. Misschien dat een bezoeker van Schaaksite een concreet winstplan heeft gezien? We houden ons aanbevolen!

Lees meer >

Schaakteams allebei onderuit

28 oktober 2019 22:32 0

Het gaat niet helemaal naar wens met de Nederlandse teams in Batumi (Georgië), waar momenteel het EK voor landenteams wordt gespeeld.

In de vijfde ronde liepen de heren tegen een wat ongelukkige 1½ – 2½ nederlaag tegen Duitsland aan, ondanks een voortreffelijk gespeeld toreneindspel van Jorden van Foreest tegen Daniel Fridman. De dames moesten zelfs met 1-3 in het zand bijten tegen Turkije. Het enige lichtpuntje kwam van Tea Lanchava die Ozturk eronder hield.

 

Links Jorden van Foreest, rechts Tea Lanchava (foto’s Harry Gielen)

Het herenteam
De eerste tegenvaller viel al vrij snel aan het eerste bord. Anish Giri, op rating met 2780 toch een stuk sterker dan Liviu-Dieter Nisipeanu (2656), moest al vrij vlot na de opening aan de handrem trekken. De Franse opening had hem met wit niet gebracht wat hij graag wilde en met een stukoffer baande hij zich maar snel een weg door de koningsstelling heen om remise door herhaling van zetten af te dwingen.

Lees meer >

Sipke Ernst wint finale in Hoogeveen

27 oktober 2019 14:14 6

Een trotse Sipke Ernst ontvangt de trofee van toernooidirecteur Loek van Wely (foto Ad Bruijns op de toernooiwebsite)

De 23ste editie van het schaaktoernooi in Hoogeveen kende een paar bijzondere gebeurtenissen. Zoals in de vooraankondiging van perschef Peter Boel als was aangekaart, stond het toernooi in het teken van de jeugd. Zo waren drie van de vier spelers in de trouwkamer van het prachtige raadhuis zeer jeugdig. Zo was daar de 16-jarige Iraniër Alireza Firouzja, die gezien wordt als het grootste jeugdtalent ter wereld, uitgenodigd. Hij zou het opnemen tegen de sterke Peruaanse grootmeester Jorge Cori, ook ooit een van de sterkste jeugdspelers ter wereld geweest. Daarnaast had men de 19-jarige Zhansaya Abdumalik uit Kazachstan, het op rating sterkste meisje ter wereld overgevlogen. Zij speelde tegen Jan Timman, die voor deze gelegenheid bereid was gevonden om deze tweekamp over zes partijen aan te gaan. Zoals u in het verslag van Dimitri Reinderman heeft kunnen lezen, ging Timman toch met de zege strijken, nadat hij in de eerste partij op achterstand was gekomen. En Firouzja, die al met 3-0 had voorgestaan, maakte na een onverwachte nederlaag en een remise toch nog gehakt van zijn tegenstander in de laatste partij.

Verrassingen in Open toernooi
In het gelijktijdig gehouden Open toernooi dat over negen ronden werd gespeeld, waren ook de nodige jeugdspelers aan de start verschenen. Om te beginnen trok de slechts 13-jarige Oezbeekse Javokhir Sindarov (2513) de aandacht.

Links Firouzja die een grote doos ontvangt (foto Ad Bruijns op de toernooiwebsite)

Viktoriia Kirchei (foto Lennart Ootes)

Hij had op zijn 12de bijna het record van Sergey Karjakin verbroken om de jongste grootmeester aller tijden te worden, maar dat lukte op een haar na net niet. Niettemin speelde hij heel gemakkelijk en pakte hij met overtuigend schaak na vijf ronden als enige met een 100% score de leiding. Er volgden twee remises tegen de Nederlandse GM’s Sipke Ernst en Jan Werle. De reden hiervoor was ook duidelijk. Toernooidirecteur Loek van Wely had vorig jaar voor het eerst bedacht dat de eerste vier uit de stand van het Open toernooi kruisfinales om de titel in het toernooi zouden gaan spelen. Dat zou gaan om de hoogste TPR’s bij spelers met een gelijk aantal punten. De bedoeling was om een nieuw spanningselement toe te voegen. Bovengenoemde drie spelers stelden hun halve finale-plekken veilig en het ging er nog om wie de vierde zou worden. De Nederlander Roeland Pruijssers leek daarvoor in aanmerking te komen, zeker toen hij in de zevende ronde van Menno Okkes een lang en ingewikkeld eindspel had gewonnen. Maar de grote sensatie van het toernooi was de slechts 14-jarige Russin Vikoriia Kirchei.

