Recensie: Chess Tactics Workbook for Kids door John Nunn

Als er een grootmeester in de wereld is waarvoor ik groot respect heb, is het de Engelsman John Nunn (geboren 25 april 1955). Hij werd in 1974 Europees jeugdkampioen en 1978 benoemd tot grootmeester. Hij behoorde een tijd tot de sterkste spelers ter wereld, waarbij hij het in januari 1985 schopte tot de negende plaats op de wereldranglijst. Wat later (januari 1995) behaalde hij zijn hoogste rating ooit: 2630 maar daarmee was hij geen negende van de wereld meer. Naast deze prestaties werd hij ook driemaal wereldkampioen in het oplossen van schaakproblemen.

Daarnaast had hij nog een andere opmerkelijke bliksemcarrière in de wiskunde. Hij meldde zich al als 15-jarige aan op de prestigieuze universiteit van Oxford. Daar promoveerde hij ook op jonge leeftijd tot Doctor in de wiskunde. Als ik het goed heb stond hij al ruim voor zijn 24ste colleges te geven op deze universiteit maar in 1981 zei hij dit bestaan vaarwel om professioneel schaker te worden. Dat heeft hem geen windeieren gelegd, hij is een zeer succesvol schaker geworden en misschien nog wel succesvoller met de vele boeken en publicaties die hij op zijn naam heeft staan. Als (mede-)directeur van uitgeverij Gambit valt het aantal boeken dat hij geschreven heeft bijna niet te tellen. Op zijn Wikipediapagina staat een uitgebreid overzicht.

Lees meer >

Ding klopt Carlsen in tiebreak!

In de Sinquefield Cup te St. Louis heeft de Chinees Liren Ding voor een grote verrassing gezorgd. Hij slaagde erin om wereldkampioen Magnus Carlsen in een tiebreak te kloppen. Dit is een unicum, want nooit eerder verloor Carlsen een tiebreak. Sterker nog: in diverse tweekampen met het reguliere tempo, vond hij een gelijkspel niet erg maar liet hij het juist aankomen op partijen met een versneld tempo. Dat was als het ware zijn territorium en tot gisteren was hij daarin ongenaakbaar.

Ding en Carlsen in hun tiebreak (foto Lennart Ootes)

Maar voorafgaand aan de Sinquefield Cup waren er al kleine barstjes in zijn bastion waarneembaar. Want zowel in het rapidtoernooi als bij het snelschaken ging het helemaal niet goed met de Noor. Hij moest bij het rapid en blitz zelfs zijn eerste plaats op de wereldranglijst afstaan aan respectievelijk Vachier Lagrave en Ding. Niet vaak wordt hij op dit gebied naar de kroon gestoken, hoewel hij niet altijd wereldkampioen werd in deze disciplines. Carlsen beschouwt de partijen met versneld tempo als het terrein waar hij de baas is. Maar misschien komt daar na gisteren verandering in.

 

Als ik even kijk naar de ‘club van 2800+’ dan zien de liveratinglijsten aan kop van het Rapid en het Blitz er als volgt uit:

Rapid:
1. Vachier Lagrave 2866,8
2. Carlsen 2849,4
3. So 2802,0
4. Ding 2801,6

Blitz:
1. Nakamura 2870,8
2. Ding 2867,4
3. Karjakin 2840,8
4. Carlsen 2828,4
5. Nepomniachtchi 2819,8
6. Aronian 2818,4
7. Duda 2812,4
8. Yu Yangyi 2811,6
9. Svidler 2805,0

Terug naar de tiebreak. De eerste twee rapidpartijen eindigden redelijk gelijkmatig in remise. Het was opvallend dat Carlsen zelfs met wit niet in de buurt van een goed resultaat kwam. Hij raakte een pion kwijt en moest vluchten in een stelling met ongelijke lopers om het halve punt veilig te stellen.

Lees meer >

Giri wint op de valreep!

De Sinquefield Cup heeft op de laatste speeldag een onverwacht slot gekregen. Waar koploper Liren Ding niet verder kwam dan remise tegen Shakhriyar Mamedyarov, slaagde Magnus Carlsen wél in zijn opzet om zijn tegenstander Maxime Vachier Lagrave onderuit te halen. Met zwart nog wel en het was prachtig om te zien hoe de wereldkampioen, na zijn zege op Wesley So in de voorlaatste ronde ook nog geïnspireerd zat te spelen. Had de Noor zich niet laten ontvallen dat hij futloos was en het liefst zo snel mogelijk naar huis wilde gaan? Vandaag spelen Ding en Carlsen een tiebreak om te bepalen wie deze cup mee naar huis mag nemen.

