Sensationele broers Van Foreest!

De gebroeders Jorden en Lucas van Foreest hebben vandaag de schaakwereld op zijn grondvesten doen trillen. Zij doen allebei mee aan het Open toernooi dat gehouden wordt in Isle of Man dat onder de vlag van Groot-Brittannië valt. Vandaag stond op het programma de partijen:

 

Hikaru Nakamura – Jorden van Foreest

Wang Hao – Lucas van Foreest

Jorden van Foreest (foto Harry Gielen)

Lucas van Foreest (foto Harry Gielen)

 

Bij mijn weten is het voor Jorden zijn eerste ontmoeting met een absolute wereldtopper.

Om een indicatie te geven van waar we over spreken. Hieronder is de huidige wereldranglijst, weergegeven op de site ‘liveratings’.

Lees meer >

Giri gaat ten onder tegen briljante Aronian

In het Tal Memorial in Moskou ging het met Anish Giri tot en met ronde vijf crescendo. Onze landgenoot ontmoette in de vijfde ronde zijn naast concurrent Ian Nepomniachtchi die een halfje minder had. Giri kwam goed uit de opening, veroverde een pionnetje en loodste dat naar een toreneindspel. Daar bleek dat hij helaas niet verder kon komen dan remise, mede door de hardnekkige verdediging van zijn tegenstander.

Toen wachtte Giri in de zesde ronde de nooit te onderschatten Armeniër Levon Aronian. Die was kennelijk goedgemutst aan de partij begonnen want hij schudde in het vroege middenspel de een na de andere briljante zet uit zijn mouw. Eerst kreeg Giri een kwaliteitsoffer naar zijn hoofd geslingerd, even later werd hij geconfronteerd met een volkomen verrassend dame-offer.

 

De combinatie was heel diep berekend door de Armeniër. Hij had gezien dat hij niet alleen al het materiaal terugwon, maar ook dat Giri er niet in zou slagen om de doorgebroken pion überhaupt zou kunnen afstoppen.

Lees meer >

Giri alleen aan kop in Tal Memorial

No more Mr. Draw Guy! | photo: Eteri Kublashvili, Russian Chess Federation

Anish Giri lijkt eindelijk de vormcrisis in toptoernooien te boven zijn gekomen. In het tiende Tal Memorial, dat gespeeld wordt in het Moskouse Museum voor Russische impressionisten, speelt de Nederlander de sterren van de hemel.

Na een rustige remise in de eerste ronde tegen de Indiër Viswanathan Anand, kwam de puntenmachine op gang. Hij verschalkte de Israëliër Boris Gelfand met zwart in een zeer avontuurlijke partij, waarin Giri wat materiaal offerde in ruil voor kansen tegen de witte koning. Toen Gelfand misgreep, werd hij in no-time opgerold.

In een lang eindspel had hij lange tijd slechts een minuscuul plusje, maar zijn tegenstander Evgeny Tomashevsky gaf geen krimp. Giri gaf toen een loper voor een paard om te kijken of de Rus bereid was in het resterende eindspel van twee witte paarden tegen een loper en een paard wel onnauwkeurigheden te begaan. En dat gebeurde in het laatste uur van de partij. Er werd nog een stel paarden geruild en toen dwong Giri een zwarte pion naar de verkeerde kleur. Daarna had hij nog wel de nodige moeite om het punt binnen te halen, maar op zet 82 had hij de winst op zak!

Daarmee ging hij samen met Ian Nepomniachtchi gedeeld aan de leiding met 2½ uit 3. Omdat ‘Nepo’ remise overeen kwam met Levon Aronian en Giri met zwart niemand minder dan Peter Svidler wist te verslaan, gaat onze landgenoot nu fier aan de leiding!

Lees meer >

Laat Erwin weer schaken…

In het laatste Nederlands Jeugdkampioenschap nam Erwin Kalle uit Bergen op Zoom deel. Dat het in zijn geval niet zomaar vanzelfsprekend blijkt uit het volgende, waarvoor wij graag uw aandacht vragen. We laten Jan en Ilja Kalle, vader en moeder van Erwin aan het woord:

 

Onze droom: een rolstoelbus voor Erwin. Om Erwin veilig te kunnen vervoeren en om samen als gezin op pad te kunnen, hebben we op korte termijn een bus nodig. De gemeente kan een tegemoetkoming in kosten doen voor de aanpassingen, de bus (waar terecht eisen aan gesteld worden door de gemeente) moeten we zelf aanschaffen.