Lees meer >

Kazachstans meisje kaapt wereldtitel voor de neus van Eline weg

12 oktober 2019 23:16 4

Eline Roebers is er helaas niet in geslaagd om voor een klinkende verrassing te zorgen op het WK meisjes t/m 14 jaar. Eigenlijk heeft het toernooi voor haar twee ronden te lang geduurd. Zij speelde in de laatste ronde tegen Meruert Kamalidenova uit Kazachstan en dit meisje pakt uitgerekend de wereldtitel. Als Eline vandaag remise zou hebben gespeeld, zouden er zes dames op de gedeeld eerste plaats zijn geëindigd. Gezien haar hoge tiebreakscores was Eline wellicht tot wereldkampioene gekroond geweest. Maar helaas bestaat het woord ‘als…’ niet in de sport. Gezegd moet worden dat de Kazachstanse een uitstekende partij gespeeld heeft die ze vanaf de opening gedomineerd heeft. Het Hollands van Eline werd bestreden met het Stauntongambiet. Ik heb daar nog ooit een artikeltje voor Schaakmagazine over geschreven dat u via Schaaksite kunt lezen en de partijen daarin kunt naspelen.

Eline Roebers aan het werk in de laatste ronde (foto toernooisite)

Eline weerde zich zo goed als zij kon en hoewel haar stukken niet goed samenwerkten en haar koning heel onveilig stond, leek het nog even dat zij met een dameruil zou kunnen ontsnappen. Maar toen ontkurkte haar tegenstandster een ongekende combinatie die meteen winnend was. Daarmee kwam voor Eline een teleurstellend einde aan een uitstekend gespeeld toernooi. Na negen ronden stond ze met 7½ uit 9 alleen bovenaan en gingen de Nederlandse harten sneller kloppen. Maar helaas duurde het toernooi elf ronden en mocht een Kazachstans meisje een wereldbeker mee naar huis nemen.

De eindstand aan kop bij de meisjes t/m 14 jaar werd:

Rk. SNo Naam Geslacht FED Rtg Pts.  TB1   TB2   TB3   TB4   TB5 
1 8
WFM Kamalidenova Meruert w KAZ 2025 8,5 0,0 68,0 73,0 5 7
2 1
WIM Divya Deshmukh w IND 2358 8,0 0,0 73,0 78,5 5 7
3 2
WIM Rakshitta Ravi w IND 2310 8,0 0,0 73,0 77,5 6 6
4 16
WCM Mungunzul Bat-Erdene w MGL 1912 8,0 0,0 69,0 73,0 5 7
5 3
WFM Allahverdiyeva Ayan w AZE 2160 8,0 0,0 67,5 71,5 5 8
6 5
Roebers Eline w NED 2083 7,5 0,0 73,5 78,5 5 6
7 4
WFM Nasyrova Ekaterina w RUS 2137 7,5 0,0 71,0 76,5 6 6
8 30
Velpula Sarayu w IND 1717 7,5 0,0 70,5 74,5 6 7
9 12
Wikar Martyna w POL 1969 7,5 0,0 68,0 73,5 6 5
10 7
Poliakova Varvara w BLR 2042 7,5 0,0 68,0 73,0 5 7
11 14
Kurmangaliyeva Liya w KAZ 1936 7,5 0,0 67,5 72,0 6 6
Lees meer >

Wereldtop aanwezig op een klein eiland

12 oktober 2019 22:42 3

De FIDE Chess.com Grand Swiss vindt plaats op het eiland Isle of Man en wordt van 10 tot 21 oktober gespeeld. Niemand minder dan wereldkampioen Carlsen en zijn laatste uitdager, de nummer twee van de wereld Caruana hebben zich in dit strijdgewoel gewaagd. En zij niet alleen ook andere wereldtoppers geven acte de préséance, waaronder So, Anand, Yu, Karjakin, Grischuk, Aronian, Harikrishna, Wojtaszek, Artemiev, Nakamura, Vitiugov, Svidler , Wang, Bu, Vidit, Matlakov, Le, Xiong, Shankland enzovoort. Het was vroeger ondenkbaar dat wereldtoppers zich in een Open toernooi zouden laten inschrijven. Wat misschien meespeelt is dat er een laatste plek is gereserveerd voor het Kandidatentoernooi, alleen voor de hoogst geplaatste speler uit de cyclus die zich nog moet kwalificeren. Anish Giri blijft wijselijk thuis, want hij wil zijn hoge rating niet op het spel zetten en hoopt zo als hoge ratinghouder ook een plaats in dit Kandidatentoernooi te verwerven. Dat had vooral te maken met het feit dat de Chinees Liren Ding, de nummer drie van de wereld, in de laatste World Cup de finale haalde waardoor Giri nu automatisch de volgende op de wereldranglijst is.

Van dit toernooi, dat gesponsord wordt door Chess.com en door de Fide kent een enorme prijzenpot:

Twee Nederlandse grootmeesters proberen hun geluk te beproeven in dit ongelooflijk sterke toernooi. Jorden van Foreest en Erwin l’Ami zijn afgereisd en staan na drie ronden rond de middenmoot.
Erwin begon uitstekend door niemand minder dan de Amerikaanse kampioen van vorig jaar, Sam Shankland in een eindspel uit te tellen. Hij stond een tijdlang ietsje minder maar na een lelijke fout, won Erwin een pion en tikte het eindspel heel bekwaam uit. Voor clubschakers een zeer instructief voorbeeld hoe je een paardeindspel met een pion meer in winst moet omzetten.

 

 

 

Erwin l’Ami in de eerste ronde tegen Shankland. Links zit Jorden van Foreest.

Lees meer >