Magnus Carlsen speelde eerst negen remises om dan de laatste twee ronden te winnen (foto Lennart Ootes)

‘Nepo’ kijkt bezorgd… (foto Lennart Ootes)

En op de valreep ook nog een Nederlands succesje. Want Anish Giri, die na zijn nul in de vijfde ronde tegen Ding er maar steeds niet in slaagde om een vol punt te scoren, wist dat in de slotronde dan eindelijk wél voor elkaar te krijgen. Tegen de Rus Ivan Nepomniachtchi kreeg hij een toreneindspel van vier tegen drie pionnen op één vleugel dat in principe remise was. Maar met engelengeduld en veel zettenherhalingen begon hij zijn tegenstander uit te putten. De vele schijndreigingen werden de Rus dan eindelijk fataal. Hoewel de stelling remise was, had Giri er nog heel wat uit weten te peuren en toen diende zich een belangrijk moment aan waarin zwart maar één goede zet had. Die vond ‘Nepo’ niet en daarna was het uit. De afwikkeling naar winst voerde Giri met vaste hand uit en zo kwam hij tenslotte toch nog op 50% in dit loodzware gezelschap. Voor Nepomniachtchi een grote domper want hij was toch wel de smaakmaker in dit toernooi. Hij won drie partijen en verloor er drie, maar met nog twee ronden te gaan stond hij met +2 gedeeld bovenaan met Ding. Twee nullen werden toen zijn deel.

Lees meer >

Eindspelfinesses 57: lopers van gelijke kleur

Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders kunnen spelen? ”Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. Herman Grooten praat u op frequente basis bij over diverse eindspelfinesses.

Op het moment van schrijven is de Sinquefield Cup in het Amerikaanse St. Louis bezig. Vrijwel de gehele wereldtop is daar aanwezig. Zoals verwacht eindigen daarom niet veel partijen in een beslissing. Omdat er geen remise mag worden aangeboden, wordt in vrijwel elke partij doorgespeeld totdat er twee kale koningen overblijven. Soms hebben beide spelers door dat er in een stelling niets meer te halen valt en weten zij te ontkomen aan het onvermijdelijke door op slinkse wijze een zetherhaling in de stelling te vlechten. Dat gebeurde gelukkig niet al te vaak. In de vijfde ronde trok de partij tussen de Rus Ivan Nepomniatchi en de Amerikaan Hikaru Nakamura mijn aandacht.

Het zenuwslopende eindspel tussen Nepomniatchi (links) en Nakamura (rechts) in volle gang (foto Lennart Ootes)

Nepomniachtchi, Ian – Nakamura, Hikaru

Lees meer >

Oplossen van een eindspelstudie aan de bar


In mijn vorige artikel heb ik melding gemaakt van het Hogeschool Zeeland Schaaktoernooi dat door GM Gata Kamsky is gewonnen. U heeft nog de foto van de prijsuitreiking te goed van hem met de trofee.

Gata Kamsky met hoofdarbiter Paul van Rooijen (foto organisatie)

Ortiz-Afek (foto René Olthof)

Voor de laatste ronde stond ook een partij op het programma tussen de Cubaanse grootmeester Isan Reynald Ortiz Suarez en de in Nederland zeer bekende IM Yochanan Afek. De grootmeester won en daarna togen beide spelers naar de bar. Waarschijnlijk wist Ortiz niet dat hij te maken had met een grootmeester in een andere discipline van de schaaksport: grootmeester in de eindspelstudie. Die titel is nog veel lastiger te behalen dan de grootmeestertitel in de ‘normale’ schaakwereld. Zou Ortiz zich hiervan bewust zijn?

Uiteraard liet Afek zijn Cubaanse strijdmakker een studie zien die hij onlangs gemaakt had. Ook IM Migchiel de Jong keek mee en ik toen ik met mijn zoontje na onze partij ook meekeken zagen we de vertwijfeling op het gezicht van de Israëliër staan. Er werden varianten gevonden die volgens Afek niet mogelijk waren, maar die remise opleverden terwijl wit zou moeten winnen.