Erwin is een jongen van 19 jaar, altijd goed gemutst en een knokker eerste klas. Volledig rolstoel afhankelijk, door de spierziekte SMA type 2. Bij deze progressieve spierziekte neemt kracht in de spieren steeds verder af (atrofie), en is ademhalen door een afname van kracht in het middenrif ook steeds lastiger. Erwin heeft een scolioseoperatie gehad om de vergroeiing in zijn rug zo veel mogelijk te verhelpen en kan hierdoor zijn rug niet meer buigen. Ook zijn energie neemt telkens wat af. Kortom: het wordt telkens een beetje lastiger om te doen wat je normaal doet. Erwin zijn levensverwachting is beperkt.

(Lees verder)

Lees meer >

Mark Dvoretsky is overleden (1947 – 2016)

Vandaag is de beroemde Russische schaaktrainer Mark Dvoretsky overleden. Hij is 68 jaar geworden. Op jonge leeftijd openbaarde zich bij hem een inzicht talent voor het spel, maar al snel besloot hij om zijn talent aan te wenden om anderen sterker te maken en daar werd hij – mede door veel prachtige publicaties – wereldberoemd mee.

Mark Dvoretsky bij een trainingssessie (bron open2013.moscowchess.org/en/news/89)

Mark Dvoretsky werd geboren op 9 december 1947 in Moskou. Nadat hij zijn studies wiskunde en economie succesvol had afgerond besloot hij zich te richten op een beroep als schaaktrainer en schaakcoach. Hij had daarvoor bewezen te kunnen schaken door onder meer in het Kampioenschap van de Sovjet-Unie in 1974 vijfde te worden en door de tB-groep van het Hoogovensschaaktoernooi in Wijk aan Zee 1975 op zijn naam te schrijven. Het leverde hem in elk geval de IM-titel op. Grootmeester zou hij nooit worden, hoewel hij wel de kracht daarvan had. Dat hij zich toelegde op het trainen, kwam voort uit het feit dat de Sovjet-Unie op schaakgebied de grootmacht was in de wereld. Trainers waren hard nodig om die positie te kunnen handhaven. Zo kwam hij onder andere terecht in de fameuze schaakschool die wereldkampioen Mikhail Botwinnik had opgericht.

Hij had vele pupillen onder zijn hoede, die later zeer bekend werden. De meest succesvolle was Arthur Jussupow, die het tot de derde plaats op de wereldranglijst schopte. Onder de hoede van Dvoretsky werd hij in 1977 jeugdwereldkampioen tot en met 20 jaar en twee jaar later bevestigde het jonge talent zijn faam al door tweede te worden in het Kampioenschap van de Sovjet-Unie achter de zwaargewicht Efim Geller.

Lees meer >

Gespot 81: Het verschil tussen Te7 en Te8

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Een aantal keer kwam ik in de situatie dat er in de laatste ronde van een toernooi gestreden moest worden voor een titelnorm. In een partij, die ik helaas niet meer heb terug kunnen vinden, ging het om het verschil tussen een bepaalde torenzet. Als ik de toren een veldje minder ver had gezet, had ik gewonnen. In de partij ‘schoot’ die toren net even door en toen werd het remise. Dat was het verschil tussen wel of niet een IM-norm. U begrijpt dat toen dat na de partij was geconstateerd, ik daar wel een halve nacht wakker van heb gelegen.

Hans Ree (anno 2016). De foto is van Frans Peeters tijdens de wedstrijd Stukkenjagers – Caissa uit het vorige seizoen.

Nadat ik dat fragment in het clubblad van mijn toenmalige vereniging (de Eindhovense Schaakvereniging) had gezet, was er gelukkig een clublid die het eindspel nog eens uitvoerig analyseerde. Zijn conclusie was dat ik toch rustig had kunnen slapen, omdat de partij in beide gevallen – bij de beste verdediging – in remise had moeten eindigen.

Dit gevalletje riep bij mij automatisch de associatie op met een voorval dat de Nederlandse grootmeester Hans Ree in 1979 in Lone Pine (Verenigde Staten) overkwam. Ree, die toen nog een sterke IM was en zijn grootmeesternormen telkens op een haar na miste, zat in de laatste ronde tegen de Joegoslaaf Sahovic wederom voor een GM-norm te spelen. Op de 48ste zet moest hij een belangrijke beslissing nemen. Wat was beter? 48. Te7 of 48. Te8 ? Ree speelde de eerste van deze twee mogelijkheden en de partij eindigde in remise. Na afloop werd gevonden dat het tweede alternatief wel gewonnen had. Weg grootmeesterresultaat en ook weg 8000 dollar, indertijd (en nu ook nog) een fors bedrag. Uiteraard werd dit wrede lot uitgebreid beschreven in het blad Schaakbulletin.

