Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 11: Richard Reti

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen. In de vorige aflevering hebben we het gehad over de rebel Aron Nimzowitsch. Een van de’hypermodernen’, zoals zij toen genoemd werden, was Richard Reti (1889 – 1929).

 

Nadat Nimzowitsch met zijn ideeën het establishment omver probeerde te gooien,  was het logisch dat deze hypermoderne gedachtegang weerklank zou krijgen. De Oostenrijker Richard Reti  werd een van de belangrijkste exponenten van deze stroming binnen de schaakwereld. Hij groeide op in Wenen, waar hij in het bekende Café Central zijn uitzonderlijke begaafdheid voor het schaken toonde. Reti studeerde aanvankelijk wiskunde maar maakte zijn studie niet af omdat hij gegrepen werd door het schaakspel. Hij was een meester in het blindschaken en boekte grote successen in toernooien te Rotterdam (1919) en Göteborg (1920) die hij beide op zijn naam schreef.

Reti bedacht voor wit een openingssysteem dat tot op de dag van vandaag zijn naam draagt: de Reti-opening. In navolging van Nimzowitsch ging hij ervan uit dat de lopers allebei op de lange diagonaal ontwikkeld moesten worden en dat het opspelen van de centrumpionnen beter uitgesteld kon worden. De hoogst originele manoeuvres brachten hem vele successen en ook de hedendaagse grootmeester doen nog steeds hun voordeel met zijn gedachtegoed.

Reti behoorde tot de schakers die schaken als een kunstvorm beschouwden en in zijn boek Die neuen Ideen im Schach (1922) zegt hij dat schaken en kunst veel gemeen hebben. Hij stierf, nauwelijks 40 jaar oud, aan roodvonk in een ziekenhuis in Praag. Een van zijn mooiste overwinningen boekte hij op de onverslaanbaar geachte Cubaan Capablanca, de latere wereldkampioen.

 

Lees meer >

Weer vuurwerk in de matches

 

 

De beide tweekampen van het Hoogeveen Schaaktoernooi zijn geëindigd in 3½ – 2½. Jorden van Foreest kwam ditmaal met wit niet verder dan remise; sterker nog: ditmaal was Ivan Sokolov aardig aan het roer in deze partij. Yifan Hou sloeg Nigel Short van het bord in een imposante koningsaanval. Dat ze daarvoor weinig had, zat haar dwars maar het slot van de partij mocht er wezen!

Yifan Hou: toch de eer nog gered (foto Lennart Ootes)

 

De eindstanden van de matches zagen er zo uit:

In het Open toernooi is zoals verwacht Abhijeet Gupta uit India met de eerste prijs aan de haal gegaan. Hij finishte op 7½ uit 9. Hij had theoretisch gezien nog concurrentie van Babu Lalith, want die kon nog langszij komen. Dan moest deze met zwart winnen van Chanda Sandipan en dat lukte Lalith niet; hij verloor en eindigde zijn fantastische toernooi met twee nullen. Gupta had toen genoeg aan remise en hoewel hij er nog even goed voor ging zitten, slaagde hij er niet in de taaie defensie van Lucas van Foreest te breken. Lucas zijn daarmee de puntjes op i, want hij werd zo beste Nederlander met 6½ punt en een TPR van 2534. Voor Lucas was het inmiddels al zijn derde IM-norm. Een daarvan is overigens een GM-resultaat. Lucas is hiermee slechts 10 punten verwijderd van de 2400-Elogrens waarmee hij de internationale meestertitel zou mogen aanvragen. Ook Caspar Schoppen mag tevreden terugkijken, want ook hij eindigde op 6½ punten en met een TPR van 2461 kan hij absoluut thuis komen! Hij mocht hiermee ook een IM-resultaat noteren. Ook voor Rakesh Kumar Jena was er een IM-norm, de derde inmiddels. Die heeft echter nog wat Elo-puntjes te gaan, voordat de IM-titel aangevraagd zou mogen worden.

Lees meer >

Wit wint!

Eén van de twee matches in het Hoogeveen Schaaktoernooi is onderhevig aan krankzinnige taferelen. De twee combattanten, Ivan Sokolov en Jorden van Foreest vliegen elkaar iedere ronde naar de strot. Degene die wit had, is tot nu toe ook degene die zegevierend tevoorschijn kwam. Het heeft iets weg van tennissen.

 

Degene die mag serveren, serveert zijn game foutloos uit. Omdat er nu vijf partijen gespeeld zijn en Sokolov de eerste was die met wit begon, leidt de voormalige Bosniër nu met 3-2. Van Foreest heeft nog één laatste kans om gelijk te maken. Maar dat zal niet zo’n probleem zijn, hij heeft morgen namelijk wit!

De andere tweekamp is inmiddels al beslist. Nigel Short won tweemaal op rij en omdat de partij van vandaag in remise eindigde, is hij op een comfortabele 3½-1½ tussenstand gekomen.