Yochanan Afek  (original) “Probleemblad” 2019

Wit speelt en wint

Lees meer >

Gata Kamsky maakt favorietenrol in Vlissingen waar

In Vlissingen werd de afgelopen week het Hogeschool Zeeland Schaaktoernooi gespeeld. Het was alweer de 23ste keer dat dit ‘strandtoernooi’ gehouden werd.

De gezellige ‘schaakbar’ (foto organisatie)

Dit jaar werd het aantal van 200 deelnemers niet gehaald, maar met 185 schakers kon de organisatie niet ontevreden zijn. Men had twintig liveborden geregeld en daarvan stonden er steeds acht op een groot scherm bij de bar. Die bar werd sowieso goed bezocht, evenals het buitenterras, op de laatste dag na. Toen waaide het zo hard dat iedereen naar binnen vluchtte. Alles was weer tot in de puntjes geregeld, zoals we van de organisatie mochten verwachten. De partijen werden na elke ronde vrij snel in pgn-formaat aangeboden en ook na de laatste partij kwam de indeling voor de volgende rond ook vlot online.

Lees meer >

Hersenkrakers uit het Open Kampioenschap in Dieren

In Dieren wordt het 51ste Open Kampioenschap van Nederland gehouden. Voor al het nieuws, weetjes, uitslagen partijen én liveblog van perschef Peter Boel kunt u terecht op de toernooisite. En natuurlijk laat onze eigen redactie zich ook niet onbetuigd. Johan Hut schreef een voorbeschouwing en tussentijdse update over het toernooi.

Thomas Beerdsen, koploper na 5 ronden (foto René Olthof)

Omdat collega Dimitri Reinderman en ik zelf meespelen, heeft u van ons nog niets gezien. Vandaag is het een rustdag, voor mij even de gelegenheid om in de partijen van de eerste vijf ronden te zoeken naar het nodige fraais. En dan mag u als bezoeker ook even uw hersenen pijnigen om te kijken of u het beter weet dan de spelers in de hoofdgroep. Ik heb de opgaven in tweeën gesplitst.
Eerst een opwarmertje met vier opgaven waar u wordt gevraagd de sterkste voortzetting te vinden.
Het tweede deel is een hele partij waarin ik acht vragen aan u voorleg. Het is de tot op dit moment fraaiste partij tussen IM Liam Vrolijk en de Duitse FM Reiner Odendahl die ik in het toernooi heb gezien. Onze jonge IM wordt het slachtoffer van een geweldige offerpartij van de tegenstander.

 

DEEL 1

Zwirs, Jasper – Odendahl, Reiner
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Ld7 6. f3 e5 7. Pb3 Le7 8. Le3 O-O 9. Pd5 Pxd5 10. exd5 Lg5 11. Lxg5 Dxg5 12. Dd2 Dd8 13. Ld3 a5 14. a4 Db6 15. Df2 Db4+ 16. Dd2 Pa6 17. Lxa6 Txa6 18. Dxb4 axb4 19. a5 Lb5 20. O-O-O Lc4 21. The1 Tc8 22. Kb1 Lxb3 23. cxb3 Txa5 24. Te4 Tb5 25. Tc4 Tcc5 26. f4 exf4 27. Txf4 Txd5 28. Tfd4 Txd4 29. Txd4 d5 30. Kc2 Kf8 31. Kd3 Ke7 32. Th4 h6 33. Kd4 Ke6 34. Tg4 g6 35. Tg3 Ta5 36. Te3+ Kd6 37. Tf3 Ke6 38. Te3+ Kd7 39. Tf3 Ke7 40. Te3+ Kf6 41. Tf3+ Kg7 42. Tf2 g5 43. Tf1 Kg6 44. Tf2 h5 45. Ke5 Tc5 46. h3 f5 47. Ke6 f4 48. Kd6 b6 49. Ke5 Tc1 50. Te2 Td1 51. Kd6 Td3 52. Te6+ Kf7 53. Te7+ Kf8 54. Te2 Txb3 55. Kxd5 Te3 56. Tc2 Ke7 57. Tc6 Tb3 58. Tg6 Tg3 59. Txb6 Txg2 60. Txb4 Kf6 61. Ke4 Te2+ 62. Kf3 Te3+ 63. Kg2 Kf5 64. Tb5+ Te5 65. Tb8 g4 66. Th8 Ke4 67. hxg4 hxg4 68. Tg8 Tb5 69. Te8+
69. Txg4 Txb2+ 70. Kg1 Ke3 71. Tg8 Tb1+ 72. Kh2 f3
69…Kf5 70. Tf8+ Ke5 71. Te8+ Kd6 72. Te4 Tf5 73. Kf2 Kd5 74. Te8 Te5 75. Tg8 Ke4 76. Txg4 Tb5 77. Th4
77. Tg8 Txb2+ 78. Kf1 Kf3 79. Kg1
77…Txb2+ 78. Kf1 Ke3 79. Th8 Tb1+ 80. Kg2 f3+ 81. Kh2