Nu, na zoveel jaren, kwam ik deze partij weer tegen omdat ik een les rondom toreneindspelen aan het voorbereiden was. En warempel: met een sterke engine op de achtergrond blijkt dat ook nu beide zetten in remise moeten eindigen bij correct spel. We kunnen wel vaststellen dat zwart na de tweede mogelijkheid (48. Te8) maar één goed antwoord heeft, maar daarna is de stelling ook remise. Kortom: hierbij kunnen we Ree alsnog geruststellen!

Lees meer >

Een les uit het verleden

In de afgelopen Olympiade werd mijn oog getrokken naar een eindspel van onze Anna-Maja Kazarian, dat vermoedelijk bij de meeste mensen in de vergetelheid zal zijn geraakt. Het ging om het slot van de partij Cosma – Kazarian uit de derde ronde van ons damesteam tegen Roemenië. Het was eigenlijk het enige lichtpuntje in een wedstrijd waarin de onzen flink klop kregen. Anna-Maja hield een lastig eindspel remise. Wat was er dan zo bijzonder dat ik nu hierop terug wil komen? Vergelijkt u eens de volgende diagrammen met elkaar:

 

 

Het eerste is uit bovengenoemde partij Cosma – Kazarian, het tweede is uit een partij Kotov – Pachman, Venetië 1950.

 

Ik heb die partij als trainingsstelling in mijn archief zitten, als voorbeeld hoe wit bepaalde voordelen uit een minderheidsaanval kan halen. Deze stelling komt voort uit de Ruilvariant van het Klassiek Damegambiet en veel strategen willen graag bewijzen dat zij een dergelijk voordeel in winst kunnen omzetten. Het is bijzonder leerzaam om te zien hoe Kotov te werk gaat.

Lees meer >

Tweemaal verlies…

Wat was er vandaag toch aan de hand met de Nederlandse teams in de Olympiade in Baku? Net nu we een beetje de hoop hadden dat ze aansluiting zouden kunnen vinden bij de kop van de ranglijst liep er zowel bij de heren als bij de dames het nodige mis.

Om te beginnen de mannen. Die verloren nipt van Tsjechië. Erwin l’Ami liet in een passieve stelling ineens een onverwachte (doch fraaie!) combinatie toe, die hem tot onmiddellijke opgave dwong. Omdat de partijen van Anish Giri en Robin van Kampen slechts een half puntje opleverden, moest Loek van Wely ijzer met handen gaan breken. Hij kwam een heel eind, maar zijn tegenstander Hrasek bleek erg taai en hij ontsnapte ternauwernood met remise, zodat de kleinst mogelijke nederlaag een feit werd.

Bij de dames stond het relatief snel 0-3 tegen India omdat Zhaoqin Peng, Anna-Maja Kazarian en Maaike Keetmen ten onder waren gegaan. De enige die zich aan de malaise van vandaag onttrok was Anne Haast die een knappe winstpartij behaalde op een sterke tegenstander.

De Nederlandse heren

Dat Tsjechië geen gemakkelijke tegenstander zou worden, was op voorhand duidelijk. Ditmaal was Benjamin Bok buiten de ploeg gelaten die zijn 4 uit 4 helaas geen goed vervolg heeft kunnen geven.

Giri mocht het met wit proberen tegen de altijd gevaarlijke David Navara. Hij ging een ietwat voordelig eindspel uit de weg door een stuk te laten instaan. Dat bleek achteraf gezien wat dubieus, maar de mogelijke weerlegging lag zo onder de oppervlakte dat beide spelers daar niet opkwamen. Zoals het ging, kwamen er wat witte stukken binnenzeilen bij de zwarte koning. Die bleek wonder boven wonder genoeg hulp te kunnen inroepen van een paar stukken om niet mat te gaan. Remise door eeuwig schaak was toen onvermijdelijk.

Lees meer >

Heren ten onder tegen Letland, dames verslaan Georgië!