 

De partijen tussen Van Foreest en Sokolov zijn een lust voor het oog. In zijn witpartij kreeg Jorden ditmaal een Caro Kann voor de kiezen. Deze opening had Sokolov nog nooit eerder gespeeld. De dames werden in een vroeg stadium geruild, maar toch kwamen er weer tactische schermutselingen, zoals in elke partij tussen deze twee. Ivan zag een toren wat verdwalen en kwam mede daardoor in de problemen. Dimitri Reinderman – die deze partij voor Schaaksite analyseerde – oppert in zijn analyse nog een kwaliteitsoffer om de schade beperkt te houden. Zoals het ging had Jorden een mooie combinatie waarmee hij groot voordeel verwierf. Dat werd de zwartspeler allemaal te machtig. In de slotstelling kwam hij in een dodelijke penning terecht waar hij niet meer uitkwam.

Short won de vierde partij met zwart en maakte de vijfde remise, waardoor hij zich nu tot matchwinnaar mag uitroepen.

Lees meer >

Indiërs blijven Open groep domineren

In de Open groep van het Hoogeveen Schaaktoernooi staan na zes ronden nog altijd dezelfde twee Indiërs bovenaan de ranglijst. Het zijn de grootmeesters Abhijeet Gupta en Babu Lalith. Beide hebben 5½ punten. Op een vol punt achterstand staat hun landgenoten Chanda Sandipan, Sundar Shyam, S. Nitin en Eesha Karavade. Zij hebben gezelschap van de Nederlandse GM Sipke Ernst. De Nederlandse GM’s Jan Werle en Harmen Jonkman evenals de IM’s Hugo ten Hertog en Michgiel de Jong alsmede de FM’s Thomas Beerdsen, Stefan Colijn en Menno Okkes, als ook Lucas van Foreest staan op gepaste afstand op 4 punten. Laten we hopen dat het klassement de laatste drie ronden nog flink wordt opgeschud.

Sipke Ernst (foto Lennart Ootes)

De stand aan kop na 6 ronden:

 

 (klik op stand voor hele tabel)

Lees meer >

Twee Indiërs op kop

In de Open groep van het Hoogeveen Schaaktoernooi zijn na vier ronden twee Indiër bovenaan op kop gekomen. Het zijn de grootmeesters Abhijeet Gupta en Babu Lalith.

Gupta versloeg in de vierde ronde onze landgenoot Jan Werle, die nu even pas op de plaats moet maken. Lucas van Foreest blijft het ondertussen goed doen door remise te maken tegen zijn voormalige trainer Sipke Ernst.

 

De stand aan kop na 4 ronden:

 (klik op stand voor hele tabel)

Lees meer >

Spektakel in de tweekampen


In de matches tussen Ivan Sokolov en Jorden van Foreest zijn na drie partijen al drie beslissingen gevallen. Nadat Sokolov de eerste partij had gewonnen, sloeg Jorden van Foreest hard terug. Maar kennelijk moeten beide spelers het hebben van de witkleur want opnieuw nam Sokolov de leiding.

 

De andere match tussen Nigel Short en Yifan Hou kwam wat voorzichtiger op gang. De eerste twee partijen eindigden in een puntendeling, maar in de derde partij was het Nigel Short die voor het eerst toesloeg.

 

De partijen uit de tweede ronde zijn geanalyseerd door Dimitri Reinderman.

Jorden van Foreest – Ivan Sokolov (tweede partij)

Lees meer >

Een paar elegante zetten en missers…

In Hoogeveen is zaterdag het traditionele Hoogeveen Schaaktoernooi begonnen. Toernooidirecteur Loek van Wely en zijn team heeft weer een aardig deelnemersveld bijeen weten te sprokkelen. Het toernooi ontbeert een grote sponsor, maar dankzij  genereuze giften van McDonalds Hoogeveen is het gat gedicht. Daarnaast, zo wordt gemeld, is er een ‘Corps 32’ opgericht. De bedoeling is dat 32 ‘vrienden van het toernooi’ ervoor zorgen dat het toernooi nog jaren kan bestaan. Inmiddels zijn er al liefst 23 ‘vrienden’ gevonden.

 

De twee matches hebben een interessante bezetting. Wereldkampioene Yifan Hou uit China treedt aan tegen de voormalige vice-wereldkampioen Nigel Short uit Engeland. En de kersverse Nederlandse jeugdkampioen Jorden van Foreest mag zijn krachten meten met een voormalige wereldtopper, Ivan Sokolov, oud-co-kampioen van Nederland.

De eerste match is wat pikant omdat Short zich een tijd geleden in het vooraanstaande blad New in Chess magazine zich uiterst laatdunkend uitliet over het vrouwenschaak. Hij werd zo’n beetje de nieuwe Donner, want hij kreeg veel hoon over zich uitgestort over zijn column. Uiteraard confronteerde Van Wely Hou met de uitspraken van Short. Maar zij hield zich op de vlakte; zij beweerde het artikel zelfs niet gelezen te hebben…

Gelukkig viel er genoeg te lachen (zie de volgende foto van Lennart Ootes).