OPGAVE 1 De winst ligt voor het grijpen. Hoe maakt zwart het af?

Lees meer >

Giri verliest Armaggeddon en mag naar huis

Anish Giri heeft in een complete thriller afscheid moeten nemen van Riga. In de tiebreak die noodzakelijk was geworden tegen Karjakin, nadat de twee reguliere partijen in remise waren geëindigd, verloor hij het beslissende Armageddonpotje waarin hij genoeg had aan remise.

Terwijl er op de televisie tegelijkertijd een andere thriller op tennisgebied (de finale van Wimbledon tussen de giganten Djokovic en Federer) bezig was, bleek dat Giri en Karjakin volledig aan elkaar gewaagd waren. Gezegd moet worden dat onze landgenoot een paar keer langs de rand van de afgrond wandelde. Hij verloor de eerste partij, maar sloeg hard terug in de tweede waardoor er toch 1-1 op het scorebord kwam te staan.
Daarna volgden er vier remises met een steeds sneller tempo. In één van de partijen stond hij een pion achter en leek hij te gaan verliezen, maar Giri bleek taaier dan wellicht gedacht, want hij maakte keurig remise. De partij erna was het andersom. Toen had hij een a-pion meer in een eindspel van ieder een toren en een paard. Het moet ergens gewonnen zijn geweest, maar het lukte onze sterkste schaker niet om de pluspion tot gelding te brengen. Uiteindelijk kon Karjakin zijn paard offeren voor wits laatste pion.

Lees meer >

Van der Lende bij de prijswinnaars in Science Park!

Het negende Science Park toernooi is gewonnen door drie spelers. Dat waren de Russen Evgeny Gleizerov, Mikhail Ulybin en heel verrassend, onze landgenoot Ilias van der Lende. Of misschien was het niet zo verrassend, want Van der Lende speelde een uitgekiend toernooi dat hij met een IM-norm opluisterde.

Bij het begin van de laatste ronde stond een andere Nederlander, IM Hugo ten Hertog nog trots bovenaan, samen met GM Ulybin. Zij hadden elk 6½ uit 8 en werden op de voet gevolgd door het trio GM Gleizerov, Van der Lende en de ratingfavoriet, GM Nikita Meshkovs uit Letland.

De drie prijswinnaars in het midden: v.l.n.r. Van der Lende, Ulybin en Gleizerov (foto Lennart Ootes)

 

Om bij die laatste te beginnen. Hij had wit tegen Gleizerov, die op Elo ook een stuk zwakker was. De opening was een groot succes voor wit en op zet 31 had de Let het punt kunnen binnenhalen. Hij liet een paar kansen liggen op voordeel en vergat, toen het gelijk stond, ook de remise veilig te stellen. En plotseling liep er ineens een pion door en moest hij gedesillusioneerd opgeven. Ulybin is geen moment in de buurt van de overwinning geweest. Hij moest zelfs alle zeilen bijzetten tegen een sterk spelende De Rover, die echter toch niet verder kwam dan remise.

Lees meer >

Giri de tiebreak in

In Riga (Letland) vindt momenteel het tweede toernooi plaats dat deel uitmaakt van de Fide Grand Prix. Het evenement wordt gehouden van 12 t/m 25 juli in de stad waar oud-wereldkampioen Mikhail Tal (de tovenaar van Riga!) vandaan komt. Het verschil met vorige jaren is dat er nu knockout matches gespeeld worden met zestien spelers. Voor de eerste ronde leverde dat de volgende paringen op:

Lees meer >