Waar de heren vandaag in de Olympiade te Baku op onverklaarbare wijze roemloos ten onder gingen tegen Letland, kon de Nederlandse vlag gehesen worden voor onze dames. Zij versloegen het loeisterke Georgië, allemaal dames met een forse rating achter hun naam. Dat papier geduldig was, bleek ook vandaag. Zhaoqin Peng, Anne Haast en Anna-Maja hielden hun partijen remise. Tea Lanchava werd de heldin van dag door de sterke Bela Khotenashvili (2463) te kloppen. Daarmee doet zij haar geboorteland flink pijn.

 

 

De Nederlandse heren

Na de nederlaag van gisteren zaten de heren nog altijd aan een hoge tafel, nummer twee om precies te zijn, te spelen tegen runner-up Letland. Ze konden vanaf deze borden met een schuin oog zien dat hun overmeesteraars van gisteren, India, met 3 ½ – ½ ten onder ging tegen de Verenigde Staten. En aan de derde tafel was het Rusland dat met dezelfde cijfers Tsjechië terugwees. Dat betekent morgen dat er de kraker Rusland-Verenigde Staten wordt gespeeld.

De partij Shirov-Giri bleek al eerder gespeeld te zijn…

Op voorhand zou je denken dat Nederland in de huidige vorm een tegenstander als Letland wel even zou oprollen. De enige topspeler, Alexei Shirov, is over zijn top heen. Maar Giri kon met zwart weinig anders als ingaan op een zetherhaling die vrijwel geforceerd uit de gespeelde variant tevoorschijn komt. Alles was al eerder gespeeld in een partij Gangula-Vachier-Lagrave. Op het derde bord had Arthurs Neiksans zijn tegenstander Robin van Kampen snel uit de theorie gehaald, maar die was niet onder de indruk. Hij verdedigde zich zeer geschikt en behaalde een comfortabele remise. Twee zwartpartijen die in remise eindigen, dat lijkt een uitstekende basis voor de witspelers Loek van Wely en Benjamin Bok om op zoek te gaan naar de winst.

Maar daar keken onze landgenoten lelijk op hun neus. Beide zwartspelers, respectievelijk Igor Kovalenko en Nikita Meskovs weerden zich als leeuwen. Al spoedig werd duidelijk dat onze landgenoten wat al te voortvarend uit de startblokken waren geschoten. Loek van Wely voelde zich vlak na de opening min of meer gedwongen een kwaliteit te offer, maar hoewel hij daar compensatie voor kreeg, slaagde hij er niet in om zijn stukken goed te laten samenwerken. Sterker nog: door uitgekiend spel van zijn tegenstander werd hij helemaal zoek gespeeld en moest hij vlak na de tijdcontrole zijn koning omleggen.

Lees meer >

Nederlandse teams winnen met 3½-½

Een mooi dagje vandaag voor de Nederlandse schaakteams in de Olympiade. Zowel de heren als de dames sloegen met 3½-½ genadeloos toe. Dat was vooral voor het herenteam een knappe prestatie want het toch bepaald niet zwakke Engeland werd volkomen overklast. Alleen Giri gaf een half puntje af, hetgeen met zwart tegen Michael Adams geen slecht resultaat was.

Bij de dames was het verheugend dat Zhaoqin Peng na twee nederlagen hard terugsloeg. Zij won in no-time van haar tegenstandster Aleksandra Milosevic die het slechts 19 zetten volhield. Dat was het signaal voor de andere dames om Montenegro ook maar kansloos te laten. Bij de dames schreef Anne Haast het enige halfje bij – en daar mocht zij bepaald niet ontevreden over zijn.

 

Kijkje in de zaal

 

De Nederlandse heren

Giri was vandaag snel klaar. Hij neutraliseerde met zwart alle gevaren in de stelling tegen Adams en maakte gebruik van een zetherhaling om remise af te dwingen. Daarna kon hij op de koffie bij Susan Polgar.

De partij van de dag was die op het tweede bord. Daar toog Erwin l’Ami als vanouds ten strijde tegen de toch niet misselijke David Howell. Vanuit de ruilvariant van het Slavisch had hij na de opening een prettig plusje en toen de Brit een pion in de aanbieding deed, nam Erwin dit geschenk dankbaar aan. In principe was er nog niet veel aan de hand voor de zwartspeler, maar die stapelde de ene onnauwkeurigheid op de andere. In reeds kritieke stelling beging hij daarna ook nog een flinke bok. De weerlegging was overigens fraai. Met 37. Ph6+! ging Erwin dwars door de stelling van zijn tegenstander heen, verzamelde het nodige hout en trok daarna op efficiënte wijze de vis op het droge. Een knappe prestatie van l’Ami die zich uitstekend weert op het tweede bord.

Lees meer >