Lees meer >

Laat Erwin weer schaken… (2)

Eerder berichtten wij over Erwin Kalle (zie foto) die niet meer kan schaken omdat de familie geen rolstoelbus voor hem kan kopen. Zie dit artikel waarin via crowdfunding door een familie een actie is gestart. Een kleine update:

Langs deze weg willen we jullie heel graag bedanken voor alle lieve en fijne reacties op onze actie voor een rolstoelbus. Het is zo ontzettend speciaal en bijzonder om te zien wat er allemaal gebeurd, en hoe er gereageerd wordt, maar wat ons het meest raakt is de warmte!  We blijven ons verbazen over alles wat gebeurd, grote en kleine initiatieven, iedere donatie, het is allemaal even bijzonder en even hartverwarmend… Het massaal delen van het bericht op facebook en websites, potjes op de bar, cupcakes verkopen, plannen die nog verder uitgewerkt gaan worden en plannen die al uitgevoerd zijn, en vooral ook al die verschrikkelijk lieve woorden: het geeft ons kippenvel en een ontzettend warm gevoel tegelijk! We zijn er nog niet, en de actie loopt nog even door, maar alle mensen, wat hebben jullie ons al een verschrikkelijk grote stap op weg geholpen!  Namens ons alle vier heel, heel erg bedankt! Jullie hebben ons ontzettend diep geraakt…

Erwin, Nikki, Jan en Ilja Kalle

U kunt Erwin nog steeds steunen. Klik op de volgende link: www.dreamordonate.nl/7839-een-rolstoelbus-voor-erwin

Lees meer >

Erwin l’Ami toch beste Nederlander

Het toernooi op het Isle of Man is gewonnen door het tweetal Fabiano Caruana en Pavel Eljanov. Beide heren hadden 7½ uit 9 in de slottabel en schreven daarmee samen het toernooi op hun naam.

Fabiano Caruana (foto Harry Gielen)

Pavel Eljanov (foto Harry Gielen)

 

De voormalige Duitser Arkadij Naiditsch (nu uitkomend voor Azerbeidzjan) had als enige 7 punten en hij werd daarmee dus derde. Beste Nederlander werd Erwin l’Ami die op 6 punten finishte. Jorden van Foreest en Benjamin Bok, die in het begin furore maakten, zag hun prestatie in dit toernooi toch een beetje als een nachtkaars uitgaan. Benjamin verloor de voorlaatste ronde van de Brit Michael Adams, niet de eerste de beste trouwens. Jorden van Foreest eindigde met drie remises tegen op rating lager geklasseerde tegenstanders. Toch waren hun TPR’s duidelijk beter dan hun huidige Elorating, dus ontevreden zullen ze niet geweest zijn. Vooral Benjamin Bok bleef door zijn goede resultaten in de top van de ranglijst meedraaien. Hij kreeg daarom een paar tegenstanders met grote namen tegen. Weliswaar zijn de heren Shirov en Adams over hun top heen, hun staat van dienst alleen al is een eer om die als opponent te hebben. Benjamin kwam goed te staan tegen Shirov, maar die ontsnapte met een verrassend paardzetje. Adams toonde een ronde later aan dat hij het spelletje bepaald nog niet verleerd is. Hij speelde Bok regelrecht naar de rand van de afgrond en toen bleek een klein zetje genoeg voor de overwinning.

Lees meer >

Benjamin Bok klopt Nakamura!

In het Isle of Man blijven sommige Nederlanders de wereld verbazen. Zo slingerde de internationale site www.chess.com na afloop van de vijfde ronde een artikel de schaakwereld in met de volgende titel: Orange crush: Nakamura, Leko Defeated By Two Young Dutchmen. Daar kun je mee thuiskomen!

Nakamura heeft net opgegeven tegen Benjamin Bok (foto Harry Gielen)

Het is inderdaad verbazingwekkend dat Benjamin Bok met zwart van niemand minder dan Hikaru Nakamura won en Jorden van Foreest voormalig wereldkampioenskandidaat Peter Leko helemaal zoek speelde.  Een ronde later hield Bok een ander lid van het succesvolle Amerikaanse team, Wesley So, op remise. Dat betekent dat hij morgen in de zevende ronde mag aantreden tegen de nog altijd geniale Let Alexei Shirov.

In de partij Nakamura-Bok overmeesterde de zwartspeler zijn grote tegenstander op fraaie wijze. Hij offerde op veld g4 een stuk, een thema dat allang daarvoor in de lucht hing. Het offer bleek zo sterk dat de Amerikaan er geen adequaat antwoord op bleek te hebben. In tijdnood tastte hij mis en toen ging Bok als een mes door de boter.

Lees meer >